به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکوایران، ریپو یا بازار باز یکی از ابزارهای سیاست پولی است که بانک مرکزی از آن برای مدیریت نقدینگی مورد نیاز بانکها استفاده میکند. در این عملیات، بانکها اوراق خود را نزد بانک مرکزی به عنوان وثیقه قرار میدهند و به عبارتی اوراق خود را به این نهاد میفروشند. در قبال دریافت وجه این اوراق، بانکها موظفاند در سررسید مشخص و با نرخ سودی که بانک مرکزی مشخص میکند، این اوراق را از بانک مرکزی بازخرید کنند. به عبارت دیگر، با این کار اعتباری که بانکها از بانک مرکزی دریافت کردهاند تسویه میشود.
در فرایند اجرای عملیات بازار باز، بانکها باید درخواست اعتباری خود را به بانک مرکزی اعلام کنند. این نهاد تعیین میکند که با همه یا بخشی از این درخواست موافقت کند. معمولا سررسید توافق بازخرید یک هفتهای است اما بنا بر نیاز بازار، ممکن است این سررسید تغییر کند. در ریپوی دوم مهر ماه، سررسید توافق باز خرید 7 روزه بوده و نرخ سود سالانه آن نیز 23 درصد تعیین شده است.
گزارش تازه بانک مرکزی نشان میدهد که در این عملیات بازار باز، نسبت «درخواستهای ارسال شده» به «درخواستهای پذیرفتهشده» به کمترین سطح خود از ابتدای تیر ماه تا کنون رسیده است.
در عملیات بازار باز دوم مهر ماه، بانکها 23 هزار و 520 میلیارد تومان درخواست اعتبار داشتند اما بانک مرکزی تنها با 3 هزار و 820 میلیارد تومان از آن، یعنی حدود 16 درصد از این مبلغ، موافقت کرده است.
با این که عدم موافقت بانک مرکزی با پرداخت بخشی از درخواست بانکها بی سابقه نبوده اما از ابتدای تیر ماه سال جاری تا کنون، این نسبت به کمتر از 35 درصد نرسیده است. بررسی گزارشات عملیات سیاست پولی تا تیر ماه نشان میدهد که آخرین بار، در 11 شهریور ماه حجم مخالفت بانک مرکزی بالا بوده که در آن تنها با 36 درصد از درخواست بانکها موافقت شده است.
از چهارم تیر ماه تا کنون، 14 عملیات بازار باز انجام شده که در 9 مورد از آنها بانک مرکزی با کل توافقات بازخرید موافقت کرده است.