چاه‌های غیرمجاز کشاورزی سال‌هاست که شیره از جان زمین می‌کنند و تعلل در باور خطر و مهار آن در سالیان گذشته، استان گلستان را در وضعیت بحرانی قرار داده است.
به اعتقاد کارشناسان، تداوم استفاده از چاه‌های غیرمجاز و مدیریت نامناسب مصرف آنها توسط کشاورزان می‌تواند وضعیت را بیش از گذشته بغرنج کند و ضروری است که دستگاه‌های اجرایی اقدام اساسی در این زمینه صورت دهند.
مدیر امور منابع آب مینودشت و گالیکش از پیگیری برای جلوگیری از فعالیت ۱۵۵ حلقه چاه غیرمجاز گالیکش خبر داد و گفت: حکم بستن ۳۱ حلقه چاه غیرمجاز این شهرستان دریافت شد.
مرتضی مصطفی لو روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به حفر ۶۵۰ حلقه چاه کشاورزی مجاز در گالیکش، اظهارداشت: تمام چاه‌های غیرمجاز که در بخش کشاورزی کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد، پر خواهد شد.
وی افزود: در یک ماه گذشته ۱۲ حلقه از چاه‌های غیرمجاز آب گالیکش مسدود شد.
مدیر امور منابع آب مینودشت و گالیکش ادامه داد: با هدف کمک به کاهش سطح آبخوانهای کم عمق و عمیق استان تا پایان امسال ۱۹ حلقه چاه غیرمجاز کشاورزی باقی مانده نیز پرخواهد شد.
مصطفی‌لو گفت: با وجود اینکه از مهرماه امسال تا پایان آذر در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۱۶.۷ درصد میزان بارندگی‌ها در گالیکش افزایش داشت اما جریان رودخانه‌های شهرستان گالیکش و مینودشت در حوزه گرگان‌رود ۵۲ درصد کمتر شد.
وی اظهارداشت: حجم زیادی از بارندگی‌ها برای جبران خشکسالی‌های سال گذشته جذب زمین می‌شود و این مساله در کاهش جریان رودخانه‌ها تاثیرگذار است.
مصطفی‌لو افزود: علاوه بر خشکسالی، یکی از دلایل شکل گیری این وضعیت حفر چاه‌های غیرمجاز برای کشاورزی است لذا منابع آب با همکاری دادگستری انسداد چاه‌ها را در دستورکار قرار داده است.
همچنین دادستان عمومی و انقلاب گالیکش گفت: رای قطعی مسدود کردن ۳۰ حلقه چاه غیرمجاز در سال‌های گذشته در این شهرستان صادر شد اما برای اجرا در امور آب بلاتکلیف ماند.
سیدسعید جباری افزود: با ورود دادستانی شهرستان ۱۲ حلقه چاه غیرمجاز در این شهرستان مسدود شد و تا پایان سال بقیه چاه‌های غیرمجاز هم پُر خواهد شد.
پیشتر رییس کل دادگستری گلستان در جلسه شورای حفظ حقوق بیت المال استان گفته بود، هیچ عذر و تعللی از دستگاه‌های متولی در اجرای آرای قلع و قمع و مسدود کردن چاه‌های غیرمجاز پذیرفته نیست و مدیرانی که اجرای وظایف قانونی خود را نادیده بگیرند با جرم ترک فعل مواجه خواهند شد.
کارشناسان بارها درباره برداشت بی رویه از سفره‌های زیرزمینی و فرونشست زمین در گلستان هشدار داده اند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گلستان با بیان اینکه آب یکی از منابع مهم و کمیاب است که حفاظت از آن عزم همگانی را می‌طلبد و گفت: حفر چاه‌های غیرمجاز و برداشت بی‌رویه از آنها مشکل بزرگی به‌حساب می‌آید که هم آب‌خوان‌ها را مورد تهدید قرار می‌دهد و هم منافع دارندگان چاه مجاز که در زمینه اقتصادی سرمایه‌گذاری کرده اند را با مشکلات اساسی مواجه می‌کند.
سیدمحسن حسینی افزود: در راستای اجرای قانون احیا و تعادل‌بخشی آب‌های زیرزمینی از ابتدای سال تاکنون ۴۳۳ چاه غیرمجاز در گلستان بسته شد و روند مبارزه با آبخوان‌داری غیرمجاز همچنان ادامه دارد.
وی به کاهش ذخیره آبخوانهای گلستان اشاره کرد و گفت: ذخیره آبخوانهای استان امسال نسبت به دوره بلند مدت حدود ۲۹۱ میلیون متر مکعب معادل ۲۳ درصد کاهش یافته است.
حسینی افزود: این کاهش در آبخوانهای کم عمق حدود ۲۲۰ میلیون مترمکعب و در آبخوانهای عمیق حدود ۷۲ میلیون متر مکعب است.
به گفته کارشناسان، با توجه به کاهش بارش‌ها در سالجاری و تداوم خشکسالی لازم است برداشت آب از چاه‌های مجاز هم بیشتر کنترل شوند تا از این منابع بیشتر از مجوز برداشت نشود و همچنین فرهنگ سازی استفاده بهینه از آب در بین روستاییان و کشاورزان، رعایت الگوی کشت و تجهیز اراضی به سیستم‌های آبیاری نوین از دیگر راهکارهای صرفه جویی از این منبع حیاتی محسوب می‌شود.
مطابق داده‌های شرکت آب منطقه ای گلستان در این استان از ۲.۵ میلیارد متر مکعب آب در دسترس شامل یک میلیارد و ۲۱۰ میلیون متر مکعب زیرزمینی و ۸۸۸ میلیون متر مکعب آب سطحی، ۸۴ درصد آن به بخش کشاورزی، ۱۰ درصد برای شرب و سه درصد هم برای هریک از حوزه های صنعت و محیط زیست در نظر گرفته می شود.
میانگین سرانه آب تخصیصی برای هر گلستانی بین هزار و ۳۰۰ تا هزار و ۴۰۰ متر مکعب در سال است.
آب مورد نیاز استان گلستان در افق ۱۴۰۴ برای بخش‌های شرب و بهداشت، محیط زیست، صنعت، خدمات و کشاورزی حدود ۶ هزار و ۵۰۰ میلیون متر مکعب پیش بینی می‌شود در حالی که توانمندی منطقه حدود ۲۵۰۰ میلیون متر مکعب است.
استان گلستان با یک میلیون و ۹۰۰ هزار نفر جمعیت در شمال کشور قرار دارد و اقتصاد اصلی آن بر پایه کشاورزی بوده و سرمایه گذاری حوزه های خدمات و صنعت در رتبه های بعدی قرار دارد.
