محاسبه روز تخمک گذاری به زوجین کمک می‌کند تا بهترین زمان برای اقدام به بارداری را شناسایی کنند. این فرآیند معمولاً با توجه به طول چرخه قاعدگی و تغییرات هورمونی بدن صورت می‌گیرد. تخمک ‌گذاری معمولاً در میانه چرخه قاعدگی اتفاق می‌افتد. یعنی اگر چرخه قاعدگی ۲۸ روزه باشد، این اتفاق در روز چهاردهم رخ می‌دهد. البته این زمان می‌تواند بسته به طول چرخه قاعدگی هر فرد متفاوت نیز باشد. این مقاله را بخوانید تا کاملاً با نحوه محاسبه تخمک گذاری آشنا شوید.

تخمک گذاری چیست؟

به فرایند آزاد شدن تخمک از تخمدان و آماده‌سازی آن برای باروری تخمک گذاری می‌گوییم. این فرایند معمولاً در نیمه اول چرخه قاعدگی اتفاق می‌افتد و در طی آن، یک تخمک بالغ از یک فولیکول در تخمدان آزاد و وارد لوله فالوپ می‌شود تا خود را برای لقاح توسط اسپرم آماده کند. لازم به ذکر است که تخمک ‌گذاری بسته به طول و نظم چرخه قاعدگی فرد معمولاً یک یا دو بار در ماه اتفاق می‌افتد.

به فرایند آزاد شدن تخمک از تخمدان و آماده‌سازی آن برای باروری تخمک گذاری می‌گوییم.

چرخه قاعدگی زنان معمولاً بین ۲۱ تا ۳۵ روز است که از روز اول قاعدگی تا روز قبل از شروع قاعدگی بعدی محاسبه می‌شود. در زنانی که چرخه ۲۸ روزه دارند، تخمک ‌گذاری معمولاً در حدود روز چهاردهم از شروع قاعدگی اتفاق می‌افتد، اما در زنان با چرخه‌های کوتاه‌تر یا بلندتر، تخمک ‌گذاری ممکن است زودتر یا دیرتر از این زمان باشد.

علائم تخمک گذاری

قبل از آشنایی با محاسبه روز تخمک گذاری باید علائم تخمک گذاری را بشناسید. این علائم برای بعضی از زنان واضح و برای بعضی دیگر کمتر محسوس هستند، اما به طور کلی علائم شایع تخمک گذاری عبارتند از:

• افزایش ترشحات واژن: یکی از شایع‌ترین علائم تخمک ‌گذاری، تغییر در ترشحات واژن است. در واقع، در روزهای تخمک ‌گذاری، ترشحات واژن شفاف، رقیق، چسبناک‌ و شبیه به سفیده تخم ‌مرغ خام می‌شوند. این تغییرات به اسپرم کمک می‌کند تا راحت‌تر به سمت تخمک حرکت کند.
•  درد تخمک ‌گذاری: برخی از زنان در زمان تخمک ‌گذاری خود درد یا ناراحتی خفیفی را در ناحیه پایین شکم‌شان احساس می‌کنند که دلیل ایجاد آن، همان فرآیند آزادسازی تخمک از تخمدان است.
• افزایش دمای بدن: بعد از تخمک ‌گذاری، سطح هورمون پروژسترون در بدن افزایش می‌یابد که می‌تواند دمای بدن را به میزان کمی افزایش دهد. پس اگر دمای بدن شما به مدت سه روز متوالی بالا بماند، احتمالاً تازه تخمک گذاری کرده‌اید.
• تغییر در روحیه: برخی از زنان در زمان تخمک ‌گذاری احساسات متفاوتی را تجربه می‌کنند که می‌تواند افزایش میل جنسی، احساس سرزندگی یا حساسیت بیشتر به تغییرات محیطی را شامل شود.

زمان تخمک گذاری

برای محاسبه زمان تخمک گذاری باید بدانید که این فرآیند معمولاً ۱۲ تا ۱۶ روز قبل از شروع قاعدگی بعدی اتفاق می‌افتد. یعنی اگر شما چرخه قاعدگی منظم و ۲۸ روزه داشته باشید، تخمک ‌گذاریتان احتمالاً در روز چهاردهم بعد از شروع قاعدگی خواهد بود، اما این زمان می‌تواند بسته به طول و نظم چرخه قاعدگی هر فرد متغیر باشد.

برای محاسبه دقیق زمان تخمک گذاری، باید طول چرخه قاعدگی شما به ‌دقت اندازه‌گیری شود.

به عنوان مثال، تخمک ‌گذاری زنانی که چرخه قاعدگی کوتاه‌تر از ۲۸ روز دارند، ممکن است زودتر از روز چهاردهم اتفاق بیفتد. به همین ترتیب، در زنانی که چرخه قاعدگی طولانی‌تری دارند، تخمک ‌گذاری ممکن است دیرتر از روز چهاردهم رخ دهد. بنابراین، برای محاسبه دقیق زمان تخمک گذاری، باید طول چرخه قاعدگی شما به ‌دقت اندازه‌گیری شود.

اهمیت محاسبه زمان تخمک‌ گذاری

آگاهی از زمان تخمک ‌گذاری می‌تواند شانس بارداری زنانی که قصد بارداری دارند را به شدت افزایش دهد. در واقع، تخمک فقط ۱۲ تا ۲۴ ساعت پس از آزاد شدن از تخمدان قابلیت باروری دارد. بنابراین، رابطه جنسی در روزهای نزدیک به تخمک‌ گذاری بیش‌ترین شانس را برای بارداری ایجاد می‌کند. اسپرم نیز می‌تواند تا ۵ روز در دستگاه تناسلی زن زنده بماند که اهمیت رابطه جنسی داشتن در روزهای پیش از تخمک‌ گذاری را بیشتر پررنگ می‌کند.

روش های محاسبه روز تخمک گذاری

محاسبه روز تخمک گذاری با روش‌های مختلفی قابل انجام است که عبارتند از:

• محاسبه روز تخمک گذاری براساس طول چرخه قاعدگی: یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای محاسبه زمان این فرآیند در زنانی که چرخه قاعدگی منظم دارند،  کسر ۱۴ روز از طول چرخه قاعدگی است. برای مثال، اگر چرخه قاعدگی شما ۳۰ روز باشد، تخمک ‌گذاری شما احتمالاً در روز ۱۶ام از شروع قاعدگی اتفاق می‌افتد.
• استفاده از تقویم تخمک ‌گذاری: تقویم تخمک ‌گذاری ابزاری است که برای زنانی که چرخه‌های منظم دارند مناسب است. این ابزار با کمک تاریخ شروع قاعدگی و طول چرخه، زمان‌های تخمک‌ گذاری را پیش‌بینی می‌کند.
• مشاهده علائم فیزیکی تخمک ‌گذاری: برخی از زنان می‌توانند با توجه به علائم فیزیکی خود زمان تخمک ‌گذاری را تشخیص دهند. علائمی مانند تغییر در ترشحات واژن و درد بین پریودها می‌توانند نشان ‌دهنده زمان تخمک‌ گذاری باشند.
• استفاده از کیت‌های پیش‌بینی تخمک‌ گذاری: کیت‌های پیش‌بینی تخمک ‌گذاری می‌توانند با اندازه‌گیری سطح هورمون LH در ادرار، زمان دقیق تخمک ‌گذاری را پیش‌بینی کنند. این هورمون معمولاً در مدت ۱۲ تا ۲۴ ساعت قبل از تخمک ‌گذاری به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.
• آزمایش‌ خون و اولتراسونوگرافی: در برخی موارد، پزشکان می‌توانند از آزمایش‌ خون و اولتراسونوگرافی نیز برای پیش‌بینی زمان تخمک‌ گذاری شما استفاده کنند. این آزمایش‌ها به ‌ویژه در روش‌های کمک باروری مانند IVF بسیار مفید هستند.

نحوه پیش‌بینی روز تخمک ‌گذاری

هم تعیین روز تخمک گذاری و هم پیش‌بینی آن به عوامل مختلفی بستگی دارند که تا این‌جا با بعضی از آن‌ها آشنا شدید. روش‌هایی که دقت پیش‌بینی این فرآیند را افزایش می‌دهند، عبارتند از:

• پیش‌بینی با استفاده از کیت‌های تخمک‌ گذاری: این کیت‌ها با اندازه‌گیری سطح هورمون LH در ادرار پیش‌بینی می‌کنند که تخمک ‌گذاری در طی ۲۴ ساعت آینده رخ خواهد داد و به ‌ویژه برای زنانی که چرخه‌های منظم دارند، مفید و کاربردی هستند.
• بررسی تغییرات دمای بدن: استفاده از دماسنج‌های مخصوص برای بررسی تغییرات دمای بدن می‌تواند پیش‌بینی دقیقی از زمان تخمک ‌گذاری به شما ارائه دهد. در واقع، افزایش دما بعد از تخمک‌ گذاری یک نشانه قابل اعتماد است.
• محاسبه از طریق نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌ها: امروزه اپلیکیشن‌های مختلفی برای رصد چرخه قاعدگی و پیش‌بینی تخمک ‌گذاری وجود دارند که بر اساس داده‌های چرخه پریودی و علائم فیزیکی شما، زمان تخمک ‌گذاری را پیش‌بینی می‌کنند.

سوالات متداول

آیا کیت‌های پیش‌بینی تخمک ‌گذاری دقت دارند؟

بله، این کیت‌ها با اندازه‌گیری سطح هورمون LH در ادرار، زمان دقیق تخمک‌ گذاری را پیش‌بینی می‌کنند و به دقت بالایی نیز می‌توانند زمان مناسب برای بارداری را تشخیص دهند.

آیا استرس می‌تواند زمان تخمک ‌گذاری را تغییر دهد؟

بله، استرس می‌تواند بر هورمون‌ها تأثیر بگذارد و زمان تخمک‌ گذاری را تغییر دهد. در مواقع استرس شدید ممکن است تخمک ‌گذاری به تأخیر بیفتد یا حتی به طور کامل متوقف شود.

آیا ممکن است در طول یک چرخه قاعدگی چندین بار تخمک ‌گذاری کنیم؟

خیر، تخمک ‌گذاری تنها یک بار در هر چرخه قاعدگی اتفاق می‌افتد. با این حال، در برخی موارد نادر ممکن است دو تخمک به طور همزمان از دو تخمدان مختلف آزاد شوند.

کلام آخر

محاسبه روز تخمک گذاری به افزایش شانس بارداری کمک می‌کند و برای زوج‌هایی که قصد بارداری دارند، یک ابزار مهم به‌ شمار می‌رود. با این حال، همیشه بهتر است قبل از استفاده از هر یک از روش‌های فوق، با پزشک متخصص خود مشورت کنید تا بهترین راه‌حل برای شرایط خاص شما انتخاب شود.

به کلینیک نی نی بان سر بزنید.