خبرگزاری میزان – طبق اعلام پایگاه اطلاع رسانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور به نقل از ایبنا، محمدرضا هراتی، معاون توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور درباره همکاری نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با نهادها و مؤسسات مختلف با هدف عمل به مسئولیت اجتماعی اظهار کرد: نهاد با مؤسسه‌ها و نهادهای مختلفی در این زمینه همکاری می‌کند، از جمله این نهادها بانک پاسارگاد است و تاکنون اقدامات عملی و بزرگی در زمینه احداث ۲۰ باب کتابخانه انجام داده است. سایر دستگاه‌ها، سازمان‌ها و بانک‌ها نیز علاوه بر تکمیل و تجهیز کتابخانه‌های عمومی، به منظور محرومیت‌زدایی نسبت به ایجاد کتابخانه‌های سیار در مناطق فاقد کتابخانه اقدام کرده‌اند؛ البته نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور بر مبنای «آمایش سرزمینی» ضمن تعیین اولویت در زمینه ایجاد و تجهیز کتابخانه در مناطق کمتربرخوردار با نهادها و مؤسسه‌های مختلف، نسبت به تجهیز کتابخانه‌های احداث شده، تأمین منابع و نیروی انسانی آن‌ها، همکاری می‌کند.
معاون توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی درباره ساخت کتابخانه جدید در روستای سردوش از توابع شهرستان مریوان در نقطه صفر مرزی استان کردستان بر مبنای توافق با بانک پاسارگاد و چشم‌انتظاری اهالی این روستا برای اعطای مجوز ساخت کتابخانه در این منطقه گفت: در بحث ایجاد کتابخانه استانداردهایی از سوی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در مناطق مختلف کشور اعم از موقعیت زمین یا ساختمان، جمعیت منطقه، فاصله با دیگر کتابخانه‌های عمومی در شعاع خدمت و آمایش سرزمینی در نظر گرفته می‌شود. در کنار این شاخص‌ها، استانداردهای ایفلا (فدراسیون بین‌المللی انجمن‌ها مؤسسات کتابداری) در خصوص سرانه کتابخانه نسبت به جمعیت نیز مدنظر قرار می‌گیرد. در خصوص پروژه یادشده نیز موارد فوق مورد بررسی قرار گرفته است. البته این موضوع را بررسی و دنبال خواهم کرد تا در صورت دارا بودن شرایط ساخت کتابخانه، مشکل مرتفع شود.
کتابخانه‌های عمومی بعد از انقلاب پیشرفت چشمگیری داشتند
هراتی اظهار کرد: البته ایران در حوزه کتابخانه‌ای بعد از انقلاب اسلامی رشد چشمگیری داشته است و این وضعیت را آمار فعالیت ۳۷۳ کتابخانه پیش از انقلاب اسلامی و وجود ۳۷۲۱ کتابخانه در حال حاضر، شامل ۲۷۴۴ باب نهادی و ۸۴۷ باب مشارکتی و ۱۳۵ باب خودگردان (مستقل)، اثبات می‌کند.
وی افزود: در باب افزایش منابع اطلاعاتی کتابخانه‌های عمومی، تعداد نسخه کتاب موجود در کتابخانه‌های عمومی کشور قبل از انقلاب ۲,۴۲۴,۵۰۰ نسخه بوده است که در حال حاضر به ۴۸,۰۰۶,۰۶۲ نسخه رسیده و پیشرفت ۱۸۵۰ درصدی داشته است.
هراتی خاطرنشان کرد تعداد اعضای کتابخانه‌های عمومی کشور از ۱۲۳,۲۷۰ نفر در قبل از انقلاب، به ۲,۲۰۳,۵۱۲ نفر در حال حاضر رسیده است که رشد ۱۶۸۸ درصدی داشته است.
معاون توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی نهاد گفت: میزان امانت کتاب کتابخانه‌های عمومی، قبل از انقلاب اسلامی، ۲,۹۱۳,۹۰۸ نسخه بوده که ۲۳,۷۸۴,۲۳۶ نسخه در حال حاضر و رشد ۷۱۶ درصدی داشته است.
وی افزود: البته وضعیت کتابخانه‌های عمومی از نظر نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور هنوز با شرایط ایده‌آل و مطلوب فاصله دارد و امیدواریم با شعار «هر ایرانی؛ یک عضو کتاب‌خوان»، بتوانیم به عضویت همه ایرانیان در کتابخانه‌های عمومی دست پیدا کنیم.
وجود دو میلیون نفر عضو فعال در کتابخانه‌های عمومی کشور
هراتی درباره تعداد اعضای کتابخانه‌های عمومی کشور گفت: اکنون نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور بیش از ۲ میلیون نفر عضو فعال دارد. این اعضا به کتابخانه مراجعه می‌کنند، کتاب امانت می‌گیرند و از فضای مطالعه و کتابخانه‌ای و برنامه‌های فرهنگی و آموزشی استفاده می‌کنند.
برای پرداخت سهم نیم‌درصد قانون وجود دارد، مهم اجرای آن است
معاون توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور درباره مصوبه مجلس شورای اسلامی درباره الزام شهرداری‌ها برای پرداخت سهم نیم‌درصدی کتابخانه‌ها از درآمد شهرداری‌ها و افزایش ۱۰ درصدی حقوق کتابداران بر اساس مصوبه کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: در بحث سهم نیم‌درصدی کتابخانه‌ها از درآمد شهرداری‌ها قانون وجود دارد؛ اما بحث الزام شهرداری‌ها، نکته مهمی است که باید به آن توجه شود.
وی افزود: براساس سخنان عضو ناظر مجلس شورای اسلامی در هیئت امنای کتابخانه‌های عمومی کشور که در مصاحبه با ایبنا فرمودند، تلاش می‌شود، پرداخت نیم‌درصد با ضمانت‌های قانونی پیگیری شود؛ البته کمیسیون فرهنگی این مبحث را با جدیت پیگیری کرده است.
معاون توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی در پاسخ به این پرسش که ضمانت اجرایی پرداخت نشدن سهم نیم درصد کتابخانه‌ها از درآمد شهرداری‌ها، به ماده ۶۴ قانون «الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت(۲)» که به عنوان یک تبصره به ماده (۶) «قانون تأسیس و نحوه اداره کتابخانه‌های عمومی کشور» الحاق شده است، اشاره کرد و افزود: طبق این ماده در صورت امتناع هر یک از شهرداری‌ها از تأدیه نیم (۰/۵) درصد مذکور، وزارت امور اقتصادی و دارایی (خزانه‌داری کل کشور) مکلف است بر اساس فهرست اعلامی از طرف دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور مبالغ مربوطه را از سرجمع اعتبارات مربوط به درآمد شهرداری‌ها (سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور) و یا درآمد موضوع مواد (۳۸) و (۳۹) قانون مالیات بر ارزش افزوده از سهم همان شهر کسر و نسبت به پرداخت آن در وجه کتابخانه‌های عمومی همان شهر اقدام کند.
سهم نیم‌درصد کتابخانه‌ها و هزینه‌کردی که محل بحث بوده است
معاون توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در پاسخ به این پرسش که بر اساس برخی نقل قول‌ها، سهم نیم‌درصد کتابخانه‌ها از محل درآمد شهرداری‌ها که باید به حساب انجمن کتابخانه‌های واریز شود، شفافیت وجود ندارد و گویا این اعتبار و بودجه صرف امور دیگری می‌شود، اظهار کرد: دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور بارها در سخنان خود این مسئله را مطرح و درباره آن با عدد و رقم توضیح دادند و این نکته صحیح نیست. با توجه به تصریح قانون، نیم‌درصد کتابخانه‌ها از درآمد شهرداری‌ها، صرفاً جهت اداره امور کتابخانه‌های عمومی صرف می‌گردد.
هراتی با بیان اینکه این اعتبار حتی برای حقوق و مزایای کارکنان در استانها تکافوی پرداخت را نمی‌کند، افزود: مطمئن باشید حتی استانها قبول نمی‌کنند با این رقم مدیریت کتابخانه‌ای در بخش استانی را انجام دهند. این رقم، یعنی سهم نیم درصد کتابخانه‌ها از درآمد شهرداری‌ها به جز کلان‌شهرها، در دیگر شهرها آنقدر ناچیز است که برای هزینه‌کرد در بخش حقوق و دستمزد، عمرانی و سایر امور پشتیبانی اصلاً قابل اتکا نیست.
انتشار اسامی شهرداران خوش‌حساب در پرداخت سهم نیم‌درصد قابل بررسی است
معاون توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور درباره انتشار شهرداری‌های خوش‌حساب و بدحساب در پرداخت سهم نیم‌درصد کتابخانه‌ها، گفت: این پیشنهاد را می‌توان با دبیرکل نهاد مطرح، بررسی و تصمیم‌گیری کرد.
مشکل نهاد کتابخانه‌ها با تغییر کلمه‌ها حل نمی‌شود
هراتی درباره برخی گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال تغییر وضعیت نهاد به سازمان با هدف حل مشکل کمبود بودجه نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور گفت: حل مشکل اعتبارات نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، لزوماً با این دست پیشنهادها حل نمی‌شود و باید قانون تأسیس و آیین‌نامه اجرایی آن اصلاح شود که در این راستا اقدامات خوبی انجام شده و موضوع توسط مجلس شورای اسلامی در دست اقدام قرار دارد و بر اساس همین هدف بهتر است اعتبار نهاد متناسب با نیازهای حقوقی، قانونی و اختیارات نهاد تعریف و اصلاح شود.
اصلاح قانون نهاد دغدغه دبیرکل است
معاون توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با بیان اینکه آقای رمضانی، در دوران سرپرستی و دبیرکلی تمام عزم خود را برای اصلاح قانون تأسیس و نحوه اداره کتابخانه‌های عمومی کشور در کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی داشته که به تصویب رسیده و منتظر طرح در صحن علنی مجلس هستیم.
هراتی در پاسخ به این پرسش که نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با توجه به گستردگی فضا و مسئولیت اجتماعی که دارد چطور می‌تواند فضای فرهنگی کشور را در بخش کتابخانه‌ای به سمت آرامش ببرد و مدیریت کند؛ با توجه به اینکه همه کارشناسان معتقدند که ریشه ناآرامی‌ها در کشور بی‌توجهی یا کم‌توجهی به مسائل فرهنگی است، گفت: سیاست دبیرکل نهاد حتی در زمانی که در معاونت توسعه نهاد کتابخانه‌ها بودند، حضور میدانی بود و این عزم وجود داشت. بعد از انتصاب در سمت دبیرکلی با تراکم بیشتری به حضور میدانی و سفرهای استانی پرداختند.
وی در پاسخ به بخش دیگری از این پرسش با این مضمون که نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با توجه به مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی کشور مبنی بر ایجاد «خانه‌های گفت‌وگو» چطور می‌تواند در اجرای این مصوبه کمک کند، گفت: سفرهای استانی زیادی در همین دوره اغتشاشات انجام شد و در جریان آن با کتابداران در استان‌های مختلف و حتی اعضای کتابخانه‌های استانی گفت‌و گو شد.
هراتی با بیان اینکه نسل جدید نیاز به شنیده شدن دارد و باید با آن‌ها گفت‌و گو کرد، اظهار کرد: یکی از مأموریت‌های کتابخانه‌ها عمل به مسئولیت اجتماعی است و نهاد کتابخانه‌ها در این زمینه وارد شده است. این اعضا در این دیدارها انتظاراتی از کتابخانه‌ها داشتند و در عین حال دیدگاه و سؤال و نظرات خود را درباره وضعیت سطح کلان کشور مطرح می‌کردند، ظرفیت تعامل با جوانان اکنون در کتابخانه‌ها ایجاد شده است.
دیدارهای رهبری و تسلط در کلامشان نشان‌دهنده مطالعات زیاد است
هراتی با تأکید بر اینکه رهبر معظم انقلاب اسلامی (مد ظلّه العالی)، پرچمدار مطالعه در ایران است، افزود: این حد از تسلط حضرت آقا، برای بسیاری از مقامات سیاسی دنیا از جمله رئیس‌جمهور روسیه، مایه حیرت و تعجب بود.
معاون توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با بیان اینکه باید فضای فرهیختگی در کشور را ارتقا داد، اظهار کرد: کتابخانه فقط محلی برای عضویت و امانت کتاب نیست و باید محلی برای ارتقای فضای فرهنگی در کشور باشد.
وی در واکنش به این پرسش که دیدگاه کارشناسان البته بر پیشگیری استوار است تا درمان و به نظر می‌رسد باید در سطح کلان و در درازمدت به مسائل فرهنگی توجه کرد، گفت: امکان برقراری ارتباط، تعامل و گفت‌وگو، مهارت مهمی است که باید برای ورود به دنیای جوانان آن را کسب کرد تا مشخص شود، نسل جدید چه نیاز و خوراک فکری نیاز دارد و بر اساس آن نیازسنجی کرد.
هراتی افزود: قطعاً نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، بعد از آموزش و پرورش، دومین شبکه گسترده فرهنگی کشور است و با همه مردم از هر گرایشی ارتباط مستقیم دارد. ظرفیت ارائه خدمت گسترده‌تر را دارد و با ۶۰ نوع خدمتی که برای همه مردم و گروه‌های خاص در کتابخانه‌های عمومی درنظر گرفته شده، امکان تبدیل این مراکز به پایگاه‌های اجتماعی و فرهنگی وجود دارد.
معاون توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور تأکید کرد: کتابخانه‌های عمومی به‌عنوان یک مجموعه فرهیخته باید خوراک فرهنگی، اجتماعی و حتی تفریحی مناسبی به جوانان ارائه کند؛ چنانکه کشورهای پیشرفته اهتمام زیادی به کتاب دارند و کتاب با مسئولان سیاسی رده بالای آن‌ها پیوند زیادی دارد. در کشور مقام معظم رهبری (مد ظلّه العالی)، نمونه کتاب‌خوان حرفه‌ای و متبحر در سطح مسئولان هستند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا این فضا اکنون در کشور وجود دارد، گفت: اگر حمایت‌های لازم در زمینه اعتبار و مصوبات قانونی محقق شود، قطعاً جوانان می‌توانند نیازهای مطالعاتی و خوراک فرهنگی‌شان را بیشتر در دنیای کتابخانه‌ها، جست‌وجو کنند. به‌طور حتم، سرمایه انسانی و نیروی متخصص نیز نقش مهمی در پیشبرد این هدف دارد که این سرمایه اکنون در نهاد وجود دارد.
انتهای پیام/
