ارسلان مالکی، اعلام کرد که تمامی اراضی مربوط به نهضت ملی مسکن پیش از شروع عملیات اجرایی، در کمیته‌های فنی بررسی می‌شوند و پس از تایید صلاحیت وارد فاز اجرایی می‌شوند. او اظهار کرد: "در سال گذشته بیش از ۱۶۰۰ پروژه به مرحله آماده‌سازی، طراحی و اجرا رسیده اند."
وی با بیان اینکه تمامی تلاش خود را به کار گرفته ایم و از طریق همکاری با دستگاه ها اراضی مورد نیاز را برای پروژه‌های نهضت ملی مسکن تامین کرده ایم گفت: از یک هزار و ۶۰۰ پروژه هزار و ۲۱۱ پروژه در حال اجرا و ۴۰۷ پروژه در مراحل مختلف طراحی قرار گرفته است.
معاون وزیر راه و شهرسازی توضیح داد: برای پروژه‌های آماده‌سازی طرح مسکن ملی بیش از ۴۶ هزار هکتار اراضی تامین کرده ایم که از این میزان ۲۸ هزار هکتار از این پروژه‌ها در دست اجرا و بیش از ۱۸ هزار هکتار این اراضی در حال طراحی است.
وی یادآور شد: میزان ظرفیت‌پذیری پروژه‌های نهضت ملی مسکن بیش از یک میلیون و ۴۴۳ هزار واحد مسکونی است که بیش از ۹۶۰ هزار واحد آن در حال اجرا و بیش از ۴۸۳هزار واحد در دست طراحی است.
وی ادامه داد: در صورت همکاری بانک ها برای تامین منابع مالی و تزریق تسهیلات ما شاهد تسریع در آماده سازی پروژه های نهضت ملی مسکن خواهیم بود.
با گذشت بیش از ۴۸ ماه از پروژه مسکن ملی که قرار بود ۲ ساله به اتمام برسد، اما همچنان نه خبری از تکمیل پروژه است و نه بانک‌ها برای پرداخت تسهیلات به مردم گوش به فرمان دولت هستند. از سوی دیگر ارسال پیامک دریافت مبلغ اضافه از متقاضیان از سوی وزارت راه و شهرسازی باعث شده تا بسیاری از متقاضیان نسبت به این طرح انصراف دهند.
نهضت ملی مسکن از طرح‌هایی بود که در دولت سیزدهم با هدف ساخت سالانه یک میلیون مسکن آغاز به کار کرد و قرار بود دو ساله به پایان برسد، اما بعد از گذشت بیش از ۴۸ ماه نه تنها واحدی تحویل متقاضیان داده نشده بلکه وزارت راه و شهرسازی نیز به تازگی با ارسال پیامکی به متقاضیان ضرب الاجلی برای دریافت مبلغ اضافه تعیین کرده است و ناتوانی پرداخت مردم آنها را درچالش جدیدی انداخته است. این درحالی است که بانک ها هم باوجود دستور بانک مرکزی نسبت به ارائه تسهیلات به مردم سر باز می زنند و حاضر به پرداخت وام به مردم نیستند.
رصد بازار مسکن خصوصا سایت های فروش اینترنتی نشان می دهد که از زمان ارسال پیامک وزارت راه و شهرسازی به متقاضیان مسکن ملی، بسیاری از مردم اقدام به فروش حواله یا تهاتر حواله های خود کرده یا به دلیل ناتوانی در پرداخت باقیمانده اقساط یا طولانی شدن تحویل واحدها سعی دارند حواله های واحدهای خود را به فروش برسانند.
بیت الله ستاریان، کارشناس مسکن در خصوص مشکلات نهضت ملی مسکن گفت: دخالت مستقیم دولت در طرح های مسکنی عواقبی جز این نخواهد داشت به طوری که بعد از ثبت نام بسیاری از متقاضیان و دادن وعده ساخت سالانه یک میلیون مسکن اما هم در دادن واحدها به متقاضیان مشکل دارند و هم در ساخت این تعداد خانه به مشکل خورده اند.
وی با اشاره به قیمت واحدهای نهضت ملی مسکن، ادامه داد: قرار بود ساخت واحدهای نهضت ملی مسکن با متری ۴ میلیون تومان انجام شود درحالی که بعدها اعلام شد به دلیل گرانی مصالح با متری ۸ تا ۹ میلیون قرار است پروژه ساخته شود و درحال حاضر به دلیل افزایش تورم اعلام شده است که متری ۱۵ میلیون تومان برای ساخت این واحدها باید پرداخت شود.ستاریان افزود: در هیچ جای دنیا دولت متولی ساخت مسکن نیست و تجربه ناموفق مسکن مهر که از ۲۰ سال گذشته شروع شده و هنوز هم برخی از واحدهای مسکن مهر تحویل داده نشده است نمونه ای از این دست است بنابراین نهضت ملی مسکن هم سرنوشت مشابه مسکن مهر را خواهد داشت .
این کارشناس مسکن اظهار کرد: وعده ساخت بیش از یک میلیون واحد مسکونی در سال که از سوی دولت مطرح شده خطرآفرین است و نارضایتی زیادی در پی این وعده به وجود می آید از سوی دیگر ساخت واحدهای مسکونی باید همراه با ایجاد خدمات شهری مانند ایجاد فضای خدماتی، رفاهی، آموزشی، ساخت جاده و اتوبان و همچنین تامین برق و گاز باید باشد بنابراین باید به حدی از توسعه و رشد اقتصادی دو رقمی داشته باشیم که این وعده محقق شود. درحالی که اقتصادی که دچار رکود و تورم است دادن چنین وعده ای اشتباه محض است.
فرشید ایلاتی، دیگر کارشناس بازار مسکن در خصوص علت گرفتن مبلغ اضافی از متقاضیان مسکن ملی به خبرنگار تابناک گفت: گرفتن مبلغ اضافی از متقاضیان نهضت ملی مسکن فشار مضاعفی به متقاضیان وارد می کند همچنین گرفتن مبلغ ماهیانه از متقاضیان باعث شده تا بسیاری از مردم از طرح نهضت ملی مسکن انصراف دهند چراکه قبلا به صورت دوره ای و چندماه یکبار مبالغ دریافت می شد و خانواده ها می توانستند برای اقساط برنامه ریزی کرده یا قرض کنند اما با تغییر شیوه پرداخت به ماهیانه بسیاری از متقاضیان توان پرداخت این مبالغ را ندارند.
این کارشناس مسکن درمورد زمان اتمام پروژه نهضت ملی مسکن گفت: وزارت راه و شهرسازی از ابتدا باید برنامه ریزی برای زمان اتمام پروژه انجام می‌داد همچنین نسبت به برآورد دقیق منابع مالی این طرح نیز کم کاری شده است و بعد از ۴ سال هنوز مشخص نیست مبلغ تمام شده چقدر است به طوری که برخی‌ها از چند سال گذشته با ارائه پیش مبالغی دراین طرح ثبت نام کرده و برخی‌های دیگر نیز تا ۳۰۰ و یا ۴۰۰ میلیون تومان هم هزینه کرده اند، اما مجددا با پیامک وزارت راه و شهرسازی مبنی بر دادن ۲۰۰ میلیون تومان دیگر روبه رو شده اند. این درحالی است که طبق قانون باید زمان تحویل واحدها و هم قیمت برآورد شده پروژه مشخص شود و همچنین برای تاخیر تحویل واحدها ازسوی پیمانکاران لازم است ضرر و زیانی در نظر گرفته شود.
وی به عدم همکاری بانک‌ها در طرح نهضت ملی مسکن اشاره کرد و ادامه داد: قرار بود بخشی از اجرای پروژه با همکاری بانک‌ها انجام شود. این درحالی است که ۱۷ بانک حتی یک ریال در این رابطه تسهیلات پرداخت نکردند و اگر ۵۰ درصد از پیشرفت پروژه توسط بانک‌ها تسهیلات به مردم اعطا می‌شد باقی تامین مالی توسط مردم راحت‌تر انجام می گرفت که با زیر بار نرفتن بانک‌ها بابت پرداخت تسهیلات، اعتماد مردم نیز به اجرای این طرح زیرسوال رفته است.
فرشید ایلاتی اظهار کرد: دولت، وزارت راه و شهرسازی و بانک مرکزی به جای اینکه فشار را روی مردم بگذارند از بانک ها بخواهند تا نسبت به ارائه تسهیلات به متقاضیان اقدام کنند و فشار را روی بانک ها متمرکز کنند.
چندی پیش وزارت راه و شهرسازی پیامکی به متقاضیان نهضت ملی ارسال کرد که متن این پیامک به‌شرح زیر است:
با توجه به شروع عملیات اجرایی پروژه‌های نهضت ملی و تسریع در پیشرفت فیزیکی پروژه، نسبت به تکمیل آورده تا سقف ۲۸۰ میلیون تومان تا تاریخ ۱۴۰۳.۰۷.۲۰ اقدام نمایید.
با توجه به شروع عملیات اجرایی پروژه‌های نهضت ملی و تسریع در پیشرفت فیزیکی پروژه، نسبت به تکمیل آورده تا سقف ۲۸۰ میلیون تومان تا تاریخ ۱۴۰۳.۰۷.۲۰ اقدام نمایید (مبلغ این قسط ۵۰ میلیون تومان). عدم واریز وجه در موعد مقرر موجب توقف پروژه، افزایش قیمت تمام‌شده و متضرر شدن متقاضیان خواهد شد. با توجه به امتیازبندی بر مبنای هر یک میلیون تومان در هر روز یک امتیاز، در صورت تأخیر در پرداخت، موارد در امتیازبندی و رتبه متقاضی لحاظ می‌گردد.
مهرداد بذرپاش، وزیر سابق راه و شهرسازی به مردم در خصوص این پروژه وعده داده بود که فردی که در تهران زندگی می‌کند اگر ۱۵۰ میلیون تومان داشته باشد حتماً صاحب خانه می شود. چراکه زمین رایگان است و تمهیدات خوبی با وزارت صمت داشتیم که مصالح به‌گونه‌ای خریداری شود که تورم کمتر در آن تأثیر داشته باشد و سهم هزینه نظام مهندسی نیز با قیمت پایین تری حساب شود و فراهم کردن امکان پیش خرید مصالح ساختمانی در بورس کالا از جمله وعده هایی بود که آقای وزیر در زمان زمان وزارت خود بر کرسی وزارت مسکن به مردم داده بود که نه تنها این وعده ها رنگ واقعیت به خود نگرفت بلکه متقاضیان مسکن ملی را با شوک جدید مالی روبه رو کرد.
در تازه‌ترین گزارش از عملکرد بانک‌ها تا ۳۱ تیر ماه نشان می‌دهد که ۱۷ بانک در نهضت ملی مسکن حتی یک ریال هم تسهیلات پرداخت نکرده‌اند همچنین بانک‌های مسکن، سپه، ملی، تجارت، ملت، صادرات، صنعت و معدن و توسعه صادرات تنها بانک‌هایی بودند که در تاریخ منتهی به ۳۱ تیر ماه امسال جمعاً ۷۴۸.۷۱۷ میلیارد ریال تسهیلات در نهضت ملی مسکن پرداخت کرده‌اند.
