به گزارش خبرگزاری فارس از ارومیه، بخش کشاورزی بزرگ‌ترین و مهمترین مصرف‌کننده آب به شمار می‌رود و البته بیش‌ترین میزان اتلاف منابع آب به دلیل استفاده نکردن از فناوری‌های پیشرفته آبیاری و عواملی مانند عدم رعایت الگوی کشت صحیح در مناطق مختلف، در این بخش به هدر می‌رود که با توجه به مشکلات پیش روی دریاچه ارومیه، ضرورت دارد میزان مصرف آب در حوضه این دریاچه مدیریت شود.
آذربایجان‌غربی با دارا بودن حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی از استان‌های مهم کشور در تولید میوه و محصولات دامی به شمار می‌رود و جایگاه تعیین کننده‌ای در اقتصاد ملی و استانی داشته و نقش مهمی در تامین نیازهای حیاتی جامعه، امنیت غذایی، تامین مواد اولیه مورد نیاز صنایع و ایجاد اشتغال ایفا می‌کند به طوری که 40 درصد مردم آذربایجان‌غربی در بخش کشاورزی اشتغال داشته و از این طریق امرار معاش می کنند.
از سوی دیگر کاهش نزولات جوی طی سال‌های اخیر سبب شده تا ذخایر منابع آبی در استان کاهش یابد که ضرورت دارد در راستای حفظ منابع آبی و جلوگیری از هدر رفت آن اقدامات لازم انجام شود.
با توجه به اقلیم آذربایجان‌غربی و تجربیات گذشته، ضرورت دارد حتی در ترسالی هم مصرف آب را با برنامه مدیریت کنیم تا در زمان خشکسالی کمتر دچار کمبود شویم بر این اساس برنامه‌ریزی برای تداوم اجرای سامانه‌های آبیاری نوین در وزارت جهاد کشاورزی در حال انجام است ولی اجرای سامانه‌های آبیاری نوین در استان طی سال‌های اخیر با مشکلاتی مواجهه بود که از آن جمله می‌توان به عملکرد ناموفق مجریان و عدم نظارت صحیح، افزایش هزینه‌ها با وضعیت اقتصادی کنونی، عدم تعیین تکلیف اراضی موروثی، نداشتن صرفه اقتصادی برای کشاورزان و عدم آموزش صحیح کشاورزان از مشکلات اجرای طرح آبیاری نوین در استان است به طوری که آبیاری تحت فشار منطقه بالو ارومیه طی سال‌های متمادی راکد بوده و در شهر میاندوآب نیز وزارت نیرو خود را مکلف به تامین آب دائمی برای بهره‌برداری از طرح آبیاری تحت فشار این شهر نمی کند و عملا اتمام این پروژه در صوت عدم تامین آب مورد نیاز، توجیه نخواهد داشت.
اراضی خرده مالکی و عدم تامین آب دایم مشکلات پیش روی اجرای آبیاری تحت فشار
مدیر آب و خاک و امور فنی مهندسی جهاد کشاورزی آذربایجان‌غربی در این خصوص با اشاره به توقف 2 ساله در اجرای شبکه آبیاری بالو ارومیه که در 700 هکتار در دست اجرا است، اظهار داشت: این پروژه به دلیل کمبود اعتبار در 2 سال گذشته راکد بود که اعتبار مورد نیاز آن تامین و عملیات اجرایی از سر گرفته شد.
مازیار آرین تصریح کرد: این پروژه در 2 فاز اجرایی می‌شود که در فاز نخست 310 هکتار اجرایی شده و از 98 درصد پیشرفت فیزیکی برخوردار است که فاز نخست آن طرح تیر ماه امسال به بهره‌برداری می‌رسد.
وی با بیان اینکه فاز دوم این طرح نیز در مرحله واگذاری به پیمانکار قرار دارد، افزود: امسال اقدامات خوبی در راستای اجرای آبیاری تحت فشار در اراضی کشاورزی استان انجام می‌شود.
مدیر آب و خاک و امور فنی مهندسی جهاد کشاورزی آذربایجان‌غربی با اشاره به مشکلات پیش روی تجهیز اراضی به آبیاری نوین، اعلام کرد: عدم تامین آب دایم توسط وزارت نیرو برای این پروژه‌ها و از سوی دیگر کمبود منابع اعتباری، مشکلات پیش وی جهاد کشاورزی در تجهیز اراضی به آبیاری تحت فشار است که در این راستا تلاش می‌شود با جذب اعتبارات ویژه و رایزنی‌های لازم، مشکلات پیش رو حل شود.
آرین با اشاره به اعتبارات تخصیص یافته، اظهار داشت: امسال 160 میلیارد تومان اعتبار ملی و 75 میلیارد تومان از محل کمک فنی و اعتباری سال‌های گذشته برای اجرای آبیاری تحت فشار در استان هزینه می‌شود که تا کنون 20 درصد اعتبارات ملی به استان تزریق شده است.
وی با بیان اینکه امسال در شهرهای میاندوآب، مهاباد، نازلو و شهرچایی ارومیه شاهد اجرای شبکه آبیاری تحت فشار خواهیم بود، گفت: 250 هکتار در میاندوآب، 270 هکتار در مهاباد، 700 هکتار در بالو شاهد اجرای آبیاری تحت فشار خواهیم بود.
این مقام مسوول با بیان اینکه وزارت نیرو باید در این زمینه ما را یاری رساند، گفت: براساس آیین‌نامه‌های موجود در زمینه توزیع عادلانه آب، وزارت نیرو باید در زمان و مکان مورد نیاز نسبت به تامین آب دایم بخش کشاورزی اقدام کند که این اقدام با تعلل وزارت نیرو مواجه است و ضرورت دارد شبکه آبیاری و زهکشی میاندوآب که تا یک ماه آینده به اتمام می رسد، توسط وزارت نیرو تامین آب شود.
مدیر آب و خاک و امور فنی مهندسی جهاد کشاورزی آذربایجان‌غربی با بیان اینکه براساس برنامه‌ریزی‌های به عمل آمده بنا داریم هر سال 6 تا 7 هزار اراضی خرده مالکی به آبیاری نوین تجهیز شوند، افزود: در مواردی صاحبان اراضی خرده مالکی تمایلی به استفاده از آبیاری تحت فشار ندارند و این امر سبب بروز مشکلاتی پیش روی اجرای طرح‌های آبیاری تحت فشار می‌شود.
اتمام پروژه آبیاری تحت فشار شبکه آبیاری و زهکشی شمالغرب کشور نیازمند 700 ملیارد تومان اعتبار
رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌غربی در این خصوص اظهار داشت: پروژه آبیاری تحت فشار شبکه آبیاری و زهکشی شمالغرب کشور با بیش از ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی از طرح‌های زیربنایی در شمال غرب کشور است که با اتمام این طرح ۶۱ هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان به سیستم‌های نوین آبیاری تحت فشار تجهیز می‌شود.
کرامتی تصریح کرد: در حال حاضر بیش از ۱۲ هزار هکتار از اراضی تحت پوشش این طرح به کشاورزان و مدیر طرح تحویل شده که با تأمین آب از دستگاه‌های ذی ربط و حل مشکلات دیگر روند پیش تحویل اراضی ادامه خواهد داشت.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان‌غربی افزود: این طرح برای بهره‌برداری کامل به بیش از ۷۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد که اقدامات لازم به منظور تأمین اعتبار در دستور کار قرار دارد.
کرامتی با بیان اینکه اولویت بندی جهت تکمیل و بهره برداری از بخش‌های نیمه تمام طرح لازم و ضروری است، افزود: در راستای احیای اراضی کشاورزی دشت آق چای شهرستان‌های چایپاره و پلدشت بیش از ۲۵۷۴ هکتار از این اراضی تحت پوشش این طرح بوده است.
وی خاطرنشان کرد: تاکنون بیش از ۱۸۰۰ هکتار از این اراضی به سیستم نوین آبیاری تجهیز شده که این طرح ۹۸ درصد پیشرفت فیزیکی دارد که در صورت تأمین آب توسط دستگاه مجری؛ تحویل کشاورزان خواهد شد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی با بیان اینکه یکهزار و ۹۰۰ هکتار از اراضی طرح شبکه آبیاری و زهکشی شمالغرب کشور در شهرستان‌های ماکو، پلدشت و چایپاره به صورت موقت تحویل کشاورزان و بهره برداران منطقه شده است، ادامه داد: با توجه به ضرورت بهره برداری سریع و صحیح از این اراضی به منظور رفع تداخلات اراضی کشاورزی و حل مشکلات حقوقی این اراضی به صورت خارج از نوبت در کمیسیون رفع تداخلات اراضی کشاورزی مطرح و تعیین تکلیف می‌شود.
وی افزود: ضروری است کشاورزی منطقه با تحویل موقت اراضی نسبت به نگهداری، بازسازی و بهینه سازی تأسیسات و شبکه‌های موجود اقدام کنند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی اضافه کرد: توسعه کشت‌های متراکم گلخانه‌ای به عنوان اولین پیشران توسعه و ارتقای اجرای سیستم‌های نوین آبیاری نیز به عنوان مهمترین اولویت و دومین پیشران توسعه بخش کشاورزی استان با جدیت در دستور کار برنامه‌های اجرایی سازمان قرار دارد.
کرامتی با بیان اینکه نیازمند هم افزایی و تعامل بیشتر کشاورزان با کارشناسان سازمان در زمینه مدیریت مصرف آب کشاورزی در جهت کمک به احیای دریاچه ارومیه هستیم، بیان کرد: اجرای طرح شبکه‌های فرعی آبیاری و زهکشی رودخانه‌های مرزی در آذربایجان غربی در راستای افزایش راندمان آبیاری و جلوگیری از مهاجرت روستاییان، تثبیت جمعیت و ایجاد اشتغال مؤثر به صورت مستقیم و غیر مستقیم در جهت افزایش تولید محصولات کشاورزی و ارتقای درآمد و رفاه روستاییان صورت می‌گیرد.
وی عدم تأمین به موقع منابع مالی را مهمترین مشکل در جهت پیشرفت اجرای طرح عنوان کرد که باعث شده مشکلاتی را در این زمینه به وجود آورد که پیگیر حل مشکلات مالی و حقوقی پیمانکاران هستیم تا در اسرع وقت مرتفع شود.
کرامتی همچنین تاکید کرد: تعاونی‌های تولید مستقر در منطقه جهت تحویل موقت اراضی موصوف به کشاورزان و ایجاد نظام‌های بهره برداری جهت بهره برداری صحیح و افزایش بهره وری آب در منطقه همت کنند.
انتهای پیام/
