اگر بخواهیم لامپ‌های ال ای دی را از منظر طرح و شکل تقسیم‌بندی کنیم باید بگوییم که انواع مختلفی دارند. به عبارت دیگر همان طور که از نظر فناوری و تکنولوژی ساخت با هم متفاوتند از نظر ظاهر و شکل هم یکسان نیستند. زیرا هر محیطی نیاز و شرایط ویژه خود را دارد و بر حسب آن می‌توانیم بگوییم لامپ چه اندازه‌ای و چه شکلی مناسب آن است. این انتخاب هم روی ظاهر محیط تأثیر دارد و هم کیفیت نورپردازی آن. پس بهتر است با انواع لامپ ال ای دی از نظر طراحی آشنا باشیم:
لامپ حبابی یکی از پرکاربرد‌ترین لامپ‌های ال ای دی است، که بدنه‌ای شبیه حباب دارد. زاویه تابش نور در این نوع لامپ 135 درجه است و در توان‌های مختلفی تولید می‌شود. لامپ حبابی طول عمر بالا و نور باکیفیتی دارد. همچنین به دلیل داشتن ظاهر ساده و قابلیت پرتاب نور مستقیم در مکان‌هایی مثل منزل، فروشگاه، میوه‌فروشی، کارگاه و فضاهایی که به نور زیاد نیاز دارند، مناسب است.
همان طور که از اسامی لامپ‌های اشکی و شمعی پیداست شباهت به شعله شمع یا قطره اشک دارند. شاخص نمود رنگ لامپ اشکی بیشتر از ۸۰ درصد و زاویه تابش آن ۲۵۰ درجه است. کاربرد اصلی این نوع لامپ در روشنایی لوستر است اما در جاهای دیگری مثل سرویس بهداشتی، آباژور، چراغ‌های مطالعه و چراغ خواب هم استفاده می‌شود.
لامپ ال ای دی شمعی از نظر شکل ظاهری شبیه لامپ اشکی است با این تفاوت که اشکی در قسمت انتهایی دارای کشیدگی است و زیبایی بیشتری دارد. به همین دلیل از لامپ شمعی بیشتر برای لوستر استفاده می‌شود.
یکی از جدیدترین محصولاتی که در سالهای اخیر وارد صنعت روشنایی شد، پنل‌های ال ای دی بودند. اگر به سقف هتل‌ها و بیمارستان‌ها دقت کرده باشید حتماً این پنل‌ها را دیده‌اید. پنل ال ای دی دارای شار نوری بالا، شاخص نمود رنگ بیش از ۸۰ و بهره نوری بیش از ۹۰ درصد است و از آنجایی که طول عمر بالایی دارد پرکاربرد است. پنل‌ها انواع مختلفی دارند. رایج‌ترین نوع آنها پنل‌های سقفی هستند که دو نوع توکار و روکار دارند. پنل روکار روی سقف نصب می‌شود اما برای نصب پنل توکار نیاز به ایجاد یک برش در سقف دارید.
پنل‌های ال ای دی در رنگ‌های آفتابی، مهتابی و نور طبیعی در بازار به فروش می‌رسند. این نوع پنل‌ها ابعاد گوناگونی دارند و در منازل مسکونی، ادارات، بیمارستان‌ها، هتل‌ها، مراکز تجاری بزرگ و حتی محیط‌های صنعتی نصب می‌شوند و پخش نور باکیفیتی دارند.
لامپ فیلامنتی نوعی از لامپ ال ای دی است که ظاهری شبیه به لامپ رشته‌ای دارد، با این تفاوت که مصرف انرژی آن بسیار کمتر است و گرمای بسیار کمی تولید می‌کند. این نوع لامپ ابعاد کوچکی دارد و به عنوان لامپ لوستر هم به کار می‌رود.
ریسه‌های ال ای دی از قطعات کوچک ال ای دی در کنار یکدیگر ساخته شده‌اند. این ریسه‌ها نوارهای باریک و بلندی هستند که برای روشنایی تزئینی استفاده می‌شوند. ریسه‌های ال ای دی به عنوان یک المان تزئینی فروش می‌رسند و به دلیل مصرف انرژی پایین نسبت به دیگر ریسه‌ها مقرون به‌صرفه‌تر هستند. از این ریسه‌ها می‌توان برای روشنایی و تزیین محیط‌های مختلفی مانند پله، سقف کاذب، ویترین مغازه و اتاق استفاده کرد.
یکی از ویژگی‌های مثبت لامپ‌های ال ای دی تنوع ابعاد و طرح آنهاست. این لامپ‌ها هم مدل‌های ساده دارند و هم طرح‌دار. لامپ‌های ال ای دی طرح‌دار علاوه بر روشنایی جنبه تزیینی دارند و به اشکال مختلفی مانند قارچ، گل و... تولید می‌شوند.
لامپ هالوژنی ال ای دی معمولاً داخل سقف نصب شده و با دو فناوری SMD و COB تولید می‌شود. این ابزار روشنایی، نور متمرکز ایجاد می‌کند و در زیبایی محیط هم مؤثر است. پایه‌های این لامپ از نوع سوزنی یا استارتی است. از لامپ‌های هالوژن در سقف آشپزخانه، زیر کابینت، فروشگاه و بوتیک استفاده می‌شود.
لامپ ال ای دی بلالی در سالهای اخیر وارد بازار روشنایی شد. لامپ بلالی همانند لامپ‌های شمعی و اشکی، بیشتر برای لوستر استفاده می‌شود و معمولاً پایه آن E14 است. اما تفاوت این لامپ با دو نوع اشکی و شمعی این است که بعضی از لامپ‌های بلالی چند حالته هستند و همزمان به صورت مجزا به دو رنگ مهتابی و آفتابی می‌تابند.
همان طور که از نامگذاری لامپ‌های ال ای دی استوانه‌ای پیداست ظاهری به شکل استوانه دارند. بسیاری از لامپ‌هایی که بیشتر از 20 وات دارند به صورت استوانه تولید می‌شوند. به دلیل ابعاد بزرگ و بهره نوری بالایی که دارند از آنها می‌توان در میوه‌فروشی، محیط‌های بزرگ، فروشگاه و حتی فضای اداری استفاده کرد.
یک نوع پرکاربرد لامپ‌های ال ای دی نوع مهتابی آن است. این مهتابی‌ها ویژگی‌های منفی مهتابی‌های فلورسنتی قدیمی را ندارند و به دلیل مصرف برق پایین بسیار پرکاربرد هستند. مهتابی‌های ال ای دی ظاهری استوانه‌ای شکل دارند و دیودهای نوری در آنها به صورت افقی در امتداد هم قرار گرفته‌اند. این مهتابی‌ها روی دیوار نصب می‌شوند و در همه محیط‌ها کاربرد دارند. بیشترین استفاده از آنها در بخش‌های مختلف منزل، محیط‌های کاری و اداری و محیط‌های صنعتی است.
در یک توضیح کلی می‌توان گفت که در ساخت لامپ‌های LED از دیودهای ساطع کننده نور استفاده می‌شود. اما تکنولوژی ساخت این لامپ‌ها به مرور زمان به‌روزتر شده و در حال حاضر سه نوع دارد. نوع فناوری یک لامپ روی قیمت، کارایی و زاویه تابش آن اثر می‌گذارد. پس بهتر است پیش از خرید آنها را بشناسیم. لامپ‌های ال ای دی از نظر فناوری ساخت سه نوع هستند:
لامپ‌های پاور جزو نخستین مدل‌های لامپ ال ای دی هستند. در ساخت این لامپ از دیود نوری با جریانی بالاتر از نیم وات استفاده می‌شود. به همین دلیل پاور ال ای دی با صرف کمترین میزان انرژی و بدون ایجاد گرما حداکثر نور را تولید می‌کند. نور منتشر شده از این لامپ درخشندگی و کیفیت بالایی دارد و بدون هرگونه لرزش است. همچنین با نصب لنزهای مختلف قابلیت تغییر برد نور و زاویه تابش را نیز دارد. با کنار هم قرار دادن تعدادی پاور لامپ ال ای دی روی یک PCB، نور لازم برای ساخت انواع پروژکتور تأمین می‌شود.
لامپ اس ام دی یکی دیگر از انواع لامپ‌های ال ای دی است. عبارت SMD مخفف surface mounted device است. زیرا این نوع لامپ از مجموعه‌ای چیپ و قطعات الکترونیکی که بر روی یک برد آلومینیومی قرار گرفته تشکیل می‌شود. این دیودهای نوری اندازه‌های متفاوتی دارند و در اطراف برد لحیم می‌شوند.
لامپ‌های اس ام دی جزو لامپ‌های کم‌مصرف هستند. همچنین به دلیل جایگذاری پراکنده LED ها روی برد پخش نور مناسبی دارند و باعث آزار چشم نمی‌شوند. از لامپ‌های SMD در منازل مسکونی، محیط‌های اداری و تجاری استفاده می‌شود.
نوع پیشرفته‌تر لامپ‌های ال ای دی لامپ سی او بی است. COB مخفف عبارت chip on board است. چون این نوع لامپ از چیپ‌های چیده شده روی یک برد ساخته می‌شود که به صورت فشرده هستند. تکنولوژی سی او بی باعث طول عمر بالای لامپ و مصرف پایین انرژی می‌شود و در عین حال نور متمرکز باکیفیتی را تولید می‌کند. از لامپ‌های سی او بی در ساخت پروژکتورها، در ویترین مغازه، طلافروشی، فروشگاه و مراکز تجاری استفاده می‌شود.
شاید برایتان سؤال پیش بیاید که لامپ‌های SMD و COB چه تفاوتی با هم دارند؟ تفاوت این دو نوع لامپ در مدل قرارگیری دیودهای نوری بر روی برد آنهاست. در لامپ اس ام دی قطعات با فاصله از هم قرار دارند در حالی که در لامپ سی او بی به صورت یکپارچه و فشرده چیده شده‌اند.
آیا لامپ ال ای دی برای فضای باز مناسب است؟
بله، برای روشنایی فضاهای باز می‌توانید از لامپ‌های ال ای دی مناسب این کار استفاده کنید. انواع مختلفی از چراغ‌های ال ای دی مانند چراغ زیردرختی، چراغ دفنی، چراغ استخری و… برای این کار طراحی شده‌اند.
نکته مهمی که در خرید لامپ برای محیط باز باید به آن توجه کنید درجه حفاظت یا همان IP لامپ است. چراغ‌های ال ای دی با درجه حفاظتی بالای 44 در برابر عوامل طبیعی از جمله رطوبت، گرما، سرما، آب و باران مقاومند و بدون افت کیفیت نور کار می‌کنند.
لامپ LED در چه رنگ‌هایی موجود است؟
یکی از مزایای لامپ‌های ال ای دی تنوع رنگ آنهاست. اصلی‌ترین رنگ نورهای این لامپ رنگ‌های سفید، مهتابی، زرد معروف به آفتابی و رنگ‌های دیگر مثل سبز، آبی ، قرمز، نارنجی و بنفش است.
آیا لامپ ال ای دی داغ می‌شود؟
یکی از نگرانی‌های خریداران درباره تولید گرما و داغ شدن لامپ است. درباره لامپ‌های ال ای دی باید گفت که این نوع لامپ‌ها نیز مانند همه وسایل الکتریکی مقدار کمی گرما تولید می‌کنند.
اما تکنولوژی ساخت آنها به گونه‌ای نیست که با استفاده از گرما، نور تولید کنند و همانند لامپ‌های رشته‌ای سنتی داغ نمی‌شوند. گرمای آنها بسیار کم است و معمولاً بیشتر آنها هیت سینک دارند که گرما را کاهش می‌دهد.
کدام نور لامپ ال ای دی برای چشم مناسب است؟
انتخاب رنگ نور لامپ در درجه اول به نوع کاربری محیط و علاقه شما بستگی دارد. اما از لحاظ علمی می‌توان گفت نور زرد و آفتابی برای محیط‌هایی مثل اتاق خواب و محل استراحت مناسب است. و در محیط‌های کاری بهتر است از نور سفید که باعث افزایش انرژی و کاهش آسیب به چشم می‌شود استفاده کرد.
آیا خرید لامپ ال ای دی مقرون به‌صرفه است؟
لامپ ال ای دی نسبت سایر لامپ‌ها قیمت بالاتری دارد اما خرید آن به صورت کلی مقرون به‌صرفه است. حتماً می‌پرسید چرا؟ دلیل این امر این است که لامپ ال ای دی مصرف برق شما را تا حدود 90 درصد کاهش می‌دهد. پس با خرید این لامپ در هزینه‌های برق خود صرفه‌جویی می‌کنید.
دلیل دیگر طول عمر بالای این نوع لامپ است. یک لامپ ال ای دی در شرایط مناسب چیزی معادل 20 هزار ساعت کار می‌کند و تا سالهای سال دچار افت کیفیت هم نمی‌شود.
بدون اغراق لامپ‌های ال ای دی جزو محبوب‌ترین محصولات در صنعت روشنایی هستند. علت این محبوبیت مصرف انرژی پایین و مزایای دیگری مثل تنوع طرح و رنگ است. در این نوشته انواع مختلف لامپ ال ای دی را از جهات گوناگون دسته‌بندی و معرفی کردیم. اگر قصد خرید لامپ LED دارید به نکاتی که بالاتر گفته شد دقت کنید و مشخصات فنی درج شده روی جعبه لامپ را مطالعه کنید. با شناخت محصول و ویژگی‌های هر لامپ انتخاب بهتری خواهید داشت.
