به گزارش خبرگزاری تسنیم از یزد، روند جمعیتی در ایران متأسفانه در طول چند دهه گذشته به سمت پیر شدن در حال حرکت است و در کنار آن کاهش جمعیت هم به واسطه فرزندآوری کمتر به حالت بحرانی تبدیل شده است.
شاید الان و در نگاه نخست به جمعیت 85 میلیونی ایران وضعیت جمعیت در نظر برخی افراد بحرانی به نظر نرسد اما به گفته کارشناسان و متخصصان حوزه جمعیت و جامعه شناسی، تا سال 1430 نزدیک به یک سوم جمعیت کشور را سالمندان تشکیل می‌دهند.
این موضوع به نوعی بحرانی برای کشور به حساب می‌آید که در حوزه‌های مختلف از جمله اشتغال، هزینه‌های نگهداری و درمان برای سالمندان و موارد مختلف دیگر می‌تواند آسیب جدی برای کشور به حساب آید.
محمدعلی مکرمی مدیرکل ثبت احوال استان یزد در این زمینه در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در یزد اظهار داشت: در سال 98 نرخ فرزندآوری در استان یزد 17 مورد و در سال 99 به 16 فرزند رسیده، البته در این سال‌ها از میانگین کشوری بالاتر بودیم، ما در سن ازدواج خانم‌ها و فرزندآوری از میانگین کشوری بالاتر هستیم اما در تعداد ازدواج‌های ثبت شده از میانگین کشوری پایین‌تر هستیم.
وی گفت: اکنون بسیاری از کشورها به سمت افزایش جمعیت رو آوردند، کشورهای مثل روسیه، اروپا و آمریکا سیاستهای افزایش جمعیت و به خصوص حل موانع جمعیت خود را پیش گرفتند.
مدیرکل ثبت احوال استان یزد با اشاره به اینکه مقام معظم رهبری در اکثر فرمایشات خود به موضوع ازدواج آسان، جوانان و فرزندآوری اشاره می‌کنند افزود: این‌ها همواره از دغدغه‌های رهبری و مسئولین بوده است، کارهای خوبی در سطح استان انجام شده است اما کافی نبوده است.
مکرمی بیان کرد: ترویج موضوع ازدواج آسان در استان یزد، ارائه وام ازدواج، وام‌هایی که هر ساله توسط بانک مرکزی ارائه می‌شود و هر ساله مبلغ آن افزایش می‌یابد و موضوع تهیه جهیزیه ساده که خیرین و سمن‌های مردمی انجام شده، تا بتوانیم شاهد ترویج ازدواج، پایین آوردن سن ازدواج در خانم‌ها، افزایش فرزندآوری باشیم.
وی در پاسخ به این سوال که آیا این تدابیر کارساز بوده است یا خیر تصریح کرد: زمینه کار و فعالیت در این حوزه خیلی زیاد است، مشوق‌ها و دغدغه‌های این امر باید افزایش پیدا کند، اقدامات بیشتری هم در زمینه شغل و مسکن باید انجام شود.
دبیر شورای راهبردی استان یزد ادامه داد: تبلیغات بسیار گسترده‌ای در سال 76 به جهت کنترل نرخ جمعیت انجام شد و کارهای زیادی صورت گرفت که در آن زمان به سرعت جواب داد؛ متاسفانه اکنون به شدت و وسعت آن زمان تبلیغات و کار برای افزایش جمعیت تاکنون انجام نشده است.
مکرمی گفت: می‌طلبد مسئولان و مدیران اجرایی استانی و کشوری قوانینی لحاظ کنند تا جمعیت جوان کشور در اندازه و سطح خوبی نگه داشته شود، موضوع جمعیت دغدغه و چالش اصلی برای 20 سال آینده است که الان گفته شده است که در سال‌های نزدیک بیش از نیمی از جمعیت کشور را افراد سالمند تشکیل خواهند داد.
وی عنوان کرد: 45 درصد افراد در استان یزد میانسال هستند یعنی به بین 30 تا 64 سال سن دارند، که این درصد به مرور کاهش پیدا می‌کند و افراد بالای 65 سال که در حال حاضر 6 درصد جمعیت استان را شامل می‌شوند افزایش می‌یابد.
مدیرکل ثبت احوال استان یزد با اشاره به شعار روز ملی جمعیت پویایی، بالندگی و جوانی جمعیت خاطرنشان کرد: برای اینکه رشد منفی جمعیت نداشته باشیم باید بیش از سطح جایگزین جمعیت داشته باشیم، فرزندآوری بیش از سطح جانشینی به این نحو است که اگر به ازای والدین دو فرزند متولد شوند سطح جانشینی رخ می‌دهد، ما باید به سمت بیش از دو فرزند حرکت کنیم تا بتوانیم بیش از سطح جانشین بوده و جمعیت جوان را حفظ کنیم.
مکرمی گفت: براساس اطلاعات مرکز آمار جمعیت استان یزد بیش از یک میلیون 236 هزار نفر است، که حدود 635 هزار نفر جمعیت مرد و 600 هزار جمعیت زن داریم.
وی ادامه داد: ما باید بیش از دو فرزند داشته باشیم تا از سطح جانشینی و جمعیت فعلی کمتر نشویم، در حال حاضر میانگین نرخ فرزندآوری در کشور به زیر دو فرزند رسیده که کمتر از سطح جانشینی است و خانواده‌های یزدی در حدود 2.1 فرزند دارند که باید این مقدار افزایش یابد، متأسفانه این مقدار در کل رو به کاهش است.
مدیرکل ثبت احوال استان یزد با اشاره به اینکه سیاستهای تشویقی اجرا شده تاکنون کافی نبوده است بیان کرد: بر اساس نمودارها همواره جمعیت رو به کاهش بوده که باید سیاست‌ها فرزندآوری از ازدواج که ثمره آن فرزند است شروع شود و سن ازدواج کاهش پیدا کند تا در ادامه فرزندآوری هم بیشتر شود.
وضعیت آمارهای جمعیتی استان یزد گرچه به نسبت برخی دیگر از استان‌های کشور در جایگاه خوبی قرار دارد اما به نسبت آنچه که مد نظر متخصصان حوزه جمعیتی است نه تنها خوب نیست بلکه در برخی موارد به فاجعه هم شباهت دارد.
روند کاهشی جمعیت در استان یزد از یک سو و افزایش سن ازدواج جوانان از سوی دیگر بحرانی است که این روزها گریبان‌گیر استان و کشور شده و روز به روز به وخیم تر شدن آن اضافه می‌شود.
حمید عزیزیان، مدیرکل دفتر امور اجتماعی استانداری یزد هم در ارتباط با افزایش جمعیت در استان یزد در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در یزد اظهار داشت: اقداماتی که طبق روال کاری در دستگاه‌های اجرایی صورت می‌گرفت انجام می‌شود اما متأسفانه نتیجه لازم را در استان و کشور نداشته است و ما شاهد روند کاهشی جمعیت هستیم.
وی خاطر نشان کرد: ما با همراه برخی از دوستان که دغدغه این امر را دارند و با همکاری سمن‌ها و نهادهای مختلف طرح سامان خانواده را تعریف کردیم، که در آن از ازدواج جوانان حمایت صورت می‌گیرد و فرهنگ‌سازی برای ازدواج و فرزندآوری انجام شود، طرح فوق‌العاده‌ای که با همکاری و تعامل دستگاه‌ها قابل اجرا است.
مدیرکل دفتر امور اجتماعی استانداری یزد افزود: مشکلاتی که در مسیر جمعیت و خانواده به وجود آمده در بلند مدت رخ داده است و مبتنی بر سبک‌زندگی و نوع مصرفی جامعه امروز است، نمی‌توان انتظار داشت که فرهنگ و سبک زندگی را به سرعت تغییر داد.
عزیزیان گفت: از دهه 60 اقداماتی برای جلوگیری از افزایش جمعیت انجام شد و پس از 10 سال جواب داد، هنوز هم تبعات و سیاستهای آن با وجود اینکه اعلام می‌شود باید جمعیت افزایش پیدا کند آن سیاست‌ها همچنان در حال اجرا است.
وی افزود: کار و اراده فوق‌العاده می‌خواهد تا این سیاستهای در تعارض با یکدیگر با همکاری دستگاه‌های مربوطه برطرف شود و بتوانیم به نتیجه برسیم، وقتی فرهنگ، فرهنگ مصرفی شود و سبک زندگی، سبک زندگی غرب شود تبعاتی که در کشورهای غربی رخ داده است ما را هم دچار خواهد کرد.
مدیرکل دفتر امور اجتماعی استانداری یزد خاطر نشان کرد: ما در سطح استان خودمان مطالبه‌گر مسئله جمعیتی بوده‌ایم، ما آن قدر منتظر بودجه‌های اجتماعی، تصویب قوانین در مجلس، ابلاغ به دولت و روند سیاستهای کلان کشور بودیم که الان مجبور شدیم به اینجیوها، سمن‌ها و نهادهای خیریه‌ای رو آورده تا بتوانیم فعالیت فوق‌العاده‌ای در این حوزه انجام بدهیم.
عزیزیان گفت: در راستای سیاستهای تشویقی هر چند قوانینی گذاشته شده است اما هیچ بودجه‌ای دریافت نکردیم، در سال 99 بودجه صفر برای فعالیت در این حوزه به ما ابلاغ شد به این دلیل ما به سازمان‌های مردم نهاد رو آوردیم، متأسفانه تاکیدات مقام معظم رهبری توسط مسئولان به مرحله اجرا نمی‌رسد.
قطعا روند بحرانی جمعیت نه تنها در استان یزد بلکه در تمام کشور به مشکلی بسیار جدی تبدیل شده است اما باید نسبت به این موضوع حساسیت‌های لازم را داشته باشیم تا بتوانیم جلوی بحرانی‌تر شدن این اوضاع را گرفت.
یکی از اصلی‌ترین نهادهایی که باید برنامه‌ریزی لازم برای جلوگیری از وضعیت بحرانی جمعیت را داشته باشد، مجلس شورای اسلامی است که لازم است در حوزه افزایش جمعیت برنامه‌های به ویژه تشویقی ارائه کند.
سید جلیل میرمحمدی نماینده مردم تفت و میبد در مجلس شورای اسلامی در این زمینه در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در یزد اظهار داشت: مجلس در ابتدای شروع به کار خود بنا را بر اجرایی کردن این موضوع داشت که شاهد افزایش جمعیت باشیم، طرح خانواده و جمعیت را به صورت کمیسیون ویژه پیگیری کردیم، روزها برای عملیاتی کردن این طرح در مجلس صرف شده است.
وی عنوان کرد: قوانین و مشوق‌های بسیارخوبی را در حوزه درمان، بیمه، مسکن، تسهیلات، استخدام و دیگر حوزه‌ها دیدیم که امسال در بودجه 1400 اعتبار بسیار خوبی برای اجرائی شدن این امر گذاشتیم، طرح به اتمام رسید و در اختیار شورای نگهبان قرار گرفت.
نماینده مردم تفت و میبد در مجلس شورای اسلامی افزود: شورای نگهبان یکسری ایرادات و ابهاماتی داشت که کمیسون خانواده و جمعیت اکنون فعال است و برای رفع ابهامات در حال کار است، امیدواریم با همت مجلس و شورای نگهبان شاهد تایید طرح و قوانین بوده و در کمتر از چند ماه آینده شاهد ابلاغ و اجرائی شدن آن باشیم.
میرمحمدی در خصوص هزینه‌های درمان ناباروری و پوشش بیمه‌ها اظهار داشت: طبق این طرح بیش از 90 درصد هزینه‌های درمان ناباروری را دولت از منابع عمومی خودش باید اختصاص دهد و مشوق‌های مسکن و تسهیلات هم در امر معیشتی در طرح دیده شده است.
وی افزود: امیدواریم این طرح بخشی از مشکلات که موثر بر جمعیت است را حل کند، توجه به موضوع معیشتی صد در صد موثر نیست و باید فرهنگ‌سازی هم انجام شود، رسانه‌ها، وزارت ارشاد و سازمان تبلیغات، حوزه‌های علمیه، مدارس، دانشگاه‌ها و همه مجموعه‌ها باید در بخش فرهنگ‌سازی این امر تلاش کنند.
میرمحمدی تصریح کرد: ادعای بنده این است که در سال‌های گذشته سیاستهای تشویقی را برای افزایش جمعیت اجرا نکردیم بلکه سیاست تهدیدی را اجرا کردیم، در سطح ملی در چند ماه گذشته مسئولین مرتبط را به کمیسیون اصل 90 دعوت و احضار کردیم که چرا همچنان آن سیاستهای تهدیدی قبل در پیش است و جوابی نداشتند.
وی بیان کرد: 14 سال است مصوبه قانون در سطح ملی و استانی برای افزایش جمعیت اجرا نشده است، اینکه ما امروز زمین مسکونی را در اختیار جوانان قرار می‌دهیم اما مبلغ هنگفتی را از او دریافت می‌کنیم سیاست تشویقی نیست، کوچکترین همراهی معیشتی را هم برای فردی که قصد ازدواج دارد نداریم.
رئیس سابق دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد ادامه داد: جمعیت موضوع و مطلب حیاتی و امنیتی مهم برای کشور است که مسئولان ارشد در سطح استان باید به آن پاسخ دهند، مقام معظم رهبری در طول این چهل سال گفتند که اجرای سیاستهای کاهش جمعیتی اقدام غلط و اشتباهی بوده است. اگر اراده‌ای برای حل موضوع و اجرای سیاستهای افزایش جمعیتی وجود داشت این مسئله تاکنون حل شده بود.
میرمحمدی افزود: گفته می‌شود که سیاستهای کاهش جمعیت در مدت 10 سال جواب داده است، اما چرا از سال 82 تاکنون که در خصوص افزایش جمعیت قوانین ایجاد شده است و حضرت آقا همه را مکلف کردند که به سمت سیاستهای افزایش جمعیت حرکت کنند و قانون مجلس هم شده است سال‌ها می‌گذرد، اما نتیجه‌ای نداشته است.
همه ادعا داریم که سیاست تنظیم خانواده در کشور تغییر کرده است اما نزدیک به 20 سال گذشته است و همچنان شاهد کاهش نرخ جمعیتی هستیم که نشان می‌دهد اراده‌ای برای انجام آن وجود ندارد.
وی گفت: برخی می‌گویند برای این کار بودجه نداریم در صورتی که ما اراده نداریم، امروز توزیع درآمدهای یک درصد معادن در اختیار کیست؟ اگر اراده جدی برای اجرایی کردن فرمایش مقام معظم رهبری وجود داشت خیلی سخت نبود که از آن بودجه 50 میلیارد برای این حوزه اختصاص دهیم.
نماینده مردم تفت و میبد در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: اعتبارات قابل توجهی در دستگاه‌ها تعریف شده است که به راحتی می‌توانند برای اجرایی نمودن این فرمان به کار ببرند، مطالبه‌ای از بنده در مدت یک سال گذشته در خصوص اعتبار برای این حوزه توسط مسئولان استان نشده است.
قطعا موضوع افزایش جمعیت در کشور از اهمیت بسیاری برخوردار است و همه باید نسبت به این موضوع حساسیت‌های لازم را داشته باشیم اما مهمترین موضوع در این زمینه، رفع موانعی است که متأسفانه از سال‌های بسیار دور و دهه هفتاد و اوایل دهه 80 برای کاهش جمعیت به وجود آمدند.
انتهای پیام/781/س
