تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید که ارزهای دیجیتال چگونه ایجاد می‌شوند؟ آیا فرایند یا مکان خاصی برای ایجاد شدن این ارزها وجود دارد؟ ارزهای دیجیتال درست مانند منابع معدنی با ارزش، طی یک فرایند خاص و به کمک رایانه‌هایی با تکنولوژی سخت افزاری و گرافیکی بالا استخراج می‌شوند. بیت کوین، به‌عنوان اولین، محبوب‌ترین و با ارزش‌ترین ارز دیجیتال موجود در بازار، در محلی که اصطلاحا مزرعه استخراج بیت کوین نام دارد، استخراج می‌شود. در یک مزرعه استخراج بیت کوین دستگاه‌هایی به‌نام ماینر با حل مسائل ریاضی پیچیده، این ارز دیجیتال را به‌عنوان پاداش دریافت می‌کنند و باعث ایجاد بلوک‌های بیت کوین می‌شوند.
اگر یکی از فعالان بازارهای مالی باشید و در ارزهای دیجیتال به‌خصوص در بیت کوین سرمایه‌گذاری می‌کنید، احتمالا روند استخراج این ارز دیجیتال برای شما موضوع جذابی خواهد بود. پس در ادامه این مقاله با ارزدیجیتال همراه باشید تا در مورد مزرعه بیت کوین (Bitcoin Farm) بیشتر صحبت کنیم.
مزرعه بیت کوین (Bitcoin Farm) به مکانی گفته می‌شود که در آن تعداد قابل‌توجهی از دستگاه‌های ماینر به صورت متمرکز در یک سوله یا ساختمان مستقر شده‌اند تا با همکاری یکدیگر، محاسبات پیچیده فرآیند استخراج بیت کوین را انجام دهند. این تجمیع دستگاه‌ها، توان پردازشی را به میزان چشمگیری افزایش می‌دهد و در نتیجه، امکان استخراج بیت کوین در مدت زمان کوتاه‌تری فراهم می‌شود.
با توجه به سطح بالای صدای ناشی از فعالیت فن‌ها و کامپیوترهای متعدد در این مزارع، عموماً مکان‌هایی خارج از محدوده شهری برای احداث آنها انتخاب می‌شود. علاوه بر این، نظر به مصرف بالای انرژی برق در این مراکز استخراج، شهرک‌های صنعتی که زیرساخت‌های لازم را در اختیار دارند، گزینه‌های مناسبی برای میزبانی از مزرعه بیت کوین به شمار می‌روند. بدین ترتیب، این مزارع با بهره‌گیری از مزایای حاصل از تجمیع تجهیزات و دسترسی به منابع کافی، نقشی حیاتی در تأمین امنیت شبکه بیت کوین و تسهیل فرآیند استخراج این ارز دیجیتال ایفا می‌کنند.
تا پیش از سال ۱۳۹۸، هیچگونه چارچوب قانونی مشخصی برای احداث مزارع بیت کوین در ایران وجود نداشت و ورود دستگاه‌های ماینر به داخل کشور با ممنوعیت مواجه بود. در صورت ورود این تجهیزات توسط اشخاص، گمرک مبادرت به مصادره آنها می‌نمود. اما در تیرماه سال ۱۳۹۸، طی بخشنامه‌ای از سوی گمرک به ستادهای نظارت و گمرکات اجرایی سراسر کشور، واردات دستگاه‌های ماینر با کسب مجوز از وزارت صنعت، معدن و تجارت، مجاز اعلام گردید.
جهت اخذ مجوز واردات، متقاضیان در وهله نخست می‌بایست با مراجعه به سامانه بهین‌یاب، درخواست خود را برای راه‌اندازی مزرعه استخراج بیت کوین ثبت نمایند. در این درخواست، ارائه اطلاعاتی نظیر مشخصات مکان احداث مزرعه و مدل دستگاه‌های ماینر موردنظر الزامی است. پس از بررسی درخواست، مجوز شش‌ماهه‌ای جهت آغاز فرآیند راه‌اندازی به متقاضی اعطا می‌گردد. در این بازه زمانی، فرد موظف است اقدامات لازم برای خرید و تجهیز سوله را به انجام رساند. پس از تکمیل مراحل فوق، با دریافت مجوز بهره‌برداری، امکان شروع فعالیت رسمی مزرعه استخراج بیت کوین فراهم می‌شود.
استخراج بیت کوین بخش مهمی از توسعه و پایداری فناوری بلاک چین است و به‌همین دلیل، برخی کشورها مزارع استخراج بزرگی راه‌اندازی کرده‌اند که در دنیا زبانزد است. در جدول زیر چند مورد از مزارع بزرگ بیت کوین در جهان را به‌صورت آماری مقایسه و درادامه بررسی می‌کنیم:
| کشور | نام مزرعه | تعداد دستگاه‌ها | میزان استخراج | مصرف برق |
|---|---|---|---|---|
| روسیه | – | ۳۰۰۰ | روزانه ۲۰ بیت کوین، ماهانه ۶۰۰ | ماهانه ۴۵,۰۰۰ کیلووات ساعت |
| چین | – | – | ماهانه ۷۵۰ بیت کوین (۳% کل شبکه) | – |
| ایسلند | Genesis Mining | – | – | به دلیل شرایط آب و هوایی کم‌دما، نیاز به برق کمتر |
| آمریکا | Whinstone (تگزاس) | ۲۳۰۰۰ | – | معادل نصف یک راکتور اتمی |
روسیه یکی از بزرگترین و قدرتمندترین کشورهای دنیا در زمینه ایجاد مزارع ماینینگ است. یکی از مزارع معروف این کشور، شامل تقریباً ۳۰۰۰ سخت‌افزار ماینینگ آسیک است که به‌راحتی در روز ۲۰ بیت کوین و در ماه حدود ۶۰۰ بیت کوین استخراج می‌کند. مصرف برق این مزرعه به‌صورت ماهانه حدود ۴۵ هزار کیلووات در ساعت است که هزینه آن به ۶.۵ میلیون روبل، معادل ۱۰۳ هزار دلار می‌رسد.
کشور چین نیز یکی از فعال‌ترین و قدرتمندترین کشورهای دنیا در زمینه ماینینگ بیت کوین است. یکی از بزرگترین مزارع استخراج بیت کوین در این کشور، ماهانه ۷۵۰ بیت کوین استخراج می‌کند که این مقدار، حدود ۳ درصد از کل شبکه بیت کوین را شامل می‌شود. هزینه برق مصرفی در این مزرعه به‌صورت ماهانه نزدیک به ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار دلار است.
مزارع استخراج بیت کوین در کشور ایسلند جزو بزرگترین مزارع استخراج در سراسر جهان هستند. شرکت «Genesis Mining» یکی از بزرگترین شرکت‌های ماینینگ در دنیا، هم‌اکنون مزارعی برای استخراج بیت کوین در ایسلند و کانادا دارد. شرایط آب و هوایی کم‌دمای این کشورها، منجر به کاهش هزینه‌های تهویه و نیاز به برق کمتر شده است که هزینه‌های عملیاتی را کاهش می‌دهد.
در تگزاس آمریکا، بزرگترین مزرعه استخراج بیت کوین به نام وینستون (Whinstone) تاسیس شده است که مدیریت آن را فردی به‌نام چد هریس (Chad Harris) بر عهده دارد. این مزرعه ۲۳۰۰۰ دستگاه و ۷ انبار دارد و به اندازه نصف یک راکتور اتمی برق مصرف می‌کند!
برای راه‌اندازی یک مزرعه بیت کوین پرسود، باید نحوه راه‌اندازی آن را به خوبی بدانید و برای زمان و سرمایه‌ای که در این مسیر قرار است هزینه کنید آماده شوید. به طور کلی، مراحل راه‌اندازی یک مزرعه استخراج بیت کوین به شرح زیر است:
راه‌اندازی مزرعه استخراج بیت کوین سود زیادی به همراه دارد، اما از چالش‌ها و ریسک‌های آن نمی‌توان چشم‌پوشی کرد. برخی از چالش‌ها و ریسک‌های راه‌اندازی مزرعه استخراج بیت کوین به شرح زیر هستند:
استخراج بیت کوین مصرف برق زیادی دارد. تا ماه می ۲۰۲۳، برای استخراج هر بلاک بیت کوین حدود ۹۵.۵۸ تراوات ساعت برق مصرف می‌شد. در سال ۲۰۲۴ این عدد به ۱۶۰ تراوات ساعت رسیده که معادل خروجی حدود ۴۶ نیروگاه زغال سنگ است.
سودآوری استخراج بیت کوین به شدت تحت تأثیر نوسانات بازار است. در سال ۲۰۲۲، ماینرها به دلیل چالش‌های مختلف از جمله قیمت بالای انرژی، با وضعیت سختی مواجه شدند. با این حال، در نیمه اول سال ۲۰۲۳، با افزایش ۸۴ درصدی قیمت بیت کوین نسبت به پایان سال ۲۰۲۲، وضعیت بهبود یافت. علیرغم این تحولات مثبت، افزایش هش ریت شبکه، چالش‌های جدیدی را به همراه داشته که منجر به مشکلات استخراج شده است.
نگهداری و ارتقاء تجهیزات یکی از چالش‌های مهم استخراج بیت کوین است. برخی از بهترین سخت افزارهای استخراج بیت کوین در سال ۲۰۲۴ شامل:
هستند که این مدل‌ها از نظر نرخ هش، مصرف انرژی و قیمت متفاوت هستند.
یکی از اصلی‌ترین چالش‌های راه‌اندازی مزرعه استخراج بیت کوین، رعایت ملاحظات قانونی است. برخی از موارد قانونی که هنگام راه‌اندازی این مزارع باید در نظر گرفته شوند به شرح زیر هستند:
آینده استخراج بیت کوین با پیشرفت‌های تکنولوژیکی در حال تغییر است. پروتکل بیت کوین در حال تکامل است و قصد دارد با کاهش مصرف انرژی، افزایش امنیت و به حداقل رساندن آسیب‌های محیطی، سودآوری کلی را افزایش دهد. برخی از تحولات کلیدی در مورد آینده استخراج و مزارع استخراج بیت کوین عبارتند از:
در رویداد نصف شدن بیت کوین یا هاوینگ، پاداش استخراج هر بلاک بیت کوین به نصف کاهش پیدا می‌کند. هاوینگ بعدی بیت کوین که براساس پیش‌بینی‌ها در آوریل ۲۰۲۴ اتفاق می‌افتد، بر ارزش بیت کوین و سودآوری استخراج سکه‌های جدید تأثیر می‌گذارد. نصف کردن پاداش بلاک، نرخ ورود بیت‌کوین‌های جدید به عرضه در گردش را ۵۰ درصد کاهش می‌دهد، تورم را محدود می‌کند و هدف آن جلوگیری از کاهش ارزش بیت کوین است.
بررسی‌های تاریخی نشان می‌دهد که پس از هر رویداد هاوینگ، شاهد بازار گاوی (Bull Market) یا همان صعودی و افزایش قیمت خواهیم بود. به عنوان مثال، پس از هاوینگ سال ۲۰۱۲ شاهد افزایش قیمت بیت کوین از حدود ۱۲ دلار به نزدیک ۱۰۰۰ دلار در طی یک سال بودیم و هاوینگ سال ۲۰۲۰ باعث افزایش چشمگیر قیمت بیت کوین به بالاترین رقم تاریخ خود یعنی ۶۹۰۰۰ دلار در سال ۲۰۲۱ شد؛ پس می‌توان گفت که هر هاوینگ، در نهایت باعث افزایش سود استخراج می‌شود.
پیش‌بینی‌هایی در مورد روند آینده مزارع استخراج وجود دارد که نشان می‌دهد آینده مزارع استخراج احتمالا شاهد تغییرات زیر خواهد بود:
مراکزی که در آنها تعداد زیادی دستگاه ماینر به صورت متمرکز مستقر شده‌اند. هدف این مزارع، استفاده از توان پردازشی بالای حاصل از تجمیع ماینرها برای انجام محاسبات پیچیده فرآیند استخراج بیت کوین است.
میزان سودآوری یک مزرعه استخراج بیت کوین به عوامل متعددی بستگی دارد. سود حاصل از تفاوت میان درآمد و هزینه‌ها به دست می‌آید. در صورت کاهش قیمت بیت کوین به دلایل مختلف یا افزایش قابل توجه قیمت برق و مالیات از سوی دولت، احتمال متحمل شدن ضرر و زیان وجود دارد. در مقابل، با مدیریت بهینه هزینه‌ها و افزایش قیمت بیت کوین، کسب سود امکان‌پذیر خواهد بود. جهت ارزیابی سودآوری فرآیند استخراج بیت کوین، استفاده از ماشین حساب تخصصی ارزدیجیتال توصیه می‌شود.
یکی از هزینه‌های جاری در فرآیند استخراج بیت کوین، پرداخت مالیات است. در صورت فروش بیت کوین‌های استخراج شده در صرافی‌های خارجی، مشابه با یک کسب و کار فعال در این صنعت، پرداخت مالیات الزامی خواهد بود. اما چنانچه درآمد دلاری حاصل از فروش بیت کوین به داخل کشور منتقل شود، از پرداخت مالیات معاف خواهید بود.
در این مقاله در مورد مزرعه استخراج بیت کوین و نحوه عملکرد آن صحبت کردیم. همچنین بزرگترین مزارع استخراج بیت کوین در کشورهای مختلف را معرفی کردیم و مورد بررسی قرار دادیم. خوب است بدانید که در دنیای در حال تغییر ارزهای دیجیتال، اگر بخواهید بخشی از این اکوسیستم باشید، فرصت‌های زیادی برای شما وجود دارد که یکی از آنها راه‌اندازی یک مزرعه بیت کوین است. با این حال، شروع کار به عنوان یک مزرعه دار بیت کوین، نیاز به فراهم کردن موارد خاصی دارد که شامل فضای مناسب، تهیه سختافزارهای مورد نیاز با قدرت هش بالا و دریافت مجوزهای تعیین شده است.
