ورق فلزی، پایه‌ی ساخت بسیاری از محصولات فولادی مورد استفاده در صنایع مختلف می‌باشد. این ورق‌های فولادی از نورد شمش فولادی به دست می‌آیند و بر حسب نوع آلیاژ به کار رفته در آن و خصوصیات فیزیکی و مشخصات فنی‌شان کاربرد مختلفی پیدا می‌کنند. از پرمصرف‌ترین و کاربردی‌ترین انواع ورق‌های فولادی (قیمت روز ورق) می‌توان به ورق سیاه، ورق آجدار، ورق گالوانیزه، ورق آلیاژی و در نهایت ورق روغنی اشاره کرد. در ادامه‌ی این مطلب با ورق سیاه، ورق آجدار، ورق گالوانیزه، ورق آلیاژی و ورق روغنی آشنا می‌شویم و ویژگی‌ها و کاربرد هرکدام را بررسی می‌کنیم. تا انتها، همراه ما باشید.
ورق فولادی به صورت کلی از طریق دو روش نورد سرد و نورد گرم تهیه میشود. اگر بخواهیم ورق فولادی، را براساس روش تولید تقسیم بندی کنیم، ورق سرد و ورق گرم را باید نام ببریم. اما ورق‌های فولادی تنوع بیشتر از این دارند و به علت آلیاژهای متفاوت و همچنین استانداردها و خصوصیاتشان به انواع ورق سیاه، ورق روغنی، ورق رنگی، ورق گالوانیزه، ورق رنگی، ورق اسید شویی، ورق استنلس استیل، ورق آلومینیوم و ورق آجدار و ... تقسیم می‌شوند.
در ادامه‌ی این مطلب می‌خواهیم اطلاعاتی از 5 مدل از انواع ورق های فولادی را معرفی کنیم.
این نوع ورق، با روش نورد گرم تولید میشود و علت نامگذاری آن هم به این موضوع برمی‌گردد. از جمله کاربردی‌ترین و اصلی ترین ورق‌های بازار، ورق سیاه است. ورق سیاه خود به دو دسته‌ی ورق سياه صنعتی و ورق سياه معمولی تقسیم میشود و کیفیت آن نیز توسط شاخصی استاندارد به نام ST سنجیده میشود که در نامگذاری تجاری ورق سیاه نیز به همراه یک عدد استفاده میشود.
اصولا شاخص ST بر مبنای تعداد کربنی حساب میشود که در ساختار ورق آهن به کار رفته است. به این معنی است که هر قدر تعداد کَربن بیشتر باشد، انعطاف پذیری ورق آهن نیز کمتر است.
نامگذاری ورق سیاه در بازار آهن بین ST33 تا ST52 می باشد و همچنین ورق های ST22 و ST52 از انواع دیگر ورق سیاه پرکاربرد هستند. از ورق سیاه، در صنایعی که نیاز به تحمل فشار نسبتا زیادی باشد مثل: انجام پروژه‌ی سد سازی، پروژه‌هاي پتروشيمی، تانکر سازی، ساختمان سازی و صنعت خودرو سازی استفاده میشود.
ضخامت انواع ورق های سیاه در بازار ایران، بین 1/5 میلی متر تا نهایتا 100 میلی متر است. ورق‌های فلزی در دو نوع رولی و کلاف تولید می‌شوند و به بازار عرضه می‌شوند. از مهمترین ابعاد ورق سیاه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ورق روغنی، به روش نورد سرد تولید میشود و در بازار آهن به ورق سرد معروف است. ورق روغنی در عرض‌های 100سانتی متر و 125سانتی متر تولید میشود.
ضخامت استاندارد ورق روغنی بین 0.3 میلی متر تا 4 میلی متر متغیر است. از ورق روغنی در ساخت درب و پنجره، ساخت پروفیل‌های مبلی، ساخت بدنه کابینت، ساخت وسایل برقی خانگی مانند گاز آشپزخانه استفاده میشود. ورق روغنی بر اساس حالت کشسانی و انعطاف پذیری به 3 دسته تقسیم میشود:
در تولید ورق گالوانیزه، از روکشی با جنس روی استفاده میشود که این روکش باعث میشود ورق‌های گالوانیزه مقاومت خوبی در برابر شرایط محیطی و جوی مثل رطوبت و غیره داشته باشند.
https://esfahanahan.com/product/ورق-گالوانیزه/
یکی از مزایای این نوع ورق این است که در مقابل زنگ زدن و خوردگی مقاومت می‌کند. علاوه بر آن، استفاده از این نوع ورق باعث صرفه‌جویی در هزینه تولید، تعمیر و نگهداری آن میشود. از مزایای ورق گالوانیزه می‌توان به این موضوع اشاره کرد که در برابر سایش، خوردگی و صدمات مکانیکی و هم مقاومت بالایی دارد.
از ورق گالوانیزه در صنایع مختلفی که نیاز به مقاومت در برابر خوردگی دارند، استفاده میشود مانند؛ تولید کانال کولر، شیروانی‌ها یا لوله‌های آب که در معرض آب و رطوبت هستند.
ورق آجدار از انواع ورق گالوانیزه محسوب میشود با این تفاوت که روی سطح صفحه فولادی خود شیارهای زبری به شکل مواج و گرد که همان آج هستند دارد و به همین علت نیاز روی سطح خود ایجاد اصطکاک می‌کند.
ورق آجدار به چهار نوع ورق آجدار آهنی، ورق آجدار آلومینیومی، ورق آجدار استیل و ورق آجدار گالوانیزه تقسیم میشود و همانطور که واضح است این تقسیم بندی براساس نوع جنس و آلیاژ به کاررفته در ساخت ورق فولادی، انجام گرفته است.
تلرانس ضخامت ورق فولادی آجدار از ضخامت خیلی کم (0.012 اینچ یا 0.30 میلی متر) تا ضخامت زیاد (0.1943 اینچ یا 4.94 میلی متر) می‌باشد. ورق آجدار ویژگی‌های زیادی مثل قابلیت جوشکاری ورق، انعطاف پذیری و همچنین سطح براق و استحکام بسیار بالا دارد.
ورق‌های آجدار، مقاومت بسیاری در برابر شرایط جوی نامناسب مثل طوفان و باد و استحکام بالا دارند و به راحتی نمی‌شکند و از طرف دیگر نیاز بسیار کمی به تعمیر و نگهداری دارند. بنا بر این از این نوع ورق در صنایع گوناگونی مثل: ساخت‌وساز، بسته‌بندی و چاپ، کف اتاق کامیون و وانت بارها، ساخت سقف، ساخت قطعات لوازم خانگی، سوله، استادیوم، تولید ابزار پزشکی، برانکارد و آتل، ایستگاه قطار و اتوبوس و غیره استفاده میشود.
در ساخت ورق آلیاژی عناصر منگنز، نیکل، کربن، کروم، مولیبدن و... استفاده میشود و ترکیب این عناصر با هم باعث مقاومت در برابر سایش و دمای بالا میشود.
ورق آلیاژی خود بر حسب نوع آلیاژ به کار رفته در آن به چهار دسته تقسیم میشود: شامل فولاد ساده کربنی (همان ورق st37)، فولاد با آلیاژ کم ، فولاد با آلیاژ متوسط و فولاد با آلیاژ زیاد. برای مثال در ساخت فولاد ساده کربنی اصلی ترین عنصر کربن است و به جز آن مقدار کمی منگنز، سیلیسیوم و آلومینیوم در آن به کار رفته است.
ترکیب عناصر فلزی در ساخت ورق آلیاژی باعث شده تا این نوع ورق ویژگی‌هایی مثل افزایش سختی، مقاومت در برابر حرارت و افزایش مقاومت کششی داشته باشد که باعث میشود کاربردهای مختلفی نیز در صنعت داشته باشد.
از این نوع ورق به علت استحکام بالا و مقاومت کششی در صنایعی مانند ساخت ابزار، صنایع هواپیمایی، مخازن تحت فشار، راه سازی، پل سازی، صنایع غذایی، پتروشیمی و پالایشگاهی، ساخت یخچال‌‌های صنعتی، شهرسازی و مکان‌هایی که نیاز به مقاومت در برابر رطوبت دارند، استفاده میشود.
در این مطلب 5 مدل از انواع ورق‌های فولادی یعنی ورق سیاه، ورق آجدار، ورق گالوانیزه، ورق آلیاژی و ورق روغنی را معرفی کردیم و ویژگی‌ها و مزایا و کاربردشان را بررسی کردیم. این پنج مورد از انواع ورق فولادی، هرکدام مشخصات فنی و فیزیکی متفاوتی دارند و بنابراین هر کدام باید متناسب با ویژگی‌های خود، به صورت صحیح و مناسب مورد استفاده قرار گیرند.
منبع : https://esfahanahan.com/
