دوران شیردهی یکی از مهم‌ترین مراحل زندگی مادران بعد از بارداری است که نیاز به تغذیه مناسب و دریافت مواد مغذی کافی دارد. در این دوران، بدن مادر انرژی و مواد مغذی زیادی را برای تولید شیر صرف میکند، بنابراین ممکن است حتی با یک رژیم غذایی سالم هم تمام نیازهای مادر به ویتامین‌ها و مواد معدنی تامین نشود. در چنین شرایطی، مکمل های دوران شیردهی می‌توانند نقش مهمی در حفظ سلامت مادر و نوزاد ایفا کنند. انتخاب مکمل‌های مناسب نه تنها به بهبود کیفیت شیر مادر کمک میکند، بلکه سطح انرژی او را افزیش داده و از کمبودهای احتمالی جلوگیری می‌کنند.
در این مقاله می‌خوانید:
بیشتر بخوانید: مصرف مکمل بدنسازی در دوران بارداری و شیردهی
مصرف مکمل در دوران شیردهی به دلایل متعددی اهمیت دارد:
پیشنهاد ویژه نی نی بان: قهوه با مغز چه میکند؟ فِرِش و شاداب
در این بخش به بررسی ۷ مکمل ضروری دوران شیردهی می‌پردازیم که می‌توانند به حفظ سلامت مادر و رشد بهتر نوزاد کمک کنند.
ویتامین D یکی از مهم‌ترین مکمل‌های دوران شیردهی است. این ویتامین به جذب کلسیم و فسفر کمک میکند که برای سلامت استخوان‌ها و دندان‌های مادر و نوزاد بسیار ضروری است. کمبود ویتامین D می‌تواند به ضعف استخوان‌ها و مشکلاتی مانند راشیتیسم (نرمی استخوان) در نوزاد منجر شود. به دلیل کمبود منابع غذایی طبیعی این ویتامین، مصرف مکمل ویتامین D برای مادران شیرده توصیه می‌شود.
در دوران شیردهی، مادر ممکن است مقداری از ذخایر کلسیم بدن خود را از دست بدهد، زیرا کلسیم برای تولید شیر از استخوان‌های او برداشت می‌شود. اگر کلسیم کافی دریافت نشود، مادر ممکن است در طولانی‌مدت با مشکلات استخوانی مانند پوکی استخوان مواجه شود. مصرف مکمل کلسیم به تأمین نیازهای روزانه مادر و نوزاد کمک میکند و به سلامت استخوان‌ها و دندان‌ها نیز منجر می‌شود.
اسید چرب امگا-3 به ویژه DHA، برای رشد مغز و چشم‌های نوزاد ضروری است. شیر مادر حاوی این اسید چرب مفید است، اما مقدار آن به مصرف امگا-3 توسط مادر بستگی دارد. اگر مادر مقدار کافی از غذاهای حاوی امگا-3 مانند ماهی‌های چرب مصرف نکند، مکمل امگا-3 می‌تواند به تأمین این نیاز کمک کند. این مکمل همچنین برای سلامت قلب و عروق مادر نیز مفید است.
ویتامین B12 برای تولید گلبول‌های قرمز و حفظ سلامت سیستم عصبی اهمیت دارد. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌شوند، نیاز خود به این ویتامین را از شیر مادر تامین می‌کنند. مادرانی که گیاهخوار هستند یا از محصولات حیوانی به اندازه کافی استفاده نمی‌کنند، ممکن است با کمبود ویتامین B12 مواجه شوند و نیاز به مصرف مکمل داشته باشند تا این ویتامین حیاتی به نوزاد نیز منتقل شود.
در دوران شیردهی، بدن مادر به آهن بیشتری نیاز دارد تا از کم‌خونی ناشی از فقر آهن جلوگیری کند. کمبود آهن می‌تواند باعث خستگی و ضعف عمومی شود و همچنین بر تولید شیر تأثیر منفی بگذارد. مصرف مکمل آهن به مادران کمک میکند تا ذخایر آهن بدن خود را تقویت کرده و از بروز مشکلات سلامتی جلوگیری کنند.
ید برای عملکرد صحیح غده تیروئید و تنظیم متابولیسم بدن ضروری است. مادران شیرده به مقدار بیشتری ید نیاز دارند تا از سلامت غده تیروئید خود و نوزاد محافظت کنند. کمبود ید در دوران شیردهی می‌تواند به اختلالات تیروئیدی در مادر و کاهش رشد و توسعه ذهنی نوزاد منجر شود. مصرف مکمل ید برای مادرانی که رژیم غذایی کم ید دارند، ضروری است.
پروبیوتیک‌ها میکروارگانیسم‌های مفیدی هستند که به سلامت دستگاه گوارش کمک می‌کنند. در دوران شیردهی، مصرف پروبیوتیک‌ها می‌تواند به بهبود هضم و جذب مواد مغذی کمک کرده و سلامت سیستم ایمنی مادر و نوزاد را تقویت کند. همچنین برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف پروبیوتیک‌ها می‌تواند به کاهش احتمال بروز کولیک و حساسیت‌های غذایی در نوزاد کمک کند.
مطالب پیشنهادی: شیر مادر، هدیه طبیعت به نوزادان
برخی مکمل‌های دوران شیردهی می‌توانند به افزایش تولید شیر مادر کمک کنند. این مکمل‌ها شامل ویتامین‌ها، مواد معدنی و گیاهان دارویی هستند که به‌طور سنتی برای افزایش تولید شیر استفاده می‌شوند. در زیر به چند مورد از این مکمل‌ها اشاره می‌کنیم:
این دو ماده معدنی به تنظیم تعادل الکترولیتی و هورمونی بدن کمک می‌کنند. در برخی موارد، کمبود کلسیم و منیزیم می‌تواند تولید شیر را کاهش دهد. مصرف مکمل‌های کلسیم و منیزیم می‌تواند به افزایش تولید شیر و حفظ سلامت عمومی مادر کمک کند.
ویتامین‌های گروه B به‌ویژه ویتامین B12 و B6، به افزایش انرژی و سلامت عمومی بدن کمک می‌کنند. تحقیقات نشان داده که ویتامین B6 می‌تواند به تعادل هورمونی مادران و در نتیجه افزایش تولید شیر کمک کند.
امگا-3 برای سلامت مغز مادر و نوزاد مهم است، اما همچنین می‌تواند به افزایش تولید شیر نیز کمک کند. اسیدهای چرب امگا-3 در رشد و توسعه مغزی نوزاد مؤثر هستند و مصرف آن می‌تواند کیفیت شیر مادر را نیز بهبود بخشد.
شنبلیله یکی از معروف‌ترین گیاهان دارویی است که برای افزایش تولید شیر مادر استفاده می‌شود. این گیاه به تحریک تولید هورمون پرولاکتین کمک میکند که نقش کلیدی در فرآیند تولید شیر دارد. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف شنبلیله می‌تواند در مدت کوتاهی به افزایش قابل توجه تولید شیر کمک کند.
خار مریم یکی دیگر از گیاهان دارویی است که برای افزایش تولید شیر شناخته می‌شود. این گیاه دارای خواص هورمونی است که می‌تواند تولید شیر را تحریک کرده و همچنین به سلامت کبد مادر کمک میکند.
آلفالفا یا یونجه یک منبع غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی است که به افزایش تولید شیر مادر کمک میکند. این گیاه به‌طور سنتی در کنار شنبلیله برای مادرانی که به افزایش شیر نیاز دارند، توصیه می‌شود.
شبدر قرمز غنی از فیتواستروژن‌ها است که به تعادل هورمونی بدن کمک کرده و می‌تواند منجر به افزایش تولید شیر مادر شود. این گیاه همچنین خواص ضدالتهابی و تقویتی دارد.
آب‌نبات جو حاوی بتا-گلوکان است که می‌تواند سطح پرولاکتین را در بدن افزایش دهد. پرولاکتین هورمونی است که مستقیماً با تولید شیر در ارتباط است، بنابراین مصرف جو و محصولات حاوی آن می‌تواند به افزایش تولید شیر مادر کمک کند.
پیشنهاد ویژه نی نی بان: نه سالگی کودک و هر آنچه که باید بدانید
استفاده از مکمل های دوران شیردهی می‌تواند یک راهکار موثر برای حفظ سلامت مادر و نوزاد باشد. از آنجا که این دوران با افزایش نیازهای تغذیه‌ای همراه است، مصرف مکمل‌های مناسب می‌تواند به تامین ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز کمک کند. البته، بهتر است قبل از مصرف هرگونه مکمل با پزشک مشورت شود تا بهترین تصمیم برای حفظ سلامتی و تندرستی مادر و نوزاد گرفته شود.
