به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی تابناک مصلای تهران که به عنوان یکی از بزرگترین پروژههای عمرانی مذهبی در ایران شناخته میشود، یک مجموعه عظیم فرهنگی در تهران است. استارت ساخت این مجموعه از دهه ۱۳۶۰ خورد، اما همچنان ادامه دارد.
این مجموعه با هدف برگزاری نمازهای جمعه، مراسم فرهنگی- اجتماعی و نمایشگاههای بینالمللی طراحی شده است. معماری مصلی به سبک ایرانی-اسلامی است و از الگوها و نمادهای معماری اسلامی الهام گرفته است، با استفاده از نقشهای هندسی، کاشیکاریهای زیبا، و گنبدهای بلند، اما ساخت این پروژه از بیش از ۴۰ سال است که به طول انجامیده و هنوز که هنوز است مشخص نیست که چه زمانی این پروژه به فاز تکمیلی خود نزدیک میشود.
مصلای امام خمینی شامل چندین بخش مختلف از جمله شبستان اصلی، صحن مرکزی، بخشهای جانبی، و فضای باز بزرگ برای مراسمات است. از آنجا که پروژه ساخت این مجموعه به دلیل گستردگیاش زمانبر بوده، تا کنون چندین مرحله از ساخت آن به پایان رسیده است و بخشیهای از آن هنوز در حال ساخت است.
دلگیریهای مدیریت شهری
با این حال خبرنگار تابناک به سراغ اعضای شورای شهر تهران نیز رفت و از آنها ماجرا را مجددا پیگیری کرد، مهدی بابایی، عضو شورای شهر در گفتوگوی کوتاهی که با تابناک داشت، عنوان کرد که خود اعضای شورای شهر نیز پیگیر این پروژه هستند و از شهرداری دل گیریهایی دارند.
مهدی عباسی، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر در گفتگو با خبرنگار تابناک اظهار کرد: «مصلی امام خمینی از آن جهت که دارای اهمیت اجتماعی- فرهنگی است و میتواند نماد معمار اسلامی باشد، باید روند تکمیل و بهره برداری از آن به سرعت انجام یابد.»
وی افزود: «مصلی امام خمینی باید طوری به سرانجام برسد که خدماتی به حضار ارائه دهد که کامل باشد و اگر قرار باشد همایشهای پرجمعیت در آن برگزار شود، باید به صورتی باشد که جمعیت بالا در آن به راحتی و بدون مشکل در آن حضور داشته باشند.»
این عضو شورای شهر با اشاره نیاز به نگاه فنی جدید برای تکمیل این پروژه اظهار کرد: «باید دوباره با نگاهی جدیدتر به ظرفیتهای این پروژه نگاه کرد و اگر نیاز باشد دوباره اقدامات جدیدی برای آن صورت پذیرد.»
عباسی در پاسخ به این سوال که چرا تکمیل نهایی این پروژه بیش از ۴۰ سال است که به سول انجامیده است، بیان کرد: «به هر روی باید برای تکمیل این پروژه سرعت بیشتری به خرج داد و این مکان را برای همایشهای مهم اجتماعی و فرهنگی زودتر آماده کرد.»
وی ادامه داد: «این پروژه مستقل و دارای یک پیمانکار مستقل است و شورای شهر و شهرداری توان مانور زیادی بر آن ندارند، اما اعضای شورای شهر آمادگی خود را برای همکاریهای لازم برای تسریع در پایان این پروژه اعلام میکنند.»
وعدههای به خواب رفته!
این مجموعه تا کنون میزبان بسیاری از رویدادها و نمایشگاههای مهم مانند نمایشگاه کتاب تهران و سایر مراسمهای عمومی بوده است. در طول سالهای ساخت مصلی امام خمینی، مسئولان وعدههای مختلفی درباره تکمیل پروژه و اهداف آن دادند. برخی از این وعدهها شامل موارد زیر بودهاند که اکثر آنها هنوز عملیاتی نشده است.
در ابتدا وعده داده شد که پروژه در طی چند سال تکمیل شود، اما به دلیل وسعت پروژه، مشکلات مالی و چالشهای فنی، تکمیل این مجموعه به طول انجامید. هرچند بارها تاریخهای مختلفی برای پایان کار اعلام شد، اما این تاریخها به طور مکرر تغییر کردند و تا الان هنوز ساخت این پروژه به اتمام نرسیده است.
در گذشته مسئولان وعده داده بودند که با ساخت مصلی، زیرساختهای اطراف آن نیز بهبود مییابد. از جمله این وعدهها میتوان به گسترش شبکههای حمل و نقل عمومی، ساخت پارکینگهای بزرگ و ایجاد دسترسیهای راحت برای حضور شهروندان اشاره کرد که طبق آخرین رویداد اجتماعی مهمی که در آن رخ داد، (نماز جمعه تهران در ۱۳ مهر) شاهد بی نظمیهای و مشکلات ترافیکی گسترده در مصلی امام خمینی بودیم.
همچنین یکی از وعدههای اصلی در خصوص این پروژه این بود که مصلی به یک مرکز فرهنگی و مذهبی تبدیل شود که علاوه بر برگزاری نماز جمعه، بتواند نمایشگاهها، همایشها و سایر رویدادهای فرهنگی و مذهبی را نیز میزبانی کند. مسئولان تاکید داشتند که این مجموعه قرار است به یک مرکز مهم در زندگی اجتماعی و فرهنگی تهران تبدیل شود.
مسئولان مرتبط برای ساخت این پروژه قصد داشتند تا آن، با الهام از معماری سنتی اسلامی و با توجه به میراث فرهنگی ایران ساخته شود. هدف این بود که مصلی امام خمینی نمایندهای از معماری اسلامی مدرن در ایران باشد که به ارزشهای فرهنگی و هنری کشور احترام بگذارد، اما در تکمیل ساخت مصلی امام خمینی، چالشهای اقتصادی مثل تورم و هزینههای مختلف، تا حدودی این وعده را عملی نکرد.