خبرگزاری فارس- شهرستان دشتی، آزاده حیدری نسب: خیلی از مردم سرزمین‌های مختلف وقتی به سرزمین‌های دیگر سفر می‌کنند، در پی دیدن نقاط دیدنی و محصولاتی هستند که به گونه‌ای ویژه شرایط اقلیمی آن منطقه است و برایشان تازگی دارد. اغلب مردم بیشتر در پی آشنایی با محصولات غذایی و تولیدات کشاورزی مناطق مختلف جهان هستند و در مرحله نخست به سراغ انواع میوه‌ها و خوراکی‌های آن منطقه می‌روند. 

به نوعی می‌توان گفت یکی از جذابیت‌های گردشگری و تفریحی که عامل اصلی رونق اقتصادی یک منطقه بوده و آن را از سایر نقاط استان یا کشور متمایز می‌کند، محصولات کشاورزی خاص آن منطقه است. 

حتما تا به حال برای شما نیز اتفاق افتاده است که فقط برای اینکه بتوانید محصول تولیدی یک منطقه از کشور یا خارج از کشورمان را از نزدیک ببینید و پس از آشنایی از نزدیک به قصد تجارت آن محصول یا هر دلیل دیگری آن را خریداری کنید، ناچار شده باشید به سفرهای دور و دراز بروید. 

پاپایا میوه‌ای استوایی

پاپایا میوه‌ای استوایی است که اصالت آن مربوط به کشورهای تایلند، مالزی و آمریکای جنوبی است. امروزه آمریکا، مکزیک و پورتوریکو بزرگ‌ترین تولیدکنندگان این میوه گلابی شکل در جهان هستند. 

از آنجا که کشت گلخانه‌ای اسیر زمان و مکان نیست، یکی از جوانان خلاق و کوشای استان بوشهر توانسته است پس از یک سال تلاش و همت این محصول پرخاصیت و جالب را برای هموطنان خود به ارمغان بیاورد. شهرستان دشتی با وجود اینکه در تولید و کشت محصول گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای در منطقه سرآمد است اما این جوان با پی بردن به خاصیت‌های دارویی و غذایی پاپایا و اهمیت اقتصادی آن نسبت به کشت سایر محصولات کشاورزی تصمیم به کشت و تولید این محصول استوایی در شهرستان دشتی گرفت. در یک غروب تابستان و در شرجی و گرمای بوشهر با این جوان خوش‌ذوق در گلخانه یک هکتاری ایشان که به کشت پاپایا اختصاص یافته است هم قدم شدیم تا شما عزیزان را بیشتر با این میوه لذت‌بخش آشنا کنیم.
 

شروع ماجرا؛ پاپایا چطور وطنی شد؟

سیدرضا حسینی یکی از جوانان خوش‌آتیه و صاحب ایده شهر کاکی از توابع شهرستان دشتی است که در مسافرتی که به خارج از کشور داشته است، در آنجا دچار ضعف جسمی و بی‌حالی می‌شود. هتل‌دار آنجا برای رفع بی‌حالی وی میوه پاپایا را به ایشان معرفی می‌کند. وقتی پاپایا را می‌خورد، طعم جدید و طبیعت بسیار گرم آن باعث می‌شود حالشان خوب شده و انرژی خوبی بگیرد، بنابراین تصمیم می‌گیرد این میوه خوشمزه، انرژی‌زا و پرخاصیت و بکر را در شهر خودش کشت کند. 

وی دارای تحصیلات ارشد مدیریت بازرگانی است و در توصیف محصول خود می‌گوید: درخت پاپایا درختی استوایی است که به رطوبت نیاز دارد و در گلخانه می‌شود شرایط را برای رشد آن مهیا کرد. از این جهت فکر می‌کردم که مشکلی پیش نیاید. اما از جمله مشکلاتی که در ابتدا داشتیم تهیه بذر و تولید بذر F۱ اصلی بود چون پاپایا در چند نوع است که شیرینی آن‌ها درجه‌بندی شده است و ما نتوانستیم بذر اصلی‌ترین پاپایا را پیدا کنیم. 

حسینی موفق شده است در کمتر از یک سال درختان زیبا و چتری پاپایا را در شرایط اقلیمی منطقه کاکی به مرحله ثمردهی برساند و به آینده و فروش محصولات خود امیدوار است و یقین دارد که چشیدن طعم شیرین پاپایا با عرضه آن به بازار نقاط مختلف کشور و حتی کشورهای حوزه خلیج فارس شدنی است و کار سختی نیست. 

این جوان خوش‌فکر دشتی که صاحب دو فرزند نیز بوده، برای فروش محصولاتش تا کنون در ایران چند مورد درخواست خرید داشته است و همچنین یک مورد نیز از کشور قطر متقاضی خرید محصول شیرین پاپایا از ایشان هستند. 

کاشت ۷۰۰ نهال

وی که در مرحله اول حدود ۷۰۰ نهال را در ابتدای مهرماه سال گذشته کاشته است و در تیرماه یا مردادماه سال جاری برداشت آن آغاز می‌شود، در اشاره به نرخ‌گذاری این محصول در بازار کشور و قیمت آن می‌گوید: قیمت محصول پاپایا متفاوت است و بستگی به میزان شیرینی این میوه دارد که از ۵۰ هزار تومان شروع می‌شود و تا بالای ۱۰۰ هزار تومان می‌توان نرخ‌گذاری کرد. 
 

حسینی در طی مراحل کاشت و داشت پاپایا برای رساندن نتیجه زحمات خود تا به این مرحله از نظرات یک کارشناس حوزه کشاورزی در تهران به نام آقای صالحی که در اسپانیا دوره دیده، بهره گرفته است، چون درخت پاپایا با اینکه اصالت مکزیکی دارد اما در اسپانیا نیز بسیار خوب کشت می‌شود و کیفیت خوبی دارد. 

این کشاورز با اراده و پرتلاش که به گفته خودش سابقه زیادی در کار کشاورزی ندارد و فقط دو سالی که به کشت گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای روی آورده است، کشت پاپایا را به علاقه‌مندان به کشاورزی توصیه می‌کند، چون معتقد است صرفه اقتصادی پاپایا بیشتر از گوجه‌فرنگی و خیارسبز است. 

وی پاپایا را درخت حساسی دانسته و در تشریح بیشتر آن بیان می‌کند: اگر واریته خوب آن انتخاب شود که مقاوم به سفیدک و قارچ و این گونه بیماری‌ها باشد. به رطوبت حدود ۴۰ درصد نیاز دارد و گرمای بین ۲۰ درجه تا ۳۸ درجه را می‌تواند تحمل کند. این درخت از حدود ۱۰ ماه تا یک سال به بار می‌نشیند و بستگی به چگونگی نگهداری آن و تقویت خاکی که انجام می‌شود و همینطور میزان کنترل آفات تا دو سال بعد نیز باردهی خوبی دارد. 

حسینی در اشاره به هزینه عمل‌آوری این محصول می‌گوید: بذر آن خیلی گران بوده و هزینه کود و سم آن نیز چیزی شبیه به هزینه گوجه‌فرنگی درختی است. 

درخت پاپایا آب زیاد نمی‌خواهد

حسینی زیاد آب‌ دوست نبودن درخت پاپایا را یکی از مزیت‌های این محصول عنوان کرده و معتقد است که حتی آب زیاد برای این درخت مضر است. خودش با دردسر خیلی زیادی موفق شده است بذر اسپانیایی و بذر مکزیکی پاپایا یعنی بهترین واریته‌های اسپانیا و مکزیک را تهیه کند، اما به زودی ایشان تولید نهال پاپایا از نوع بهترین واریته دنیا را در همین منطقه کاکی آغاز کرده و به متقاضیان و علاقه‌مندان به کشت این محصول گرمسیری عرضه می‌کند. 

تولید نهال پاپایا و عرضه آن به کشاورزان سطح کشور توسط سیدرضا حسینی در حال حاضر با استقبال بسیار خوبی از نقاط دیگر کشور از جمله سیستان و بلوچستان روبه‌رو شده است و از چند وقت دیگر تولید نهال پاپایا با مجوز جهاد کشاورزی استان بوشهر توسط ایشان شروع شده و به علاقه‌مندان اطلاع‌رسانی می‌شود. ابتدا بذر پاپایا برای تولید نهال در گلخانه کاشته می‌شود و سپس نهال آن به گلخانه مورد نظر منتقل شده و برای عمل‌آوری و باردهی کاشته می‌شود.
 

ویژگی‌های درخت پاپایا

رئیس جهاد کشاورزی منطقه کاکی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در شهرستان دشتی با بیان اینکه پاپایا یا خربزه درختی از گیاهان خاص مناطق استوایی است که با نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری سازگاری دارد، در بیان ویژگی‌های اقلیمی مناسب رشد پاپایا اظهار کرد: این گیاه به گرما و رطوبت بالا نیاز دارد و کشت ارقام پاکوتاه این گیاه در منطقه کاکی در محیط گلخانه امکان‌پذیر است. به طور کلی برای هر کشت جدید در یک منطقه ارائه برنامه‌های آموزشی و ارتقای سطح دانش فنی تولیدکنندگان و انتقال یافته‌های تحقیقاتی و توصیه‌های کارشناسی بسیار ضروری است. 

مصطفی احمدی در اشاره به همکاری‌های جهاد کشاورزی کاکی با سیدرضا حسینی در زمینه کشت پاپایا بیان کرد: برای کشت پاپایا در گلخانه زرّین‌کاران آسایش علاوه بر این که شرکت یاد شده مشاور کشاورزی داشته، از طرف مرکز جهاد کشاورزی بخش کاکی نیز بازدیدهای مستمر انجام شده و توصیه‌های کارشناسی انجام گرفته است.

آقای حسینی به عنوان مدیر و تولیدکننده پاپایا در منطقه همواره ارتباط نزدیک با مرکز جهاد کشاورزی بخش داشته و در حد توان و امکانات همکاری لازم در خصوص ارائه تسهیلات با ایشان انجام شده است. 

وی در خصوص ویژگی‌های این درخت اضافه کرد: پاپایا دارای ریشه‌ی سطحی و ساقه‌ی ساده و اسفنجی است و معمولا بدون شاخه فرعی است. زمانی که ارتفاع گیاه به حدود یک متر می‌رسد گل‌دهی آن آغاز می‌شود. دارای سه جنس نر، ماده و هرمافرودیت یا دو جنسی است. میوه آن روی تنه تشکیل می‌شود. امکان کاشت پاپایا در منطقه از اواخر مردادماه در گلخانه وجود دارد. کنترل شرایط دمایی و رطوبتی محیط کشت آن از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. این گیاه نیاز آبی پایین و کارآیی مصرف آب بالا دارد. بهترین سیستم آبیاری برای این گیاه آبیاری قطره‌ای است. در مراحل ابتدایی دوره رشد فواصل آبیاری کمتر و در مراحل تشکیل میوه فواصل آبیاری بیشتر است. شرایط محیطی و دمایی و مراحل رشدی گیاه در تعیین زمان آبیاری مؤثر هستند. 

رئیس جهاد کشاورزی منطقه کاکی افزود: در مجموع پاپایا به دلیل سازگاری محیطی مناسب، ارزش غذایی بالا، عملکرد در واحد سطح مناسب، بهره‌وری بالا و مزیت نسبی اقتصادی و درآمدزایی بالا می‌تواند در الگوی کشت گیاهان گلخانه‌ای مورد استفاده قرار گیرد. 
 

کاشت درخت پاپایا در شرایط استوایی

مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر نیز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در شهرستان دشتی بیان کرد: درخت پاپایا یکی از میوه‌های استوایی است که فقط امکان کشت به صورت طبیعی در شرایط کشورهای استوایی مثل فیلیپین، تایلند، مناطق استوایی چین، هندوستان و کشورهایی نظیر مکزیک را دارد که شرایط رطوبت بالا و سرما و گرمای تقریبا متعادلی دارند. چون گلخانه امکان کنترل شرایط اقلیمی و محیطی در آن وجود دارد یعنی می‌شود دما، نور و رطوبت را در آن کنترل کرد، می‌شود درختانی که در شرایط محیط باز امکان کشت ندارند را در گلخانه کشت کرد. 

سمیه فرح‌بخش افزود: پاپایا یکی از آن گیاهانی است که ما در مهرماه سال گذشته با همکاری آقای حسینی که یکی از کشاورزان پیشرو گلخانه‌دار منطقه هستند، پیشنهاد کشت را به ایشان دادیم و ایشان قبول زحمت کردند و نهال آن را تهیه کرده و کشت شد. در شهر کاکی فقط در روستای علی‌آباد، در حال حاضر فقط گلخانه آقای حسینی را داریم ولی در دستور کار داریم که برای توسعه گیاهان گرمسیری در گلخانه به‌طور امکان‌سنجی و پایلوت، می‌خواهیم آناناس و موز را هم وارد این چرخه کنیم که در گلخانه‌هایی که مایل به این مساله هستند به‌طور پایلوت در سطوح کم، موز و آناناس هم کشت کنیم. البته این دو تا مورد هم در شهرستان دشتی است، به علت اینکه ما بیش‌ترین سطح گلخانه‌های استان را در این شهرستان داریم. 

وی همچنین به بازار فروش محصول پاپایا در کشور اشاره و تصریح کرد: خوشبختانه بازار کشور کشش این گونه میوه‌های جدید را دارد و این هم به طور تازه‌خوری مصرف می‌شود و هم در صنایع فرآوری در بعضی کشورها که تولیدشان خیلی زیاد بوده صنایع فرآوری برای تولید آب‌میوه و کمپوت و میوه خشک آن هم است، ولی در حال حاضر چون ما ابتدای راه هستیم انشاله این محصول برای تازه‌خوری تولید خواهد شد.
 

برداشت محصول تا یک ماه دیگر

فرح‌بخش اضافه کرد: پاپایا در استان‌های دیگر هم کشت می‌شود. استان‌های فارس، یزد و سیستان و بلوچستان نیز من اطلاع دارم به خاطر اینکه شرایط آب و هوایی آن مناسب است، این گیاه کشت می‌شود. ولی در گلخانه اینجا مهرماه پارسال که کشت شده است، پیش‌بینی می‌شود تا یک ماه دیگر محصول قابل برداشت باشد، یعنی کمتر از یک سال، و چرخه تولید آن کمتر از یک سال است و انشاله که اقتصادی باشد و گلخانه‌داران دیگر نیز برای کشت آن تمایل پیدا کنند. 

ارائه تسهیلات کم بهره به گلخانه‌داران و کشاورزان

مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر در تشریح خدمات و بسته‌های حمایتی جهاد کشاورزی برای سیدرضا حسینی و دیگر علاقه‌مندان به کشت این محصول خاطرنشان کرد: برای احداث گلخانه جدید که ما تسهیلات کم‌بهره داریم و گلخانه‌داران و کشاورزان می‌توانند جهت دریافت تسهیلات اقدام کنند. اگر که متقاضیان گلخانه دارند و می‌خواهند محصول جدید کشت کنند و از لحاظ سرمایه در گردش نیاز به هزینه دارند آن‌ها نیز می‌توانند برای دریافت تسهیلات در سامانه سیتا تقاضا بدهند که آنجا هم هزینه‌هایشان برآورد می‌شود و می‌آید در کار گروه اقتصادی و آنجا بررسی می‌کنیم و مصوب می‌شود، می‌توانند آنجا از تسهیلات کم‌بهره سرمایه در گردش استفاده کنند، اگر که قصد کشت هر گیاهی؛ پاپایا یا فرق نمی‌کند هر محصولی نظیر سبزی و سیفی‌جات را دارند، البته اگر قبلا از تسهیلات صندوق توسعه ملی استفاده نکرده باشند. و این خدمات و پشتیبانی است. 

وی ادامه داد: ما اگر گلخانه‌داری قصد کشت پاپایا در استان داشته تا جایی که امکان داشته باشد از نظر فنی و مشاوره‌ای همکاران ما در سازمان جهاد کشاورزی همراه این دوستان خواهند بود و مشاوره و راهنمایی به آنان خواهند داد. برای پایلوت‌هایی هم که عرض کردم می‌خواهیم دوباره پاپایا و همین طور موز و آناناس نیز در استان کشت کنیم، اینها با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان هستند که تجربه کافی در این زمینه در سطح کشور دارند ما با همکاری گلخانه‌دار قصد کشت به‌طور پایلوت در سطح استان و شهرستان دشتی را داریم. 

پاپایا می‌تواند تحت تاثیر آفات و بیماری‌هایی قرار بگیرد

فرح‌بخش در اشاره به آفات گیاه پاپایا نیز عنوان کرد: هر گیاهی یک موجود زنده است و می‌تواند از سمت تنش‌های زنده و غیرزنده مورد آسیب و خسارت قرار بگیرد. تنش‌های غیرزنده شامل عوامل محیطی سرما و گرما، تگرگ، سیل و باد شدید باشد اما عوامل محیطی زنده هم شامل آفت و علف هرز می‌تواند باشد. این هم یک گیاهی است که می‌تواند تحت تاثیر آفات و بیماری‌هایی قرار بگیرد ولی اگر مدیریت گلخانه به‌طور صحیح و فنی انجام بگیرد از نظر همکاران ما و کلینیک‌های گیاه‌پزشکی هستند می‌توانند هر گلخانه‌داری که اولین بار است می‌خواهد کشت کند می‌تواند از کمک‌های همکاران ما در مراکز خدمات جهاد کشاورزی کارشناسان پهنه، مراکز مدیریت‌های شهرستان همکاران ستادی ما، حتی همکاران مدیریتی حفظ نباتات و مدیریت باغبانی کمک بگیرد، ما اصلا دریغ نخواهیم کرد و از هر گونه کمک و مشاوره‌ای از نظر تشخیص آفت، بیماری و تغذیه، و می‌تواند با مدیریت صحیح گلخانه از آسیب و بیماری‌ها و آفت جلوگیری به عمل بیاورد. 
 

وی در پاسخ به اینکه آیا کشاورزان استان را به کشت این محصول توصیه می‌کنید، اظهار کرد: از نظر توصیه برای کشت گیاهان جدید طبق بررسی‌هایی که ما انجام دادیم، بازار کشش پذیرش محصولات جدید را دارد و طبق بررسی‌هایی که انجام گرفته است تعداد زیادی از گلخانه‌داران تمایل دارند که یک محصول را کشت کنند. در حال حاضر ما منتظر برداشت محصول از گلخانه آقای حسینی هستیم. یک سری دیتابرداری‌ها، بررسی‌ها و تحلیل‌ها است که به بعد از برداشت موکول می‌شود. شرایط کیفیت میوه؛ سایز میوه که خیلی خوب بود هنوز به زمان برداشت نرسیده است ولی از نظر عملکرد و سایز محصول شرایط بسیار مطلوب بود، از نظر کیفیت میوه نیز ان‌شاءالله بعد از برداشت محصول می‌توانیم از لحاظ فنی و دقیق‌تر نظر بدهیم. 

مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر با بیان اینکه در حال حاضر به طور رسمی و غیررسمی خیلی از گلخانه‌داران تماس گرفتند و برای کشت این گیاه مشاوره و راهنمایی خواستند، اضافه کرد: البته گلخانه‌های کوتاه اصلا توصیه نمی‌شود به کشت گیاهانی که ارتفاع بلندی دارند و به‌طور درخت هستند. اگر قصد کشت و سرمایه‌گذاری در زمینه تولید محصولاتی که به صورت درخت هستند نظیر پاپایا و موز دارند، حتما توصیه می‌کنم که اگر گلخانه ندارند و می‌خواهند که اقدام به احداث گلخانه کنند باید گلخانه‌های مرتفع باشد، گلخانه‌هایی که ارتفاع تا زیر ناودانی یا حداقل ۶ متر باشد و اگر گلخانه دارند گلخانه‌شان ارتفاع مناسب ندارد، اصلا توصیه نمی‌کنم که گیاهان مرتفع را کشت کنند چون طبیعتا گلخانه‌های کوتاه از نظر ارتفاع اصلا از بابت شرایط درون گلخانه‌ای؛ از نظر رطوبت و دما مناسب کشت درخت و گیاهان مرتفع نیستند. 

مسؤولان حمایت کنند

به گزارش فارس، پاپایا که خربزه درختی نیز نامیده شده دارای یک ساقه بلند با برگ‌های بزرگ در راس درخت، و تقریبا شبیه درخت نخل است اما تنه آن نرم است و پوست سخت شبیه پوست سایر درختان ندارد. درختی بدون شاخه و دارای برگ‌های خیلی بزرگ هستند. شکوفه‌های آن قبل از تبدیل شدن به میوه، سفیدرنگ است و شباهت بسیار زیادی به شکوفه مرکبات دارد اما در اندازه خیلی بزرگتر، که بسیار معطر بوده و افزایش شرجی و رطوبت هوا باعث انتشار بیشتر رایحه مطبوع آن می‌شود. میوه‌های آن بر روی تنه رشد می‌کند و از آنجا که پاپایا همچنان به سمت بالا رشد می‌کند، همزمان با افزایش سن این درخت، دسترسی به میوه آن سخت‌تر می‌شود. پیش از این کشت درخت پاپایا در شهرهای یزد و تهران نیز به‌طور آزمایشی انجام شده است. 

همانگونه که سیدرضا حسینی تا به این مرحله از عمل‌آوری محصول پاپایا، از مشاوره و حمایت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان و کارشناسان جهاد کشاورزی بهره‌مند شده‌اند، امید می‌رود در مرحله بازاریابی و فروش این محصول بکر و پرخاصیت نیز ایشان و دیگر علاقه‌مندان به تولید آن را تنها نگذاشته و در سودآوری هر چه بیشتر محصول نیز این کشاورز جوان را حمایت کنند.

انتهای پیام/س