همشهری آنلاین- زهرا رفیعی: این گونه به‌ندرت دیده می‌شود و دانشمندان به آنها لقب روح اقیانوس داده‌اند، چون به دور از چشم انسان زندگی می‌کند. نهنگ قاتل کوتوله عادت‌های عجیبی دارد، مثلاً دوست دارد به‌صورت گروهی (گاهی تا ۵۰ عضو) حرکت کند. در زمان شکار یا بازی، حرکات بسیار هماهنگ اجرا می‌کند. این نهنگ‌ها به‌نوعی رفیق‌باز هم هستند؛ وقتی که یکی از آنها آسیب می‌بیند، اعضای گروه سعی می‌کنند کمکش کنند. این ویژگی‌های اجتماعی و هوشمندی‌شان باعث شده که جذاب و شگفت‌انگیز به نظر برسند. اغلب با دلفین ها یا دیگر نهنگ های کوچک اشتباه گرفته می‌شود.
آنها به‌خاطر سرهای گردشان، بیشتر شبیه نهنگ‌های خلبان هستند تا ارکاها. این گونه دارای یک «منقار» منحصربه‌فرد است که به سختی قابل تشخیص است. جالب است بدانید که نهنگ‌های قاتل کوتوله در زمان اسارت، پرخاشگری غیرعادی نسبت به سایر گونه‌ها نشان می‌دهند. در طبیعت، تصور می‌شود که آنها ماهی، ماهی مرکب و احتمالاً دلفین های کوچک را شکار می‌کنند.
تشخیص علت مرگ دشوار است
اخیرا موج‌ها، لاشه یک نهنگ کوتوله را به آب‌های جزیره قشم آوردند. رییس اداره محیط زیست شهرستان قشم پس از کشف این لاشه گفت: نهنگ کوتوله‌ای به وزن ۲۰۰ کیلوگرم و به طول ۲ متر و ۴۵ سانتی متر در فاصله ۵۰۰ متری ساحل روستای نقاشه جزیره قشم پیدا شد. شاهمراد جعفری افزود: به نظر می رسد این گونه در اثر خونریزی داخلی یا نظایر آن تلف شده باشد. از آنجا که پستاندارانی همچون نهنگ در اعماق دریا زیست می کنند و مرگ و میر آنان در بسیاری از اوقات دور از ساحل صورت می گیرد و پس از چند روز لاشه آنان به ساحل می رسد، تشخیص مرگ آنان نیز بسیار سخت است، زیرا به دلیل نبود امکانات دریایی خاص، امکان پایش اعماق دریا و کشف این اجساد وجود ندارد.
برخورد با پره کشتی های بزرگ صیادی و تجاری و همچنین شناورهای کوچک تندرو، گیر افتادن در تورهای صیادان از جمله تورهای غیرقانونی نامرئی و خفه شدن در تور، خفه شدن به دلیل بلعیدن انواع زباله و پلاستیک، گم کردن مسیر و برخورد با شناورها به دلیل ایجاد اختلال در سیستم جهت یابی نهنگ به دلیل انجام مانورهای نظامی و تشعشعات زیر دریایی ها و همچنین آلودگی های شیمیایی و تغییرات آب و هوایی از دیگر دلایل عمده مرگ و میر پستانداران دریایی از جمله نهنگ و دلفین و همچنین لاک پشت‌های در معرض انقراض در آب‌های جنوبی کشور است. تمامی گونه‌های پستانداران دریایی موجود در خلیج‌فارس و دریای عمان اعم از نهنگ‌ها و دلفین‌ها به عنوان گونه‌های تحت حمایت محسوب و به عنوان گونه‌های در معرض خطر انقراض جهانی معرفی شده‌اند و به منظور ادامه حیات به طور جدی نیازمند کمک هستند.
زیستگاه
نهنگ قاتل کوتوله عمدتاً در آب‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری اقیانوس‌های جهان یافت می‌شود و ترجیح می‌دهد در مناطق عمیق و دور از ساحل زندگی کند. از این رو، در آب‌های اقیانوس‌های اطلس، هند و آرام حضور دارد و معمولاً در آب‌هایی با عمق بیش از ۵۰۰ متر دیده می‌شود. به دلیل زیستگاه دور از دسترسش، به ندرت توسط انسان‌ها مشاهده می‌شود.
وضعیت حفاظتی
بر اساس ارزیابی‌های اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN)، نهنگ قاتل کوتوله در طبقه «اطلاعات ناکافی» (Data Deficient) قرار دارد، زیرا اطلاعات کافی برای ارزیابی وضعیت آن وجود ندارد. با این حال، به دلیل زندگی در اعماق اقیانوس‌ها و دور از دسترس بودن، به‌نظر می‌رسد که خطرات انسانی مانند شکار و آلودگی در حال حاضر تهدید جدی برای این گونه نباشد. با این حال، آلودگی پلاستیکی و تغییرات اقلیمی می‌تواند به‌طور غیرمستقیم روی آنها تأثیر بگذارد.
ویژگی‌های زیستی
-
اندازه و ظاهر: نهنگ قاتل کوتوله حدود ۲.۵ متر طول و تا ۲۵۰ کیلوگرم وزن دارد. رنگ بدن آن خاکستری تیره تا سیاه است و رنگ روشن‌تری در ناحیه شکم دارد.
-
رژیم غذایی: این نهنگ‌ها شکارچیانی توانا هستند و از ماهی‌ها، ماهی مرکب، و حتی گاهی از دلفین‌های کوچک تغذیه می‌کنند.
-
رفتار اجتماعی و شکار: نهنگ‌های قاتل کوتوله به‌صورت گروهی زندگی می‌کنند و در هنگام شکار هماهنگی بالایی از خود نشان می‌دهند. این نهنگ‌ها در طبیعت به‌ندرت به انسان‌ها نزدیک می‌شون.
