آلودگی هوا در تهران و کلان شهرهای ایران موضوع جدیدی نیست. تعداد زیاد خودروهای گازسوز و موتورسیکلت ها، فرسودگی وسایل نقلیه، وسایل نقلیه سنگین با استانداردهای ضعیف که اکثرا با موتورهای دیزل کار می کنند و همچنین صنایع آلاینده واقع در اطراف پایتخت و وجود زیرساخت ضعیف برای توسعه حمل ونقل عمومی از جمله دلایل آلودگی شدید هوا در تهران است. تهرانی ها که هوای بهتری را در فصول بهار و تابستان تجربه می کنند، با بدترین شرایط در روزهای سرد، خشک و بی باران فصول پاییز و زمستان مواجه می شوند. وظیفه ما به عنوان یک شهروند مسئول این است که راه حلی را برای کاهش آلودگی هوا پیدا کنیم که این با استفاده از حمل و نقل عمومی، تست و بازرسی وسایل نقلیه یا حتی کاشت درخت در جلوی خانههایمان امکان پذیر است. اما ما در قبال سلامتیمان نیز مسئول هستیم.
تا آنجا که میتوانید، آنتی اکسیدان مصرف کنید. آنتی اکسیدانها شامل سلنیوم و بتاکاروتن هستند که بهترین دوستان شما در طول روزهای آلودگی هستند. طالبی، انبه، کدوحلوایی، فلفل دلمهای، اسفناج، کلم برگ و زردآلو سرشار از بتاکاروتن هستند. سلنیوم در غذاهای دریایی، مرغ، نان، مغزها و غلات کامل و سبوس دار یافت میشود.
لوتئین: این گروه آنتی اکسیدان در انواع کلم (کلم بروکلی، گل کلم و برگ کلم)، انواع میوهها، سبزیجات نشاستهای (ذرت، نخود فرنگی) تخم مرغ و سبزیجات برگ دار وجود دارد.
سلنیوم: یک ماده معدنی موجود در غذاهای گیاهی، تخم مرغ، مرغ، گوشت قرمز، حبوبات و ماهی است.
کاروتنوئیدها: رنگدانه هایی است که باعث رنگ زرد و نارنجی میوههایی از قبیل هویج، خربزه و سیب زمینی میشود.
لیکوپن: یک ماده شیمیایی موجود در میوه و سبزیجات قرمز از جمله گوجه فرنگی و هندوانه است.
ویتامین A: در هویج، سیب زمینی، سبزیجات برگ دار تیره رنگ و زردآلو به وفور وجود دارد.
ویتامین C: در مرکبات، سیب زمینی، آناناس، کلم بروکلی، اسفناج و انواع توت وجود دارد.
ویتامین E: آجیل، کره بادام زمینی، جوانه گندم، اسفناج، سویا، ماهی، آوکادو و روغن گیاهی حاوی این ویتامین هستند.
همچنین گوجه فرنگی، انواع توتها، فلفل، هویج، اسفناج، زردچوبه، زنجبیل، بذر کتان، انواع آجیل و غلات سبوس دار نیز دارای خواص ضد التهابی هستند.
در طول آلودگی هوا، شیر، ماست و سایر محصولات لبنی را تا آنجا که میتوانید مصرف کنید. لبنیات حاوی فسفر، منیزیم و کلسیم هستند که به شما در مقابله با اثرات آلودگی هوا بر بدنتان کمک میکند.
پروتئین شیر میتواند سرب را به یک ترکیب محلول تبدیل کند و مانع جذب سرب به بدن شود و سرب را از بدن خارج کند.
کلسیم و آهن، جذب سرب را کمتر میکنند و از این طریق شما را از آلودگی هوا مصون نگه میدارند.
کمبود کلسیم موجب جذب سرب بیشتر
افرادی که کمبود کلسیم دارند، بیشتر در معرض خطر آلودگی با سرب قرار میگیرند. چون گیرندههای فلزات ۲ ظرفیتی در بدن انسان به صورت رقابتی عمل میکنند و در صورتی که این گیرندهها، قبلاً با فلزات مورد نیاز بدن مانند آهن و کلسیم اشباع شده باشند، بدن کمتر در معرض آلودگی با سرب قرار میگیرد برای جلوگیری از آلودگی زیاد با سرب بهتر است لبنیات بیشتری مصرف کنید که منبع غنی کلسیم هستند.
خوردن کرفس، اسفناج، گوجه فرنگی، لیمو شیرین، پرتقال، نارنگی و کاهو را در هرجا هستید، در ماشین، خانه یا در اداره فراموش نکنید. این موادغذایی سرشار از ویتامین ث هستند و طبق مطالعات، این غذاها اثرات مضر آلودگی هوا را کمتر میکنند. ویتامین ای در جوانه گندم، روغنهای گیاهی، گردو، بادام، زیتون و سبزیجات با برگهای سبز یافت میشود. شیر، کره و زرده تخم مرغ نیز منابع خوبی از ویتامین ای هستند.
هر روز یک سیب بخورید زیرا پکتین موجود در آن از شما در برابر مسمومیت با سرب ناشی از آلودگی هوا محافظت میکند.
نوشیدن زیاد آب به کلیهها کمک میکند تا املاح اضافی از بدن خارج شود و ذرات آلودگی مدت کمتری در بدن باقی بماند.
پکتین موجود در موادغذایی باعث جذب شدن سرب موجود در هوای آلوده میشود. این ماده از نفوذ این ماده خطرناک به درون سلولهای بدن، جلوگیری میکند.
خوردن سیب در روز، تاثیر مثبتی در مقابله با عوارض نامطلوب ناشی از آلودگی هوا دارد. موادی مانند توت فرنگی و پرتقال با دارا بودن پکتین یکی از راهکارهای موثر در مقابله با تاثیرات نامطلوب آلودگی هوا هستند.
مصرف مواد غذایی حاوی این ریز مغذی، مانند: نخود سبز، عدس و جوانه گندم و همچنین مصرف مواد غذایی حاوی منیزیم مانند:غلات سبوس دار، لوبیا، سبزیجات (جعفری، کاهو، کلم) مغز (بادام، گردو و پسته) ؛تاثیر بسزایی در تقویت سیستم ایمنی بدن در مقابل آلودگی هوا دارند.
زنجبیل آلایندههای هوا و سایر محرکهایی را که از راههای هوایی و ریهها به بدن وارد میشوند، از بین میبرد. این گیاه پرخاصیت همچنین سرفه را کاهش میدهد و گردش خون را بهبود میبخشد. میدانستید زنجبیل دو برابر پرتقال ویتامین سی دارد؟ پس از خواص و فواید زنجبیل به عنوان یکی از بهترین خوراکی ها برای روزهایی که هوا آلوده است غافل نشوید.
کرفس را به چاشنیها، انواع سالاد، سبزیجات، آبمیوهها، انواع سوپ و انواع خورش مثل خورش کرفس اضافه کنید. مواد مغذی موجود در این سبزی مفید به بدن کمک میکنند تا جذب فلزات سنگین را که عامل بروز بیماری ریوی هستند، کاهش دهند. همچنین کرفس منبع غنی سدیم است که به دفع دی اکسید کربن از بدن کمک میکند.
چای سبز مملو از آنتیاکسیدانهایی است که برای مبارزه با علائم آلرژی ناشی از آلودگی هوا بسیار مفید است. این نوع از چای، التهابهای گلو را تسکین میدهد. همچنین از ریهها در برابر تحریکاتی که معمولا هنگام تنفس در هوای آلوده رخ میدهد، محافظت میکند. علاوه بر این، بدن را به خوبی هیدراته و راههای تنفسی را تمیز نگه میدارد. به بیان بهتر یک نوشیدنی عالی برای تقویت ایمنی و سمزدایی بدن از آلودگیهای هوا است.
کورکومین، یک ماده شیمیایی گیاهی موجود در زردچوبه، دارای خواص ضد التهابی، ضد توموری، ضد قارچی و آنتی اکسیدانی قوی است. گنجاندن کورکومین در تغذیه برای آلودگی هوا میتواند به محافظت در برابر فیبروز ریوی و سرطان کمک کند. شما میتوانید زردچوبه را به صورت ادویه در غذا یا دمنوش خود مصرف کنید.