دو روایت متفاوت از یک اثر باستانی/ طاق‌گرا؛ از استراحتگاه شیرین تا نگهبانی راه‌های جاده ابریشم

خبرگزاری فارس چهارشنبه 19 آذر 1399 - 08:44
دو روایت متفاوت از یک اثر باستانی/ طاق‌گرا؛ از استراحتگاه شیرین تا نگهبانی راه‌های جاده ابریشم

خبرگزاری فارس- ایلام؛ کبری هواسی: استان ایلام جزو استان‌های غربی ایران است که متاسفانه  کمتر به عنوان مقصد گردشگری به آن توجه شده؛ ایلام روزگاری یکی از مراکز فرهنگی و تاریخی ایران بوده است و از نشانه‌های دوران رونق این شهر هنوز آثاری در شهرها و روستاهای دور افتاده باقی مانده است؛ یکی از این آثار به جای مانده در شهرستان ایوان، طاق شیرین و فرهاد است.

افسانه‌های محلی و داستان‌های قدیمی جزو جالب‌ترین جاذبه‌های فرهنگی یک قوم یا شهر بوده، جاذبه‌هایی که ماجراهایی را برای مخاطبان به وجود آورده است.

طاق شیرین و فرهاد یکی از همان نمادهای خارجی در دنیای ماست که از دل افسانه‌های محلی بیرون آمده است و در دامنه شرقی ارتفاعات ایوان در استان ایلام قرار دارد.

فرهاد کوهکن یکی از عاشقان معروف افسانه‌های فارسی است که دلباخته شیرین و رقیب خسرو پرویز بوده و برای به دست آوردن دل معشوق خود کوه بیستون را می‌کند و در نهایت در راه عشق خود جان می‌سپرد.

طاق شیرین و فرهاد ایوان در استان ایلام که هر سال مورد بازدید بسیاری از دوستداران تاریخ و تمدن ایران‌زمین قرار می‌گیرد، یادآور افسانه‌های تاریخی است، این بنای تاریخی که برای دوستداران تاریخ یادآور افسانه‌های ایران ‌باستان است و به شماره ۷۹۶۹ در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده است.

برخی طاق شیرین و فرهاد را نیایشگاهی برای پرستش مهر میترا می‌دانند

اسماعیلی یکی از شهروندان ایوانی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در ایلام گفت: برخی از باستان شناسان این بنا را نیایشگاهی برای پرستش مهر میترا می‌دانند اما تعداد زیادی از باستان شناسان معتقدند این بنا به منظور نگهبانی از راه‌های فرعی در جاده ابریشم بوده است.

وی افزود: بنای طاق شیرین و فرهاد در پای دامنه‌ی شرقی ارتفاعات ایوان قرار دارد و به علت قرار گیری در مسیر فرسایش صخره های متلاشی شده و مدام در معرض مدفون شدن قرار داشته است.

اسماعیلی تصریح کرد: این بنا یادآور گذشتگان بوده و گفته‌اند که این بنا توسط فرهاد برای استراحت شبانه شیرین ساخته شده است آن هم در عرض کمتر از یک روز فرهاد موفق به ساخت آن شده است. 

طاق شیرین و فرهاد در 40 کیلومتری غرب شهر ایوان قرار دارد

محمد جواد خانزادی کارشناس میراث فرهنگی ایلام نیز در گفت‌وگو با فارس گفت: این بنا در ۴۰ کیلومتری غرب شهر ایوان، در مسیر جاده آسفالته به سمت سومار، در منطقه‌ی زیبای کوهستانی کوشک، بنایی فرهنگی ‌تاریخی به نام طاق شیرین و فرهاد ساخته شده است که به دلیل ویژگی‌های منحصر به ‌فرد طبیعی، تاریخی و نقطه‌ی تلاقی ییلاق و قشلاق، تفرجگاه زمستانه‌ی مردم آن دیار است.

وی افزود: وجه ‌تسمیه نام اثر به استناد نقل‌و‌قول‌های سینه به سینه نزد مردم محل به این صورت ذکر شده که در موقع گذر شیرین و فرهاد از این منطقه برای آسایش شیرین و برای استراحت شبانه، فرهاد مبادرت به ساخت بنای مذکور در کمتر از نصف روز می‌کند و این موضوع به شکل ضرب‌المثل نیز بین مردم رایج گشته که«فرهاد برای استراحت یک ‌شب، طاق شیرین و فرهاد را درست کرد» که اشاره به کار پر کردن است.

کارشناس فرهنگی میراث فرهنگی تصریح کرد: نوع طاق بنا از طاق گهواره‌ای که این طاق‌ها خصوصیت بارز دورهٔ ساسانی است؛ تفاوت این بنا با دیگر بناهای هم دوره و مطالعه شده در شیوه ساخت آن است.

سنگ‌های حجیم تراش خورده جزو مصالح ساخت طاق شیرین و فرهاد است

مالک شنبه‌زاده مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایلام نیز در گفت‌وگو با فارس گفت: مصالح ساخت این بنای تاریخی، سنگ‌های حجیم تراش‌ خورده به صورت خشکه چین و بدون ملاط بوده که به صورت منظم روی هم قرار داده‌اند.

وی افزود: اساس این بنا را طاقی سنگی با پلانی مربع شکل تشکیل می‌دهد که ارتفاع آن از کف طاق 2 متر و ۲۰ سانتی ‌متر، طول آن سه متر و ۲۰ سانتی‌متر و عرض آن 2 متر و ۹۰ سانتی‌متر ساخته شده است.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایلام ادامه داد: ورودی بنا نیز در بخش جنوب شرقی با پوشش تخت ساخته شده است و تفاوت این بنا با دیگر بناهای هم‌دوره و مطالعه شده در شیوه‌ی ساخت آن است؛ به این شکل که ابتدا محل احداث بنا در شیب طبیعی کوهپایه انتخاب، سپس سطح شیب‌دار را رو به شرق برش داده و بیش از نیمی از بنا را در درون برش ایجاد شده احداث کرده‌اند.

وی خاطر نشان کرد: برش دادن تپه نیز به خاطر توپوگرافی منطقه، حذف شیب تپه و جلوگیری از ریزش آن بوده است.

مدیرکل میراث فرهنگی ایلام بیان کرد: بر اساس ویژگی‌های معماری اثر، مصالح ساخت و چگونگی اجرای آن، می‌توان این اثر را با بناهای سنگی چون بنای تاریخی پاطاق سرپل ذهاب کرمانشاه و دیگر بناهای سنگی در غرب کشور در مسیر راه‌های باستانی مربوط به دوره ساسانی مقایسه کرد.

انتهای پیام/ 970813/و

منبع خبر "خبرگزاری فارس" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.