در ادامه مراسم محمد کشوری، پژوهشگر حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات نگاهی به بندهای برنامه هفتم داشت و تصریح کرد: چهار ماده‌از برنامه به حوزه فناوری اطلاعات اختصاص دارد که شامل مواد ۶۴ تا ۶۷ می‌شود. او ادامه‌داد: اهداف پانزده‌‌‌‌‌گانه‌‌‌‌‌ای در برنامه تعیین‌شده‌است که تحقق هرکدام از آنها متناسب با شرایط حاکم، متفاوت پیش‌بینی می‌شود. این پژوهشگر معتقد است: انتخاب این اهداف با توجه به سطح رایزنی‌‌‌‌‌های صورت‌گرفته توسط دستگاه‌های مربوطه به برنامه هفتم انجام شده‌است. کشوری افزود: طبق آسیب‌‌‌‌‌شناسی صورت‌گرفته برنامه‌های توسعه در حال متورم‌شدن هستند چون این ذهنیت به‌وجود آمده است که برنامه‌‌‌‌‌ها ابزاری برای تعیین قلمروی دستگاه‌ها هستند. در حقیقت چون در قانون بودجه به‌‌‌‌‌تدریج منابع مربوط به بخش عمرانی کاهش‌یافته و محقق هم نشده، دستگاه‌ها به سمت برنامه‌های توسعه روی‌آورده‌اند تا به کمک آن حوزه‌های مورد مدیریت خود را توسعه دهند.در ادامه نشست «برنامه هفتم پیشرفت و سهم فناوری اطلاعات و ارتباطات» فرهاد زواره‌‌‌‌‌ای، عضو کمیسیون فاوا اتاق ایران گفت: طبق آمار جهانی، نرخ نفوذ اینترنت در ایران به بیش از ۸۰درصد رسیده‌است. این نشان‌دهنده دسترسی گسترده به فناوری دیجیتال و خدمات آنلاین است. کسانی که کاربر شبکه فعال اجتماعی هستند در ۲۰۲۳ حدود ۷۰میلیون نفر بودند، یعنی دنیا به سمت دنیای جدیدی می‌رود. به گفته او، در سال۲۰۲۳، حدود ۳.۵میلیارد دلار تجارت الکترونیک ایران بوده‌است که این عدد در سال‌های آینده توسعه خواهد یافت.
زواره‌‌‌‌‌ای ادامه‌داد: تحصیلکرده‌‌‌‌‌های حوزه آی‌تی ایران در سال۲۰۲۳ حدود ۳۰۰هزار نفر بوده وحدود ۵هزار استارت‌آپ‌ها در ایران فعال هستند؛ یعنی ما همچنان در کسب‌وکار، سنتی عمل می‌کنیم که در عصر حاضر محکوم به فناست. او تصریح کرد: آمار‌ها از ظرفیت‌های خوب و قابل‌‌‌‌‌توجه در حوزه فناوری و اطلاعات کشور حکایت دارد؛ اما معضلاتی هم داریم که باید برای رفع آنها چاره‌‌‌‌‌اندیشی کنیم. زواره‌‌‌‌‌ای ادامه‌داد: ما به نیروهای خبره در شرکت‌ها نیاز داریم که زیردست مدیران به‌‌‌‌‌روز کار کنند. مدیران ارشد هم باید به‌‌‌‌‌روز شوند و با تکنولوژی‌های روز آشنا باشند. او افزود: در برنامه هفتم به نوآوری نوین، هوش‌مصنوعی و بلاکچین اشاره‌شده و ما به‌زودی نیازمندیم بازار کسب‌وکار خود را با سناریوهای آی‌سی‌تی منطبق کنیم. زواره‌‌‌‌‌ای اظهار کرد: زیرساخت‌های ما باید آماده پذیرش دنیای جدید تکنولوژی باشد ولی در این حوزه ضعف زیادی داریم. بخش‌خصوصی نیرو و توان و سرمایه دارد؛ اما به دلیل اینکه نمی‌تواند یا نمی‌خواهد با دولت همسو باشد، وضعیت خوبی نداریم. وقتی این دو یعنی دولت و بخش‌خصوصی با هم هماهنگ نشوند، مشکلاتی ایجاد می‌شود و کار فناوری اطلاعات و هوش‌مصنوعی و... پیش نخواهد رفت و دچار معضلاتی خواهد شد.
او تاکید کرد: توجه به زیرساخت‌های حوزه فناوری اطلاعات لازم است و باید روی این حوزه سرمایه‌گذاری جدی شود؛ چراکه به‌زودی سرمایه سنتی جمع خواهد شد.
مرتضی ترک تبریزی، رئیس هیات‌مدیره بانک تجارت نیز در این نشست، گفت: لازم است درباره این موضوع صحبت کنیم که چرا آنچه در برنامه‌‌‌‌‌ها مورد تاکید قرار می‌گیرند، اجرایی نمی‌شوند یا در سطح پایین اجرایی می‌شوند. او اظهار کرد: بخش حاکمیت باید نقش پشتیبان و حمایتگری خود را با جدیت دنبال کند، به‌ویژه این پشتیبانی در بخش هوش‌مصنوعی و فناوری اطلاعات که به نسبت جدید هستند بسیار مهم است. متاسفانه ایران در این رابطه ضعیف بوده و حاکمیت نقش حمایتگری خود را نتوانسته به‌‌‌‌‌خوبی اعمال کند. این فعال در حوزه فناوری اطلاعات تصریح کرد: این بخش نمی‌تواند در نظامی که دولتی است، با سرعت حرکت کند. سرعت‌بخشیدن در این حوزه به کمک بخش‌خصوصی اتفاق می‌افتد و به همین‌دلیل کم‌‌‌‌‌کم بازیگران این حوزه را از دست دادیم. ترک‌تبریزی تدوین استانداردها را بسیار مهم ارزیابی کرد تا در چارچوب آن همه فعالان این وادی بتوانند حرکت کنند. به باور او، با نظام سنتی حاکم نباید انتظار داشت که بخش فناوری اطلاعات بتواند آنطور که باید در رقابت با دیگر کشورها موفق عمل کند. باید رویکردها و شیوه عمل را تغییر دهیم.ترک تبریزی خاطرنشان کرد: در برنامه هفتم نکات خوبی مطرح شده؛ اما مساله مهم، اجرایی و عملیاتی‌شدن آن است.
در ادامه ویدا سینا، فعال حوزه فناوری به بی‌‌‌‌‌توجهی به قوانین حوزه فناوری اطلاعات و فناوری اشاره و نسبت به اجرای این قوانین تاکید کرد.
رضا تقی‌پور، نماینده مجلس شورای‌اسلامی نیز در ادامه این نشست گفت: احکام خوبی در برنامه هفتم در حوزه توسعه فناوری نوین تدوین شده‌است. قرار نیست که در همه حوزه‌‌‌‌‌ها قانون نوشته شود. آمریکا در حوزه استراتژی فضای سایبری یک‌‌‌‌‌بار قانون نوشته؛ اما سندهای توسعه‌‌‌‌‌ای می‌تواند متعدد باشد. تقی‌پور ادامه‌داد: احکام برنامه هفتم پیشرفت بیشتر حمایتی بوده و حاکمیت را موردخطاب قرارداده‌است. به توسعه فیبرنوری تاکید شده و این زیرساختی برای توسعه فناوری اطلاعات است. ما سعی می‌کنیم بخش‌خصوصی برای توسعه این حوزه وارد شود.
او تصریح کرد: در مدارهای پایین ظرفیت توسعه‌‌‌‌‌ای داریم و باید بازار این حوزه توسعه یابد. البته در حوزه عمل باید زمینه کار برای بخش‌خصوصی فراهم شود. بخش‌خصوصی سرمایه‌گذاری کلان در حوزه فناوری داشته‌باشد. اگر به سراغ سرمایه ریسک‌‌‌‌‌پذیر برویم، سودآوری بیشتر خواهد شد. ما قرار است از دانش، ثروت تولید کنیم. به گفته تقی‌پور در آمریکا معادل ۶۰درصد بابت امنیت هزینه می‌شود و این آمار را با ایران مقایسه کنید. باید از شرکت‌های دانش‌بنیان کشور حمایت کنیم. در ایران قوی و امن، شرکت‌های سایبری هم موفق کار خواهند کرد. مجلس به تقویت جایگاه بخش‌خصوصی می‌‌‌‌‌اندیشد و برای تقویت این جایگاه، نیازی به قانون جدید نیست.
