گرچه حدود سه سال از آغاز اجرای طرح نهضت ملی مسکن گذشته است، اما هنوز ۵۰۰ هزار واحد مسکونی این نهضت به متقاضیان تحویل داده نشده است. این در حالی است که دولت قبل از این وعده داده بود که هر سال یک میلیون واحد مسکونی به بهره‌برداری می‌رسد، و بر اساس قانون جهش تولید مسکن باید سالانه یک میلیون واحد مسکونی ساخته شود. اما آمارها نشان می‌دهد که کمتر از ۱۰۰ هزار واحد مسکونی به بهره‌برداری رسیده است، که این وضعیت باعث نگرانی زیادی در میان متقاضیان شده است.
یکی از علت های اصلی که باعث شده پروژه های نهضت ملی مسکن به تعویق بیافتد و عقب ماندگی در این بخش ایجاد شود به همکاری نکردن بانک ها در پرداخت تسهیلات ساخت بازمی‌گردد چراکه اگر منابع مالی به این واحدها تزریق نشود سازندگان و پیمانکاران امکان انجام و تکمیل واحدها را نخواهند داشت و همین امر باعث شده که روند ساخت به کندی پیش رود .
در همین زمینه پیش از این مسعود بیات منش معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی گفته بود: طرح نهضت ملی مسکن با ابلاغ قانون جهش تولید مسکن در سال ۱۴۰۰ و با آغاز به کار دولت سیزدهم شروع شد که مقرر شد طی ۴ سال دولت سیزدهم ۴ میلیون واحد مسکونی احداث شود.
وی توضیح داد: حدود ۶ میلیون متقاضی مسکن در سامانه مسکن حمایتی ثبت‌نام کردند و در پالایش‌هایی که انجام شد، یک میلیون و ۸۰۰ هزار متقاضی به عنوان متقاضیان واجد شرایط شناخته شدند. از این تعداد واجدان شرایط، به تعداد یک میلیون نفر موثر بودند که در حدود ۷۵۰ هزار نفر واریز وجه اولیه را انجام دادند.
بیات‌منش ادامه داد: برای ۲۵۰ هزار متقاضی موثر باقیمانده از یک میلیون نفر متعهد شده، منتظر هستیم تا منابع مالی بانکی تأمین شود تا کار ساخت این واحدها را نیز آغاز کنیم.
به گفته بیات‌منش، از حدود ۵ سال گذشته تاکنون، برای متقاضیان موثر مسکن که در سامانه مسکن حمایتی واجد شرایط شناخته شدند، ۳۸۰ هزار واحد عملیاتی و اجرایی شده و ۲۰ هزار واحد از واحدهای آغاز شده به مردم تحویل شده است. ۳۶۰ هزار واحد هم‌اکنون در مرحله ساخت است و بالای ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند.
گفتنی است، هم‌اکنون دولت متعهد به ساخت مسکن برای یک میلیون متقاضی موثر و واجد شرایط است که برای ۴۰۰ هزار واحد دیگر از باقیمانده ۷۵۰ هزار واحد زمین تأمین شده و دولت منتظر است تا با تزریق منابع مالی متقاضیان را به پروژه‌ها متصل و ساخت واحدها را شروع کنند.
به گفته بسیاری از سازندگان اگر منابع مالی لازم تزریق شود روند ساخت تسریع می یابد و هم اکنون به دلیل عدم تزریق روند ساخت طولانی شده و سازندگان دیگر انگیزه ای ندارند که کار را ادامه دهند و همین امر باعث فشار به متقاضیان شده که بخشی از آورده های خود را تکمیل کنند.
منصوری یکی از سازندگان و پیمانکاران پروژه های نهضت ملی مسکن با بیان اینکه روند اجرای پروژه‌های نهضت ملی مسکن در بسیاری از مناطق خوابیده و آنهایی هم که توانسته اند از متقاضیان آورده دریافت کنند به کندی اقدام به ساخت می‌کنند گفت: بانک ها به تعهدات خود عمل نمی‌کنند و همین امر باعث شده که روند ساخت کند شود و در ادامه این اقدام ما شاهد آن خواهیم بود که پروژه متوقف و در نتیجه با افزایش مدت زمان ساخت قیمت تمام شده بیشتر شود.
او بیان کرد: میزان پرداخت تسهیلات ساخت در حال حاضر ۵۵۰ میلیون تومان است در صورتی که ابتدای سال گفتند به ۸۰۰ میلیون تومان افزایش یافته است اما به هر بانکی مراجعه می‌کنیم می‌گویند ما حتی مبلغ تسهیلات ۵۵۰ میلیون تومان را هم نداریم چه برسد به تسهیلات ۸۰۰ میلیون تومانی! امیدواریم در این زمینه همکاری بانک‌ها بیشتر شده و وزارت راه وشهرسازی و بانک مرکزی اقدامات لازم را در این بخش انجام دهند.
البته پیش از این هم معاون وزیر راه و شهرسازی در خصوص همکاری بانک ها برای پرداخت تسهیلات گفته بود: در جلساتی که هفته های گذشته با مدیرکل بانک مرکزی داشتیم، بانک مرکزی تعهد کرده است تا ۱۵۰ همت از منابع بانکی را پرداخت کند که با تزریق این منابع به بانک‌ها، تعهدات ما در بخش مسکن برای متقاضیان موثر سرعت خواهد گرفت.
این مقام مسئول در وزارت راه و شهرسازی مهم‌ترین چالش اجرای طرح نهضت ملی مسکن را عدم تأمین منابع مالی و تعهد بانک‌ها به پرداخت تسهیلات عنوان کرد و افزود: در دهه ۸۰ شمسی، ۲۵ درصد منابع بانک‌ها به بخش مسکن تخصیص می‌یافت که هم‌اکنون این رقم به ۶.۵ درصد و موثر آن به ۴ درصد رسیده است، در حالی که تکلیف قانونی بانک‌ها پرداخت ۲۰ درصد از منابع بانک به بخش مسکن است.
در ادامه هم حسین جنتی مدیرکل راه وشهرسازی استان تهران گفت: وزارت راه و شهرسازی برای پروژه‌های نهضت ملی مسکن استان تهران تمامی توان خود را به کار گرفته است که پروژه ای به ویژه در رباط کریم، اسلامشهر، دماوند متوقف نشود در نتیجه امیدواریم در این زمینه همکاری بانک ها برای پرداخت تسهیلات تقویت شود.
وی ادامه داد: هم اکنون علاوه بر تأمین منابع مالی از منابع خود اداره کل راه و شهرسازی سعی کرده ایم بخشی از آنها را از متقاضیان دریافت کنیم که امیدواریم در این بخش همکاری متقاضیان هم بیشتر شود. تنها را برای آنکه پروژه ها زودتر به اتمام برسد اجرای قانون جهش تولید مسکن است که باید در این زمینه بانک ها ۲۰ درصد از تسهیلات خود را به بخش مسکن اختصاص دهند اما متاسفانه در این بخش بانک ها گامی برنمی‌دارند.
البته در جهت اجرای پروژه‌های نهضت ملی مسکن فرزانه صادق وزیر راه و شهرسازی در جلسه هیئت دولت اعلام کرد: با پیگیری‌های انجام شده و کمک نمایندگان مجلس، به ویژه کمیسیون عمران، منابعی برای جبران عقب‌ماندگی از بهمن ماه سال گذشته تزریق کردیم.
صادق ادامه داد: در حال حاضر ۳۷۰ تا ۸۰ هزار نفر در انتظار مشارکت بانک‌ها هستند و ما به دنبال تسریع در تسهیلات و اقدامات بعدی هستیم. همچنین، دولت در دستور کار خود موضوعات جدیدی دارد و بر اساس قانون برنامه هفتم، تعهداتی که در سال‌های گذشته داده‌ایم باید اجرایی شوند. حدود ۷۸۰ هزار نفر از مردم پول واریز کرده‌اند و ما متعهد به تأمین مسکن برای آنها هستیم.
حال با توجه به اتمام سال سوم نهضت ملی مسکن امیدواریم با تأمین منابع مالی هرچه سریع‌تر بتوانیم عقب ماندگی ایجاد شده در این بخش را جبران کنیم.
