به گزارش خبرنگار تحریریه ورزشی خبرگزاری صدا و سیما؛ این مسابقات روز جمعه با ۲ تمرین (Free Practice) در نوبت‌های صبح و بعدازظهر با نام‌های FP۱ و FP۲ آغاز می‌شود.
روز شنبه یک جلسه تمرینی با نام FP۳ در نوبت صبح و بخش فوق العاده هیجان انگیز و تاثیرگذار تعیین خط یا همان Qualifying در نوبت بعدازظهر ادامه می‌یابد و در روز یکشنبه، مسابقه برگزار می‌شود.
چون شرایط هر پیست با پیست دیگر از نظر ارتفاع از سطح دریا، نوع و تعداد پیچ پیست، طول مسیر‌های مستقیم، دمای سطح پیست و سرعت وزش باد متفاوت است پیدا کردن بهترین تنظیمات برای قطعات آیرودینامیکی و قطعات فنی خودرو برای هر مسابقه دلیل اصلی برگزاری سه جلسه تمرین است.
پس از برگزاری ۳ جلسه تمرینی و پیدا کردن بهترین تنظیمات خودرو، نوبت رقابت تعیین خط است این رقابت شامل سه بخش از نظر زمانی است Q۱ به مدت ۲۰ دقیقه، Q۲ به مدت ۱۵ دقیقه و بخش نهایی Q۳ به مدت ۱۰ دقیقه تقسیم می‌شود که در پایان هر بخش پنج راننده‌ای که کندترین زمان یک دور کامل پیست را ثبت کرده باشند از چرخه رقابت کنار می‌روند.
در مرحله Q۳ از جمع ۲۰ راننده، فقط ۱۰ راننده باقی مانده شرکت خواهند کرد که بر اساس رده بندی زمان‌های ثبت شده آن‌ها، موقعیت اول تا دهم جایگاه شروع (استارت) را بدست خواهند آورد.
به راننده‌ای که سریعترین زمان یک دور کامل پیست را به دست آورد، به اصطلاح Pole Sitter و به جایگاه او در خط استارت مسابقه Pole Position گفته می‌شود، که همان رده اول در شروع مسابقه است.
در روز مسابقه همه خودرو‌ها بر اساس رتبه به دست آمده در روز زمان گیری به ترتیب در جایگاه‌های خود در خط استارت قرار می‌گیرند و قبل از شروع مسابقه یک تک دور برای گرم کردن لاستیک‌ها در پیست طی می‌کنند تا بتوانند لاستیک‌ها را در حد ممکن به دمای عملیاتی خود برسانند.

 

پس از پایان دور گرم کردن با مستقر شدن آخرین خودرو در جایگاه استارت، ۵ چراغ قرمز روشن میشود و با پرچم سبز مارشال، چراغ‌ها خاموش شده و مسابقه آغاز می‌شود.
مسافت مسابقه معمولاً کمی بیشتر از ۳۰۵ کیلومتر (۱۹۰ مایل) و مدت زمان آن نیز به ۲ ساعت محدود شده است. این در حالیست که در عمل، مسابقات بیش از ۹۰ دقیقه به طول نمی‌انجامند. در طول مسابقه رانندگان می‌توانند برای تعویض تایر یا قطعات خاصی از خودرو یکبار یا بیشتر اقدام به pit stop (توقف برای تعمیر) کنند.

 

در هر مسابقه شرکت تامین کننده لاستیک که در حال حاضر شرکت پیرلی ایتالیا است، ۳ نوع لاستیک مخصوص هوای خشک و ۲ نوع لاستیک مخصوص هوای بارانی در اختیار تیم‌ها قرار می‌دهد که تیم‌ها باید حداقل از ۲ نوع آن استفاده کنند.

 

حساس‌ترین لحظه مسابقه فرمول یک قطعا استارت آن است. جالب است بدانید در خودرو‌های فرمول یک، اهرم کلاچ در زیر دست راننده و پشت فرمان قرار داشته و خودرو‌ها مجاز به استفاده از هیچ سیستم کمکی مثل لانچ کنترل یا کنترل هرزگردی نیستند. به همین علت راننده باید مهارت فوق العاده‌ای برای ایجاد یک بالانس مناسب بین دور موتور و لحظه رهایی کلاچ داشته باشد.
در حال حاضر در مسابقات فرمول یک ۱۰ تیم شرکت می‌کنند و هر تیم دارای دو راننده است یعنی در مجموع ۲۰ خودرو در مسابقه فرمول یک شرکت می‌کنند در پایان مسابقه فرمول یک فقط ۱۰ راننده برتر به ترتیب (۱-۲-۴-۶-۸-۱۰-۱۲-۱۵-۱۸-۲۵) امتیاز کسب می‌کنند همچنین در قوانین جدید که از فصل ۲۰۱۹ اجرا شده است، به راننده ای که سریعترین دور را در پایان مسابقه داشته باشد، به شرطی که در جمع ۱۰ راننده برتر باشد، یک امتیاز اضافه داده می‌شود.
فرمول یک (f۱) از دو بخش فرمول یعنی مجموع قوانین و مقررات که باید در مسابقات رعایت شود و یک که نوع و درجه خودرو را از نظر فنی نشان می‌دهد بوجود آمده است این مسابقات بیشتر در پیست‌های ویژه و گاهی در مسیر‌های بسته شهری مانند خیابان‌های باکو آذربایجان و موناکو برگزار می‌شود.

 برخی اصطلاحات مسابقه 
Lap: هر یک دور پیرامون پیست که از خط شروع آغاز و به خط پایان منتهی می‌شود.

Lap Time لپ تایم: زمان هر دور پیست

Formation Lap, Warm up Lap: دور قبل از شروع برای گرم کردن تایر‌ها و قرارگیری رانندگان در جایگاه استارت خود.

Installation Lap: دور اول هر مرحله تمرین یا مسابقه که برای کنترل کردن قسمت‌های مختلف اتومبیل انجام می‌گیرد.

Out Lap: دوری که پس از خروج از پیت استاپ انجام می‌گردد.

In Lap: دوری که قبل از ورود به پیت استاپ انجام می‌گردد.

Pit Lap: دوری در مسابقه که شامل پیت استاپ است، تشکیل شده از زمان پیت استاپ و زمان طی کردن دور پیست، اختلاف زمان‌های خروج و ورودی منطقه پیت گاه به چند ثانیه رسیده و در تعیین سرنوشت مسابقه نقش کلیدی دارند.

Circuit پیست: میدان برگزاری مسابقه که باید مورد تایید فیا قرار گرفته و مسئولین آن با FOM صاحب امتیاز مالی مسابقات فرمول ۱ از نظر مالی به توافق برسند.
Sector سکتور: هر پیست از نظر زمانی به ۳ قسمت تقریبا مساوی تقسیم میگردد که سکتور۱ بخش ابتدایی پیست شامل خط استارت، سکتور۲ بخش میانی پیست و سکتور۳ بخش پایانی پیست را تشکیل میدهند. هر پیست و هر سکتور از پیچ‌های مختلف با کاراکتر‌های متفاوت تشکیل میشود که تیم‌ها با توجه به مجموع پیچ‌های تشکیل دهنده پیست می‌باید بهترین تنظیمات اتومبیل را انجام دهند.

 

Start استارت: شروع مسابقه که با خاموش شدن ۵ چراغ قرمز و روشن شدن چراغ سبز اعلام میگردد. هر راننده با توجه به چسبندگی پیست و با کمک مهندس خود بهترین تنظیم سیستم کلاچ را انتخاب میکند تا با کمترین هرزگردی تایر‌ها و بیشترین شتاب ممکن استارت نماید.
Jump Start: چنانچه راننده‌ای قبل از روشن شدن چراغ سبز اقدام به حرکت کند دچار خطای جامپ استارت شده و جریمه Drive Trough Penalty را دریافت می‌کند.
Drive trough penalty: راننده خطاکار باید وارد منطقه پیت استاپ شده و طول آن را با محدودیت سرعت مشخص شده طی نماید. این جریمه از نظر زمانی نزدیک به ۲۰ ثانیه به طول می‌انجامد.
Clean Side ,Dirty side: قسمت تمیز و کثیف پیست: در شروع مسابقه راننده صاحب پل پوزیشن و سایر رده‌های فرد از قسمت تمیز پیست که بخشی از Racing Line بوده و به علت حرکت اتومبیل‌ها در آن از گرد و غبار تمیز گشته و لایه لاستیک بر روی آن تشکیل شده استارت میکنند. قسمت تمیز پیست بدلیل عاری از گرد و غبار بودن دارای چسبندگی بهتر بوده و سبب استارت بهتر اتومبیل می‌گردد.
DRS: سیستم کاهش درگ بر اثر فعال شدن باله‌های جلو، کناری و عقب خودرو ایجاد شده، گفته می‌شود رانندگان فرمول وان از این امکان در مسیر‌های مستقیم برای رسیدن به حداکثر سرعت و گرفتن سبقت استفاده می‌کنند.

 

قیمت برخی اجزای خودروی فرمول یک: بال عقب ۸۵ هزار دلار، فرمان که مجموعه‌ای پیچیده از ابزار‌های مکانیکی و الکترونیکی است ۵۰ هزار دلار و گیربکس (جعبه دنده) پیشرفته آن ۴۴۰ هزار دلار است.

 

هر جفت لاستیک ۲۷۰۰ دلار است و دمای سطح تایر خودرو‌های فرمول یک در پیست، به طور متوسط چیزی در حدود ۱۰۰ درجه سانتی گراد است و در سرعت‌های بسیار زیاد در سرپیچ ها، از این هم بالاتر می‌رود. به همین دلیل، تایر‌ها زود مستهلک می‌شوند و معمولا در هر ۲۰ دور، باید تعویض شود و ممکن است در هر مسابقه ۲۶ جفت لاستیک استفاده شود.
مسابقات فرمول یک در طول تاریخ تحولات و تغییرات بسیاری را شاهد بوده است و در آن موتور‌های بسیاری به کار گرفته شده است؛ موتور‌های عادی تقویت شده و توربو که از straight-۴ تا H ۱۶ با جابجایی سوخت ۱٫۵ تا ۴٫۵ لیتر متفاوت است. حداکثر قدرتی که در طول تاریخچه مسابقات به دست آمده ۱۲۴۰ اسب بخار در پیست مسابقه توسط موتور بی ام دبلیو توربو در دهه ۱۹۸۰ بوده است.

 

با هدف صرفه جویی بیشتر در مصرف سوخت در حال حاضر قوانین و شرکت‌های سازنده اتومبیل‌های فرمول وان به سوی ساخت موتور‌های با حجم کم، اما فناوری بالا برای تولید قدرت بیشتر هستند.
خوب است بدانید رکورد سرعت ثبت شده در مسابقات فرمول یک در مسابقات سال ۲۰۰۴ و توسط راننده تیم بی ام و آنتونیو پیزونیا حاصل شده است. وی توانست در جایزه بزرگ ایتالیا به سرعت ۳۶۹.۹ کیلومتر بر ساعت برسد. خوان پابلو مونتویا راننده کلمبیایی فرمول یک نیز در سال ۲۰۰۴ توانست به میانگین سرعت ۲۶۲ کیلومتر بر ساعت در کل لپ دست پیدا کند.
فرمول یک (formula one (F۱ نخستین بار در سال ۱۹۰۶ در فرانسه برگزار شد در نخستین مسابقه ۳۲ خودرو در مسیر ۱۰۴ کیلومتری نزدیک لمان طی ۲ روز با یکدیگر مسابقه دادند و در نهایت یک خودروی رنو با رانندگی فرنس سیز مجارستانی با سرعت متوسط ۱۰۰ کیلومتر در ساعت قهرمان این مسابقه شد.
رقابت‌های اتومبیلرانی فرمول وان در هر فصل بصورت یک سلسله مسابقه در شهر‌ها و پیست‌های مختلف برگزار می‌شود در سال ۲۰۱۹ گرندپری در ۲۱ مرحله برگزار شد که در پایان گرندپری ۲۰۱۹ لوییس همیلتون از تیم مرسدس بنز با ۴۱۳ امتیاز قهرمان شد.

 

پرافتخارترین رانندگان فرمول وان میکائیل شوماخر از تیم فراری و لوئیس همیلتون از تیم مرسدس بنز با ۷ بار قهرمانی پرافتخارترین رانندگان فرمول وان تا سال ۲۰۱۹ هستند.

 

در سال ۱۹۴۶، یعنی یک سال پس از به پایان رسیدن جنگ جهانی دوم، فدراسیون بین المللی اتومبیل رانی (FIA) با وضع استانداردهایی، فرمول یک را به رسمیت شناخت. با این حال، اولین دوره‌ی رسمی این مسابقات در سال ۱۹۵۰ میلادی برگزار شد. البته در این فاصله چهار ساله مسابقات فرمول یک به طور غیر رسمی برگزار می‌شدند.
قاره اروپا به عنوان خاستگاه فرمول یک به شمار می‌رود، اما پخش تلویزیونی این مسابقات، میلیون‌ها مخاطب از بیش از ۲۰۰ کشور جهان دارد. سازماندهی ورزش‌های اتومبیل رانی توسط فدراسیون بین المللی اتومبیل رانی FIA انجام می‌شود و مسابقات فرمول یک نیز از این قاعده مستثنی نیست.
دفتر مرکزی فدراسیون بین المللی اتومبیل رانی FIA در فرانسه و کنکورد پاریس واقع شده است.