اکسل یک محور مرکزی برای چرخ یا چرخ دنده است. در وسایل نقلیه چرخ دار، محور ممکن است به چرخ ها ثابت شود، با آنها می چرخد، یا به وسیله نقلیه ثابت شود، چرخ ها حول محور می چرخند. در حالت اول، یاتاقان ها یا بوش ها در نقاط نصبی که محور پشتیبانی می شود، ارائه می شود.
در مورد دوم، یک یاتاقان یا بوش در داخل یک سوراخ مرکزی در چرخ قرار می گیرد تا به چرخ یا چرخ دنده اجازه دهد تا حول محور بچرخد. گاهی اوقات، به خصوص در دوچرخه ها، از نوع دوم محور به عنوان دوک یاد می شود.
اکسل خودرو رابط مکانیکی بین گیربکس و چرخ های شما است. اساساً محورهای خودرو بخشی از سیستمی هستند که نیروی موتور را برای چرخاندن چرخ ها و به حرکت درآوردن خودرو می گیرد. آنها معمولاً یکسان عمل می کنند، چه یک ماشین دنده دستی و چه اتوماتیک باشد.
در خودروهای دیفرانسیل جلو، مردم از شفتی که چرخهای عقب را به هم وصل میکند به عنوان «محور مرده» یاد میکنند، زیرا نیرویی را برای آن چرخها تامین نمیکند. شفت به چرخهای عقب اجازه میدهد در حین حرکت به چرخهای جلو بچرخند.
در خودروهای دیفرانسیل عقب، چرخ های جلو به جای آن توسط یک محور مرده به هم متصل می شوند.
اینها گاهی اوقات "نیم محور" یا "نیم شفت" نامیده می شوند زیرا هر چرخ به جای یک محور که هر دو چرخ را به هم متصل می کند، یک اکسل محور اختصاصی دارد.
چندین عامل تعیین می کند که یک وسیله نقلیه به کدام نوع محور نیاز دارد. به عنوان مثال، الزامات فنی و نیروی تولید شده نقش عمده ای در تصمیم گیری در مورد نوع محور دارند.
برخی از خودروها دارای محورهای از پیش ساخته شده در قالب های استاندارد هستند. برخی دیگر دارای محورهای سفارشی هستند که نیازها و مشخصات خودرو را برآورده می کند. محورهای سفارشی برای خودروها بهترین هستند زیرا امکان کنترل فردی بیشتری بر روی چرخ ها را فراهم می کنند. این محورها می توانند سرعت و گشتاور چرخ ها را به خوبی تنظیم کنند.
محورها در سه نوع استاندارد وجود دارند:
محور عقب: این محور وظیفه تامین برق چرخ های محرک را بر عهده دارد. این در دو نیمه به نام نیمه موج است که توسط دیفرانسیل به هم متصل می شوند. در بیشتر موارد، محورهای عقب تحت کشش هستند، به این معنی که با چرخ های خودرو می چرخند.
محور جلو: این محور در جلوی خودرو قرار دارد و وظیفه کمک به فرمان و پردازش دست اندازها در سطوح ناهموار جاده را بر عهده دارد. آنها از چهار قسمت اصلی تشکیل شده اند: تیر، پین گردان، میله اتصال و محور خرد. محورهای جلو باید تا حد امکان قوی باشند. به همین دلیل است که آنها معمولاً از فولاد کربنی یا فولاد نیکل ساخته می شوند.
محورهای خرد- Stub (کوتاه): محورهای خرد به چرخهای جلوی خودرو متصل میشوند، با پایههایی که این محورها را به محور جلو متصل میکنند.
همه محورهای عقب یکسان نیستند، زیرا روش های پشتیبانی و نصب سه نوع محور عقب وجود دارد:
محور نیمه شناور : این محور عقب چرخ را به فلنج در قسمت بیرونی محور اکسل متصل می کند و آن را محکم نگه می دارد. یکی از یاتاقان ها شفت محور را پشتیبانی می کند و دیگری در محفظه محور قرار دارد. از آنجایی که دارای دو یاتاقان است، یک محور نیمه شناور باید بزرگتر از سایر گزینه ها باشد تا گشتاور یکسانی تولید کند. محورهای نیمه شناور برای خودروها، SUV ها و کامیون های سایز متوسط، پیکاپ های نیم تنی و توان کم استفاده می شود.
محور تمام شناور : همانطور که از نام آن پیداست، به لطف دو یاتاقان، این نوع محور به طور موثر در جای خود شناور می شود و موقعیت خود را حفظ می کند. فقط گشتاور درایو را منتقل می کند. محورهای کاملاً شناور برای وسایل نقلیه بزرگتر مانند کامیون های سنگین بهترین هستند. برخی از کامیونهای سایز متوسط با ظرفیت بکسل بزرگتر یا آنهایی که دارای چهار چرخ متحرک هستند نیز میتوانند از محورهای کاملاً شناور بهره ببرند.
محور شناور سه چهارم : پیچیده تر از محور نیمه شناور است و همچنین قابل اعتمادتر است. این به حفظ تراز چرخ ها کمک می کند و نیروی رانش جانبی و گشتاور حرکتی را کنترل می کند.
خودروهایی وجود دارند که دارای دو نوع محور جلو هستند:
محور جلو مرده: این محورها در جای خود باقی می مانند و با چرخ ها نمی چرخند. اکثر محورها و دیفرانسیل های جلو مرده دارای محفظه هایی هستند که از تماس آنها با آب یا خاک جلوگیری می کند.
محور جلو زنده: برخلاف محورهای جلوی مرده، محورهای جلوی زنده، نیروی محرکه را از گیربکس به چرخهای جلو منتقل میکنند.
چهار نوع اکسل خرد وجود دارد:
الیوت (Elliot) : در این نوع از یک کینگ پین، یک یوغ و یک کاتر برای اتصال به محور جلو استفاده می شود.
الیوت معکوس (Reverse Elliot) : این نوع دارای آرایش مخالف یک محور خرد استاندارد الیوت است.
لاموئین (Lamoine) : این نوع محور خرد دارای یک دوک L شکل به جای لولای نوع یوغ است.
لاموئین معکوس (Reverse Lamoine) : طرح مخالف یک محور خرد استاندارد Lamoine را دارد.
تعداد محورهای خودرو به نوع وسیله نقلیه بستگی دارد. در بیشتر موارد، اتومبیل ها دارای دو محور برای چرخاندن چرخ ها هستند. وسایل نقلیه بزرگتر که مسافر بیشتری حمل می کنند و چرخ های بیشتری دارند می توانند محورهای بیشتری داشته باشند.
تشخیص تعداد محورهای ماشین یا وسیله نقلیه دیگر شما آسان است. فقط از کنار به ماشین خود نگاه کنید و سپس جفت لاستیک ها را بشمارید. اکثر خودروها در مجموع چهار تایر یا دو لاستیک دارند، یکی در جلو و دیگری در عقب. دو مجموعه لاستیک مربوط به دو محور است.
وسیله نقلیه دو محوره با دو محور، از جمله دوچرخه، موتورسیکلت، خودروهای عادی، کامیون های سبک، کامیون های با کار متوسط (مانند Chevy Silverado 3500، Ford F-350 و Dodge Ram 3500 به عنوان نمونه هایی با "دوگانه") و حتی برخی از کامیون های کلاس 8 (که توسط شرکت های تحویل بسته اداره می شوند) شامل تریلرهای دو محور بین پایانه ها، استفاده می شوند. در موارد قانونی، برای حمل بارهای سنگین بین پایانه ها، تراکتورهای دو محور نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
وسیله نقلیه سه محوره با سه محور، شامل کامیون های مستقیم با یک جفت محور عقب برای حمل وزن اضافی بار، اتوبوس Greyhound، برخی از RVهای سایز کامل و بیشتر واحدهای تراکتور برای نیمه تریلرها استفاده می شوند. همچنین، وسایل نقلیه سه محوره ترکیبی با تریلرهای کاربردی کوچک نیز وجود دارند، مانند فورد فوکوس و هوندا CRV. همچنین، خودروهایی مانند لیموزین کششی که سه مجموعه لاستیک دارند، نیز سه محوره هستند.
خودروهای چهار محوره با چهار اکسل، شامل تراکتورهای بزرگراهی سه محور که اغلب برای حمل بارهای سنگین مورد استفاده قرار میگیرند، کامیونهای کمپرسی با محورهای بالابر و میکسرهای بتن با دو محور فرمان و دو محور محرک استفاده میشوند. وسیله نقلیه ترکیبی چهار محور نیز میتواند شامل تراکتورهای استاندارد بزرگراه با تریلرهای تک محور، کامیونهای شنت دو محوره، ونهای خشک استاندارد دو محوره در داخل یک شرکت حمل و نقل یا یک مرکز توزیع، و یا یک پیکاپ دو محوره باشد. همچنین، وسایل نقلیه تریلر مسافرتی نیز میتوانند دارای چهار محور باشند.
کامیونهای باری بزرگ در کل دارای پنج اکسل (محور) هستند، که سه محور در قسمت کامیون و دو محور دیگر در تریلر قرار دارند. به عنوان مثال، یک کامیون چهار محور دارای یک محور در جلو، دو محور در قسمت اتصال تریلر به کامیون و دو محور در پشت تریلر است. محورهای زیر تریلر نیز دارای چهار چرخ در هر محور هستند. البته، وسایل نقلیه با تعداد محورهای بیشتر نیز وجود دارند، اما آنها اغلب وسایل نقلیه تخصصی هستند که برای حمل بارهای غول پیکر و طولانی طراحی شدهاند.
از آنجایی که محورها برای عملکرد خودروی شما ضروری هستند، مهم است که از آنها را به درستی کار کنید. اگر یکی از علائم زیر را مشاهده کردید، می توانید بگویید که اکسل شما خراب است:
• هنگامی که ماشین خود را در دنده قرار می دهید، صدای ناهنجار بلندی می شنوید.
• هنگامی که با ماشین خود کار می کنید، لرزش را احساس می کنید.
• وسیله نقلیه شما با وجود اینکه در حال حرکت است به جلو یا عقب حرکت نمی کند.
بازرسی منظم محور بخش مهمی از تعمیر و نگهداری خودرو است زیرا تشخیص زودهنگام مشکل می تواند به شما کمک کند از تعمیرات گران قیمت در آینده جلوگیری کنید. اگر مجبور به تعویض هر یک از محورها باشید، هزینه تعمیر اکسل می تواند به شدت افزایش یابد.
بیشتر مکانیکهای خودرو هر زمان که خودروی خود را وارد میکنید، محورهای شما را بازرسی میکنند – اما میتوانید خودتان نیز بازرسی انجام دهید. برای انجام این کار به هیچ ابزاری نیاز نخواهید داشت، اما باید زیر وسیله نقلیه خود قرار بگیرید.
بسته به اینکه ماشین شما چقدر پایین است، ممکن است به چیزی برای بلند کردن آن از روی زمین نیاز داشته باشید. برای این کار می توانید از ماشین جک یا رمپ وسایل نقلیه استفاده کنید.
ساده ترین بخش بازرسی، نگاه دقیق به صندوق بار است، که وظیفه روانکاری مفاصل و جلوگیری از ورود کثیفی و آب به داخل را بر عهده دارد. آنها توضیح می دهند که صندوق عقب دارای دنده هایی است که به آن اجازه می دهد تا با خودرو خم شود و حرکت کند.
سوراخها، شکافها یا گریسهایی که نشتی دارند را بررسی کنید. در مرحله بعد، باید شفت را از نظر وجود بریدگی یا فرورفتگی و همچنین وجود نشانههایی مبنی بر ساییده شدن چیزی روی آن بررسی کنید.
همچنین باید گیرههایی را که چکمهها را به شفت متصل میکنند بررسی کنید تا از عدم نشتی اطمینان حاصل کنید.
همچنین می توانید برای تعیین اینکه آیا مشکلی در اکسل های شما وجود دارد، یک تست درایو انجام دهید. اگر هر یک از علائم زیر را مشاهده کردید، ممکن است محور شما خراب باشد:
هنگامی که ماشین خود را در دنده قرار می دهید، صدای بلند "کلنگ" به گوش می رسد.
ماشین شما هنگام کار با آن می لرزد.
هنگامی که ماشین خود را می چرخانید صدای کلیک یا ترکیدن به گوش می رسد.
ماشین شما در حال حرکت است، اما به جلو یا عقب حرکت نمی کند.
هنگامی که اکسل خودرو به طور ناگهانی (مثل برخورد به حاشیه) یا به دلیل استفاده بیش از حد مکرر (مثل رانندگی با بار زیاد) می شکند، معمولاً متوجه خواهید شد که مشکلی وجود دارد زیرا لاستیک ها به سادگی نمی چرخند. با این حال، برخی علائم و نشانههای آسیب محور وجود دارد که ممکن است نشان دهنده شکستگی محور باشد و بازدید از تعمیرگاه محور در افق است.
چرا این اتفاق می افتد؟ معمولاً نتیجه یک مفصل خمیده محور است که در نهایت مانند یک Slim Jim شکسته می شود. برای بازرسی و تعمیر آسیب دیدگی محور، به یک کامیون یدککش نیاز دارید تا آن را به تعمیرگاهی در نزدیکی خود ببرید.
علامت بارز شکستگی محور به این صورت است که لاستیکهای خودرو قادر به چرخش نیستند. هنگامی که شما موتور را روشن میکنید، خودرو به خوبی روشن میشود و صدای موتور خودرو در این حالت بسیار صاف و طبیعی خواهد بود. هیچ مشکل برقی وجود ندارد؛ بدون چراغ هشداری در داشبورد، بدون صدای عجیب کلیک. اما فقط خودرو حرکت نمیکند.
معمولاً این اتفاق به دلیل شکل خمیده یا شکسته شدن محور است که در نهایت شبیه به یک Slim Jim (ابزاری مرغوب و باریک برای باز کردن قفلها) میشود. برای بررسی و تعمیر خرابی محور، شما به یک کامیون یدککش نیاز دارید تا آن را به یک تعمیرگاه نزدیک ببرید.
محورهای خودرو نسبتاً انعطاف پذیر هستند، اما زمانی که تحت فشار هستند، آن را در پدال گاز احساس خواهید کرد. هنگامی که یک محور خم شده یا آسیب دیده است، ممکن است وسیله نقلیه شما شروع به کرنش کند. شما آن را در دنده قرار می دهید و بلافاصله متوجه می شوید که قدرت به چرخ ها منتقل نمی شود (یعنی سرعت حرکت آن کند است).
با این حال، یک وسیله نقلیه با محور آسیب دیده، به طور ضروری به معنای داشتن یک اکسل بد نیست. این باید همراه با برخی از علائم دیگر آسیب در محور همراه باشد.
همراه با زور زدن برای حرکت، وسیله نقلیه ممکن است صداهای کندوپاش، ضربه زدن یا کوبیدن را نیز تولید کند. این به این دلیل است که اکسل قادر به انتقال نیروی کافی به چرخ ها نیست.
این صداهای بد محور هنگام شروع حرکت خودرو و همچنین هنگام چرخاندن چرخ ها قابل شنیدن خواهند بود.
لاستیک های کم باد، چرخ های نامرتب و مهره های شل نیز می توانند باعث لرزش وسیله نقلیه شما شوند. اما اگر علائم دیگری از آسیب دیدگی اکسل مشاهده کردید، آن را نادیده نگیرید! وقتی متوجه ارتعاشات ناشی از اکسل آسیب دیده یا سایر مشکلات سیستم تعلیق می شوید، رانندگی ماشین شما فوق العاده خطرناک است.
هنگامی که اکسل خم شده شما شروع به خراب شدن کند، متوجه برخی مشکلات ترمز خواهید شد. لنتهای ترمز شروع به جابجایی میکنند و با چرخها و روتورها ناهماهنگ میشوند و زمانی که این اتفاق بیفتد، ممکن است متوجه لغزش خودرو یا لیز خوردن خودرو به سمت توقف شوید. با گذشت زمان، ترمزها در نهایت به هیچ وجه کار نمی کنند.
مهر و موم ترمز در میل محرک خودروهای AWD یا 4WD ممکن است تغییر کند و شروع به نشت مقدار کمی روغن کند. این امر هنگام نگاه کردن به درام ترمز قابل توجه خواهد بود.
اتصالات CV محور همچنین می توانند گریس را نشت کنند که قابل تشخیص نیست. با این حال، هنگامی که این اتفاق می افتد، مفاصل خاک را خشک می کنند و به سرعت خراب می شوند.
علاوه بر مشخصات گشتاور، موتور و سیستم انتقال منحصر به فرد، بسیاری از کامیونها دارای نسبت محورهای سفارشی نیز هستند. نسبت محوری، مانند 3.55:1، به این معنی است که هر بار که چرخ یک بار بچرخد، میل محرک 3.55 بار میچرخد.
در بیشتر موارد، نسبت درایو نهایی استاندارد برای اکثر رانندگان که انتظار بارهای زیادی را ندارند، به خوبی کار میکند. با این حال، اگر شما تریلرهای سنگین دارید یا میخواهید بارهای زیادی را بکشید، ممکن است بخواهید بالاترین نسبت درایو نهایی ممکن را داشته باشید.
در واقع، انتخاب نسبت محوری مناسب برای کامیون شما میتواند تأثیر قابل توجهی بر عملکرد در موارد خاصی مانند حمل بار سنگین یا شرایط آب و هوایی دشوار داشته باشد. با افزایش نسبت محوری، می توانید بیشترین گشتاور و قدرت را برای مقابله با بارهای سنگین به دست آورید. البته، همواره مهم است که نیازهای خاص خودرو و شرایط استفاده را در نظر بگیرید و با توصیههای سازنده و کارشناسان مربوطه مشورت کنید.
اگر اکسل خودروی شما در نتیجه تصادف یا خطر، آسیب دیده یا شکسته است، ممکن است تحت پوشش بیمه خودرو شما قرار گیرد (بسته به بیمه نامه خاص شما دارد). خسارات ناشی از فرسودگی یا پیری تحت پوشش بیمه خودرو نیست.
امکان خرید پوشش گارانتی برای قطعات اصلی مانند موتور و گیربکس وجود دارد، اما این امر جدا از بیمه است و تابع قوانین و محدودیت های خاص خود است.
اکسل چیست؟
اکسل یک محور مرکزی برای چرخ یا چرخ دنده است. در وسایل نقلیه چرخ دار، محور ممکن است به چرخ ها ثابت شود، با آنها می چرخد، یا به وسیله نقلیه ثابت شود، چرخ ها حول محور می چرخند. در حالت اول، یاتاقان ها یا بوش ها در نقاط نصبی که محور پشتیبانی می شود، ارائه می شود.
اکسل خودرو چیست؟
اکسل میله یا شفتی است که چرخ ها را می چرخاند و وزن وسیله نقلیه شما را تحمل می کند. محورها اجزای ضروری هر وسیله نقلیه هستند و در سه نوع اصلی وجود دارند: جلو، عقب و خرد.
وظیفه اکسل چیست؟
اکسل ها یک جزء مهم خودرو هستند اما بخشی که بسیاری از ما از آن غافل هستیم. اکسل میله یا شفتی است که یک جفت چرخ را به هم متصل می کند تا آنها را به حرکت درآورد و موقعیت چرخ ها را به یکدیگر حفظ کند. در خودرو، موتور نیرویی را به محور وارد می کند که چرخ ها را می چرخاند و خودرو را به جلو می برد.
چند نوع محور وجود دارد؟
سه نوع اصلی از محورها وجود دارد: جلو، عقب و خرد. از محورهای جلو و عقب برای چرخاندن چرخها و تحمل وزن خودرو استفاده میشود، در حالی که از اکسل خرد برای اتصال چرخها به محور جلو استفاده میشود.
اکسل چه کار می کند؟
اکسل میله یا شفتی است که چرخ ها را می چرخاند و وزن خودرو را تحمل می کند. یک جفت چرخ را به هم متصل می کند تا آنها را به حرکت درآورد و موقعیت چرخ ها را به یکدیگر حفظ کند. موتور به محور نیرو می دهد که به نوبه خود نیرو را به چرخ ها می رساند و خودرو را به جلو می برد. به عبارت دیگر، محورها نیروی محرکه را از موتور به چرخ ها می رسانند.
گردآوری: بخش خودرو بیتوته