به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما  ؛ آقای دکتر حسن عابدینی کارشناس ارشد مسائل بین الملل با حضور در ویژه برنامه کودتا در کره جنوبی در شبکه خبر  به بررسی وضعیت کودتا و اوضاع متشنج در این کشور پرداخت .

 

مجری : نگاهی داشته باشیم به آخرین تحولاتی که در ساعات اخیر در کره جنوبی اتفاق افتاده در قاب تصویر هم تصاویر را مشاهده می‌کنید در کره جنوبی، اعلام حکومت نظامی شده، در همین زمینه قرار است گفتگو داشته باشم با آقای دکتر حسن عابدینی کارشناس ارشد مسائل بین الملل که در استودیو شبکه خبر با ما هستند.

 

 

عابدینی : کره جنوبی کشوری است که دستکم سه بار سه تا کودتا از زمان سال ۱۹۴۸ که کره جنوبی شکل گرفت و عملا شبه جزیره کره تبدیل به دو تا کره شد، کره شمالی و کره جنوبی، البته این شبه جزیره که تبدیل به دو کره شد در سال ۱۹۵۰ تا ۱۹۵۳ دو تایی یک جنگ مستمری با همدیگر داشتند که کره شمالی گرایش به اتحاد جماهیر شوروی داشت و کره جنوبی گرایش به تفکر غربی و لیبرالیستی و کاپیتالیستی، بنابراین سابقه کودتا در کره جنوبی سابقه کم نظیری نیست، یعنی حداقل سه بار فکر می‌کنم سال ۱۹۶۰، ۱۹۸۰ که یک درگیری خونینی در گوآنجو اتفاق افتاد معروف شد به قیام گوآنجو و در سال ۱۹۷۹، اما اتفاقی که امروز افتاد این یک ریشه یکساله دارد.

 

بعد از این که ما شاهد بودیم که رئیس جمهور آقای کیم، طی یک سال گذشته که به مقام ریاست جمهوری منصوب شد در مجلس و پارلمان دیدگاه مخالف آقای کیم بود، به همین دلیل این کارشکنی می‌کرد از طریق رایی که به لوایحی می‌داد که مخالف نظر دولت بود از دید دولتی‌ها و بار‌ها و بار‌ها جانشین آقای کیم، یول معتقد بود که مجلس مانع از پیشبرد برنامه‌هایی می‌شود که ما داریم انجام می‌دهیم و به همین دلیل درگیری بین پارلمان و دولت کاملا یک درگیری مستمری بود، اما اتفاقی که در این مرحله افتاد در مجلس در کمیته بودجه، یک بودجه‌ای را تصویب کردند که این بودجه خیلی ریاضتی بود و آقای رئیس جمهور معتقد بود که این بودجه نمی‌تواند زمینه پیشبرد اهداف دولت را تامین کند، به همین دلیل بعد از ظهر امروز یک جلسه‌ای برگزار کرد و بعد از آن آمد در تلویزیون و به صراحت گفت که این‌ها می‌خواهند کودتا کنند یعنی کودتای پارلمانی نه، کودتای نظامی نه، اما چرا این اتهاماتی که به مجلسی‌ها زده رئیس جمهور یکی این است که این‌ها طرفدار کره شمالی هستند، کره شمالی از سال ۱۹۵۰ که یک جنگ سه ساله با کره جنوبی داشت و بعد هم این جنگ استمرار پیدا کرد و مستمرا مخالفین دولت کره جنوبی نه در این دوره که در دوره‌های مختلف متهم می‌شوند که حامی کره شمالی هستند.

 

عابدینی: به نظرم تصور است یعنی واقعیت قضیه کره جنوبی یک ثبات سیاسی دارد یعنی از سال ۱۹۸۰ که قیام گوآنجو اتفاق افتاد تا الان که می‌شود نزدیک ۴۴ سال، یعنی ۸۰ تا ۲۰۰۰ میلادی الان هم ۲۴ است یعنی طی ۴۴ سال گذشته ما حتی در یک مقطعی یک حکومت کاملا دموکراتیک در کره جنوبی به قدرت رسید و بعد هم البته نوع ساختار حکومت کره جنوبی به گونه‌ای است که یکی از کشور‌های تحت سلطه  امریکایی‌ها هم تلقی می‌شود بخاطر این که همین الان حدود ۳۷-۳۸ هزار جنگجوی آمریکایی در کره جنوبی هستند و حتی کره جنوبی از لحاظ نظامی زیر چتر امنیتی ایالات متحده است،

 

عابدینی : ارتش دارد یعنی برعکس ژاپن که در بند نهم قانون اساسی خودش داشتن ارتش منع شده در کره جنوبی این طور نیست، اما در سال‌های گذشته کمتر میزان بودجه نظامی به آن توجه می‌شد، گرچه طی ۴-۵ سال گذشته کره جنوبی یکی از کشور‌هایی است که جزء ۱۰ کشوری است که بیشترین میزان بودجه نظامی دنیا را به خودش اختصاص داده، یعنی این طور نیست که کره جنوبی به دلیل این که در حوزه اقتصاد قوی است، دیگر به سمت تقویت بنیه نظامی خودش نرفته باشد، رفته، اما به صورت تاریخی، چون کره جنوبی مقابل کره شمالی است که کره شمالی خط مماس تفکر سوسیالیستی است و کمونیستی است بنابراین امریکا آمده این جا مستقر شده که مانع از گسترش تفکر کمونیست به سمت شرق آسیا بشود، علت اصلی این قضیه هم این است که خودش را می‌گوید که من باید مستقر بشوم این جا تا تفکر کمونیستی از کره شمالی به این طرف نیاید، این موضوع، موضوع دوران جنگ سرد بود ولی علیرغم این که دوران جنگ سرد در سال ۱۹۹۰-۹۱ میلادی با فروپاشی دیوار برلین عملا از بین رفت، اما امریکایی‌ها این جا را تخلیه نکردند، نه کره جنوبی را تخلیه کردند نه ژاپن را، همچنان حدود ۵۰ هزار جنگجوی امریکایی در پایگاه‌های مستقر در ژاپن هست در پایگاه‌های مستقر در کره جنوبی هم هنوز جنگجو‌های نظامی آمریکایی که حدودا ۵-۶ هزار نفر برآورد می‌کنند همچنان مستقر هستند. 

 

عابدینی : دولت ایالات متحده آمریکا در طی ۱۰ سال گذشته کره جنوبی و ژاپن را تحت فشار قرار داده که شما باید هزینه‌های حضور نیرو‌های نظامی آمریکا را در ژاپن و در کره جنوبی بدهید، یک بحث این است، یک بحث هم خرید سلاح است، چون در دوران کیم جونگ اون که در کره جنوبی به قدرت رسید و یک فرد کاملا دموکراتیک و حتی برنده جایزه صلح نوبل شد، این آمدند و ایشان زمینه را فراهم کرد برای دیدار خانواده‌های دو کره، که خانواده‌هایی که در کره جنوبی هستند و در کره شمالی هستند و از سال ۱۹۵۰ تا ۵۳ که جنگ اتفاق افتاد عملا آمدند یک خط فرضی را به عنوان مرز دو کشور ایجاد کردند این خط فرضی چه اتفاقی افتاد؟ یعنی از وسط یک روستا گذشته، نصف شان در کره شمالی هستند و نصف شان در کره جنوبی هستند مثلا برادر در کره شمالی است و خواهر در کره جنوبی است، در دهه نود این زمینه فراهم شد تا این‌ها یک دیداری را بعد از سالیان دراز با همدیگر داشته باشند، اما این مسئله ادامه پیدا نکرد بخاطر این که اگر این مسیر دنبال می‌شد و عملا وحدت دو کره اتفاق می‌افتاد دیگر حضور نظامی ایالات متحده آمریکا در شبه جزیره کره بی معنا می‌شد، بنابراین بعد از یک مدتی آمدند و موضوع دیدار خانواده‌های دو کره را برهم زدند و انجام نشد و الان هم دیگر انجام نمی‌شود، اما اتفاقی که الان افتاده به نظرم بیشتر جنبه سیاسی وجود دارد که الان در هر کشوری ممکن است بین مجلس و دولتش یک اختلاف نظر‌هایی باشد یک لایحه‌ای دولت بدهد و مجلس آن را نپذیرد یا تعدیل کند و این که آقای یون یول آمد و گفت که کودتا می‌خواست بشود یک حرف تازه‌ای است 

 

 عابدینی : نه، بخاطر این که کودتا معمولا بر اساس حرکت نظامیان صورت می‌گیرد و اصلا امریکایی‌ها آنقدر آنجا مستقر هستند و نیرو دارند که اجازه کودتا نمی‌دهند اصلا نظامی ارشدی که بتواند علیه رئیس جمهور کودتا بکند به نظر من اصلا وجود خارجی ندارد، این بیشتر یک شاید اگر می‌گفت کودتای سیاسی درست است، مثلا می‌گوید که مجلس در اختیار حزب دموکراتیک است حزب دموکراتیک حزب مخالف دولت است و این‌ها در مجلس آمدند مقابل سیاست‌های رئیس جمهور ایستادند و ایشان به جای این که رایزنی کند، مشکل را حل کند، آمده متهم کرد به کودتا، باید منتظر شد ببینیم که این کودتا آیا به انحلال مجلس می‌انجامد که اصلا اگر این اتفاق بیفتد یک فرآیند سیاسی تازه‌ای در

 

 

عابدینی : اصلا در شرق آسیا، چون ما در شرق آسیا مدت‌های مدید بود که بحث کودتا وجود نداشت و اصلا حالا ما فقط  به عنوان یک حرکت تازه در شرق آسیا، چون الان مثلا ما در ژاپن از سال ۱۹۴۵ که جنگ اتفاق افتاد و شکست خورد ژاپن در جنگ جهانی دوم تا الان غیر از یک دوره کوتاهی بقیه کل حکومت در اختیار یک حزب است، یا مثلا شما می‌آیید این طرف‌تر مثلا چین است تایوان است بعد می‌روید مغولستان است بعد تا فیلیپین، مالزی، اندونزی این‌ها و تا حتی ویتنام، تا آخر که هست به نظرم اصلا اتفاق اینطور ما نداشتیم که سر یک جریان سیاسی متهم بشوند به کودتا و من فکر می‌کنم اصلا لفظ کودتا برای این اتفاقی که افتاده در شبه جزیره کره و کره جنوبی خیلی با مسما نیست.

 

عابدینی : رئیس جمهور با رای مردم انتخاب می‌شود و مجلس هم با رای مردم انتخاب می‌شود، اما در کشور‌های مختلف هم این وضعیت وجود دارد که گاهی اوقات ممکن است حزبی که از رئیس جمهور حمایت می‌کند یک حزب باشد، حزبی که وارد مجلس می‌شود از یک حزب دیگری باشد و مخالف باشند ولی اختلاف سیاسی بین این دو در همه کشور‌ها تقریبا وجود دارد این اتفاق ممکن است بیفتد مثلا ما در دوره قبل در این دوره کنگره امریکا شامل نمایندگان و مجلس سنا هر دو در انتخابات اخیر وابسته به جمهوری خواهان شدند.

 

عابدینی: کنگره آمریکا شامل مجلس نمایندگان و مجلس سنا هر دو در انتخابات اخیر وابسته به جمهوری‌خواهان شدند و جمهوری‌خواهان اکثریت را به دست آوردند، اما در دور قبل یکیشون در اختیار دموکرات‌ها بود یعنی اکثریت با دموکرات‌ها بود ممکن است اینها سد پیش برد امور و سیاست‌های رئیس جمهور بشوند، اما اینکه این را تلقی به کودتا کنیم حالا باید منتظر بشویم ببینیم که چه دلایلی را رئیس جمهور اقامه می‌کند و تا کجا می‌خواهد این را پیش ببرد به نظر می‌رسد ممکن است روسای احزاب بنشینند با همدیگر گفتگو کنند و مشکل را به گونه‌ای حل کنند، چون این مسئله به ثبات و حیثیت سیاسی کره جنوبی صدمه جدی زده در همین خبر‌هایی که ظرف این یکی دو ساعت گذشته آمده و ممکن است بدتر از این هم اتفاق بیفتد.

سوال : بر اساس آنچه که اشاره کردید نوع رابطه‌ای که بین کره جنوبی و ایالات متحده آمریکا وجود دارد و خوب در دوره قبلی ریاست جمهوری آقای ترامپ ما شاهد بودیم که هم از کره به نوعی استفاده می‌کردند برای فشار آوردن به چین و هم موضوع تایوان را سعی می‌کردند که پررنگ کنند که یک سری اتفاقات در آن منطقه باشد می‌توانیم بین روز‌های آینده آمریکا و آغاز دوره جدید ریاست جمهوری آقای ترامپ و تحولات کره ارتباط قائل باشیم یا نه باز هم باید صبر کنیم ببینیم چه خواهد شد؟ 

 عابدینی : من فکر می‌کنم الان خیلی زود است تا ما در مورد این موضوع داوری کنیم یا تحلیل کنیم به خاطر اینکه اینقدر همه تحلیلگران را شگفت زده کرده که کمتر الان می‌آیند روی این تحلیل کنند که چه اتفاقی ممکن است بیفتد گرچه دونالد ترامپ در دوره قبل سیاست خودش را بر این قرارداد که تنش میان ایالات متحده با کره شمالی را کاهش بدهد یک نشست در ویتنام برگزار کرد و یک نشست هم آمد و رفت در خط مرزی که خطی هست که یا جایی هست که منطقه خلع سلاح شده بین کره شمالی و کره جنوبی در آنجا آمد با رئیس جمهور کره شمالی هم دیداری کرد، اما این منجر به کاهش تنش بین کره شمالی و ایالات متحده نشد،  

چون کره شمالی یک صحبتی دارد و اون هم می‌گوید که چند موضوع باید آمریکا در واقع رعایت کند تا تنش زدایی شود یک اینکه نیروهایش را از کره جنوبی خارج کند ۳۵ تا ۳۶ هزار جنگجو را از کره جنوبی خارج کردند که بیش از ۷۰ سال آنجا مستقر هستند کار خیلی سختی است که آمریکایی‌ها این را انجام نخواهند داد نکته دوم می‌گوید چتر امنیتی و اتمی بر روی کره جنوبی را بردارد که این هم همینطور است مشکل است نکته بعدی می‌گوید نه تنها باید این کار را بکند بلکه بیاید ناو‌های جنگی خودش را در واقع در حوزه نزدیک به شبه جزیره کره و ژاپن هم بردارد، چون به صورت تاریخی یک اختلافاتی بین کره شمالی و ژاپن وجود دارد در حدود سال ۱۹۱۰ تا سال ۱۹۴۵ یعنی به مدت ۳۰ سال ژاپنی‌ها شبه جزیره کره را اشغال می‌کنند و اونجا در واقع یک جنگی را بر ضد مردم شبه جزیره کره تدارک می‌بینند که آمار‌ها نشان می‌دهد بر اساس آمار‌هایی که خود کره‌ای‌ها می‌گویند یک چیزی حدود ۷۰۰ هزار در واقع می‌گویند برده جنسی و افراد مختلفی اینجوری در جبهه بودند، چون ۳۰ سال ادامه پیدا کرده اشغال بنابراین هنوز تا ۱۰ تا ۱۵ سال پیش حتی در کتاب‌ها ژاپن به عنوان اشغالگر استفاده می‌کردند و اگر نخست وزیر ژاپن می‌رفت از معبدی که در آنجا کشته شدگان می‌ژاپنی که در جنگ شبه جزیره کره کشته شده بودند بازدید می‌کرد می‌گفتند که اینها جنایتکاران جنگی هستند و اعتراض می‌کردند به ژاپن بنابراین این اختلاف وجود دارد و حتی تا مدتی پیش اصلاً اجازه نمی‌دادند سرود یا موسیقی از ژاپن در کره چه کره جنوبی و چه کره شمالی پخش شود حالا کره شمالی که پخش نمی‌شد حتی کره جنوبی هم نسبت به ژاپن یک اعتراضی داشت هنوز هم اختلافات بر سر چند جزیره بین کره جنوبی و ژاپن وجود دارد یعنی اختلافات اختلافات تاریخی است. 

 عابدینی : به نظر من عقلای قم در کره جنوبی و خود هم ارتباطاتی ه با ایالات متحده آمریکا دارد و ارتباطاتی که با اروپا دارد و هم نقشی که در اقتصاد بین‌الملل دارد من فکر می‌کنم این اختلاف سیاسی حل خواهد شد یعنی استمرار پیدا نمی‌کند و این ناشی از یک حرکت غیر عقلانی بوده که صورت گرفته اینکه مجلس طرح بودجه را قبول نکرده و حتی قصد داشته که استیضاح کند رئیس جمهور را این دلیلی بر این نمی‌شود که بیاید نیروی نظامی را برده داخل مجلس و این اصلاً سابقه نداشته در یک همچین وضعیتی غیر از انقلاب‌های رنگینی که می‌آمدند جلوی برخی از پارلمان‌ها جمع می‌شدند و بعد ممکن بود اون هم برخی از معارضین می‌رفتند در داخل مجلس و الان نیروی نظامی وارد مجلس کرده که یک اتفاق کم نظیر و به نظرم می‌رسد که چهره و وجهه سیاسی کره جنوبی در نظام بین‌الملل بهش خدشه وارد شده و این حتی می‌تواند فردا صبح روی بازار سهام کره جنوبی و حتی در شرق آسیا تاثیر بگذارد تاثیر منفی بگذارد و تا مدتی کره جنوبی را در نظام بین‌الملل یک نظام غیر دموکراتیک تلقی کند و احتمالاً این منجر به این خواهد شد که رئیس جمهور مجبور شود از قدرت کناره‌گیری کند چرا که در واقع این شرایط طی ۴۴ سال گذشته در کره جنوبی سابقه نداشته.