یک ماه از فصل بهار و هفت ماه از سال زراعی گذشته است و بارش قابل توجهی در سطح استان خراسان شمالی رخ نداده است. آمار کاهش بارش در این استان همچنان روند صعودی دارد و مشکلات خشکسالی و کم آبی روز به روز در این استان افزایش می یابد.
قنات ها یکی از منابع تامین کننده های آب کشاورزی در این استان به شمار می رود طی سال های گذشته در این استان بسیاری از قنات ها بر اثر بارندگی حجم آبدهی آن ها کاهش یافته و امسال نیز وضعیت آن ها در پی کاهش بارش ها وخیم تر شده است و کم آبی قنات ها موجب کاهش باردهی مزارع و قنات ها خواهد شد.
نگرانی شدید کشاورزان از کاهش دبی آب قنات ها
سیدی مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به اینکه در این استان ۶۳۲ رشته قنات وجود دارد، گفت: بیشترین قنات های موجود در استان در شهرستان گرمه قرار دارد.
وی با بیان اینکه میزان آبدهی این قنوات به طور میانگین ۷۸ میلیون متر مکعب است، اظهارکرد: تعداد قنات های موجود ۳۱ هزار هکتار از اراضی کشاورزی این استان را مشروب می کند.
سیدی افزود: آبدهی قنات ها متاثر از بارش برف در بالادست و تغذیه آن ها توسط آب خوان ها و یا آبرفت های رودخانه ای است.
وی ادامه داد: اما کاهش شدید بارندگی از سال گذشته تاکنون میزان آبدهی قنوات را به شدت تحت تاثیر قرار داده و این نگرانی توسط کشاورزانی که از آب قنات ها زمین های کشاورزی خود را مشروب می کنند، شنیده می شود.
اعتبار کافی برای مرمت قنات ها وجود ندارد
این مقام مسئول با بیان اینکه می توان با اجرای برخی از عملیات ها اثرگذاری میزان افت شدید منابع آبی قنات ها را تاحدودی کاهش داد، اظهارکرد: لایروبی و مرمت قنات ها از جمله اقداماتی است که می توان در این زمینه انجام داد.
وی تصریح کرد: عملیات مرمت قنات ها هر سه تا چهار سال یک مرتبه انجام می شود اما متاسفانه اعتبار کافی برای انجام این پروژه ها در استان وجود ندارد.
مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی بیان کرد: میزان اعتبار لازم برای مرمت هر رشت قنات حدود ۳۰۰ میلیون تومان است و در حال حاضر حدود ۸۰ رشته قنات در استان نیاز ضروری به امر مرمت دارند.
وی در ادامه با اشاره به اینکه با توجه به کاهش دبی آب قنات ها کشاورزان می توانند از سیستم های نوین نیز برای آبیاری زمین های کشاورزی خود استفاده کنند، گفت: با اجرای سیستم های نوین آبیاری تا ۳۰ درصد در استفاده از آب صرفه جویی می شود و این امر به آن معنا است که تا ۳۰ درصد می توان در یک مزرعه از تنش آبی جلوگبری کرد.
خرده مالکی چالش پیش روی اجرای سیستم های نوین آبیاری
این مقام مسئول خاطرنشان کرد: اما موضوعی که در این میان مطرح است آن است که زمین های کشاورزی که از آب قنات ها در استان مشروب می شوند خرده مالکی هستند و همین امر یکی از مشکلات پیش پای کشاورزان برای اجرای سیستم های نوین آبیاری است.
وی گفت: برای اجرای سیستم های نوین آبیاری کشاورز می تواند تا ۱۵ درصد آورده داشته باشد و مابقی را تسهیلات دریافت کند اما برای اجرای این پروژه در زمین های خرده مالکی باید مقدار آورده کشاورزی ۳۰ تا ۴۰ درصد باشد به همین علت کشاورزان از اجرای سیستم های نوین آبیاری در این زمین ها استقبال نمی کنند.
سیدی تاکیدکرد: مهمترین و بهترین راهکار برای حل این مشکل یکپارچه سازی و تجمیع اراضی کشاورزی است که در آن صورت طرح به صورت ۱۰۰ درصد بلاعوض انجام می شود.
خراسان شمالی خشک ترین سال را طی ۳۰ سال گذشته تجربه می کند
واسطه معاون بهره برداری و حفاظت شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی نیز در گفت و گو با ایسنا گفت: متاسفانه خراسان شمالی خشک ترین سال خود را طی طی ۳۰ گذشته تجربه می کند.
وی اظهارکرد: میزان بارش های انجام شده از مهرماه سال گذشته تا پایان فروردین ماه امسال ۱۲۸ میلی متر بوده است.
وی افزود: این در حالی است که یکی از خشک ترین سال های خراسان شمالی طی ۳۰ سال گذشته در سال ۸۰-۷۹ بوده است که میزان بارش باران در آن سال به ۱۴۵ میلی متر رسیده بود.
واسطه ادامه داد: یکی از مهمترین دغدغه های امسال این استان کاهش شدید بارندگی ها است که بر روی منابع آب زیرزمینی اثرات بدی را خواهد گذاشت.
وی تاکیدکرد: میزان ورودی آب به سدهای استان از مهر ماه سال گذشته تا ۳۱ فروردین امسال ۵۲ میلیون مترمکعب بوده این در حالی است که این میزان در مدت مشابه قبل تر از آن ۱۰۲ میلیون متر مکعب بوده است.
این مقام مسئول تصریح کرد: در واقع میزان ورودی آب به مخازن سدهای این استان با کاهش ۵۰ درصدی مواجه است.
معاون بهره برداری و حفاظت شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی ادامه داد: افت شدید بارندگی ها سبب شده تا میزان سطح آب در آبخوان و قنات های استان کاهش یابد.
کاهش ۵۷ درصدی بارندگی ها در سال زراعی جاری
کمالی معاون توسعه و پیش بینی اداره کل هواشناسی خراسان شمالی نیز در ادامه در گفت و گو با ایسنا، تصریح کرد: از ابتدای سال زراعی جاری تاکنون میزان بارندگی های انجام شده در این استان ۹۸.۴ میلی متر بوده است.
وی گفت: طی مدت مشابه سال گذشته ۲۳۰ میلی متر بارندگی در استان وجود داشته که امسال با کاهش ۵۷ درصدی مواجه هستیم.
کمالی افزود: میزان بارش های انجام شده در دوره بلند مدت نیز ۱۹۷.۵ میلی متر بوده که امسال با کاهش ۵۰ درصدی مواجه هستیم.
وی در ارتباط با بارش های انجام شده از ابتدای فروردین ماه امسال تاکنون نیز بیان کرد: طی مدت ذکر شده در شهرستان بجنورد با ۷۱ درصد، در آشخانه ۹۷، در اسفراین ۷۷، جاجرم ۹۵، راز ۷۸، شیروان ۶۱ و فاروج ۷۱ درصد کاهش بارندگی مواجه بوده ایم.
این مقام مسئول به پیش بینی بارندگی ها در اردیبهشت ماه نیز اشاره کرد و گفت: به بارندگی های انجام شده طی ماه آینده چندان خوش بین نیستیم و میزان بارندگی ها را تا اندازه نرمال پیش بینی می کنیم.
انتهای پیام
