به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، پدرام زاویه، مدرّس و مشاور آموزشی، چهل نکتۀ ایده‌آل برای یک انتخاب رشتۀ اصولی را تبیین و تشریح کرد.
۱- در پُر‌کردن فرم انتخاب رشته، به هیچ‌عنوان بخیل و خسیس نباشید و هر ۱۵۰ جایگاه را پُر کنید و از تمام انتخاب‌هایی که می‌توانید داشته باشید، استفاده کنید.
۲- همۀ کد رشته محلّ‌های با آزمون و بدون آزمون (پذیرشِ صرفاً بر اساس سوابق تحصیلی)، باید در یک فرم وارد شوند. کدرشته محل های تمام گروه‌های آزمایشی باید در همان فرم قرار بگیرند.
- برای انتخابِ رشته‌های صرفاً بر اساس سوابق تحصیلی، می‌توانید بدون توجّه به نوع مدرک دیپلم و یا پیش‌دانشگاهی و بدون در‌نظر‌گرفتنِ گروه آزمایشی که در آن ثبت‌نام و یا شرکت کرده‌اید، از تمامی گروه‌های آزمایشی اقدام کنید.
۳- با هر رتبه و نتیجه‌ای، حتماً و قطعاً انتخاب رشته کنید. اگر قبول شوید و نروید و برای کنکورِ سال بعد بمانید، یقیناً بسیار بهتر از این هست که هیچ‌چیز قبول نشوید و برای سال بعد بمانید!
۴- اگر دورۀ روزانه، نوبت دوّم (شبانه)، غیرانتفاعی، پیام‌نور، پردیس خودگردان یا شهریه‌پرداز قبول شوید، ولی ثبت‌نام نکنید، هیچ مشکل و معضل و مسئله‌ای پیش نمی‌آید و ذرّه‌ای محدودیّت و محرومیّت ایجاد نمی‌شود!
- اگر در دورۀ روزانه ثبت‌نام کنید، با انصراف قطعی از تحصیل می‌توانید در کنکور سراسری سال ۱۴۰۲، ثبت‌نام و شرکت کنید.
- پذیرفته‌شدن در رشته محل های دورۀ روزانۀ بدون آزمون (پذیرشِ صرفاً بر اساس سوابق تحصیلی) هم محدودیّت و محرومیّت ایجاد نمی‌کند.
- اگر هم در دورۀ نوبت دوّم (شبانه)، غیرانتفاعی، پیام‌نور، پردیس خودگردان یا شهریه‌پرداز ثبت‌نام کنید، بدون انصراف می‌توانید در کنکور سال بعد ثبت‌نام و شرکت کنید.
۵- با رشته‌های متمرکز با شرایط خاصّ (همچون رشته‌های دانشگاه شاهد و دانشگاه فرهنگیان)، طوری رفتار کنید که انگار هیچ مصاحبه‌ای در کار نیست! یعنی برای چینِش، به‌هیچ‌عنوان خودتان را درگیر و گرفتارِ مصاحبه داشتن نکنید.
۶- چرا برای رشته‌های متمرکز با شرایط خاصّ که انتخاب کردم، دعوت به مصاحبه نشدم؟! چون یا دارای شانسِ قبولی در اولویّت های بالاتر از کد‌های مربوط به رشته‌های شرایط خاصّ، بوده‌اید یا حداقلّ نمرۀ علمیِ لازم و موردنیاز برای معرّفی در این مقطع و مرحله را نداشته‌اید.
۷- برای انتخاب رشتۀ اصولی و اساسی، لازم است که با کمک تست‌های استاندارد بین‌المللی همچون MBTI و HOLLAND که به‌شکل رایگان و فراوان در فضای مجازی موجود هستند، تیپ شخصیّتی و رغبت و ترجیحات شخصی و شغلی‌تان را تشخیص دهید تا رشته‌های متناسب با تیپ شخصیّتی‌تان را بشناسید!
۸- انتخاب اَساسی یا احساسی؟ انتخاب رشته باید بر اساس علاقۀ و همراه با شعور باشد نه علاقۀ مبتنی بر شور.
- حتماً رشته‌ها را خیلی دقیق و عمیق بشناسید و احساسی و شانسی انتخاب شان نکنید.
- آگاهی و اطّلاع از امکان ادامۀ تحصیل در رشته‌های مطلوب و موردنظرتان، بسیار واجب و ضروری است!
۹- انتخاب رشتۀ صرفاً بر اساس پول‌سازی و بازار کارِ رشته‌ها، اشتباه فوق‌العاده مهلک و خطرناکی است.
- پول یا علاقه؟! تردید نکنید علاقه! پژوهش‌های پُرشُمار نشان داده‌اند، آن‌هایی که در ابتدا علاقه را به پول ترجیح می‌دهند، عموماً شرایط و نتایج عالی‌تری نصیبشان می‌شود!
- انتخابتان همراه با لذّت هست یا همراه با ذلّت؟!
۱۰- به کیفیّت و وضعیّت و موقعیّت شغلیِ اکنون و الانِ رشته‌ها نگاه نکنید که اصلاً معقول و منطقی نیست!
- به حالت و شرایطِ ۴ تا ۷ سال آینده که از دانشگاه فارغ‌التّحصیل می‌شوید، توجّه و نگاه و نظاره کنید!
۱۱- انتخاب رشتۀ زنبیلی ممنوع! یعنی گمان نکنید اگر یک رشته محل (یک رشته در یک دانشگاه) را بالاتر قرار دهید، شانس قبولی‌تان در آن انتخاب بالا می‌رود. اگر قرار باشد در یک رشته‌محل قبول شوید، در ردیف ۱۵۰ هم قرارش دهید، باز هم قبول می‌شوید و اگر قرار به قبول نشدن در آن رشته‌محل باشد، در ردیف ۱ هم باشد، قبول نمی‌شوید!
- شما در اوّلین انتخابی که نمرۀ لازم و شرایط موردنیاز برای قبولی را داشته باشید، قبول می‌شوید و انتخاب‌های بعدی‌تان توسّط سیستم بررسی نمی‌شوند. انگار که اصلاً وجود ندارند!
۱۲- تحصیل در دانشگاه‌های غیرمعتبر، اگر همراه با خبرگی و نخبگی و نوآوری و نوآفرینی باشد، مسلّماً می‌تواند به کارآفرینی و ارزش‌آفرینی منتهی شود!
- به قول دکتر علی شریعتی: اگر حسّ روییدن در تو باشد، در کویر هم رشد خواهی کرد!
۱۳- اگر در یک رشتۀ دانشگاهی غیرممتاز، ممتاز و متمایز باشید، به مراتب بهتر و برتر از این هست که در یک رشتۀ ممتاز، غیرممتاز و غیرمتمایز باشید.
۱۴- از محلّ سکونت و شهرتان، خیلی دور نشوید و حواستان باشد شهر‌هایی مثل بروجرد و بروجن و بیرجند و بجنورد را با هم اشتباه نگیرید!
۱۵- تعدّد و تنوّع، ترمز تصمیم‌گیری هستند. در حقیقت گزینه‌های زیاد موجود برای تصمیم‌گرفتن، موجب توقّف تصمیم‌گیری می‌شوند! پس گزینه‌هایتان را محدودتر کنید تا راحت‌تر و رَوان‌تر، تصمیمِ معقول و مقبول و منطقی و مناسب را بگیرید.
۱۶- انتخاب اَساسی یا وسواسی؟ در انتخاب گرایش و دانشگاه و شهر، حسّاس باشید، امّا بدون وسواس!
۱۷- شوربختانه، در کشورمان بیشتر از ۸۰ میلیون کارشناس، مشاور و متخصّص داریم که در همۀ حوزه‌ها و حیطه‌ها، صاحب‌نظر و همواره در حال عرضه و اظهار و ارائۀ نظرات و نگاه‌های تخصّصی‌شان هستند. پس لطفاً به نظرات هر کسی، اعتماد و اعتنا نکنید و فقط و فقط از کارشناسِ کارآمد و کاربلد و کار‌کُشته، راهنمایی و مشورت بگیرید.
۱۸- تصمیم گیرندۀ پایانی شمایید و مسئولیّتش هم تماماً با شماست. تصمیم‌گیری را به هیچ‌کس واگذار نکنید.
- حتماً از متخصّصِ متعهّد و مجرّب، مشورت بگیرید، ولی تصمیم نهایی را فقط و فقط خودتان با شهامت و شجاعت بگیرید و مسئولیّتش را هم کاملاً بپذیرید. جزو خوش‌حالانِ بی‌اراده نباشید!
۱۹- به‌هیچ‌وجه به انتقالی و تغییر رشته امید نبندید، چون معمولاً امید واهی و توخالی است!
۲۰- برای چیدمان حرفه‌ای و هوشمندانه، باید انتخاب‌هایتان را طوری بچینید که وقتی از بالا به پایین پیش می‌روید، میزان تمایل و رضایت‌مندی‌تان کم شود و کاهش یابد.
۲۱- اصلاً و ابداً در چینش تان به بومی گزینی (استانی، ناحیه‌ای، قطبی و کشوری) توجّه نکنید.
۲۲- انتخاب رشتۀ مجازی سازمان سنجش، مطمئن‌ترین و معتمِدترین و معتبرترین و مستندترین مرجع و منبع موجود است! بیخودی پولتان را با انتخاب رشته‌های کامپیوتریِ بی‌پایه و بی‌مایۀ متفرّقه، دور نریزید و به هدر ندهید!
۲۳- دانشگاه، نهایتاً چند سالی همراه شماست؛ امّا رشته، عین همسر احتمالی‌تان تا آخر عمر با شماست! پس رشته نسبت به دانشگاه، فوق‌العاده مهمّ‌تر و حیاتی‌تر است.
۲۴- مراقب باشید در دام و تور مشاورنما‌های شیّاد و شارلاتان نیفتید و گرفتار نشوید. هرگز هیچ‌کس با رتبۀ نجومی و فضایی، برق دانشگاه صنعتی شریف و پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران و حقوق دانشگاه تهران آن‌هم در دورۀ روزانه قبول نشده، نمی‌شود و نخواهد شد!
- هیچ معجزه ای در کار نیست.
۲۵- مهمّ‌ترین رتبه‌ای که با آن سر‌و‌کار دارید، رتبه در سهمیۀ نهایی در زیرگروه‌ها است. رتبه در سهمیۀ نهایی‌تان در زیرگروه‌ها، علّت و عامل قبولی شماست نه انتخاب رشته‌تان! انتخاب رشته، رتبه‌تان را کم و عوض نمی‌کند! انتخاب رشته صرفاً کمک می‌کند در بهترین رشته‌ای که امکان و احتمالِ قبولی در آن را دارید، پذیرفته شوید نه در رشته‌ای که شانس و امکان قبول‌شدن در آن، برایتان وجود ندارد. گول نخورید...
۲۶- حتماً برای هر کد رشته محل به توضیحات، جنس پذیرش، نیم‌سال پذیرش و شرایط و ضوابطِ درج‌شده در بخش پیوست‌ها، دقّت کنید.
- حواستان به تمام اصلاحات و اطلاعیّه‌ها و کُد رشته محل های جدیدی که توسط سازمان سنجش اعلام می‌شوند هم باشد!
۲۷- نوبت دوّم و نیم‌سال دوّم با هم متفاوت هستند! نوبت دوّم، دورۀ نوبت دوّم یا شبانه است و نیم‌سال دوّم مربوط به کُد رشته محلّ‌هایی (کُد رشته‌محل: یک رشته در یک دانشگاه با یک کُد عددی) است که شروع شان از نیم‌سالِ دوّم یعنی بهمن‌ماه است و هیچ‌گونه تفاوتی به غیر از زمان آغازشان با کُد رشته محل های نیم‌سال اوّل ندارند!
۲۸- بهتر و مناسب تر است که رشته محل های دورۀ نوبت دوّم (شبانه) و مؤسّسات غیرانتفاعی را در محلّ سکونتتان یا نهایتاً شهر‌های نزدیک به محلّ سکونتتان انتخاب کنید، چون باید شهریه و هزینه پرداخت کنید.
۲۹- مدرک یا مهارت؟! اگر ارزش مـدارک مـتعدّد، ۱ واحد باشد، یقیناً ارزش مهارت‌های متنوّعِ مثبت و مفید و مؤثّر، بیشتر از ۱۰۰ واحد خواهد بود. بسیاری از شرکت‌های برتر و معتبر دنیا و برخی از شرکت‌های داخلی، شرط مدرک تحصیلی برای استخدام و بکارگیری افراد ندارند و به‌دنبال افراد ماهر و متبحّر هستند! بنابراین قَویّاً و عمیقاً و شدیداً باید به دنبال افزایش مهارت باشید نه افزودن مدرک! به همین خاطر نباید پریشانی و نگرانی و ناراحتیِ اَلکی در مورد قبولی‌تان داشته باشید.
۳۰- سلایق و علایق و عقاید خانوادۀ عالی‌قَدرتان، کاملاً مهمّ و مُحترمند، ولی سلایق و علایق و عقاید خودتان، بسیار مهمّ‌تر و محترم‌ترند و دیگر هیچ...
۳۱- پردیس‌های دانشگاه فرهنگیان را با پردیس‌های خودگردانِ دانشگاه‌ها اشتباه نگیرید! از زمین تا آسمان با هم فرق می‌کنند! پردیس‌های خودگردان، پولی و بسیار گران هستند. امّا پردیس‌های دانشگاه فرهنگیان نه تنها شهریه ندارند، حقوق هم می‌گیرید و استخدام هم می‌شوید...
- حتماً حواستان باشد که پردیس‌های دانشگاه تهران (پردیس فارابیِ قم، پردیس ابوریحانِ پاکدشت) را با پردیس‌های خودگردان اشتباه نگیرید!
۳۲- برای دانشگاه‌های فرهنگیان و تربیت دبیر شهید رجایی، فقط می‌توانید کد رشته محل های مربوط به اُستان بومی‌تان را انتخاب نمایید.
۳۳- ۱۰ رشته محلّ اوّل (ردیف ۱ تا ۱۰) را تخیّلی و رؤیایی انتخاب کنید که حسرت به دل نمانید! یعنی انتخاب‌هایی که با وضعیّت و موقعیّت فعلی‌تان، خیلی فاصله دارند و تقریباً برایتان دست نیافتنی هستند را قرار دهید.
۳۴- از ردیف ۱۱ تا ۵۰ را رشته محلّ‌های خوش‌بینانۀ منطقی انتخاب کنید نه خوش‌بینانۀ تخیّلی! یعنی انتخاب‌هایی را که نیاز به رتبه و شرایط بهتری نسبت به رتبه و شرایط الان تان دارند، بگذارید. رتبه و شرایط بهتر نه رتبه و شرایطِ خیلی خیلی بهتر!
۳۵- از ردیف ۵۱ تا ۱۳۰ را به رشته‌محل های واقع بینانه اختصاص دهید. یعنی انتخاب‌های مطلوبی را که با رتبه و شرایطِ اکنون شما هم خوانی دارند و در همان محدوده هستند، قرار دهید.
۳۶- در ۲۰ جایگاه پایانی (ردیف ۱۳۱ تا ۱۵۰)، انتخاب‌هایی را که دوستشان دارید و شانس قبولی‌تان در آن‌ها بالاست، بگذارید که امسال، جامانده و وامانده و درمانده نشوید. رشته‌های دورۀ روزانه را هم می‌توانید بدون دغدغه و دلهره و دلواپسی انتخاب کنید.
۳۷- انتخاب رشتۀ شما زمانی به پایان رسیده است که رسیدِ انتخاب رشته که شامل شمارۀ پرونده و شمارۀ رسیدِ انتخاب رشته (کُد عددیِ ۱۵ رقمی) و مشخّصات فردی و لیست کُد‌رشته‌محل های انتخابیِ شماست را دریافت کرده باشید.
۳۸- بِرَم یا که نَرَم؟! ببینید فایدۀ ماندن و امسال نرفتن بیشتر است یا هزینه‌اش! تنها مراقب باشید جوّگیر نشوید که بعداً ناجور، گیر می‌کنید!
۳۹- ذهن خوب یا ژِن خوب؟! اگه ذهن خوب داشته باشیم، قطعاً هیچ نیازی به ژن خوب برای رشد و پیشرفت نداریم. با تربیت و تقویت ذهن، می‌توانیم ذهنی خوب و مرغوب و مطلوب، داشته باشیم.
- بیشتر ما فکر می‌کنیم باهوش‌ترین مردم دنیاییم، در حالی که بهتر است واقع بین باشیم و به جای اینکه فکر کنیم فوق‌العاده هستیم، تلاش کنیم فوق‌العاده ِشویم!
- برای مفیدبودن، کوشش کنیم نه برای مهم بودن. اگر مهم هم شدیم که چه بهتر!
۴۰- پیشنهاد می‌شود، قصّه و قضیه را خیلی جدّی نگیرید! مشاهدات و مطالعات مفصّل و متعدّد نشان می‌دهند که شادی، ساختنی است نه یافتنی! انتخاب با شماست. به‌هیچ‌عنوان گمان نکنید که قبولی در رشته و دانشگاه دلخواه، مدّت زمان طولانی و زیادی، سببِ شور و شادی و موجب خوشحالی‌تان می‌شود!
- بعد از فارغ‌التّحصیلی هم، تغییر و تحوّل و دگرگونی و دِگَردیسیِ خاصّی رخ نمی‌دهد!
- پس منتظر نمانید و کوشش و تلاش و تَقلّا کنید، از اکنون و الان، احوال و روزگارِ نیک و پُرمهر داشته باشید...
