در هفدهم مرداد سال ۷۵ بود کهمحمود صارمی خبرنگار ایرنا در مزارشریف به دست طالبان مظلومانه به شهادت رسید. این روز در تقویم رسمی کشور از سال ۷۶ به نام خبرنگار مزین شد و همه ساله در گرامی داشت تلاش های شبانه روزی خبرنگاران، بسیاری دست به قلم می شوند و با نوشتن یادداشت و خاطره یا گزارش و دل نوشته این روز را به اصحاب رسانه تبریک می گویند.

یکی با استناد به آیه سوم سوره مرسلات نوشت « وَالنَّاشِرَاتِ نَشْرًا » قسم به آنان که (وحی حق و پیام الهی را ) نیکو نشر می‌دهند. دیگری پیام داد خبرنگاران وجدان بیدار جهان و تصویرگر زمان خویش هستند، زیرا همواره در عمق جامعه زندگی می کنند و سلامت فرهنگی و فکری هر جامعه ای، مرهون تلاش های شبانه روزی آنهاست. یکی دیگر اینگونه نوشت: شاید قرار این است که به دیگران یادآوری کنیم «زندگی چیزی نیست که از یاد من و تو برود؛ روزی که به نام شماست.»
بسیاری از مسئولان و مقام های کشوری و لشکری از سران قوا گرفته تا وزیران، نمایندگان مجلس و اصحاب فرهنگ و هنر به این مناسبت پیام هایی را برای بزرگداشت مقام شهید صارمی و خسته نباشید به خبرنگاران ارسال کردند. 

روز خبرنگار؛ روز حقیقت‌طلبی و حقیقت‌گویی

ایوب دهقانکار مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران پیام خود را با این بیت آغاز کرد که «جان نباشد جز خبر در آزمون/ هر که را افزون خبر جانش فزون» و نوشت: این سخن مولانا سوای تفسیر عرفانی‌اش، از اهمیت خبر در زندگی انسان می‌گوید. در واقع هر کس باخبرتر باشد گویی جانش وسعت بیشتر یافته است. وسعت‌یافتن جان موجب ارتباط بیشتر با انسان‌ها و شناخت فرهنگ‌های دیگر می‌شود و همین آغاز فرزانگی است.

وی افزود: در تاریخ گران‌بار ما دیوانیانی بوده‌اند که به مناسبت و در حضور حاکمان وقایع‌نگاری می‌کردند. این سنّت وقایع‌نگاری محدود بود به آن‌چه در دربار می‌گذشت و کمتر به اوضاع مردم و تحلیل یا پی‌جویی منشأ خبر پرداخته می‌شد. در این میان، تاریخ بیهقی، اثر سترگ ابوالفضل بیهقی از لونی دیگر است. بیهقی که دبیر دیوان رسالت بود برای نوشتن آن‌چه روی داده بود اصلی داشت: «... و من که این تاریخ پیش گرفته‌ام التزام این قدر بکرده‌ام تا آن‌چه نویسم یا از معاینه من است یا سماع از مردی ثقه». در واقع بیهقی خود را موظف می‌دانست که آن‌چه می‌نویسد یا خود به چشم دیده یا از فردی مورد اعتماد شنیده باشد. این شیوة او موجب شد او را «گزارشگر حقیقت» بنامند و همواره مورد احترام باشد.

دهقانکار ادامه داد: در عصر قاجار نخستین روزنامه در ایران با نام کاغذ اخبار منتشر شد؛ در این دوره روزنامه‌نگاری رونق گرفت و پایگاهی برای دادخواهی شد؛ همچنین در ایجاد نخستین گام‌های مشروطه‌خواهی مؤثر بود. از مشروطه به بعد روزنامه‌نگاری یکی از مشاغل مهم و مورد توجه بوده است. روزنامه‌نگارانی چون ملک‌الشعرا بهار و میرزاده عشقی و فرخی یزدی و برخی دیگر نمادی از حقیقت‌طلبی و حقیقت‌گویی بودند. در واقع روزنامه‌نگاری در این یک صد و چند سال در میهن ما با طی کردن فراز و نشیب‌های مختلف در بیشتر مواقع نمادی از راست‌گویی و حقیقت‌طلبی بوده است.

وی افزود: امروز با گسترش یافتن شتابان انواع ابزار اطلاع‌رسانی و شبکه‌های اجتماعی اهمیت و نقش خبرنگاران در بازتاب دادن اخبار درست از هر زمان دیگر بیشتر آشکار می‌شود. انعکاس سریع و درست خبر بسیار مهم و بلکه حیاتی شده است. این‌جاست که خبرنگار حرفه‌ای و متعهد با روش خود خبر واقعی را از خبر کاذب (Fake News) تمییز می‌دهد. رسیدن به خبر اصیل کاری دشوار است که خبرنگار تیزبین و سخت‌کوش با آن سر و کار دارد. امید است با نگرش حرفه‌ای به این پیشة پرمخاطره و مهم و نیز تأمین جوانب مختلف آن همواره شاهد حضور خبرنگارانی پویا و راستین در سپهر فرهنگی و سیاسی و اجتماعی ایران باشیم.

سهم خبرنگاران در گسترش آگاهی عمومی و اعتلای فرهنگ

علیرضا تابش مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی در پیام روز خبرنگار نوشت: آگاهی‌بخشی و اطلاع‌رسانی در عصر حاضر یکی از مهمترین مؤلفه‌های زیربنایی جوامع‌ اطلاعاتی است و خبرنگاران بی‌شک با پرسشگری و اشاعه اطلاعات و اخبار صحیح در این مُهم نقش مؤثر و سازنده‌ای دارند. اکنون و در این روزها که از یکسو سایۀ سنگین همه‌گیری ویروس کووید-۱۹ شرایط را بر همگان سخت و وداع پیاپی با عزیزان را جانکاه و باورناپذیرتر از همیشه کرده است و از سوی دیگر طرح‌هایی به اسم صیانت و محافظت، تصویری نه چندان مطلوب از حکمرانی فرهنگی و گردش آزاد اطلاعات را ترسیم می‌کنند، خبرنگاران و فعالان عرصۀ رسانه، همچنان پویا و پرتکاپو تلاش می‌کنند تا در گسترش آگاهی عمومی به ویژه در اعتلای فرهنگ و سینما، فداکاری و مجاهدت‌های درخشانی از خود به یادگار بگذارند.

وی افزود: ۱۷ مرداد، بهانه‌ای است تا یادی شود از تمام درگذشتگان گرانقدر و جوانان پرشور که طی این سال‌ها در مسیر بیان حقیقت و اقناع‌سازی افکار عمومی گام‌های بلندی برداشتند و امروز دیگر در میان ما نیستند اما به راستی نقش و جایگاه آن‌ها شایسته و قابل تکریم است. اهمیتِ بازتاب‌دهی رخدادها و جریان‌های تاثیرگذار هنری و از جمله آنچه بر صحنه و گستره‌ی هنرهای نمایشی سرزمین‌مان می‌گذرد؛ از آنجا که گزارشِ و نشر و تثبیت یک پیام، یک حرکت، یک نگاه تازه و اتفاقی حتی گاه، تکرار ناشدنی باشد؛ بی‌تردید ارزش و حساسیّتی کمتر از خودِ فرایند بلند و طاقت‌سوز تولید و ارائه‌ی آنچه برشمرده شد؛ نخواهد داشت و این مهم، جز در سایه سار اهتمام توانمندان عرصه‌ی رسانه و کار خطیر و بی‌بدیل آنان، صورت‌پذیر نیست .

ثبت یک نگاه تازه و گاهی تکرارنشدنی

قادر آشنا مدیرکل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نوشت: اهمیتِ بازتاب‌دهی رخدادها و جریان‌های تاثیرگذار هنری و از جمله آنچه بر صحنه و گستره‌ هنرهای نمایشی سرزمین‌مان می‌گذرد؛ از آنجا که گزارشِ و نشر و تثبیت یک پیام، یک حرکت، یک نگاه تازه و اتفاقی حتی گاه، تکرار ناشدنی باشد؛ بی‌تردید ارزش و حساسیّتی کمتر از خودِ فرایند بلند و طاقت‌سوز تولید و ارائه‌ آنچه برشمرده شد؛ نخواهد داشت و این مهم، جز در سایه سار اهتمام توانمندان عرصه‌ رسانه و کار خطیر و بی‌بدیل آنان، صورت‌پذیر نیست؛ اهتمامی که تحقّق بخشِ سهم مردم به عنوان مخاطبان اصلی، در انتخاب یک اثر هنری و همچنین مشارکت‌گیری آنان است و هم البته فراخوانی برای ابراز نقدها و انتقادهای گشایشگرِ صاحبان قلم و اندیشه و نظر.
وی افزود: همه‌ اینها و آنچه اهالی رسانه و فعالان عرصه‌ وزین و نفس‌گیر خبر و خبرنگاری، شایسته‌تر  می‌دانند؛  جای بسیار تا بسیار تقدیر و پاسداشت است. هفدهم مرداد ماه هرسال بهانه‌ معنابخش روز خبرنگار، مناسب‌ترین فرصت برای دیدنِ عمیق‌تر و شایسته‌تر نگاه و تلاش آنانی است که پویایی متن و بطن اتفاقات هنری، بسترسازی رشد کیفی تولیدات و بازنمایی ابعاد نادیده‌ هر اثر هنری‌ست که بر صحنه‌های پرفروغ تئاتر کشور جان می‌گیرد؛ مرهون همّت و پویایی و امیدِ آنان است.

خبرنگاران داد مظلومان را می ستانند

سرهنگ پاسدار محمد یوسفیان، معاون روابط عمومی سازمان بسیج مستضعفین در پیامی نوشت: روز خبرنگار فرصت مغتنمی است برای پاسداشت مقام شامخ عزیزانی که قلمشان طلیعه حقیقت و بیانشان انعکاس دردهای دردمندانی است که طنین فریادشان سکوت است. این روز به قداست قلم و خون شهیدانی چون شهید محمود صارمی، حرف های نهانی به وسعت آسمان ها با خود دارد.

وی افزود: این روز بهانه ای است برای تشکر از تمام زحمات تلاشگرانی که همواره سختی های طاقت فرسای این شغل خطیر را با جان دل و رویی گشاده پذیرا هستند تا بتوانند با بکارگیری ظرافت ها و مهارت های رسانه ای در این حرفه، داد مظلومی را ستانده و حقی را احقاق نمایند تا مصداق کلام نهمین معصوم باشند که فرمود حق را بگو اگر چه در ظاهر نابودی تو در آن باشد، زیرا که نجات تو در آن است.