علی امرایی روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود:با توجه به ضعف منابع انسانی و مدیریت علمی و اقتصادی که چالش جدی دولت جدید افغانستان است حضور شرکت‌های ایرانی برای سرمایه‌گذاری در طرح‌های زیرساختی افغانستان به‌خصوص در حوزه احداث کارخانه‌های صنعتی نظیر فولاد، ذوب‌آهن و مس به کمک دیپلماسی اقتصادی کارآمد می‌تواند معامله‌ای برد- برد برای ۲ کشور رقم بزند.
وی ادامه داد:باید با شناخت دقیق ظرفیتهای موجود از تحولات اخیر در افغانستان و روی کار آمدن طالبان برای توسعه صادرات و سرمایه گذاری به خصوص صنایع معدنی و فولاد بهره گرفت.
این کارشناس اقتصادی گفت: سقوط دولت افغانستان تاثیرات خاصی در اقتصاد، بازرگانی و صنعت منطقه آسیای جنوبی، غربی و میانه به دنبال دارد افغانستان به عنوان کشوری با زیرساختهای صنعتی و اقتصادی ضعیف از یک‌سو و معادن غنی از جمله سنگ‌آهن از سوی دیگر، به دلیل مشکلات داخلی و سالها جنگ بی‌سرانجام نتوانسته است از ظرفیت موجود برای توسعه و رونق اقتصادی خود بهره‌برداری مطلوب کند.
امرایی افزود: از روی کار آمدن طالبان و تبعات سیاسی و اجتماعی ناشی از ضعف ساختار سیاسی که تاثیرات خواسته یا ناخواسته‌ای بر اقتصاد و بازرگانی افغانستان تحمیل می کند می‌توان به عنوان تهدید توام با فرصت یاد کرد.
مدیر عامل شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان خواف گفت: افغانستان دارای دومین ذخایر بزرگ مس و بزرگ‌ترین ذخایر لیتیوم در جهان است و ذخایر فراوان سنگ‌آهن این کشور در همسایگی ایران در کنار منابع قابل‌توجهی از طلا، زغال‌سنگ، اورانیوم، بوکسیت و روی این کشور را به بهشت معدنی آسیا تبدیل کرده است، موسسه زمین‌شناسی آمریکا ارزش دلاری ذخایر معدنی این کشور را نزدیک به یک تریلیون دلار می‌داند درحالی که کارشناسان افغان و برخی دیگر این رقم را تا سه تریلیون دلار برآورد کرده اند.
امرایی افزود: با توجه به ظرفیتهای معدنی افغانستان تولید ناخالص داخلی این کشور از معادن چیزی حدود ۲۹۸ میلیون دلار است و با توجه به همجواری معادن سنگ آهن سنگان خواف با افغانستان این مساله نوید بخش آینده خوبی برای توسعه صادرات غیر نفتی معدنی فراهم می کند.
این کارشناس و تحلیلگر مسایل اقتصادی و معدنی گفت: تحلیل شاخص‌های اقتصادی در کنار وضعیت کنونی اقتصاد و صنعت افغانستان نشان از آشفتگی و ضعف مفرط این کشور در این زمینه ها دارد، وضعیت سیاسی حاکم در افغانستان اگر چه شرایط اقتصادی را تا حد زیادی متزلزل و نابسامان کرده، ولی با اتخاذ سیاست‌های صحیح می‌توان افق اقتصادی روشنی را در تجارت با این کشور ترسیم کرد.
امرایی افزود: با توجه به نفوذ قابل‌توجه پاکستان و عربستان بر طالبان امکان گرایش دولت جدید افغانستان در عرصه اقتصادی به این ۲ کشور وجود دارد و ارتباط مناسب دولت پاکستان با ایران و عربستان و نقش سازنده این کشور در مناسبات سیاسی طرفین می‌تواند چشم‌انداز روشنی را از اقتصاد و بازرگانی منطقه در قالب همکاری‌های سه و یا چندجانبه تداعی کند.
مدیر عامل شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان خواف گفت: از طرفی رقابت اقتصادی و سیاسی میان هند و چین می‌تواند پای هندوستان را به‌عنوان یک شریک تجاری مهم به‌خصوص در حوزه‌های عمرانی و صنعتی بیش از گذشته به افغانستان باز کند و نزدیکی ایدئولوژیک پاکستان و طالبان، امکان توسعه تجاری و اقتصادی ۲ کشور از طریق ایران فراهم می کند و این مساله موجب توسعه صادرات غیر نفتی کشورمان می شود که در این راستا صنایع معدنی از جایگاه خاصی برخوردارند.
امرایی افزود: با توجه به نیاز روزافزون افغانستان به نفت و کالاهای ضروری و ضرورت تامین منابع پایدار معدنی در آینده نزدیک، لزوم گسترش مبادلات تجاری از طریق خط آهن خواف به هرات بیش از هر زمان احساس می‌شود و نیاز روزافزون دولت جدید افغانستان به تامین منابع اقتصادی می تواند فصل مشترک جدیدی از روابط اقتصادی و تجاری بین ایران و این کشور رقم بزند
وی ادامه داد: در این شرایط بهترین گزینه برای ایران برای بهره گیری از شرایط موجود به منظور توسعه تعاملات اقتصادی با افغانستان در مرحله نخست گسترش خط ترانزیت خواف به هرات و سرمایه گذاری در معادن شمالی این کشور و مرحله بعدی نقش آفرینی بیشتر در ائتلاف‌های اقتصادی و بازارهای منطقه‌ای است، هرچند که تحریم‌های اقتصادی می‌تواند میل دیگر کشورها را به ائتلاف اقتصادی با ایران کاهش دهد.
او اضافه کرد: با توجه به درهم‌تنیدگی روابط سیاسی و اقتصادی بین المللی و چراغ سبز دولت بایدن به طالبان، کمی سخت به نظر می‌رسد که آمریکا از منافع اقتصادی در افغانستان چشم بپوشد، آمریکا نیز به‌عنوان یک مدعی جدی به‌خصوص در حوزه معدنی و انرژی می‌تواند نفوذ ایران را با چالش جدی مواجه کند لذا شرایط تحریمی و اقتصادی موجود، کشورمان را در شرایط دشوار رقابتی با دیگر مدعیان قرار داده است و باید با برنامه ریزی صحیح اقتصادی از این ظرفیتها به نفع توسعه تعاملات با افغانستان بهره گرفت.
