دیده بان ایران/ عمر دولت پزشکیان در کنار ۱۹ وزیر کابینه اش، به یک هفته رسید، چهارشنبه هفته قبل بود که کابینه پیشنهادی رئیس جمهور برخلاف گمانه زنی رأی ۱۰۰ درصدی را از مجلس دوازدهمی ها گرفت و پزشکیان با ۱۹ وزیر خود راهی پاستور شد.

این اتفاق درحالی رخ داد که پیش بینی ها تا چندساعت مانده به رأی گیری نهایی برای هر وزیر پیشنهادی حکایت از آن داشت که فضای مجلس علیه ۲ تا ۳ وزیر پیشنهادی است و بعید است که رأی بیاورند. حتی برخی پیش بینی ها نیز بر این نکته تاکید داشت که برخی از وزرای پیشنهادی رأی لب مرزی خواهند داشت.

در این میان، اوضاع وزرای پیشنهادی چون، محمدرضا ظفرقندی برای وزارت بهداشت و درمان، احمد میدری برای وزارت کار، عباس عراقچی برای وزارت امور خارجه و عباس صالحی امیری برای وزارت میراث فرهنگی، چندان جالب نبود و نمایندگان تندرو مجلس در فضای مجازی خبر از عدم رأی اعتماد آنها داده بودند. چه آنکه مالک شریعتی نماینده مجلس و سخنگوی ستاد علیرضا زاکانی در انتخابات اخیر، در توئیتی نوشته بود:« حداقل ۴ وزیر پیشنهادی موفق به اخذ رای اعتماد مجلس نمی‌شوند.»

یا امیرحسین ثابتی که در نطق به اصطلاح تاریخی اش! علیه وزیر پیشنهادی امور خارجه در صحن مجلس، خبر از عزم راسخ آنان برای انداختن چند وزیر داده بود. پخش «شبنامه» توسط مالک شریعتی علیه «صالحی امیری»، نمونه ای دیگر از این قسم فضاسازی ها علیه کابینه بود. مخالفت ها در بررسی صلاحیت ظفرقندی وزیر پیشنهادی بهداشت و احمدی میدری وزیر کار هم کم نبود. به ویژه بر سر مواضع سیاسی ظفرقندی، اعضای فراکسیون انقلاب از مخالفان سرسخت او به شمار می رفتند.

رأی گیری انجام شد و با اعلام رأی وزرای پیشنهادی از سوی قالیباف، نه تنها ۱۹ وزیر پیشنهادی رأی اعتماد پارلمان نشینان را گرفتند بلکه میانگین رأی وزرای پزشکیان در ادوار چهارده گانه رکوردزنی کرد. 

۴ وزیر پیشنهادی در تیررس تندروهای مجلس

اما در جلسات بررسی صلاحیت ها چه گذشت؟ جلسه بررسی صلاحیت ها و برنامه های برخی از ۱۹ وزیر پیشنهادی آرام سپری شد و برخی دیگر با مخالف خوانی ها و حواشی همراه بود، آنچنان که در روز اول بررسی صلاحیت ها، وزیر پیشنهادی ارتباطات با مخالفت هایی از سوی حمید رسایی، مسلم صالحی و ولی داداشی روبرو شد. در کنار این افراد کمیسیون فرهنگی مجلس هم حضور ستار هاشمی در لیست پیشنهادی پزشکیان را تایید نکرده بود با این وجود اما هاشمی با ۲۶۴ رأی به پاستور رفت.

روز دوم بررسی صلاحیت ها با حواشی بیشتر و چالش هایی متفاوت تر روبرو بود. عبدالناصر همتی وزیر پیشنهادی اقتصاد و دارایی که در نوبت بررسی صلاحیت قرارگرفت مخالفانش به صف شدند، مخالفانی که از درون فراکسیون انقلاب بودند اما در نهایت او توانست با ۱۹۲ رأی به وزارت اقتصاد برود.

حضور سیدعباس عراقچی در لیست پیشنهادی پزشکیان هم کم حاشیه نبود، خاصه مخالفان برجام و مذاکرات رفع تحریم که حضور او در دولت را بخاطر نزدیکی به ظریف برنمی تابیدند. برهمین اساس هم از قبل پیش بینی می شد آقای مذاکره کننده بی حاشیه و بی دردسر از بهارستان بیرون نرود. حاشیه سازترین نطق در کل روزهای بررسی صلاحیت ها نیز در زمان بررسی صلاحیت عراقچی بیان شد آنجا که امیرحسین ثابتی در نطقی که مدعی بود تاریخی هم هست نه تنها به عراقچی و ظریف تاخت بلکه با گفتن کلمه «یک نفر» درباره رهبر انقلاب جنجال زیادی را سبب شد. عراقچی علی رغم تلاش های زیادی برای رأی نیاوردن یا رأی لب مرزی آوردند با رأی قابل قبول ۲۴۷ رأی به ساختمان میدان مشق رفت.

محمدرضا ظفرقندی وزیر پیشنهادی بهداشت و درمان که از روزهای قبل از بررسی صلاحیت ها و حتی در کمیسیون های تخصصی، جنگ روانی علیه او به راه انداخته شده بود، در مجلس هم کار سختی را در پیش داشت. با وجود آنکه کمیسیون های بهداشت و آموزش موافقت خود را با او اعلام کردند و ۵ نماینده مجلس به نام های سنگدوینی، محمد پاکمهر، احمد بیگدلی، بابک رضازاده و منصور علیمردانی در موافقت با او نطق کردند، اما مالک شریعتی نماینده تهران و روح الله عباسپور علیه او نطق کردند. با وجود مخالفت های فراوان، ظفرقندی با کسب ۱۶۳ رأی که در واقع پایین ترین رأی در میان آراء به وزرای پیشنهادی بود، توانست وزیر بهداشت دولت چهاردهم شود.

احمد میدری نیز وضعیتی مشابه ظفرقندی داشت و سه تن از فراکسیون انقلاب به نام های عباس گودرزی، قاسم روانبخش و حسنیعلی حاجی دلیگانی علیه او سخترانی کردند. او نیز علیرغم مخالفت ها، با کسب ۱۹۱ رأی به پاستور راه یافت.

وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی، غلامرضا نوری قزلجه بود که خود نماینده بستان آباد در مجلس به شمار می رفت. او نیز با وجود نطق ۴ مخالف، از جمله هشدارهای اسماعیل کوثری و احمد بخشایش، که سرنوشت فساد چای دبش را برای وزارت او متصور شده بودند، روبرو شد اما او نیز توانست با ۲۵۳ رأی، سکانداری  وزارت جهاد کشاورزی را به دست گیرد.

فرزانه صادق مالواجرد؛ تنها وزیر پیشنهادی زن کابینه پزشکیان، که انتظار می رفت از جمله وزرایی باشد که نتواند رأی اعتماد مجلس را کسب کند، اما با وجود مخالفت های محمدعلی نقدعلی، محمدمنان رئیسی و مجتبی یوسفی که هر سه از فراکسیون انقلاب بوده اند، با ۲۳۱ رأی به وزارت راه رفت تا تنها وزیر زن کابینه پزشکیان باشد.

محمد اتابک وزیر پیشنهادی صمت نیز مخالفانی از درون فراکسیون انقلاب داشت.  احد آزادی خواه، روح الله یزدی خواه، مصطفی طاهری و میثم ظهوریان که همگی از فراکسیون انقلاب بودند، علیه او نطق کردند، او نیز با کسب ۲۳۱ رأی روانه وزارت صمت شد.

وزیر پیشنهادی علوم، تحققیات و فناوری، حسین سیمایی صراف با وجود نطق ۳ مخالف از فراکسیون انقلاب با ۲۲۱ رأی وزیر علوم دولت چهاردهم شد.

عباس صالحی امیری برای وزارت میراث فرهنگی و گردشگری، هم چالش های زیادی را پشت سر گذاشت، چالش هایی که حتی با پخش شبنامه علیه او نیز همراه بود. در روز بررسی صلاحیت ها، علاوه بر مخالفت کمیسیون فرهنگی با صالحی امیری، چهار تن از نمایندگان فراکسیون انقلاب از جمله اسماعیل سیاووشی، علی خضریان، روح الله نجابت و ابراهیم رضایی علیه او نطق کردند. اما او نیز بالاخره با ۱۶۸ رأی کلیداری وزارت میراث فرهنگی ره به دست آورد.

حضور محسن پاک نژاد در وزارت نفت کم حاشیه نبود، نزدیکی او به بیژن زنگنه مطلوب تندروها و برخی از اصولگرایان نبود برهمین اساس هم دو نماینده از فراکسیون انقلاب یعنی سیداسماعیل حسینی و هادی محمدپور در قامت مخالف نطق کردند. با وجود مخالفت های فراوان با پاک نژاد، اما در نهایت وی با ۲۲۲ رأی سکاندار وزارت حساس و پول ساز نفت شد.

عباس علی آبادی برای وزارت نیرو هم به مانند محسن پاک نژاد، مخالفان زیادی داشت و در نهایت با ۲۵۵ رأی توانست به وزارتخانه نیرو راه یابد.

احمد دنیامالی که او نیز در زمره نمایندگان مجلس بود، برای وزارت ورزش و جوانان دولت چهاردهم پیشنهاد داده شد و با وجود مخالفانی چون مجتبی زارعی، صدیف بدری و حمیدرضا عزیزی از فراکسیون انقلاب، ۲۵۳ رأی برای تمیه بر وزارت ورزش کسب کرد.

این ۲ وزیر پیشنهادی بدون مخالف بود

از میان ۱۹ وزیر پیشنهادی برخی نیز بودند که هیچ یک از نمایندگان در قامت مخالفت با او نطق نکردند، علیرضا کاظمی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش که بدون مخالف و  با ۲۶۸ رأی، اعتماد مجلس را کسب کردند. عباس صالحی برای کرسی وزارت ارشاد نیز مخالفی علیه او پشت تریبون صحن نرفت. او نیز با کسب ۲۷۲ رأی به پاستور راه یافت.

کدام وزرای پیشنهادی مخالفان نمادین داشتند؟

اما در میان وزرای پیشنهادی، ۳ وزیر برای وزارتخانه های کلیدی و امنیتی، مخالفان نمادین داشتند، اصطلاحی که خود ناطقان درباره خود به کار می بردند، چنانچه در بررسی صلاحیت وزیر پیشنهادی اطلاعات؛ اسماعیل خطیب، تنها یک نفر به عنوان مخالف صحبت کرد. او مجتبی زارعی بود که در سخنان خود اعلام کرد که مخالف وی نیست و به صورت نمادین در این جایگاه قرار گرفته است. خطیب که در دولت سیزدهم نیز وزیر اطلاعات بود، این بار نیز با کسب ۲۶۱ رأی دوباره در سمت وزارت اطلاعات شروع به کار کرد.

دو وزیر پیشنهادی دیگر، یعنی امیرعزیز نصیرزاده برای وزارت دفاع و اسکندر مومنی برای وزارت کشور که هر کدام به ترتیب یک و دو نماینده در جایگاه مخالف نطق کردند اما تلویحا عنوان کردند رأی مثبت به این وزرای پیشنهادی خواهند داد. این دو در نهایت با آراء به ترتیب ۲۸۱ و ۲۵۹ رأی توانستند سکانداری وزارتخانه های خود را بر عهده گیرند.

ناگفته نماند که امیر عزیزنصیرزاده با کسب ۲۸۱ رأی، بالاترین رأی را از میان وزرای پیشنهادی دولت چهاردهم کسب کرده است.

فراکسیون انقلاب پیشتاز مخالفان کابینه پیشنهادی 

از میان ۵۰ مخالفی که در طی ۵ روز بررسی صلاحیت ها در صحن علنی مجلس سخنرانی کردند، ۴۳ نماینده برچسب فراکسیون انقلاب اسلامی را همراه خود داشتند و تنها ۷ نفر از فراکسیون مستقلین در مخالفت با وزرای پیشنهادی نطق کردند.

از میان ۵۹ موافقی نیز که در صحن مجلس نطق کردند، ۴۲ نماینده از فراکسیون انقلاب بودند و ۱۷ نماینده دیگر از فراکسیون مستقلین به ایراد سخنان حمایتی خود پرداختند.

موافقان دیروز در صف مخالفان امروز؟

«حضور زنان و اهل سنت در کابینه دولت چهاردهم» از جمله وعده هایی بود که مسعود پزشکیان در کارزار انتخاباتی خود داده بود. با مشخص شدن لیست نهایی وزرای پیشنهادی، رئیس جمهوری به یکی از وعده های خود عمل کرد و فرزانه صادق مالواجرد را به عنوان وزیر پیشنهادی کار انتخاب کرد و از قضا او از مجلس رأی اعتماد گرفت.

وزیر اهل سنت اما به لیست پیشنهادی او راه نیافته بود، چیزی که از نگاه برخی خلف وعده رئیس جمهور تلقی شده بود، چنانکه قسیم عثمانی نماینده بوکان در مجلس و از فراکسیون مستقلین در مخالفت با پزشکیان در روز اول بررسی صلاحیت ها، گلایه های خود را اینگونه بیان کرد: « شما به اهل سنت حتی یک چهارپایه در حد معاونت هم نسپردید، مردم ما شرایط را درک کرده و با آن کنار آمدند اما شما از انتظار فروخورده ما پرده برداشتید و انتظارات اهل سنت را به عرش رساندید اما قول خود را فراموش کردید.»

وی همچنین گفت: «خودتان گفتید اگر کسی لایق و توانا باشد چه بلوچ، کرد و اهل سنت باشد باید به آن ها توجه شود، نباید بگویید اجازه ندادند از آن ها در کابینه استفاده کنیم. این میدان را مردم ما برایتان فراهم کردند، ضروری است اهل سنت و بانوان را به حساب بیاورید نه فقط یک فرد توانمند را، مردم ما امروز می گویند در انتخابات سر ما کلاه گذاشتید، تصور کردیم همدردید اما بعد از انتخابات همه دردهای ما را فراموش کردید.»

* در جدول زیر رأی ۱۹ وزیر دولت چهاردهم به همراه نسبت فراکسیونی موافق و مخالفان هریک را مشاهده می کنید؛