بازگشت صلح سرد به شمال؛ هراس اسرائیل از افزایش توان بازدارندگی ایران/ لبنان به میدان رویارویی آمریکا و روسیه تبدیل می‌شود؟

اقتصادنیوز پنج شنبه 08 آذر 1403 - 08:14
اقتصادنیوز: همزمان با برقرای آتش بس در جبهه شمال گمانه‌زنی‌ها درباره تداوم این شرایط افزایش یافته است، گروهی براین باورند که تلاش‌های حزب‌الله برای احیای توان نظامی‌اش می‌تواند فصل تازه رویارویی‌ها را رقم زند. در این میان رویکرد تهران نیز مورد توجه قرار گرفته است. ناظران ادعا کردند اگر ایران در مسیر تغییر دکترین هسته‌ای‌اش قرار بگیرد، احتمال وقوع رویارویی میان تهران با تل‌آویو و واشنگتن افزایش خواهد یافت.

به گزارش اقتصادنیوز، فارین پالسی با انتشار گزارشی نوشت، اسراییل و حزب‌الله به توافق آتش بس دست یافتند, آتش بسی که به جنگی که بیش از 13 ماه به طول انجامیده پایان داد. جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا روز سه شنبه این توافق را اعلام کرد.

تا به امروز، براساس برآوردها 4 هزار نفر از اعضای حزب‌الله و غیرنظامیان لبنانی و بیش از 100 غیرنظامی و سرباز اسرائیلی در این جنگ کشته شده‌اند. حدود 60 هزار اسرائیلی و 1.2 میلیون لبنانی نیز آواره شده‌اند.حالا براساس مفاد توافق آتش‌بس قرار بر آن است که ارتش لبنان در جنوب این کشور مستقر شود و به عنوان حائل بین اسرائیل و حزب‌الله عمل کنند. اما بسیاری می‌گویند، آینده مبهم و غیرقابل پیش بینی است.

لبنان به میدان رویارویی آمریکا و روسیه تبدیل می‌شود؟

فارین پالسی در ادامه یادداشت ادعایی‌اش آورد، حزب‌الله یک روز پس از حملات حماس در 7 اکتبر 2023 به اسرائیل که زمینه ساز جنگ ویرانگر اسرائیل در غزه شد، به نبرد پیوست. تخمین زده می‌شود که حزب‌الله یکی از نیرومندترین گروه‌های مقاومت در جهان، حدود 150 هزار موشک و حدود 30 هزار جنگنده و 20 هزار نیروی ذخیره در آغاز جنگ داشته و همچنین شبکه‌ای از پایگاه های مستحکم در سراسر لبنان تعریف کرده است. براساس ارزیابی‌ها برخی از سیستم‌های حزب‌الله با دقت هدایت می‌شدند و این گروه را قادر می‌ساخت تا پایگاه‌های نظامی، فرودگاه‌ها و دیگر زیرساخت‌های حیاتی اسرائیل را هدف حملات دقیق قرار دهد. این گروه همچنین از تعداد زیادی سامانه‌های هدایت‌نشده اش برای پرتاب گلوله‌های سنگین علیه اسرائیل استفاده کرده و می‌کند.

علاوه بر این، اعضای حزب‌الله به خوبی آموزش دیده و پس از سال‌ها جنگ در سوریه، از تجربه بالایی برخوردار بوده و هستند. اما به ادعای این نشریه در طول یک سال گذشته، توان این گروه به واسطه حملات اسرائیل تحت تاثیر قرار گرفته است. تل آویو در یک عملیات اطلاعاتی در ماه سپتامبر، هزاران پیجر متعلق به حزب الله، واکی تاکی و برخی لپ تاپ‌ها را منفجر کرد و بخشی از اعضای حزب الله در جریان این حمله جان خود را از دست داده یا زخمی شدند. اسرائیل همچنین به شکلی سیستماتیک رهبران ارشد حزب الله، از جمله شهید سیدحسن نصرالله، رهبر کاریزماتیک و و تعداد دیگری از چهره‌های برجسته این حزب را ترور کرد.

به ادعای فارین پالسی، مقامات آمریکایی و اسرائیلی ادعا می‌کنند که اسرائیل بخشی از زرادخانه موشکی حزب الله را هدف قرار داده و عملیات زمینی اسرائیل در امتداد مرز اسرائیل و لبنان تونل‌ها و مواضع حزب الله را تخریب کرده است؛ ادعایی که دلیلی برای اثباتش در دست نیست. در شرایط کنونی حزب‌الله توانسته چندین بار اسرائیل را هدف حملات موشکی سنگینی قرار دهد.

در همین راستا گروهی براین باورند که حزب‌الله تلاش خواهد کرد تا زرادخانه تسلیحاتی خود را احیا کند و کیفیت سیستم‌های خود را افزایش دهد. پس از جنگ سال 2006 بین اسرائیل و حزب‌الله، این گروه توانست خود را بازتعریف کرده و توان نظامی‌اش را افزایش داده و به تهدیدی وجودی علیه تل آویو تبدیل شود.

به ادعای فارین پالسی ایران و روسیه دو کشوری هستند که می‌توانند حزب الله را در این فرایند یاری رسانند. به ادعای فارین پالسی، روسیه در این زمینه کارت‌های قدرتمندی در اختیار دارد. حزب الله و روسیه در سوریه با یکدیگر همکاری داشتند و روسیه از زمان آغاز حمله تمام عیار خود به اوکراین در سال 2022، همکاری نظامی نزدیکی (ادعایی) با ایران تعریف کرده است.

از همین رو مسکو ممکن است به عنوان بخشی از تلاش‌هایش برای رویارویی با ایالات متحده؛ مقوله‌ای که در سیاست خارجی این بازیگر تعریف شده، تصمیم بگیرد تا حمایت‌های خود به حزب الله لبنان را افزایش دهد.

download

آتش بس و تغییر دکترین هسته‌ای ایران

فارین پالسی در ادامه گزارش ادعایی‌اش به رویکرد احتمالی تهران اشاره دارد و ادعا می‌کند، ایران از حامیان اصلی حزب الله و دیگر اعضای مقاومت در منطقه است. ایران و حزب‌الله روابط بسیاری نزدیکی با یکدیگر دارند و از همین دور از ذهن نخواهد بود اگر تهران در فرایند بازسازی این حزب مشارکت داشته باشد. پیشتر ایران و اسرائیل از منطقه خاکستری خارج شده و رویارویی در سایه را کنار گذاشته و درگیری مستقیم را برای نخستین بار تجربه کرده‌اند. اخیرا نیز تهران اعلام کرده که برای عملیات نظامی جدید علیه اسرائیل(وعده صادق 3) آماده می‌شود؛ گزاره‌ای که می‌تواند دور تازه رویارویی‌ها را رقم بزند.

به ادعای فارین پالسی حتی اگر ایران اسرائیل را هدف قرار ندهد، از رویکرد نظامی حوثی‌ها علیه تل آویو استفاده خواهد کرد, گروهی از اعضای مقاومت که در طول جنگ در غزه با هدف قرار دادن کشتی‌های اسرائیلی یا کشتی‌های در مسیر این بازیگر، زمینه را برای اختلال در فرایند کشتیرانی فراهم کرده‌اند.

در چنین شرایطی سوالی که پاسخش مبهم است، این است، آیا با افزایش تنش‌ها بالاخص در شرایطی که ترامپ برای ورود به کاخ سفید  آماده می‌شود، احتمال تغییر دکترین هسته‌ای ایران وجود دارد یا خیر.

به ادعای تحلیلگران غربی ایران در آستانه گریز هسته‌ای قرار دارد. بر اساس داده‌های اطلاعاتی ایالات متحده که ماه ژوئیه رسانه‌ای شده، ایران به افزایش ذخایر اورانیوم، غنی سازی و توسعه و پیشرفت برنامه هسته‌ای خود ادامه داده و بهره‌برداری از سانتریفیوژهای پیشرفته را در دستور کارش تعریف کرده است. به ادعای نهادهای اطلاعاتی غرب ایران با پیشبرد برنامه هسته‌ای خود در آستانه گریز هسته‌ای قرار گرفته و در شرایط کنونی این احتمال وجود دارد که تهران برای افزایش و تثبیت توان بازدارندگی‌اش دکترین هسته‌ای‌اش را تغییر دهد. به ادعای ناظران این گزاره می‌تواند عاملی محرک قلمداد شده و زمینه را برای حمله ادعایی نظامی اسرائیل و آمریکا به تاسیسات ایران هموار کند.

2024-11-26t132834z-573283890-rc2ycbakw1wy-rtrmadp-3-israel-palestinians-lebanon_4763626_20241127074228

صلح شکننده

اسرائیل جنگ علیه حزب‌الله را با ادعای بازگرداندن آوارگان اسرائیلی به شمال گسترش داد که مستلزم پایان دادن به حملات فرامرزی حزب‌الله است. غیرنظامیان لبنانی نیز به نوبه خود به ثبات در امتداد مرز اسرائیل و لبنان برای بازگشت به جنوب کشورشان نیاز دارند.

به ادعای فارین پالسی غیرنظامیان هر دو طرف در باب بازگشت به خانه محتاط خواهند بود. ناکامی‌های اطلاعاتی و نظامی اسرائیل که زمینه ساز حمله 7 اکتبر شد، اعتبار سرویس‌های اطلاعاتی و نیروهای نظامی اسرائیل را کاهش داد. در همین راستا اسرائیلی‌های ساکن شمال (سرزمین‌های اشغالی) در باب تضمین‌های ادعایی تل‌آویو تردید دارند و شاید ماه‌ها طول بکشد تا بتوانند اعتماد کنند. غیرنظامیان لبنانی آواره شده از جنوب و مناطق تحت کنترل حزب الله در بیروت و سایر نقاط کشور نیز از جنگ دوباره بیم دارند. آنها به احتمال زیاد نگران هستند که اسرائیل به بهانه بازگشت حزب الله به جنوب بار دیگر این منطقه را بمباران کند. از همین رو برای بازگشت تردید دارند، اگرچه بسیاری از آنها فاقد شبکه ایمنی هستند که بتوانند به آن تکیه کنند تا ببینند آیا آتش بس برقرار می‌شود یا خیر.

در چنین شرایطی این امید وجود دارد که توافق آتش بس دوام بیاورد، اگرچه علامت سوال‌های زیادی باقی مانده است. در سال 2006، بسیاری از اسرائیلی‌ها فکر می کردند که عملکرد نظامی آنها ضعیف است و حزب الله مشتاق دور دیگری از رویارویی‌ها خواهد بود. این نگاه بسیار بدبینانه بود چرا که از سال 2006 تا حمله هفت اکتبر حماس، یعنی به مدت 20 سال به صلح پایبند بودند.

در شرایط کنونی دو گزاره ادعایی قابل اعتنا است، نخست حزب الله باید توان نظامی‌اش را بازتعریف کرده و دوم به واسطه عملیات خرابکارانه اسرائیل سیستم امنیتی‌اش را باز تعریف کند. این دو مقوله منوط است که به بازیگری که قرار است بر فرایند صلح نظارت داشته باشد. گزارش‌ها حکایت از آن دارد که ارتش لبنان قرار است به عنوان حائل میان اسرائیل و حزب الله مستقر شود. با این همه به ادعای ناظران ارتش لبنان توان کافی برای اجرای چنین گزاره‌ای را ندارد و اسرائیل با تکیه بر این مقوله ادعایی امنیت را به نهاد نظامی واگذار نخواهد کرد.

در همین راستا این ادعا برجسته شده که اسرائیل به بهانه تلاش‌های حزب‌الله برای بازتعریف توان نظامی و دفاعی‌اش ممکن است سیستم‌های تسلیحاتی و انبارهای نظامی این گروه را هدف قرار دهد؛ متغیری که قادر است زمینه ساز دور تازه‌ای از تنش‌ها باشد.

به ادعای فارین پالسی،پس از 7 اکتبر، اسراییل به بازدارندگی کمتر اعتماد می‌کند و بیشتر معتقد به ضعیف نگه داشتن دشمنان است. از همین رو این بازیگر ممکن است حملات محدود را راهی برای احیای توان بازدارندگی اش قلمداد کند؛ حملاتی که خطر بازگشت تنش ها و جنگ را به همراه دارد.

 

منبع خبر "اقتصادنیوز" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.