دلایل چهارگانه رشد بورس

بهرنگ شادرو، کارشناس بازار سرمایه در مورد تغییر نرخ برق نیروگاه‌ها گفت: اکنون ناترازی برق به زمستان رسیده و تاکنون پیش نیامده‌است که قطعی برق را در زمستان تجربه کنیم. به‌نظر می‌رسد چاره‌‌‌‌‌ای جز افزایش و اصلاح قیمت برق وجود ندارد، نباید قیمت صرفا برای مصرف‌کننده واقعی باشد، برای تولیدکنندگان و نیروگاه‌ها هم نیاز به واقعی‌شدن قیمت و آزادسازی برق وجود دارد، تا این مساله بتواند باعث افزایش انگیزه نیروگاه‌ها به تولید بیشتر شود و سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری در این صنعت، به‌خصوص در بخش خصوصی، اشتیاق داشته باشند و نیروگاه جدید احداث کنند. در کشور، نه تنها در برق، بلکه در سایر حامل‌های انرژی نیز مانند گاز نیازمند سرمایه‌گذاری هستیم، به دلیل اینکه در زمستان قطعی گاز داریم و این موضوع به تولید کشور که می‌تواند ارزآوری داشته‌باشد، آسیب می‌رساند.

کارشناس بازار سرمایه، روند رشد بورس را این‌گونه ارزیابی کرد و گفت: رشد بازار سرمایه را نمی‌توان هیجانی و موقتی دانست، چراکه دلایل رشد بورس مشاهده می‌شود. دلیل اول، کاهش تنش‌های نظامی و منطقه‌ای است و بازار سرمایه به این نتیجه رسیده که قرار است در آینده تنش‌های نظامی در منطقه فروکش کند و اخباری مبنی‌بر توقف جنگ در لبنان و غزه به گوش می‌رسد، به‌نظر می‌رسد بازار سرمایه نسبت به این اخبار وزن داده‌است. دلیل دوم افزایش نرخ نیما است. مدتی بود که سرعت رشد نرخ نیما کاهش پیدا‌کرده اما اکنون به بالای 50‌هزار‌تومان افزایش پیدا‌کرده و بازار به احتمال تک‌‌‌‌‌نرخی‌شدن بازار وزن می‌دهد. دلیل سوم، احتمال عرضه‌  خودرو در بورس‌کالاست و اخبار مثبتی به گوش می‌رسد و این مساله هم مانند آزادسازی نرخ برق نشان می‌دهد که چاره دیگری وجود ندارد و زیان حاصل از این را نه تولیدکننده و و خودروساز می‌تواند تحمل کنند و نه سیستم بانکی کشور.

با عرضه خودرو که به نفع طرفین عرضه‌‌‌‌‌کننده و متقاضی است، امید وجود دارد که دست دلال و واسطه‌‌‌‌‌گران برچیده شود و هم سود حاصل از فروش خودرو به‌طور مستقیم به تولیدکننده و سهامدار برسد. گذشته نشان‌داده که زمانی‌که خودرو در بورس‌کالا عرضه می‌شد، قیمت‌ها کاهش هم پیدا کرده‌بود. دلیل چهارم رشد بورس، سیگنال‌های رئیس بانک‌مرکزی مبنی‌بر کاهش نرخ بهره است که بازار آنها را دریافت‌کرده و در مجموع می‌توان گفت؛ همه این موارد باعث‌شده که یک بازار متفاوت در این هفته داشته باشیم و حجم مناسبی در معاملات بازار دیده می‌شود، این حجم شاید چندان زیاد نباشد اما نسبت به متوسط و میانگین یک سال‌اخیر بالا و قابل‌توجه است. آنچه که در معاملات سهم‌های لیدر بازار دیده می‌شود، باعث‌شده که رشد بازار را موقتی و هیجانی ارزیابی نکنیم، البته این مساله را بااطمینان بالا نمی‌توان ادعا کرد. شادرو ادامه‌‌‌‌‌دار‌بودن رشد بازار سرمایه را منوط به باقی‌‌‌‌‌ماندن دلایل مذکور رشد بازار دانست و گفت: لازم است که مقامات و مسوولان کشور، در مورد اقدامات نظامی خود دقت کافی را داشته باشند، چراکه بازارهای مالی به‌سرعت می‌توانند از این اظهارات و اقدامات تاثیربپذیرند.

وی افزود: بازار باید افزایش و ادامه‌‌‌‌‌دار‌بودن رشد نرخ دلار نیمایی را مشاهده کند، بورس باید کاهش نرخ بهره را حس کند، در صورتی‌که بورس‌کالای خودرو و عرضه آن اجرایی شود، ادامه رشد بازار سرمایه در وضعیت فعلی دور از انتظار نیست و بازار متناسب به آنها واکنش نشان خواهد داد.

در نهایت لازم به ذکر است که شاخص‌کل از روز انتخابات ریاست‌جمهوری ایران، 4‌درصد پایین‌تر و از نظر دلاری حدود 20‌درصد در سطوح پایین‌تر قرار دارد و با وجود رشدی که بازار سرمایه در هفته گذشته داشته، همچنان از سطحی که شایسته بازار سرمایه است، فاصله داریم. روزی که رئیس‌جمهور دولت چهاردهم مشخص شد، ارزش دلاری بازار سرمایه 140‌میلیارد دلار بود و رئیس سازمان بورس و اوراق‌بهادار این موضوع را مطرح کرد که ارزش دلاری بازار سرمایه باید به سطوح 300 یا 400‌میلیارد دلاری برسد، اما از آن روز تاکنون بازار سرمایه از نظر دلاری افت ارزش را تجربه‌کرده و به سطوح 100‌میلیارد دلاری خود رسید. خوشبختانه در این هفته این فاصله جبران شد. خوشبختانه جا برای رشد در بازار سرمایه بسیار است و هنوز نیاز به اهمیت و پرداخته‌شدن دارد تا پول‌های سرگردان را به خود جذب کند.

 سود افزایش نرخ برق به نیروگاه‌ها اصابت می‌کند؟

اسفندیار شاه‌‌‌‌‌منصوری، کارشناس ارشد بازار سرمایه در مورد افزایش نرخ برق گفت: خبر افزایش نرخ برق از 106‌تومان به 165‌تومان که حدودا 55‌درصد محاسبه می‌شود، در مجلس شورای‌اسلامی به تصویب رسیده و در انتظار تایید شورای‌نگهبان است. برخی از تحلیلگران اعتقاد دارند؛ این افزایش نرخ بر عملکرد و سودآوری نیروگاه‌ها اثر مثبت دارد و برخی دیگر خلاف این نظر را دارند. افرادی این افزایش نرخ را بر سودآوری صنعت نیروگاهی موثر نمی‌دانند، بر این عقیده پایبندند که سود حاصل از آن به خزانه دولتی شرکت مادر تخصصی تولید برق می‌رسد و این موضوع نشان می‌دهد که در افزایش نرخ برق به نیروگاه‌ها توجهی نشده و آنها از این افزایش عایدی نخواهند داشت.

وی افزود: از سوی دیگر برخی از فعالان بر این نظرند که این افزایش نرخ می‌تواند اثر مثبتی بر صنعت نیروگاهی کشور داشته‌باشد و سودآوری آنها را افزایش خواهد داد، چراکه در 10‌سال اخیر نرخ برق نیروگاه‌ها از 20‌تومان به 100‌تومان رسیده و این، یک رشد نه‌چندان قابل‌توجه محسوب می‌شود که نمی‌تواند این صنعت را از زیان بهای تمام‌شده خارج کند. به همین منظور، در چند سال‌گذشته شرکت‌های نیروگاهی بورسی در کانون توجه نبوده‌‌‌‌‌اند، اما بعد از انتشار این خبر، می‌تواند جذابیت این صنعت را افزایش دهد و سودآوری بنگاه‌ها را بالا ببرد. به‌نظر می‌رسد که افزایش این نرخ باعث افزایش آمادگی نیروگاه‌ها به عرضه برق در شبکه توزیع می‌شود و انتظار داریم که افزایش این نرخ چیزی بیش از نرخ 165‌تومان در صورت‌های مالی اثر داشته‌باشد.