از روابط عمومی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان، ولی جهانی روز یکشنبه افزود: پس از مستندسازی و تهیه پرونده‌های مرتبط با میراث منقول، با ارائه پرونده‌ها و دفاع در جلسه کمیته ثبت آثار در نهایت با تایید و تصویب هیات داوران بر اساس سهمیه ابلاغی پنج شی از آثار استان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
وی با اشاره به اینکه این اشیاء از کاوش‌های باستان‌شناسی لیارسنگ بن از توابع شهرستان املش در شرق و آق اولر از توابع شهرستان تالش در غرب گیلان است، گفت: تکوک سفالی متعلق به عصر آهن از آق اولر، ۲ پیاله شیشه‌ای تنگ سفالی لعابدار و مهر مدور فلزی جملگی مربوط به دوران ساسانی و از محل کاوش‌های باستان شناسی لیارسنگ‌بن از دیگر اشیاء ثبت شده است.
جهانی با اشاره به لزوم پژوهش و کاوش‌های باستان‌شناسی در نقاط مختلف استان به منظور دست‌یابی به اطلاعات دوران‌های مختلف، صیانت و مراقبت از آثار ارزشمند فرهنگی را از وظایف ذاتی اداره‌کل دانست.
مجموعه باستانی لیارسنگ بن از توابع دهستان سمام بخش رانکوه شهرستان املش با محوطه‌ای بسیار گسترده به مساحت ۲۷ هکتار شامل گورستان باستانی، محوطه استقرار، پناهگاه صخره‌ای و درختان قدیمی است.
مجموعه لیارسنگ بن در سال ۱۳۹۱ مورد شناسایی قرار گرفت؛ با توجه به ضرورت انجام مطالعات در این محوطه و پس از یک وقفه نسبتا طولانی برای اخذ مجوز‌های لازم در تابستان ۱۳۹۳ هیاتی به سرپرستی ولی جهانی تشکیل و کاوش‌ها آغاز شد؛ نتیجه این کاوش‌ها منجر به کشف یک محوطه عظیم شد که سپس این کاوش‌ها در فواصل سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۷ ادامه پیدا کرد و نتیجه این پژوهش‌ها در ۱۰ کارگاه و حدود ۳۱ گمانه آزمایشی، منجر به کشف آثار بسیار مهم و ارزشمندی از دوران اشکانی و ساسانی شد.
پنج هزار و ۲۰۰ اثرتاریخی در گیلان شناسایی شده و یک هزار و ۲۷۲ اثر در فهرست آثارر تاریخی به ثبت ملی رسیده و بیش از ۳ هزار و ۶۰۰ واحد گردشگری در گیلان فعال است
