مهدی زارع روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار بحران ایرنا در پاسخ به این سوال که علت افزایش رویداد زمین‌لرزه‌ها به ویژه زلزله های بالای چهار ریشتر در چند ماه اخیر چیست، افزود: لرزه خیزی در ایران برای زلزله های با بزرگای چهار یا بزرگتر از اول دی ماه ۹۳ تا ۳۰ آذر ۹۴ با بزرگای چهار به بالا ۱۷۸ مورد بوده که ۱۱ تای آن بزرگای بیش از پنج داشته اند.
وی ادامه داد: در بازه یکساله بعد از اول دی ماه ۹۴ تعداد ۱۵۱ رخداد برای بزرگای بیش از چهار است که چهار تای آن بزرگای بیش از پنج داشته اند اما آمار برای یکساله بعد از اول دیماه ۹۵ صعودی است چرا که در یکساله بعد زمین لرزه سرپل ذهاب نیز رخ داد و ۲۹۸ زلزله با بزرگای بیش از چهار ثبت شد که ۳۲ تای آن بزرگای بیش از پنج داشتند.
استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله اضافه کرد: این وضع برای یکساله بعد از اول دی ۹۶ نیز کمابیش برقرار بود و ۳۳۶ زلزله با بزرگای بیش از چهار رخ داد که ۲۷ تای آن بزرگای بیش از پنج داشتند، در یکساله بعد از اول دی ۱۳۹۷، تعداد ۲۲۹ زلزله با بزرگای بیش از چهار ثبت شد که ۱۳ تا بزرگای بیش از پنج داشت. در یکسال اخیر یعنی از اول دی ۱۳۹۸ تا ۳۰ آذر ۱۳۹۹ تعداد ۲۵۰ زلزله با بزرگای بیش از چهار گزارش شد که ۲۴ تای آن بزرگایی بیش ازپنج داشتند.در بازه یکساله پیش رو باید احتمال بیشتری داد که زمین لرزه ای با بزرگای ۶ یا بیشتر نیز در گستره ایران رخ دهد، که امیدواریم کانون آن در منطقه ای خالی از سکنه باشد.
زارع توضیح داد: به نظر می رسد روند تعداد زیاد زمین لرزه ها که از سال ۹۵ در محدوده ایران آغاز شده کمابیش ادامه یافته است. فقط توجه شود تعداد زلزله های با بزرگای ۶ یا بیشتر در بازه اول دی ۹۵ تا یکسال بعد از آن - با رخداد زلزله ازگله سرپل ذهاب در ۲۱ آبان ۹۶ - به پنج مورد زلزله با بزرگای ۶ یا بیشتر رسید و در یکساله بعد از آن نیز دومورد زلزله با بزرگای بیش از ۶ داشتیم.
وی گفت: در دوساله اخیر تعداد معدودی رخداد زمین لرزه ای با بزرگای ۶ یا بیشتر رخ داده که تنها می توان به زلزله ۴ اسفند ۱۳۹۸ خوی - باش قعله آذربایجان غربی با بزرگای ۶ اشاره کرد. در بازه یکساله پیش رو باید احتمال بیشتری داد که زمین لرزه ای با بزرگای ۶ یا بیشتر نیز در گستره ایران رخ دهد، که امیدواریم کانون آن در منطقه ای خالی از سکنه باشد.
استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله افزود: فلات ایران در یک ناحیه بسیار فعال از نظر لرزه خیزی در دنیا قرار گرفته است و نه فقط به خاطر رخداد زلزله های فاجعه بار بلکه به خاطر سوانحی مهم مرتبط با زلزله شناخته می شود. حدود دو درصد زلزله های جهان در ایران رخ می دهد و این در حالی است که ۶ درصد از تلفات زلزله های جهان در سده بیستم به زمین لرزه های ایران مربوط بوده که این موضوع نشان از آسیب پذیری بالای ایران در برابر زلزله دارد.
وی ادمه داد: از سال ١٣٩٦ وارد یک دهه پرزلزله شده‌ایم. کوتاه شدگی فلات ایران در حدود ۳۰ میلیمتر در سال که حدود ٢٠ میلیمتر از این کوتاه شدگی در زاگرس و حدود ١٠ میلیمتر نیز در ایران مرکزی، البرز، کپه داغ و شرق ایران رخ میدهد، از دلایل وقوع این زلزله هاست.
به گزارش ایرنا، بسیاری از نقاط کشور ما در معرض خطر وقوع زلزله است. زمین‌لرزه یا زلزله به مفهوم جابه‌جایی ناگهانی زمین به علت آزاد شدن ناگهانی فشاری است که مدت‌های مدید در سنگ های پوسته زمین تراکم پیداکرده است.
قشر کره زمین از ورقه های زمین ساختی (تکتونیکی) عظیمی تشکیل‌شده است، این ورقه ها به‌آرامی روی‌هم، در کنار هم و در زیر همدیگر حرکت می‌کنند. در برخی مواقع این ورقه ها به همدیگر قفل‌شده و قادر به تخلیه انرژی متراکم نمی‌باشند. وقتی‌که این انرژی متراکم به‌اندازه کافی زیاد شود، ورقه ها از همدیگر جدا می‌شوند. اگر این روند در مناطق مسکونی روی بدهد، بسته به میزان انرژی آزاد شده (بزرگای) منجر به بروز تلفات انسانی و خسارات مالی خواهد شد.
با دانش فعلی بشر، زمان، مکان وقوع زلزله و بزرگای آن قابل پیش بینی قطعی نیست، ولی کوشش های دانشمندان برای پیش بینی احتمالی ادامه دارد. چنانچه تمهیدات لازم برای آمادگی در برابر زلزله رعایت شود، میزان تلفات و خسارات ناشی از وقوع آن کاهش می‌یابد.
