سوخو ۳۵ (Sukhoi Su-۳۵) و اف ۱۴ تامکت (McDonnell Douglas F-۱۴ Tomcat) هر دو جنگنده‌های پیشرفته و شناخته‌شده‌ای هستند که به دلیل ویژگی‌های خاص خود در عرصه نظامی اهمیت زیادی دارند. این دو هواپیما با وجود شباهت‌هایی در مأموریت‌های دفاعی، تفاوت‌های قابل توجهی از نظر طراحی، تاریخچه، قابلیت‌ها و تکنولوژی دارند.
۱. تاریخچه و توسعه
سوخو ۳۵:
سوخو ۳۵ یک جنگنده چندمنظوره نسل ۴.۵ است که توسط شرکت روسی سوخو طراحی و ساخته شده است. این جنگنده به عنوان نسخه پیشرفته‌تر جنگنده‌های سوخو ۲۷ شناخته می‌شود. توسعه سوخو ۳۵ در دهه ۱۹۸۰ آغاز شد و در نهایت در سال ۲۰۰۸ وارد خدمت نیروی هوایی روسیه شد. نسخه‌های مختلفی از جمله سوخو ۳۵S (برای نیروی هوایی روسیه) و سوخو ۳۵SK (برای صادرات به کشور‌های دیگر) تولید شده است.
اف ۱۴ تامکت:
اف ۱۴ یک جنگنده ناوپایه است که توسط شرکت مک‌دانل داگلاس برای نیروی دریایی ایالات متحده طراحی شده و اولین بار در دهه ۱۹۷۰ وارد خدمت شد. این جنگنده به دلیل بال‌های قابل تنظیم که به آن امکان می‌دهد در شرایط مختلف پروازی عمل کند، شناخته می‌شود. اف ۱۴ ابتدا به عنوان جنگنده اعتراضی برای مقابله با بمب‌افکن‌ها طراحی شد، اما بعد‌ها به یک جنگنده چندمنظوره تبدیل گردید.
۲. ویژگی‌های فنی و طراحی
سوخو ۳۵:
سوخو ۳۵ دارای دو موتور AL-۴۱F۱S است که قدرت زیادی به آن می‌دهد و قابلیت مانورپذیری بسیار بالا را فراهم می‌آورد. این جنگنده به سیستم‌های هدایت آیرودینامیکی پیشرفته مانند دم‌های متحرک مجهز است که در کنار تکنولوژی بردار نیروی هدایت‌شده، قابلیت مانور در سرعت‌های بالا و شرایط مختلف پروازی را به آن می‌دهد. سوخو ۳۵ همچنین از رادار Irbis-E (AESA) برخوردار است که قادر به شناسایی اهداف در فواصل بیش از ۳۰۰ کیلومتر است.
اف ۱۴ تامکت:
اف ۱۴ به دو موتور TF۳۰ یا F۱۱۰-GE-۴۰۰ مجهز است که توانایی‌های بالایی در سرعت و قدرت به آن می‌دهد. یکی از ویژگی‌های بارز این جنگنده، بال‌های قابل تنظیم است که به آن اجازه می‌دهد در شرایط مختلف سرعت و ارتفاع عملکرد بهینه داشته باشد. رادار AWG-۹ در این جنگنده توانایی شناسایی و ردیابی اهداف هوایی در فواصل دور را دارد و موشک AIM-۵۴ Phoenix را برای هدف‌گیری استفاده می‌کند.
۳. سلاح‌ها و توانایی‌های رزمی
سوخو ۳۵:
سوخو ۳۵ قادر به حمل انواع مختلفی از موشک‌ها مانند AIM-۱۲۰، R-۷۷ و موشک‌های هوا به سطح است. این جنگنده همچنین توانایی حمل بمب‌های هدایت‌شونده و غیرهدایت‌شونده (مانند FAB-۵۰۰ و KAB-۵۰۰) را دارد. به علاوه، سوخو ۳۵ از توپ ۳۰ میلی‌متری GSh-۳۰-۱ برای درگیری‌های نزدیک استفاده می‌کند. این جنگنده همچنین توانایی حمل سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی را دارد.
اف ۱۴ تامکت:
اف ۱۴ برای استفاده از موشک AIM-۵۴ Phoenix شناخته می‌شود که بردی بیش از ۱۸۰ کیلومتر دارد و برای حمله به اهداف دوربرد طراحی شده است. علاوه بر این، این جنگنده از موشک‌های AIM-۷ Sparrow و AIM-۹ Sidewinder نیز استفاده می‌کند. اف ۱۴ همچنین قادر به حمل بمب‌های هدایت‌شونده و غیرهدایت‌شونده و همچنین موشک‌های ضد کشتی است.
۴. عملکرد و قابلیت‌های رزمی
سوخو ۳۵:
سوخو ۳۵ در نبرد‌های هوایی و عملیات‌های چندمنظوره عملکرد بسیار خوبی دارد. این جنگنده به دلیل سیستم‌های راداری پیشرفته، موشک‌های دوربرد، و سیستم‌های الکترونیکی مدرن، می‌تواند به‌طور مؤثر در برابر تهدیدات هوایی و زمینی عمل کند. سوخو ۳۵ به عنوان جنگنده‌ای با مانورپذیری فوق‌العاده در نبرد‌های نزدیک و دوربرد شناخته می‌شود و قادر است با جنگنده‌های نسل پنجم مانند F-۲۲ و F-۳۵ رقابت کند.
اف ۱۴ تامکت:
اف ۱۴ برای نبرد‌های هوایی دوربرد طراحی شده است و به دلیل موشک AIM-۵۴ Phoenix، توانایی مقابله با تهدیدات هوایی در فواصل بسیار دور را دارد. این جنگنده در ابتدا برای مقابله با بمب‌افکن‌ها و تهدیدات هوایی سنگین طراحی شد، اما به تدریج توانایی‌های چندمنظوره پیدا کرد. اف ۱۴ به دلیل بال‌های قابل تنظیم، در شرایط مختلف پروازی عملکرد مناسبی دارد.
۵. نقاط قوت و ضعف
سوخو ۳۵:
نقاط قوت:
مانورپذیری فوق‌العاده
رادار پیشرفته Irbis-E
توانایی حمل انواع سلاح‌ها
قابلیت مقابله با تهدیدات الکترونیکی
نقاط ضعف:
هزینه تولید و نگهداری بالا
رقابت با جنگنده‌های نسل پنجم
اف ۱۴ تامکت:
نقاط قوت:
توانایی شلیک موشک‌های Phoenix با برد زیاد
بال‌های قابل تنظیم برای عملکرد بهتر در شرایط مختلف
سابقه طولانی در نیروی دریایی ایالات متحده
نقاط ضعف:
تکنولوژی قدیمی نسبت به جنگنده‌های مدرن
محدودیت در مانورپذیری در مقایسه با جنگنده‌های جدیدتر
سوخو ۳۵ و اف ۱۴ هر دو جنگنده‌های با توانمندی‌های منحصر به‌فرد خود هستند. سوخو ۳۵ به عنوان جنگنده‌ای مدرن با تکنولوژی‌های پیشرفته‌تر در زمینه رادار، سیستم‌های الکترونیکی، و موتور‌های قدرتمند، قابلیت‌های بسیار بالایی در انجام عملیات‌های جنگی مختلف دارد و می‌تواند در رقابت با جنگنده‌های نسل پنجم قرار گیرد.
از سوی دیگر، اف ۱۴ به دلیل طراحی خاص و قابلیت‌های دوربرد خود همچنان در تاریخ جنگنده‌ها جایگاه ویژه‌ای دارد، اما در مقایسه با سوخو ۳۵ از نظر تکنولوژی‌های جدیدتر و عملکرد در نبرد‌های نزدیک، ضعیف‌تر است.
افسانه کیهان فر
