به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا،طی دو دهه گذشته، ضعف در برنامه‌ریزی و اجرای پروژه‌های زیرساختی، باعث شده تا مدیریت پسماند در شهرهای شمالی، به‌ویژه ساری، با چالش‌های جدی مواجه شود. یکی از مسائل اصلی، عدم تکمیل پروژه‌های زباله‌سوز است. پروژه‌ای که در ساری بیش از ۱۳ سال پیش آغاز شد، هنوز به بهره‌برداری نرسیده است.
دلایل انتقال زباله از ساری
این تأخیر، همراه با تعطیلی مراکز دفن زباله در برخی نقاط به دلیل فشارهای مردمی و احکام قضایی، شهرداری‌ها را ناچار کرده تا به انتقال زباله به استان‌های دیگر روی بیاورند. برای نمونه، سایت دفن زباله بابل به دلیل آلودگی‌های زیست‌محیطی و شکایات متعدد مردم منطقه تعطیل شد. این در حالی است که جایگزینی برای این مراکز در نظر گرفته نشده است.
مخالفت‌های قانونی و زیست‌محیطی
انتقال روزانه ۲۵۰۰ تن زباله از ساری به تهران، به‌ویژه به منطقه آرادکوه، نگرانی‌های شدیدی در میان فعالان محیط‌زیست ایجاد کرده است.
مدیرکل محیط‌زیست استان تهران در واکنش به این اقدام اعلام کرد که این انتقال بدون هماهنگی و اخذ مجوزهای لازم صورت گرفته است.
او گفت: هیچ توافق رسمی بین مبدأ و مقصد وجود نداشته و حتی مراجع قضایی به این موضوع ورود کرده‌اند.علاوه بر این، انتقال زباله از یک استان به استان دیگر، به دلیل حمل‌ونقل غیر اصولی و عدم استفاده از پوشش‌های مناسب، می‌تواند آلودگی‌های زیست‌محیطی جدی ایجاد کند. این موضوع باعث شد که دادستانی دستور توقیف ادوات و ماشین‌آلات حمل زباله در صورت تکرار این تخلف را صادر کند.
نقش مدیریت محلی و مسئولیت‌ها
فربد فخاری رییس اداره آب، خاک و پسماند اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران به خبرنگار اجتماعی رکنا گفت:طبق قانون مدیریت پسماند، شهرداری‌ها، بخشداری‌ها و دهیاری‌ها مسئولیت مدیریت پسماند در محدوده‌های خود را بر عهده دارند. اما این سئوال مطرح است که چرا این نهادها طی دهه‌های گذشته نتوانستند برنامه‌های پایداری را برای مدیریت زباله طراحی و اجرا کنند؟
رییس اداره آب، خاک و پسماند اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران در ادامه تاکید کرد:شهرداران، به‌عنوان مدیران اجرایی پسماند، باید تمام مراحل از جمع‌آوری و تفکیک تا دفع نهایی زباله را مدیریت کنند. اما متاسفانه این وظایف، به‌ویژه در شمال کشور، با ناکارآمدی و سوءمدیریت روبه‌رو بوده است. از سوی دیگر، سازمان مدیریت پسماند استان مازندران که به‌تازگی شکل گرفته، هنوز به اهداف خود در هماهنگی و نظارت بر مدیریت پسماند نرسیده است.
عواقب زیست‌محیطی و اجتماعی
او در ادامه اضافه کرد:انتقال زباله‌های ساری به آرادکوه یا حتی به استان گلستان، علاوه بر تحمیل هزینه‌های سنگین، پیامدهای زیست‌محیطی و اجتماعی جبران‌ناپذیری دارد. این زباله‌ها، در صورت عدم مدیریت صحیح، منجر به آلودگی خاک و منابع آبی، گسترش بوی تعفن و بیماری‌های واگیردار خواهند شد.
فخاری به دلایل تعطیلی سایت زباله ساری اشاره کرد و افزود:از سوی دیگر، اعتراضات مردمی در مناطق مختلف شمال کشور نشان می‌دهد که ساکنان محلی به شدت از تخریب محیط‌زیست خود نگران هستند. این اعتراضات بارها منجر به تعطیلی مراکز دفن زباله شده، اما جایگزینی برای این مراکز ارائه نشده است.
این کارشناس ادامه داد: کارشناسان بر این باورند که راه‌حل این بحران، در اجرای فوری پروژه‌های زباله‌سوز، تصفیه شیرابه و بازچرخانی زباله‌هاست. ایجاد زیرساخت‌های مناسب، مانند زهکشی و کانال‌کشی در مراکز دفن زباله، نیز از اهمیت زیادی برخوردار است.
او تاکید می کند: نقشه راهی که از سال گذشته برای مدیریت پسماند مازندران تدوین شده، اگر به‌درستی اجرا شود، می‌تواند به کاهش مشکلات موجود کمک کند. با این حال، تحقق این اهداف، نیازمند تخصیص اعتبارات کافی و عزم جدی مسئولان محلی و کشوری است.تا آن زمان، ادامه این روند نه‌تنها محیط‌زیست شمال و تهران را به خطر می‌اندازد، بلکه اعتماد عمومی به مدیریت شهری را نیز خدشه‌دار خواهد کرد.
