خبرگزاری فارس- اردبیل|مینا مجدی نیارق: در گذشته سطح کره زمین از جنگل‌های انبوهی پوشیده شده بود که به تدریج در اثر استفاده انسان‌ها از درختان، آتش‌سوزی، خشکسالی، بیابان‌زایی و... کاهش یافت. سرانجام انسان‌ها در اثر بروز مسائل مختلف به مشکلات حذف درخت از اکوسیستم و پیامدهای آن پی بردند و این چنین بود که روزی را به نام روز درختکاری نامگذاری کردند تا اهمیت کاشت درخت به طور سالانه گوشزد شود.
در اکثر کشورها از جمله آلمان، مصر، استرالیا، برزیل، کانادا، چین، هند، بلژیک، ژاپن و... روز خاصی به عنوان روز درختکاری نامگذاری شده که تعیین این تاریخ به آب‌وهوای آن کشور بستگی دارد و عموما زمانی است که درختان قابلیت رشد در آن منطقه را دارند مثلا در آلمان ۵ اردیبهشت، در مصر ۲۵ دی ماه و برزیل ۳۰ شهریور است.
یک اصل کلی در کاشت درخت وجود دارد و آن اینکه بهترین زمال کاشت نهال، زمان خواب آن است و در مناطق سردسیر و نیمه سردسیر، بهترین زمان اسفندماه است که سرما و یخبندان تمام شده و درخت آرام آرام از خواب زمستانی بیدار می‌شود.
جایگاه درخت در دین اسلام
در تمامی ادیان جهان، درخت و درختکاری جایگاه خاصی دارد و دین اسلام نیز افراد را به کاشت درخت تشویق و ترغیب کرده است به طوری که پیامبر اسلام(ص) در این باره فرموده: «اگر شخصی درختی بکارد یا مزرعه‌ای را به زیر کشت ببرد و انسان‌ها، حیوانات یا پرندگان از آن بخورند، این کار صدقه‌ای از طرف آن شخص شمرده می شود.»
برخی از ائمه نیز به این کار اشتغال داشتند؛ چنانکه در تاریخ خواندیم امام علی(ع) در مدینه نخلستان‌های وسیعی به وجود آورده و بیشتر آنها را برای استفاده مردم، وقف می‌نمود. در بیان امام صادق(ع) یکی از ۶ چیزی که ثواب آن پس از مرگ مؤمن نیز به وی می‌رسد، نهالی است که فرد در دوران حیاتش کاشته است.
درختکاری و باغداری چه برای سرگرمی باشد و چه برای کسب درآمد حلال، در عین حال که سختی‌هایی دارد، مفرح و شادی‌آور هم هست، خصوصا در روزگاری که شیوع بیماری کرونا بسیاری از فرصت‌های تفریحی را از انسان‌ها گرفته است.
کاهش دمای محیط اطراف و افزایش رطوبت هوا، حفاظت از گونه‌های گیاهی و جانوری و اکوسیستم منطقه، تولید اکسیژن، پاکسازی هوای محیط و کاهش گازهای گلخانه‌ای، جلوگیری از گرم شدن کره زمین و ... تنها بخشی از مزیت‌های وجود درختان است.
قطع غیرقانونی درختان، آتش‌سوزی‌های وسیع در جنگل‌ها، کاهش برخی گونه‌های گیاهی و بی‌توجهی مردم به محیط زیست، قطعا زندگی آیندگان را به خطر خواهد انداخت؛ و برخی از آثار سوء این خطرات در حال حاضر نیز گریبان‌گیر نسل امروز شده و سلامت بشر و طبیعت را با چالش‌هایی همچون، افزایش آلودگی هوای کره زمین، کمبود آب سفره‌های زیرزمینی، بیابان‌زایی و سیل مواجه ساخته است.
گونه‌های مناسب هر منطقه معرفی شود
تفاوت‌های جغرافیایی فراوان در ایران باعث شده هر منطقه بافت و پوشش گیاهی خاص و منحصر به فردی داشته باشد که باید گونه‌های متناسب با توجه به اقلیم و شرایط آب و هوایی هر ناحیه، توسط متخصصان، انتخاب و به مردم ارائه شود.
در حال حاضر اکثر گونه‌های ارائه شده در روز درختکاری از نوع صنوبر هستند و به ندرت نهال میوه به طور رایگان در اختیار مردم قرار می‌گیرد و سرنوشت درختانی که به مردم و ادارات سپرده شده‌اند، پیگیری نمی‌شود و همین امر باعث شده نهال‌ها در مناطقی کشت شود که خاک آن بسیار ضعیف است و یا آب کافی برای آبیاری وجود ندارد.
سالانه تعداد زیادی درخت در ایران کاشته می‌شود و مقام معظم رهبری نیز از دهه ۶۰ تاکنون هرساله برنامه درختکاری داشته‌اند. ایشان همواره مسئله آبخیزداری در خصوص کاشت درخت و فضای سبز را به مسؤولان دستگاه‌های مربوطه خصوصا وزارتخانه جهاد کشاورزی توصیه کرده و اجرای این سیاست‌ها را از عوامل جلوگیری‌کننده از بروز ریزگردها و سیلاب‌ها بیان کرده‌اند و اعتبار ویژه‌ای از محل صندوق توسعه ملی برای حوزه آبخیزداری اختصاص دادند.
میزان این اعتبار در سال۹۷، ۲۰۰ میلیون دلار معادل ۷ هزار میلیارد ریال، در سال ۹۸، ۱۵ هزار میلیارد ریال و در سال جاری ۱۱ هزار و ۲۵۰ میلیارد ریال بود.
احداث ۱۹۰ بند آبخیزداری در استان اردبیل
شهامت هدایت، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل اظهار کرد: سهم اردبیل از اعتبارات صندوق توسعه ملی ۶۰۰ میلیارد ریال بوده است که از این محل ۱۹۰ بند آبخیزداری در استان اردبیل از سال ۱۳۹۷ تاکنون احداث شده است.
وی افزود: ۱۶ پروژه آبخیزداری در هفته منابع طبیعی در استان افتتاح و مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد که با اعتباری بالغ بر ۸۷ هزار و ۷۷۵ میلیون ریال و از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی به مرحله اجرا درآمده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل با بیان اینکه با انجام این پروژه‌ها برای ۵۸۵ نفر اشتغال ایجاد شده است، به برخی دستاوردهای اجرای این اقدامات اشاره کرد و اظهار داشت: اجرای این پروژه‌ها علاوه بر کنترل سیل و افزایش پوشش گیاهی، موجب کاهش فرسایش خاک، کنترل هرزآب‌ها، کاهش سیل‌خیزی و بهره‌وری بهینه از نزولات آسمانی می‌شوند.
توزیع ۳ میلیون نهال صنوبر در اردبیل
هدایت بیان کرد: هفته منابع طبیعی از ۱۵ الی ۲۲ اسفند هم زمان با سراسر کشور در استان اردبیل شروع می‌شود و امسال نیز همچون سال‌های گذشته توزیع نهال‌های غیرمثمر از نوع صنوبر را در تمام شهرستان‌های استان اردبیل خواهیم داشت.
وی ادامه داد: در راستای برنامه توسعه ششم زراعت چوب درکشور و به منظور جلب مشارکت مردمی جهت حفظ، توسعه و احیاء منابع طبیعی، توسعه فضای سبز و بالا بردن میزان تولید چوب و کاهش فشار بر قطع درختان جنگل، ایجاد درآمد و اشتغال‌زایی و تامین مواد اولیه صنایع سلولزی و چوبی استان، ۳ میلیون اصله نهال صنوبر جهت اجرای زراعت صنوبر بین متقاضیان توزیع می‌گردد.
آغاز عملیات تولید ۷ میلیون نهال برای سال۱۴۰۰ در اردبیل
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل گفت: هم‌چنین طی این هفته، عملیات تولید ۷ میلیون نهال صنوبر با مشارکت بخش خصوصی در استان اردبیل آغاز خواهد شد.
وی با بیان اینکه توسعه فضای سبز و حفاظت از خاک از اهداف توزیع نهال در استان است، تصریح کرد: نهال‌های تولید و توزیع شده کاملاً متناسب با شرایط اقلیمی و آب و هوایی استان بوده و از لحاظ ارقام و گونه‌های درختی، تمام دغدغه‌های نگهداری در نظر گرفته شده است.
هدایت به برنامه‌های پیش‌بینی شده در طول هفته منابع طبیعی اشاره کرد و ادامه داد: اولین روز از هفته منابع طبیعی با عنوان «درختکاری و توسعه پوشش گیاهی» نامگذاری شده و به همین مناسبت با حضور مسؤولان و حافظان منابع طبیعی استان در سه راهی سرعین، مراسم غرس نهال برگزار خواهد شد.
وی دومین روز از هفته را با نام «آبخیزداری و آبخوانداری» عنوان کرد و افزود: در این روز شاهد افتتاح پروژه‌های آبخیزداری و آبخوانداری در تمامی شهرستان‌های استان اردبیل خواهیم بود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل غرس نهال با حضور مسؤولان، طلاب، دستگاه‌های عضو نهضت سبز و اقشار مختلف مردم در امامزاده سید صدرالدین، واکاری جنگل‌کاری حاشیه جاده اردبیل-مشگین شهر با مشارکت اداره اوقاف و سازمان‌های مردم نهاد و نشست با مدیرکل صداوسیمای مرکز اردبیل و غرس نهال توسط خبرنگاران در محوطه صداوسیما را از برنامه‌های روز سوم هفته منابع طبیعی عنوان کرد.
رونمایی از سند کوه سبلان در چهارمین روز هفته منابع طبیعی
وی دیدار با مسؤولان قضائی در استان و شهرستان‌ها را از برنامه‌های روز چهارم هفته منابع طبیعی معرفی کرد و بیان داشت: برگزاری مانور یگان حفاظت با حضور نیروهای یگان حفاظت در مرکز استان و غرس نهال توسط نیروهای حفاظتی در محوطه اداره کل منابع طبیعی و رونمایی از سند کوه سبلان از برنامه‌های این روز خواهد بود.
هدایت، دیدار با نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه اردبیل و غرس نهال توسط وی، دیدار رؤسای ادارات با ائمه جمعه شهرستان‌ها و غرس نهال یادبود هفته منابع طبیعی، نهال‌کاری در جاده سرعین با مشارکت بسیج و سازمان‌های مردم نهاد، برگزاری جلسات تخصصی با دانشگاهیان و مجامع علمی استان اردبیل، غرس نهال با حضور مسؤولان آموزش و پرورش در مدرسه سبلان، افتتاح طرح کشت گل محمدی در شهرستان گرمی، برگزاری جشن ویژه هفته منابع طبیعی و مبعث رسول اکرم(ص) با حضور خانواده همکاران و تجلیل از همکاران نمونه و دیدار با خانواده معظم شهدا و غرس نهال با حضور خانواده شهدا را از دیگر برنامه‌های این هفته اعلام کرد.
توزیع و غرس ۱۰۰ هزار اصله نهال توسط گروههای جهادی
مسؤول سازمان بسیج سازندگی استان اردبیل اظهار کرد: با مشارکت اداره کل منابع طبیعی وآبخیزداری، بسیج سازندگی و گروههای جهادی بسیج ۱۰۰ هزار اصله نهال در استان اردبیل توزیع و غرس می‌شود.
علی پیرجاهد افزود: تحقق فرمایش رهبر معظم انقلاب مبنی بر «هر ایرانی، کاشت یک درخت»، خدمات‌رسانی به مردم و تحقق اقتصاد مقاومتی از جمله اهداف اجرای این طرح است.
وی تصریح کرد: فرهنگ‌سازی سنت حسنه کاشت درخت از اهمیت ویژه برخوردار است که در سال‌های اخیر با اهتمام و استقبال گروههای جهادی بسیج همراه بوده است و با توجه به شرایط آب و هوایی که در آن قرار داریم، توسعه فضای سبز اهمیت بسیار زیادی دارد.
مسؤول سازمان بسیج سازندگی استان اردبیل گفت: درختکاری صدقه جاریه محسوب می‌شود و ذخیره‌ای اخروی برای ما است و باید توجه داشت که اگر در کاشت درختان به سمت غرس کردن درختان مثمر برویم، می‌توان معیشت خانواده‌های نیازمند را نیز تامین کرد.
انتهای پیام/۳۴۶۳/۶۶۶/س
