روزی امیرکبیر که از حیف و میل سفره‌های خوراکِ درباری به تنگ آمده بود به شاه پیشنهاد داد که برای یک روز آنچه رعیت می‌خورند میل فرمایند. شاه پرسید که مگر رعیت ما چه میل می‌کنند؟ امیر گفت: ماست و خیار!
شاه سرآشپزباشی را صدا زد و فرمان داد برای ناهار فردایش ماست و خیار درست کند. سرآشپزباشی به تدارکات‌چی دستور تهیه مواد زیر را داد؛ ماست پرچرب اعلا یک من، خیار نازک و قلمی ورامین ۲ من، گردو مغز سفید بانه ۳ کیلو، پیاز اعلای همدان یک من، کشمش اعلا و مویزِ شاهانی بدون هسته یک کیلو، نان مرغوب مغزدار خاش‌خاش‌دارِ دو آتیشه ۳ من و نعنای باغی اعلا و سبزی‌های بهاری یک کیلو.
ناصرالدین‌شاه بعد از اینکه یک شکم سیر ماست و خیار تناول کرد، فرمان یک کاسهِ اضافه داد و در حالی‌که ترید می‌فرمودند برگشت و به امیرکبیر گفت: «رعایای ما چه غذا‌هایی می‌خورند و ما بی‌خبر بودیم، هر کس نارضایتی کرد و کفران نعمت، به چوب و فلک ببندینش.»
از این داستان طنز که بگذریم این غذای اصیل که تهرانی‌ها مبدع آن هستند و در روز‌های گرم تابستان در وعده‌های عصرانه یا نهار آن را میل می‌کنند شهرت جهانی دارد. روزنامه نیویورک تایمز که هر از گاهی دستور پخت یک غذا را از سراسر جهان می‌گذارد این غذا را در چند نوبت، هم در بخش آشپزی و هم در سایت اصلی روزنامه به مخاطبانش (صفحه آشپزی این روزنامه در اینستاگرام بیش از ۴ میلیون دنبال کننده دارد) معرفی کرده‌است.
این روز‌ها آبدوغ خیار در رستوران‌های بالای شهر هم سرو و کاسه‌ای تا ۱۰۰ هزار تومان هم فروخته می‌شود، اگر ناصرالدین شاه می‌توانست از تاریخ بیرون بیاید و سری به رستوران‌های لاکچری بزند این طنز تاریخ را با اندکی تغییر دوباره تکرار می‌کرد رعیت عجب غذای گرانی می‌خورد.
منبع: برنا
