به گزارش خبرگزاری تسنیم از  بجنورد ٬ طرح بازآفرینی عمارت مفخم و آینه خانه این عمارت که از آثار تارخی باقی‌مانده خوانین دوران قاجار در شهر بجنورد است٬ مدتی است به سوژه اصلی برخی از محافل خبری و فرهنگی استان تبدیل شده است.

 عمارت مفخم چیست؟ سردار مفخم کیست؟ 

این عمارت و بنای معروف به آیینه خانه یکی از آثار دوره قاجار خراسان شمالی است که در شمال شهر بجنورد، در منتهی الیه شمالی خیابان شریعتی قرار دارد. در دوره قاجار بنای آیینه خانه همراه با بناهای دیگری از جمله عمارت مفخم، کلاه فرنگی، حوضخانه و سردر، در باغ بزرگی قرار داشته و مجموعه دارالحکومه مفخم را تشکیل می‌داده است.

بنا بر روایت اسناد تاریخی٬ سهام الدوله یارمحمدخان شادلو حاکم بجنورد به دستور ناصرالدین شاه قاجار در این منطقه مأمور شده بود. محدوده حکومتی مفخم٬ استرآباد و گوگلان و نردین ـ اسفراین، جوین، سبزوار، جاجرم و بجنورد را در بر می‌گرفته‌ است.

عمارت مفخم نیز بزرگترین و شاخص‌ترین اثر تاریخی دروۀ قاجار در استان خراسان شمالی است که در اوایل دهۀ 1300 هجری قمری به دستور یار محمدخان شادلو معروف به سردار مفخم، حاکم منطقه شمال خراسان، به عنوان محل سکونت وی و خانواده‌اش ساخته شده است.

این بنا بعد از سهام الدوله و دروارن پهلوی دوم با وقف‌نامه‌ای از سوی خانواده مفخم به وزارت بهداری ایران جهت امور درمانی و ساخت بیمارستان اختصاص یافت و وقف شد و سال‌ها به عنوان بیمارستان بجنورد از آن استفاده می‌شد.

پس از انقلاب ساختمان‌های جدیدی به عنوان مجموعه درمانی بیمارستان امام رضا(ع) در این مجموعه ساخته شد و سال‌ها تنها مرکز درمانی بجنورد بود. در سال‌های اخیر و با تحویل بخشی از مجموعه مفخم به میراث فرهنگی٬ این سازمان اجازه ساخت و ساز را به بیمارستان امام رضا(ع) نداد تا اینکه در سال‌های اخیر طرح بازآفرینی این عمارت بر سر زبان‌ها افتاد و مقرر شد این مجموعه به صورت نمادی تاریخ در مرکز استان خودنمایی کند.

با این وجود٬ با توجه به کارکرد درمانی فعلی مجموعه مفخم و عدم ملاحظات عمرانی و طرح موجه برای ساخت مجموعه جدید٬ برخی از اعضای شورای شهر بجنورد و هم‌چنین فعالان اجتماعی استان با اجرای این طرح مخالف هستند.

با شهرداری مکاتبه نشده است 

موضوع اصلی در ساخت عمارت جدید مفخم٬ مربوط به بافت اطراف این مجموعه است. مردمی که در این بافت سکونت دارند از بی‌توجهی میراث فرهنگی به وضعیت زندگی و عدم امکان ساخت و ساز و فروش ملک خود گلایه‌مند هستند. برخی از ادارات نیز املاکی در اطراف طرح دارند که در حال حاضر با مشکل مواجه شده است.

قلیچی مسئول املاک شهرداری بجنورد در نشست اخیر شورای شهر بجنورد با اشاره به این که مکاتبه قبلی پیرامون تخریب فروشگاه شهرداری بجنورد در اطراف این طرح در مورد کلنگ‌زنی پروژه مفخم ارسال شده است، خواستار رسیدگی به این موضوع با توجه به برنامه کلنگ‌زنی در هفته جاری شد.

وی افزود: تعدادی از املاک دولتی در محدوده کوچه اطلسی و خیابان شریعتی شمالی که در تصرف و مالکیت اداره‌های راه و شهرسازی و میراث فرهنگی بوده، تخریب شده یا همچنان در حال تخریب است.

مسئول املاک شهرداری بجنورد ادامه داد: در مورد ملکی که شهرداری در این محدوده مداخله دارد، فروشگاه سابق تعاونی شهرداری در چهارراه آتش‌نشانی است که ضلع جنوبی آن به صورت زمین خالصه و ضلع شمالی آن نیازمند تخریب است که برای این موضوع مکاتبه‌ای انجام دادیم.

وی بیان کرد: در بهمن سال 98 شورای شهر مصوبه‌ای را پیرامون این موضوع داشته و با کلیات این طرح موافقت شد اما تفاهم‌نامه‌های آن باید به طور مجدد به تصویب شورای شهر برسد و تاکنون قرارداد مشارکتی بین دستگاه‌های متولی اجرای این طرح به تصویب نرسیده و صرفا اجازه تخریب بنا بوده است.

رئیس شورای شهر بجنورد:عمارت مفخم هم مثل سالن ملت می‌شود

بهمن جباری رئیس شورای شهر بجنورد نیز که مخالف تخریب این ساختمان برای احیای بافت تاریخی مفخم بود و گفت: سالن ملت تخریب شد که سالن دیگری درست شود ولی نشد، الان این ساختمان و ساختمان‌های دیگر تخریب می‌شود بدون این که تفاهم‌نامه‌ای آمده باشد. فقط می‌خواهند طرحی داده شود که سریع افتتاح و کلنگ‌زنی شود و کار را شروع کنند در صورتی که یک مجموعه بزرگ و تکلیف بیمارستان هنوز مشخص نشده است.

وی تصریح کرد: هنوز برای بیمارستان جایگزین نداریم، می‌خواهند آن را تخریب کنند مانند همین سالن ملت می‌شود؛ چه شد؟ هر چقدر داد زدیم نشد و آخر محوطه اداره کل شد.

جباری اضافه کرد: هنوز تکلیف بیمارستان روشن و فضایش مشخص نیست. به فرض ساختمان تخریب شد چه اتفاقی می‌افتد؟ سال گذشته مقرر شد شهرداری تفاهم‌نامه چندجانبه بیاورد تا تخریب انجام شود.

موسوی عضو شورای شهر و رئیس کمیسیون عمران شورا نیز اظهار داشت: طرح بازآفرینی، مجموعه مفخم  بجنورد ایرادات فنی٬ شهرسازی و توسعه‌ای دارد. اشکال‌های عمده این طرح باید در شهرداری و شورای شهر بررسی شود و این طرح باید مجوزهای شهرداری را داشته باشد.

انتهای پیام/311/ح