رحیم دادی نژاد روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: پرونده ثبت این آثار در کهگیلویه و بویراحمد تشکیل شده و در انتظار تشکیل شورای ثبت وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است.

وی تصریح کرد: به علت انتشار ویروس کرونا زمان دقیق برگزاری شورای ملی ثبت آثار میراث فرهنگی مشخص نیست.

 معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد تاکید کرد: شیوه خاصی از قلمزنی بر روی اشیای ریز مانند گوشواره،سوزن زنی یا پرده دوزی سنتی که برای تولید وسایلی مانند رخت آویز بکار می رود ،دستمال گیپوربافی (مهره دوزی خاص بر روی پارچه) از جمله آثاری است که پرونده آنان تشکیل و برای ثبت در فهرست آثار ملی به وزارتخانه ارسال شده است.

دادی نژاد عنوان کرد: غذاهای سنتی آش کنگری، آش کارده و خوراک توله از دیگر آثار آماده ثبت در فهرست آثار ملی است.

برای تهیه‌ غذای سنتی آش کارده، کارده را که گیاهی گرمسیری با برگ‌های پهن است، ریزخرد می‌کنند و به مدت ۲ روز در دوغ و برنج می‌خوابانند، تا ترش شود، سپس سیر خرد شده را اضافه آن را روی شعله های آتش می گذارند تا بپزد این آش معروف‌ترین غذای سنتی مردم کهگیلویه و بویراحمد است.

آش کنگری که گاه به آن شله کنگری هم گفته می‌شود با برنج و روغن حیوانی تهیه می شود به طوری که برای طبخ آن دو سوم کنگر و تنها یک سوم برنج به کار می‌رود.

برای تهیه خوراک توله، برگ های توله را شسته و درشت خرد و به همراه سیر خرد شده و مقداری آب پخته،آبکش و سپس با دانه های خشک شده انار (ناردانه) و پیازسرخ می کنند.

وی عنوان کرد:محوطه تاریخی هرار در شهرستان کهگیلویه مربوط به دوران پیش از هخامنشیان و ۲ قطعه استودان در شهرستان لنده از مهمترین آثار تاریخی پیش بینی شده برای ثبت در فهرست آثار ملی در سال جاری است.

بررسی های تاریخی دو نظریه درباره استودان را مشخصی می کند،استودان مخفف استخوان دان، اتاقکی ایجاد شده در دل کوه است که ایرانیان باستان در زمان قدیم پس از گذاشتن جسد مردگان خود در قبرهای روباز ، استخوان آنان را به این محل حمل و از آن نگهداری می کردند.

استودان مکانی است که برای کسانی که در کاروان های مسافرتی بیمار می شدند یا پیر و ناتوان بودند در دل کوه می کندند که شخص را در آنجا می گذاشتند و آب و غذای کافی در اختیار وی قرار می دادند.

این افراد سالخورده یا بیمار که توان همراهی با کاروان را نداشتند اگر بعد از برگشتن کاروان، زنده بودند او را با خود می بردند و اگر مرده بود همانجا گور او محسوب می شد.

معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد گفت:۴۵بنای تاریخی این استان از سال ۱۳۹۲ تاکنون با حمایت دولت تدبیر و امید مرمت و ساماندهی شده است.

 رحیم دادی نژاد افزود: پل بریم،محوطه امامزاده علی (ع)، کاروان سرای و حمام کهیار و قلعه عزیزی از جمله بناهای تاریخی مرمت شده در هفت سال گذشته تاکنون بوده است.

معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد در هفت ساله گذشته ۲۴ اثر معنوی مردم استان در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

وی تاکید کرد: فن ساخت کیفار،مهارت بافت گلیم،جاجیم،گلیم مشته،،دوخت لباس های محلی زنانه و مردانه،سبدبافی،گهواره محلی،جشن انارو غذاهایی مانند شله ماش و دم پخت از جمله آثار معنوی ثبت ملی شده مردم کهگیلویه و بویراحمد در این مدت بوده است. 

معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد تعداد آثار طبیعی ثبت شده در فهرست آثار ملی استان در دولت تدبیر و امید را هشت مورد عنوان کرد.

دادی نژاد بیان کرد:درخت سرو لار،آبشار کمردوغ،غار نزل،غار ده شیخ،چشمه کورسا،چشمه بلقیس و دریاچه برم الوان از جمله جاذبه های طبیعی ثبت شده در فهرست آثار ملی از سال ۱۳۹۲ تاکنون بوده است.

دادی نژاد عنوان کرد: ثبت ملی گرفتن اعتبار برای مرمت و تعیین حریم پیشگیری از تعرض سودجویان از جمله برنامه‌های میراث فرهنگی برای صیانت از بناهای تاریخی کهگیلویه و بویراحمد است.

نقش برجسته‌های تنگ سولک در سال ۱۳۱۶ نخستین اثر ملی ثبت ملی شده در کهگیلویه و بویراحمد است.

وی تعداد آثار میراث فرهنگی شناسایی شده استان را ۲هزار اثر ذکر کرد.

معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد تاکید کرد: تا زمان حاضر ۷۷۰ اثر میراث فرهنگی استان در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

وی تصریح کرد:آسیاب ها، خانه های تاریخی، قلعه ها، آب انبارها، بقاع متبرکه، گورستان های تاریخی، پل ها، مساجد و کاروانسراها از مهمترین بناهای تاریخی ثبت شده این استان در فهرست آثار ملی هستند.

وی بیان کرد: نقوش برجسته تنگ سولک در بهمئی، آثار سنگی چین لوداب، شهر سنگی دلی یاسیر کهگیلویه، قلعه کی نصیر بهادر بویراحمد، قلعه رئیسی کهگیلویه و دو گور دو پا در باشت از جمله بناهای تاریخی مهم ثبت ملی شده این استان است.

استان کهگیلویه و بویراحمد را به دیار آریوبرزن سردار نامی ایران در دوره هخامنشی می‌شناسند.

این استان بخشی از تمدن عیلام بوده و در دوره بعد از اسلام و همچنین بعد از ورود آرایی‌ها جزئی از خاک تمامی حکومت‌های ایران بود.

این استان در دوره‌های تاریخی مختلف با نام‌هایی بلاد شاپور، جبال گیلویه و کهگیلویه شناخته شده است.

کهگیلویه و بویراحمد با بیش از ۷۲۳ هزار نفر جمعیت در جنوب غربی ایران قرار دارد و این استان بیش از ۱۶ هزار کیلومتر مربع مساحت دارد.