چکیده ای از بیوگرافی ایرج خواجه امیری:
نام اصلی: حسین خواجه امیری خالدی
نام مستعار: ایرج خواجه امیری
زادروز: ۱۱ دیماه ۱۳۱۱
ملیت : ایرانی
سبک: موسیقی اصیل ایرانی
حرفه: خواننده - نظامی بازنشسته (ارتش)
سازها: ویولن، تنبک
سالهای فعالیت: از ۱۳۲۷ خورشیدی تاکنون
بیوگرافی ایرج خواجه امیری:
حسین خواجه امیری ۱۱دی ۱۳۱۱ در خالدآباد نطنز در خانوادهای هنرمند به دنیا آمد. نام مستعار حسین خواجه امیری ، ایرج است. استاد ایرج پدر همایون خواجه امیری، هومن خواجه امیری و هاله خواجه امیری از همسر اول خود و توران صولت تاش و احسان خواجهامیری (خواننده و آهنگساز) و الیکا خواجه امیری (نوازنده) از همسر دوم خود میباشد.
پدربزرگ استاد ایرج از خوانندگان بنام زمان ناصرالدین شاه بود و پدرش که از صدایی خوش و رسا برخوردار بود و ردیف میدانست، مدتها او را تحت تعلیم خویش قرار میدهد. استاد ایرج در همان زمان در مراسم تعزیهخوانی شرکت میکرد و نزد تعزیهخوانانی که ردیف و دستگاه میدانستند به یادگیری آواز پرداخت.
وی پس از پایان تحصیلات ابتدایی به تهران رفت و در سال ۱۳۲۶ به مکتب ابوالحسن صبا راه یافت و دو سال پیاپی در حضور او دانستههای خویش را تکمیل کرد و به وسیله وی به رادیو ایران معرفی شد. در آن جا به اجرای برنامه با ارکستر ابراهیم خان منصوری پرداخت. وی پس از مدتی به دانشکده افسری رفته و شبهای جمعه که مرخصی داشته از ساعت ۳۰: ۷ تا ۸ در برنامه ارتش شرکت و با ارکستر محمد بهارلو به اجرای برنامه میپرداخت.
در همان زمان به خاطر محدودیتهای ارتش نام مستعار (ایرج) را که در اصل نام برادرش بود برای خود برگزید.
اسامی نوازندگانی که ایرج با آنها همکاری داشتهاست:
نوازندگان تار:
فرهنگ شریف، فریدون حافظی ، شاهپور حاتمی، نصراله زرین پنجه، مهدی تاکستانی، مسعود جمالی، جلیل شهناز ، لطفالله مجد
نوازندگان ویولن:
علی تجویدی،عباس شاپوری، ناصر زرآبادی، سیاوش زندگانی، مجتبی میرزاده، مسعود حسن خانی، عارف ابراهیم پور، جهانشاه برومند، مهران مهتدی، عباس تجویدی، همایون خرم، پرویز یاحقی، حبیبالله بدیعی، اسدالله ملک، جواد لشگری، بزرگ لشگری، منوچهر لشگری، شاپور نیاکان،
نوازندگان عود :
اکبر محسنی، منصور نریمان، محمود رحمانی پور، یوسف کاموسی
نوازندگان قانون:
سیمین آقارضی، مصطفی مراد بختی
نوازندگان فلوت:
عماد رام
نوازندگان سه تار:
احمد عبادی، نصرت اله ابراهیمی
نوازندگان پیانو:
جواد معروفی، انوشیروان روحانی
نوازندگان تنبک :
حسین همدانیان، آبتین اجلالی، محمود فرهمند حسین هوشنگی محسن آچاک،حسین تهرانی،امیر ناصر افتتاح، جهانگیر ملک، محمد اسماعیلی،
نوازندگان نی:
حسن کسایی، محمد موسوی، حسن ناهید
نوازندگان سنتور:
رضا ورزنده، منصور صارمی، مجید نجاهی، فضلالله توکل، محمد حیدری
آلبومهای استاد ایرج خواجه امیری :
- نیاز
- غزل خوان
- همه چشمها به ایرانه
- به یاد فردین
- پرنده
- حرف نگفته
- شب بارانی
- خاطرات زندگی
- گل من
- گلدون بی گل
- سنگ صبور
- بزم عاشقان (مشترک با اکبر گلپایگانی)
- قصه زندگی
- من و استاد
برنامههای اجرا شده توسط استاد ایرج:
۲۱۳ برنامه گلها (برگ سبز- گلهای رنگارنگ- شاخه گل- گلهای تازه)
برنامههای رادیو ارتش
ارکستر دانشجویان
ارکستر محمد بهارلو
ارکستر ابراهیم خان منصوری
ارکستر عبدالله جهان پناه
موسیقی ایرانی اولیه
موسیقی ایرانی FM
نوایی از موسیقی ملی
شاعران قصه میگویند
شما و رادیو
بزم شاعران
اجرای آهنگ در حدود ۱۰۵ فیلم فارسی
برنامه پنجم تکنوازان در مایه اصفهان با پیانوی پویان آزاده
برنامه دهم تکنوازان در دستگاه ماهور با پیانوی پویان آزاده
جوایز استاد ایرج:
• اعطای نشان درجه ۱ فرهنگ و هنر معادل مدرک دکترا به پاس سالها تلاش مستمر در زمینه موسیقی اصیل ایرانی توسط محمد حسینی وزیر سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال ۱۳۸۸
• اعطای جایزه ویژه توسط محمدرضا شجریان و فرهنگ شریف در مراسم بزرگداشت ایشان در تاریخ ۸ شهریور ۱۳۹۲
• اعطای مدرک دکترای افتخاری توسط معاونت علوم و فنون وزارت علوم و تحقیقات و فناوری به وی در مراسم جشن تولد ایشان در خبرگزاری ایران با حضور نصرت اله وحدت؛ علی جهاندار؛ سالار عقیلی؛ محمد معتمدی؛ فاضل جمشیدی؛ پری ملکی؛ احسان خواجه امیری و …
گردآوری:بخش فرهنگ و هنر بیتوته