در ابتدای نشست خبری این همایش که چهارشنبه (۱۰ خردادماه) در دفتر شهردار شهر خورزوق برگزار شد، احمد سهی، دبیر نخستین همایش شبیه‌خوانی خورزوق گفت: امسال همایش شبیه‌خوانی ویژه نکوداشت زنده‌یاد استاد حسین طاهری از شبیه‌خوانان مطرح کشور و جزو آخرین افراد آگاه به تمام زوایای شبیه‌خوانی، برگزار می‌شود. شهرستان خورزوق همیشه در حوزه شبیه‌خوانی و پرورش شبیه‌خوان در کل کشور فعال بوده است و امسال قرار بر این است که نخستین همایش در هجدهم و نوزدهم خردادماه برگزار شود، ضمن اینکه بیستم خرداد نیز پنجمین سالگرد فوت استاد طاهری است که علت انتخاب این تاریخ برای همایش و نکوداشت استاد طاهری نیز به همین دلیل است.
او افزود: افتتاحیه این همایش روز ۱۸ خردادماه ساعت ۱۵ در گلزار شهدای خورزوق برگزار می‌شود، همچنین ساعت ۱۵:۳۰ تعزیه مجلس حضرت عباس در تکیه بیت العباس خورزوق برگزار می‌شود و در این مجلس تلاش بر این است که مستقیماً نسخه برخوار خوانده شود، یعنی تا حد امکان تمام زوایای نسخه برخوار در این مجلس اجرا شود. در صبح روز دوم این همایش یعنی جمعه ۱۹ خردادماه ساعت ۹ تا ۱۱ صبح یک نشست آسیب‌شناسی تعزیه در محل تکیه بیت العباس برگزار می‌شود که در این نشست از اساتید تعزیه و شبیه‌خوانی استان ازجمله استاد داوود فتحعلی بیگی و استاد کوروش زارعی دعوت به‌عمل‌آمده است.
سهی ادامه داد: شب ۱۹ خرداد نیز مراسم اختتامیه برگزار می‌شود که در این مراسم تلاش بر این است که از تعدادی شبیه‌خوان و جانباز آزاده تقدیر شده و نکوداشتی ویژه برای زنده‌یاد استاد طاهری برگزار شود، همچنین از یکی از نسخه‌نویسان منطقه برخوار تقدیر می‌شوند که برای استاد طاهری شعری سروده‌اند؛ اما تلاش ما بر این است که این همایش سال آینده همراه با مسابقه و بخش پژوهشی و اجرا برپا شود.
دبیر اجرایی نخستین همایش شبیه‌خوانی خورزوق در توصیف مرحوم حسین طاهری گفت: مرحوم استاد حسین طاهری متولد یکم فروردین‌ماه ۱۳۴۰ بود و تعزیه‌خوانی را قبل از مدرسه شروع کرد. او ۵۰ سال شبیه‌خوانی کردند و اگرچه در بسیاری از شهرهای ایران حضور نیافتند ولی آوازه‌اش در هنر تعزیه در سطح ملی مطرح بود.
او اضافه کرد: قرار بود که این برنامه در زمان حیات ایشان برگزار شود و نکوداشتی به پاس زحمات ۵۰ ساله او نیز باشد، اما وقتی خودشان خبردار شدند اجازه این کار را ندادند و حتی یک مصاحبه ساده را هم قبول نمی‌کردند. درحال حاضر برای اولین بار است که بعد از ۵ سال نسبت به برگزاری این همایش و بزرگداشت این هنرمند اقدام‌شده است. آقای طاهری ۵۰ سال تعزیه خواندند و بیش‌ترین تعزیه را در سطح کشور ازلحاظ تعزیه‌خوانی اجرا کردند و کل مجموعه نسخه‌ها را حفظ بودند. این استاد بزرگ در تعزیه اعجوبه بود و ان‌شاءالله نام ایشان تا همیشه زنده بماند، اگرچه بسیاری افراد بر این باورند که با رفتن اساتیدی مثل حسین طاهری تعزیه هم با آن‌ها رفت، اما مهم است که عزیه از مسیر خود خارج نشود.
در ادامه این نشست، سید فضل‌الله هاشمی، رئیس نخستین همایش شبیه‌خوانی خورزوق و شهردار خورزوق اظهار کرد: هنر شبیه‌خوانی و تعزیه یکی از آیین‌های اسلامی و کهنِ ما به‌شمار می‌رود و نگهداری، گسترش و انتقال آن به نسل‌های بعد بسیار ارزشمند است. در این زمینه، بزرگان و آداب و رسوم مختلفی در نقاط مختلف کشورمان وجود دارد، شهرستان برخوار نیز آداب و رسوم خاص و نسخ خاصی دارد که ارزشمند است و بهترین حالت این است که از آن‌ها نگهداری کرده و آن‌ها را توسعه دهیم. یکی از راهکارها این است که بتوانیم همایش‌هایی این‌چنین را برگزار و از اساتید دانشگاه و دانشجویان دعوت کنیم.
او ادامه داد: در این همایش سعی بر این است که بتوانیم بین اساتید دانشگاهی و شبیه‌خوانان ارتباطی را برقرار کرده و آن را گسترش داده و آسیب‌های موجود را بررسی کنیم. لازم به ذکر است که شهرهای مختلف شهرستان برخوار در حوزه تعزیه و شبیه‌خوانی جزو سرآمدها هستند و شهر خورزوق اساتید بزرگی در تعزیه دارد همچون مرحوم استاد حسین طاهری که صاحب سبک بودند، استاد حاج علی اعظمی و استاد حسن نرگس خوانی نیز از بزرگان تعزیه به‌شمار می‌روند که باید شناخته‌شده و هنرشان نیز به دیگران منتقل شود.
رئیس نخستین همایش شبیه‌خوانی خورزوق خاطرنشان کرد: سابقه تعزیه‌خوانی در خورزوق به دوره قاجار بازمی‌گردد و ازجمله محل‌های اجرای تعزیه می‌توان به حسینیه دلیگان اشاره کرد که یکی از آثار تاریخی مربوط به اواخر دوره قاجار است و حتی قبل از آن نیز شبیه‌خوانی در این شهر رونق داشته و از هنرهای قدیمی این شهر است. تکیه بیت العباس نیز از بزرگ‌ترین تکیه‌های شهر خورزوق است، همچنین حسینیه اسلام‌آباد نیز برای این موضوع ساخته‌شده است. در این ۳ مجموعه مراسم‌های مذهبی برگزار می‌شود و مردم از خارج از شهر نیز برای دیدن تعزیه‌خوانی‌ها می‌آیند.
سپس عبدالعلی داوری، مسئول انجمن تعزیه بسیج هنرمندان استان اصفهان نیز اظهار کرد: شبیه‌خوانی اهمیت بسیار زیادی دارد و در سال‌های اخیر با توجه به مسائلی که در کشور وجود داشت به آن توجه زیادی نشد و آن چیزی که ما از شبیه‌خوانی در کل کشور توقع داشتیم، هنوز اتفاق نیفتاده است. شبیه‌خوانی یک موضوع اجتماعی عادی نیست، بلکه هم فاز معنوی در آن نهفته و هم مسائل مربوط به اهل‌بیت(ع) در آن گفته شده است.
او اضافه کرد: ما بسیاری مسائل را از نزدیک مشاهده کرده و خیلی از کراماتی که در تعزیه اتفاق می‌افتد را به شکل ملموس تجربه کردیم؛ اما آن چیزی که در تعزیه اهمیت دارد و بسیار مورد اقبال هنرشناسان غربی قرار گرفته، روایی بودن تعزیه است. شبیه‌خوان در تعزیه هیچ‌وقت خودش را به نقش نزدیک نمی‌کند و این موضوع برعکس تئاتر و سینما است که شخص خودش را به نقش نزدیک می‌کند و هرچه رئال کار را انجام دهد زیباتر می‌شود.
مسئول انجمن تعزیه بسیج هنرمندان ادامه داد: در تعزیه چه در مخالف‌خوانی و چه در موافق‌خوانی، تعزیه‌خوان سعی دارد که از نقش خود فاصله بگیرد. جالب اینجاست که هنرشناسان غربی در رابطه با این حس فاصله‌گذاری و روایی بودن تعزیه می‌گویند که اگر ما کاری در رابطه با روایی بودن تئاتر انجام می‌دهیم، الهام گرفته از تعزیه ایران است و این موضوع نشان‌دهنده اهمیت تعزیه است.
داوری با بیان اینکه تعزیه هنری ارزشمند است که هنوز برای مردم شناخته‌شده نیست، گفت: یکی از بن‌مایه‌های تعزیه این است که در اشعارِ ما از آیات و روایاتی استفاده‌شده است که مختص اهل‌بیت (ع) است و چگونگی برخی از مسائل روزمره اجتماعی مثل روابط خواهر و برادر و روابط یک بزرگی از اجتماع مثل خلیفه با مردم نیز در تعزیه موج می‌زند.
او با اشاره به اینکه در تعزیه، فرهنگ را به شکل زیبایی مشاهده می‌کنیم که امام حسین (ع) و یاران او تا جایی که به درجه رفیع شهادت می‌رسند در مقابل کفر می‌ایستند، بیان کرد: مرحوم حسین طاهری یک شخصیت بی‌بدیل در تعزیه بودند، آن چیزی که آقای طاهری در تعزیه مطرح می‌کرد مسائل اعتقادیِ کل کار بود. در خاطر دارم که یک روز ما وقتی‌که باهم تعزیه می‌خواندیم شال سبزی که به کمر ایشان بسته‌شده بود کف اتاق تعزیه افتاده بود و یک نفر پایش را روی شال گذاشت و آقای طاهری به او گفت این شالی که روی آن پا گذاشته‌ای شال عزای ما تعزیه‌خوان‌ها است. اگر در تعزیه لباس سبز را برای اهل‌بیت و امام حسین(ع) در نظر گرفته‌اند،در این ریشه دارد که لباس بهشتیان سبزرنگ است و رنگ‌های دیگر نیز که در تعزیه استفاده می‌شود دارای معنا و مفهوم خاصی است.
او با بیان اینکه شهرستان برخوار در تعزیه‌خوانی جایگاه ویژه‌ای دارد، افزود: تعداد ۲۵ حسینیه و تکیه در برخوار برای تعزیه‌خوانی استفاده می‌شوند و حدود ۶۰۰ نفر تعزیه‌خوان در این شهر فعال‌اند، همچنین تعداد ۱۰ هزار نفر در شهرستان برخوار به‌طور ملموس درگیر کار تعزیه هستند، به‌طوری‌که تعزیه‌خوانان برخوار سهم بزرگی چه در عرصه کشوری و ملی و چه در عرصه استانی دارند
در ادامه نیز علی فتحی، رئیس شورای شهر خورزوق بیان کرد: در اینجا با دو موضوع مواجه هستیم. یکی بحث هنر تعزیه به‌عنوان میراث فرهنگی و یکی از آثار و نشانه‌های قدمت شهرستان برخوار، و دومی مرحوم استاد حسین طاهری است. یک‌سری اشخاص که به‌عنوان نمادهای یک محل محسوب می‌شوند؛ دروافع انسان‌ها می‌توانند نماد یک شهر و دیار و شهرستان و استان و کشور باشند که حسین طاهری یکی از آن آدم‌ها بود.
او تأکید کرد: بحث تعزیه باید شکافته‌شده و آسیب‌شناسی شود؛ مرحوم استاد حسین طاهری نیز باید از ۲ جنبه شناخته شود که یکی، شخص خود او و دیگری سبک منحصربه‌فرد او است. سبک مرحوم طاهری باید احیا شود، چراکه تعزیه در حال حرکت به سمت تکلف و سختی است درحالی‌که سبک استاد طاهری این نبود.
رضا حدادی، مسئول بسیج هنرمندان شهرستان برخوار نیز خاطرنشان کرد که در اختتامیه این همایش از خانواده‌های شهدای تعزیه‌خوان، شهید اکبر اکبری از شهر خورزوق، شهید حسین کریمی از اسلام‌آباد و آزادۀ عزیز احمد جزی، تجلیل خواهندشد
انتهای پیام
