به گزارش خبرنگار رکنا، ایندومتاسین یک داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID) است که برای کاهش درد، التهاب و تب مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو با مهار تولید مواد شیمیایی خاصی به نام پروستاگلاندینها، که در واکنشهای التهابی نقش دارند، عمل میکند.
1. درمان بیماریهای التهابی و دردهای مفصلی:
آرتریت روماتوئید: کاهش درد و التهاب ناشی از این بیماری خودایمنی.
استئوآرتریت (آرتروز): کاهش التهاب و درد در مفاصل فرسوده.
اسپوندیلیت آنکیلوزان: نوعی آرتریت ستون فقرات که باعث درد و خشکی میشود.
2. کنترل حملات حاد نقرس:
در درمان درد و التهاب شدید ناشی از تجمع کریستالهای اسید اوریک در مفاصل استفاده میشود.
3. درمان دردهای حاد:
مانند دردهای عضلانی، کمردرد، و درد ناشی از صدمات یا جراحیها.
4. کاهش التهاب در بیماریهای خاص:
تاندونیت و بورسیت: التهاب در اطراف تاندونها و کیسههای مفصلی.
دردهای التهابی در شرایطی مانند دیسک کمر یا سندرمهای فشاری.
5. مدیریت علائم تب و التهاب در شرایط خاص:
در شرایطی که التهاب سیستمیک یا تب ناشی از بیماریهای التهابی وجود دارد.
6. بستن مجرای شریانی باز در نوزادان (PDA):
در نوزادان نارس، ایندومتاسین به بستن مجرای شریانی باز، یک عارضه قلبی، کمک میکند (به شکل تزریقی).
توجه:
این دارو به دلیل عوارض جانبی بالقوه جدی، مانند زخم یا خونریزی معده و مشکلات کلیوی، باید تحت نظر پزشک مصرف شود.
مصرف ایندومتاسین باید دقیقاً طبق دستور پزشک انجام شود، زیرا دوز و مدت مصرف به بیماری و شرایط فرد بستگی دارد.
ویژگی | توضیحات |
---|---|
دوز معمول (بزرگسالان) |
- آرتریت و درد مزمن: 25-50 میلیگرم، 2 تا 3 بار در روز (حداکثر: 200 میلیگرم روزانه) - حملات نقرس حاد: 50 میلیگرم، 3 بار در روز |
دوز معمول (نوزادان) | بستن مجرای شریانی باز (PDA): به صورت تزریقی و بر اساس وزن نوزاد تجویز میشود. |
زمان مصرف | همراه با غذا، شیر، یا یک لیوان آب برای کاهش تحریک معده. |
شکلهای دارویی |
- قرص یا کپسول: باید کامل بلعیده شود. - شیاف: در صورت عدم توانایی مصرف خوراکی استفاده میشود. |
مدت مصرف |
- شرایط مزمن: طولانیمدت با کمترین دوز ممکن. - شرایط حاد: تا فروکش کردن علائم ادامه مییابد. |
فراموشی دوز | در صورت فراموشی، به محض یادآوری مصرف کنید. اگر نزدیک به دوز بعدی باشد، از دوز فراموششده صرفنظر کنید. |
قطع مصرف | نباید به طور ناگهانی قطع شود؛ قطع باید با مشورت پزشک انجام شود. |
هشدارها |
- در سهماهه سوم بارداری و شیردهی با احتیاط یا ممنوع است. - از مصرف الکل پرهیز کنید. - در صورت علائم جدی گوارشی (مدفوع سیاه، استفراغ خونی) فوراً به پزشک مراجعه کنید. |
عوارض مصرف بیش از حد | تهوع، استفراغ، سرگیجه، خوابآلودگی شدید؛ در این موارد فوراً به پزشک مراجعه کنید. |
در ادامه روش عمومی مصرف آن توضیح داده شده است:
بزرگسالان:
برای آرتریت و دردهای مزمن:
25 تا 50 میلیگرم، دو تا سه بار در روز.
حداکثر دوز روزانه نباید از 200 میلیگرم تجاوز کند.
برای حملات نقرس حاد:
ابتدا 50 میلیگرم سه بار در روز، تا زمان کاهش علائم.
نوزادان (در PDA):
معمولاً تزریقی است و مقدار دقیق بر اساس وزن و شرایط نوزاد تنظیم میشود.
ایندومتاسین میتواند معده را تحریک کند. برای کاهش این عارضه، بهتر است آن را همراه با غذا، شیر، یا یک لیوان آب مصرف کنید.
قرص یا کپسول خوراکی: باید بدون خرد کردن یا جویدن بلعیده شود.
شیاف: در مواردی که بیمار قادر به مصرف خوراکی نیست، از شیاف استفاده میشود.
برای دردهای مزمن، مصرف طولانیمدت ممکن است نیاز باشد، اما دوز باید کمترین مقدار ممکن باشد.
در حملات نقرس یا شرایط حاد، مصرف تا زمان فروکش کردن علائم ادامه مییابد.
فراموش کردن دوز: اگر یک نوبت را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اما اگر نزدیک به دوز بعدی است، از دوز فراموششده صرفنظر کنید.
قطع مصرف: هرگز به طور ناگهانی دارو را قطع نکنید، مگر با توصیه پزشک.
مصرف بیش از حد: در صورت مصرف بیش از حد، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
از مصرف این دارو در دوران بارداری (خصوصاً سهماهه سوم) و شیردهی خودداری کنید، مگر با تجویز پزشک.
از الکل در طول مصرف این دارو پرهیز کنید، زیرا خطر خونریزی گوارشی را افزایش میدهد.
در صورت بروز علائمی مانند درد معده شدید، مدفوع سیاه، یا استفراغ خونی، مصرف را متوقف کرده و به پزشک اطلاع دهید.
همیشه از توصیههای پزشک و برچسب دارو پیروی کنید.
نام دارو | کاربردها | مزایا | نامهای تجاری | محدودیتها |
---|---|---|---|---|
ایبوپروفن | دردهای خفیف تا متوسط، تب، آرتریت | تحملپذیری بهتر برای معده | ادویل (Advil)، موترین (Motrin) | در دوزهای بالا خطر عوارض گوارشی دارد. |
دیکلوفناک | آرتروز، آرتریت روماتوئید، اسپوندیلیت | فرمهای متنوع (قرص، ژل، پچ پوستی) | ولتارن (Voltaren) | خطر بالای عوارض گوارشی و قلبی. |
ناپروکسن | نقرس، آرتریت، کمردرد، قاعدگی دردناک | اثر طولانیتر نسبت به ایبوپروفن | ناپروسین (Naprosyn)، الیو (Aleve) | ممکن است عوارض کلیوی بیشتری داشته باشد. |
سلکوکسیب | آرتریت روماتوئید، اسپوندیلیت آنکیلوزان | کاهش خطر خونریزی گوارشی | سلبرکس (Celebrex) | گرانتر و محدود به برخی شرایط خاص. |
پیروکسیکام | آرتریت روماتوئید، استئوآرتریت | دوز روزانه یکبار کافی است | - | خطر بیشتر عوارض گوارشی و کلیوی. |
کتورولاک | دردهای حاد و شدید (پس از جراحی) | اثر سریع و قوی | - | فقط برای مصرف کوتاهمدت (حداکثر 5 روز). |
ملوکسیکام | آرتریت روماتوئید، آرتروز | کاهش عوارض گوارشی به دلیل مهار انتخابی COX-2 | موبیک (Mobic) | ممکن است در دوزهای بالا باعث عوارض قلبی شود. |
داروهای دیگری نیز وجود دارند که مانند ایندومتاسین عمل میکنند و در گروه داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) قرار دارند. این داروها از طریق مهار تولید پروستاگلاندینها باعث کاهش التهاب، درد و تب میشوند. در ادامه چند مورد از داروهای مشابه معرفی میشود:
1. ایبوپروفن (Ibuprofen):
کاربرد: درمان دردهای خفیف تا متوسط، آرتریت، درد عضلانی، و تب.
مزیت: معمولاً تحملپذیری بهتری برای معده دارد.
نامهای تجاری: ادویل (Advil)، موترین (Motrin).
2. دیکلوفناک (Diclofenac):
کاربرد: درمان آرتروز، آرتریت روماتوئید، اسپوندیلیت آنکیلوزان، و دردهای عضلانی.
فرمهای موجود: قرص خوراکی، ژل موضعی، پچ پوستی.
نامهای تجاری: ولتارن (Voltaren)، دیکلوفناک سدیم.
3. ناپروکسن (Naproxen):
کاربرد: کنترل دردهای حاد (مانند نقرس)، آرتریت، کمردرد، و قاعدگی دردناک.
مزیت: اثر طولانیتر در مقایسه با ایبوپروفن.
نامهای تجاری: ناپروسین (Naprosyn)، الیو (Aleve).
4. سلکوکسیب (Celecoxib):
کاربرد: درمان آرتریت و اسپوندیلیت آنکیلوزان.
مزیت: مهار انتخابی COX-2، باعث کاهش خطر خونریزی گوارشی.
نام تجاری: سلبرکس (Celebrex).
5. پیروکسیکام (Piroxicam):
کاربرد: درمان آرتریت روماتوئید و استئوآرتریت.
مزیت: نیمهعمر طولانی، با یک بار مصرف روزانه موثر است.
6. کتورولاک (Ketorolac):
کاربرد: مدیریت دردهای حاد و شدید، به ویژه بعد از جراحی.
فرمهای موجود: تزریقی و خوراکی.
محدودیت: نباید برای دورههای طولانی مصرف شود (حداکثر 5 روز).
7. ملوکسیکام (Meloxicam):
کاربرد: درمان آرتریت روماتوئید و آرتروز.
مزیت: مهار انتخابی COX-2، باعث کاهش عوارض گوارشی.
نام تجاری: موبیک (Mobic).
نکات مهم در انتخاب دارو:
تحمل بیمار: برخی داروها مانند سلکوکسیب عوارض گوارشی کمتری دارند.
شدت درد و التهاب: داروهایی مانند کتورولاک برای دردهای شدید مناسب هستند.
عوارض جانبی: انتخاب دارو بر اساس بیماری زمینهای و حساسیت بیمار انجام میشود.
پیش از مصرف هر یک از این داروها، با پزشک یا داروساز مشورت کنید تا بهترین گزینه برای شرایط شما تعیین شود.
ایندومتاسین به دلیل اثر بر مسیرهای التهابی و سیستم گوارشی میتواند با داروهای مختلف تداخل داشته باشد.
گروه دارویی | تأثیر تداخل | توصیهها و اقدامات |
---|---|---|
ضدانعقادها و ضدپلاکتها | افزایش خطر خونریزی گوارشی | نظارت دقیق؛ در صورت نیاز به مصرف همزمان، از داروهای محافظ معده استفاده شود. |
داروهای کاهنده فشار خون | کاهش اثر کاهنده فشار خون و افزایش خطر آسیب کلیوی | پایش فشار خون و عملکرد کلیه در صورت مصرف همزمان. |
NSAIDهای دیگر (ایبوپروفن و غیره) | افزایش خطر زخم معده و خونریزی | مصرف همزمان توصیه نمیشود. |
لیتیم | افزایش سطح لیتیم در خون و خطر مسمومیت | پایش سطح لیتیم خون ضروری است. |
متوترکسات | افزایش خطر عوارض متوترکسات (مانند آسیب کلیوی) | نظارت دقیق و بررسی عملکرد کلیه. |
کورتیکواستروئیدها | افزایش خطر زخم و خونریزی گوارشی | مصرف محافظهای گوارشی مانند امپرازول توصیه میشود. |
سیکلوسپورین و تاکرولیموس | افزایش خطر آسیب کلیوی | بررسی منظم عملکرد کلیه. |
دیگوکسین | افزایش سطح دیگوکسین در خون و خطر مسمومیت قلبی | پایش سطح دیگوکسین خون در صورت مصرف همزمان. |
SSRIs و ضدافسردگی سهحلقهای | افزایش خطر خونریزی گوارشی | نظارت دقیق بر علائم خونریزی. |
شناخت این تداخلات برای جلوگیری از عوارض جدی ضروری است.
1. داروهای ضدانعقاد خون و ضدپلاکت (مانند وارفارین و آسپیرین):
تأثیر: افزایش خطر خونریزی گوارشی.
توصیه: اگر مصرف همزمان ضروری است، نیاز به نظارت دقیق دارد.
2. داروهای کاهنده فشار خون (مانند ACE مهارکنندهها، ARBs، دیورتیکها):
تأثیر: کاهش اثر کاهنده فشار خون و افزایش خطر آسیب کلیوی.
توصیه: عملکرد کلیه و فشار خون باید مرتباً بررسی شود.
3. سایر داروهای NSAID (مانند ایبوپروفن، دیکلوفناک):
تأثیر: افزایش خطر زخم معده و خونریزی.
توصیه: مصرف همزمان توصیه نمیشود.
4. لیتیم:
تأثیر: افزایش سطح لیتیم در خون، که میتواند به مسمومیت منجر شود.
توصیه: سطح لیتیم خون باید پایش شود.
5. متوترکسات:
تأثیر: افزایش خطر عوارض متوترکسات (مانند آسیب کلیوی).
توصیه: مصرف همزمان باید با احتیاط و نظارت دقیق انجام شود.
6. داروهای کورتیکواستروئیدی (مانند پردنیزولون):
تأثیر: افزایش خطر زخم و خونریزی گوارشی.
توصیه: اگر مصرف همزمان ضروری است، استفاده از داروهای محافظ معده (مانند مهارکنندههای پمپ پروتون) توصیه میشود.
7. سیکلوسپورین و تاکرولیموس:
تأثیر: افزایش خطر آسیب کلیوی.
توصیه: عملکرد کلیه باید مرتباً بررسی شود.
8. دیگوکسین:
تأثیر: افزایش سطح دیگوکسین در خون و خطر مسمومیت قلبی.
توصیه: پایش سطح دیگوکسین در صورت مصرف همزمان ضروری است.
9. داروهای ضدافسردگی سهحلقهای و مهارکنندههای بازجذب سروتونین (SSRIs):
تأثیر: افزایش خطر خونریزی گوارشی.
توصیه: نظارت دقیق در بیمارانی که این داروها را همزمان مصرف میکنند.
مشورت با پزشک: پیش از شروع یا قطع هر دارویی، پزشک را مطلع کنید.
مصرف محافظهای گوارشی: در صورت مصرف داروهای با خطر خونریزی، مهارکنندههای پمپ پروتون مانند امپرازول توصیه میشود.
بررسی عملکرد کلیه: به ویژه در مصرف همزمان با داروهای تأثیرگذار بر کلیه.
پایش خونریزی: علائم خونریزی گوارشی مانند مدفوع سیاه یا استفراغ خونی را جدی بگیرید.
تداخلات دارویی ممکن است بسته به شرایط بیمار متفاوت باشد، لذا همواره از پزشک یا داروساز کمک بگیرید.
ایندومتاسین، مانند دیگر داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)، ممکن است عوارض جانبی متعددی داشته باشد.
دسته عارضه | عوارض شایع | عوارض جدی |
---|---|---|
دستگاه گوارش | حالت تهوع، استفراغ، سوءهاضمه، درد معده | زخم معده، خونریزی گوارشی (مدفوع سیاه، استفراغ خونی)، سوراخ شدن معده یا روده |
سیستم عصبی | سرگیجه، سردرد، خوابآلودگی، خستگی | تغییرات خلقی، افسردگی |
قلبی و عروقی | افزایش فشار خون، احتباس مایعات (ورم) | افزایش خطر سکته قلبی یا مغزی (در مصرف طولانیمدت) |
کلیوی | کاهش عملکرد کلیه | نارسایی کلیه |
کبدی | افزایش آنزیمهای کبدی | آسیب کبدی (نادر اما شدید) |
واکنشهای آلرژیک | بثورات پوستی، خارش | واکنش آنافیلاکسی (تورم صورت، تنگی نفس) |
سایر عوارض | وزوز گوش، تاری دید | مشکلات شدید بینایی |
این عوارض میتوانند از خفیف تا جدی متغیر باشند و نیاز به نظارت دقیق دارند.
1. عوارض شایع:
دستگاه گوارش:
حالت تهوع
استفراغ
درد معده
سوءهاضمه
سیستم عصبی:
سرگیجه
سردرد
خوابآلودگی
خستگی
2. عوارض گوارشی جدی:
زخم معده یا دوازدهه
خونریزی گوارشی (مدفوع سیاه، استفراغ خونی)
سوراخ شدن دستگاه گوارش
این عوارض بیشتر در افرادی که سابقه زخم معده یا مصرف طولانیمدت دارند دیده میشود.
3. عوارض قلبی و عروقی:
افزایش فشار خون
احتباس مایعات و ورم
افزایش خطر سکته قلبی و مغزی (به ویژه در مصرف طولانیمدت)
4. عوارض کلیوی:
کاهش عملکرد کلیه
افزایش خطر نارسایی کلیه در افراد مستعد (مانند بیماران دیابتی یا افراد مسن)
5. عوارض کبدی:
افزایش آنزیمهای کبدی
آسیب کبدی (نادر، اما ممکن است شدید باشد)
6. واکنشهای آلرژیک:
بثورات پوستی
خارش
تنگی نفس
واکنشهای شدید (آنافیلاکسی)
7. سایر عوارض:
وزوز گوش
تاری دید یا مشکلات بینایی
افسردگی یا تغییرات خلقی
اقدامات در صورت بروز عوارض:
عوارض خفیف (مانند سوءهاضمه یا سردرد): با پزشک مشورت کنید؛ ممکن است دوز تغییر کند یا داروی محافظ معده تجویز شود.
علائم جدی (مانند خونریزی، درد شدید معده، یا تورم شدید): مصرف را فوراً متوقف کرده و به پزشک مراجعه کنید.
واکنش آلرژیک: در صورت بروز علائم شدید (مانند تنگی نفس یا تورم صورت)، به اورژانس مراجعه کنید.
توصیهها برای کاهش خطر عوارض:
دارو را همراه غذا یا شیر مصرف کنید.
از مصرف طولانیمدت یا دوزهای بالا خودداری کنید.
در صورت داشتن سابقه بیماریهای گوارشی، کلیوی، یا قلبی، پزشک را مطلع کنید.
از مصرف همزمان الکل و داروهای NSAID دیگر پرهیز کنید.
همواره قبل از شروع مصرف دارو با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
در هنگام مصرف ایندومتاسین، باید به برخی نکات و شرایط خاص توجه کرد تا از عوارض جانبی و مشکلات جدی جلوگیری شود.
گروه بیماری یا وضعیت | احتیاط در مصرف | توصیهها |
---|---|---|
بیماریهای گوارشی | زخم معده یا روده، سوءهاضمه، خونریزی گوارشی | مصرف با احتیاط در افراد با سابقه زخم گوارشی؛ مصرف همراه غذا توصیه میشود. |
بیماریهای قلبی و عروقی | فشار خون بالا، بیماری قلبی | نظارت دقیق بر فشار خون و مصرف طولانیمدت در افرادی که بیماری قلبی دارند باید با احتیاط باشد. |
نارسایی کلیوی و کبدی | بیماریهای کلیوی یا کبدی | پایش عملکرد کلیه و کبد ضروری است. در صورت مشکلات کلیوی یا کبدی مصرف باید کاهش یابد. |
بارداری و شیردهی | بارداری (به ویژه در سهماهه سوم)، شیردهی | در دوران بارداری بهویژه در سهماهه سوم باید اجتناب شود؛ در دوران شیردهی باید با احتیاط مصرف شود. |
آسم و آلرژی | حساسیت به آسپرین یا داروهای NSAID، حملات آسمی | در افراد با حساسیت به NSAIDها یا آسپرین باید با احتیاط مصرف شود. |
بیماریهای خونریزیدهنده | خونریزی گوارشی یا مشکلات خونریزیدهنده | مصرف باید با دقت انجام شود و در صورت مشاهده خونریزی باید مصرف قطع گردد. |
سالمندان | احتمال بروز عوارض جانبی مانند زخم معده، خونریزی، مشکلات کلیوی | در سالمندان، دوز دارو باید به دقت تنظیم شده و تحت نظارت پزشک باشد. |
تداخلات دارویی | تداخل با داروهایی مانند وارفارین، دیگوکسین، داروهای فشار خون و NSAIDهای دیگر | مصرف همزمان باید تحت نظارت پزشک باشد؛ در صورت نیاز به مصرف داروهای تداخلدار، دوز مناسب باید تنظیم شود. |
در زیر، موارد احتیاط مهم ذکر شده است:
1. بیماریهای گوارشی:
زخم معده یا روده: ایندومتاسین میتواند موجب تشدید زخمهای معده و روده، خونریزی و سوراخ شدن دستگاه گوارش شود. مصرف در افرادی که سابقه زخم گوارشی دارند باید با احتیاط انجام شود.
سوءهاضمه یا مشکلات معده: در صورت بروز علائم گوارشی، مصرف باید قطع شود یا دوز دارو کاهش یابد.
2. بیماریهای قلبی و عروقی:
فشار خون بالا: ایندومتاسین ممکن است موجب افزایش فشار خون و احتباس مایعات شود. مصرف در بیماران مبتلا به فشار خون بالا باید با نظارت دقیق انجام شود.
بیماریهای قلبی: مصرف طولانیمدت ایندومتاسین ممکن است خطر سکته قلبی و مغزی را افزایش دهد، به ویژه در افراد مبتلا به بیماریهای قلبی.
3. نارسایی کلیوی و کبدی:
مشکلات کلیوی: ایندومتاسین میتواند بر عملکرد کلیه تاثیر بگذارد و در صورت نارسایی کلیوی خطر نارسایی حاد کلیه را افزایش دهد. پایش عملکرد کلیه در این بیماران ضروری است.
مشکلات کبدی: در افراد با بیماریهای کبدی، باید با احتیاط مصرف شود، زیرا ایندومتاسین میتواند آنزیمهای کبدی را افزایش دهد و باعث آسیب کبدی شود.
4. بارداری و شیردهی:
بارداری: ایندومتاسین در سهماهه سوم بارداری باید اجتناب شود، زیرا میتواند بر رشد جنین تاثیر منفی بگذارد و مشکلاتی مانند بسته شدن زودهنگام کانال شریانی ایجاد کند.
شیردهی: این دارو به شیر منتقل میشود، بنابراین در دوران شیردهی باید با احتیاط مصرف شود و فقط در صورت لزوم و با مشورت پزشک.
5. آسم و آلرژی:
آسم: در افرادی که به آسپرین یا داروهای NSAID حساسیت دارند، ایندومتاسین ممکن است حملات آسمی را تشدید کند. در این افراد باید با احتیاط مصرف شود.
واکنشهای آلرژیک: در صورت مشاهده علائم حساسیت (مانند بثورات پوستی، خارش یا تنگی نفس)، مصرف باید فوراً متوقف شود.
6. بیماریهای خونریزیدهنده:
ایندومتاسین میتواند موجب خونریزی گوارشی و سایر مشکلات خونی شود. در افراد با مشکلات خونریزیدهنده باید با دقت مصرف شود.
7. سالمندان:
سالمندان: به دلیل افزایش احتمال بروز عوارض جانبی مانند زخم معده، خونریزی و مشکلات کلیوی، در سالمندان باید ایندومتاسین با دقت مصرف شود و دوز مناسب با وضعیت آنها تنظیم گردد.
8. تداخلات دارویی:
تداخل با داروهای دیگر: ایندومتاسین با داروهایی مانند وارفارین (ضدانعقادها)، داروهای فشار خون، دیگوکسین و برخی داروهای دیگر تداخل دارد. مصرف همزمان این داروها باید تحت نظارت پزشک باشد.
توصیهها:
نظارت دقیق: در صورتی که ایندومتاسین برای مدت طولانی مصرف میشود، نظارت بر فشار خون، عملکرد کلیه، و سلامت دستگاه گوارش ضروری است.
دستور پزشک: همیشه قبل از شروع مصرف ایندومتاسین، به ویژه اگر شرایط خاص پزشکی دارید، با پزشک خود مشورت کنید.
این موارد احتیاطی به شما کمک میکند تا از عوارض و مشکلات احتمالی در طول مصرف ایندومتاسین جلوگیری کنید.