تالاب گاوخونی، یکی از مهم تری تالاب های کشور است که دولت چهاردهم باید فکری به حال احیای آن کند.

فرماندار ورزنه گفت: در دولت چهاردهم ضرورت دارد کمیته ملی احیای تالاب گاوخونی راه‌اندازی و حقابه تالاب دیده شود تا شاهد بحران ریزگردها نباشیم.

گاوخونی واقع در ۳۰ کیلومتری شهرستان ورزنه، تالابی که فراتر از تعاریف کتاب‌های جغرافیای دبستان، سهمی بیشتر از بیابان و آبرفت و خاک حاصلخیز از طبیعت برده است و هر سال گردشگران و کویرنوردان داخلی و خارجی زیادی را راهی استان اصفهان می‌کند. تالاب گاوخونی که باتلاق گاوخونی نیز نامیده می‌شود با فضایی اسرارآمیز، احساس مبهمی از راز و رمز زندگی، مرگ، واقعیت و وهم را در خیال آدم برمی‌انگیزاند. این تالاب که از ذخیره‌گاه‌های مهم زیست‌کره به‌حساب می‌آید، با جریان زاینده‌رود اندک‌اندک سیراب می‌شود.

گاوخونی در ۱۶۷ کیلومتری جنوب شرق اصفهان در مجاورت شهر ورزنه قرار گرفته است. از شهر ورزنه که ۲۵ کیلومتر از طریق جاده شوسه به‌سمت شرق می‌رویم، به تالاب می‌رسیم (ادامه این مسیر از کنار تالاب به یزد منتهی می‌شود). 

رودخانه زاینده‌رود برخلاف همه رودخانه‌ها، به‌جای آن که به دریا بپیوندد و به حیات خود ادامه دهد، در یک ناحیه کویری داخلی کشور فرو می‌رود و از حرکت باز می‌ایستد  و منشا اثرات فراوان طبیعی است. گاوخونی همان  باتلاقی است که زاینده‌رود در آن فرو می‌رود. زاینده‌رود رودخانه‌ای است که از کوه‌های زردکوه بختیاری سرچشمه می‌گیرد و پس از سیراب کردن خاک اصفهان و عبور از این شهر، در باتلاق گاوخونی فرو می‌رود.

در برخی سفرنامه‌ها و داستان‌های کهن آمده است که بعد از فرو رفتن آب زاینده رود در باتلاق گاوخونی، این آب در دشت‌های کرمان، به‌صورت چشمه‌هایی روان می‌شود؛ گرچه مسلما از نظر علمی این موضوع تائید نشده است. در طول تاریخ نام «گاو خونی» و «زاینده‌رود» به موازات هم مطرح بوده است و طومار معروف شیخ بهایی و تقسیمات آب زاینده‌رود که از برجسته‌ترین نمونه‌های میراث فرهنگی این مرز و بوم است، نشان از اهمیت حیاتی این رودخانه از دید مردم در طول تاریخ دارد.