به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، در روز جهانی مبارزه با فساد، رئیس سازمان بازرسی کل کشور با حضور در برنامه صف اول به پرسش ها درباره اقدامات سازمان بازرسی در مبارزه با فساد پاسخ داد.
سؤال: روز مبارزه با فساد است. برای مقدمه نگاهتان را در بحث فساد و ضرورت‌های برخورد با آن بفرمایید؟
خدائیان: نهم دسامبر، روز جهانی مبارزه با فساد است. فساد اختصاص به یک کشور خاصی ندارد، در همه کشور‌ها معمولاً با درجات متفاوت فساد وجود دارد. اما اینکه چرا آمده‌اند یک روز را بعنوان روز مبارزه با فساد اعلام کرده‌اند، به این علت است که فساد یک جرمی است سازمان یافته، پیچیده، فراملی، یعنی معمولاً جرائم فسادآلود اختصاص به یک کشور ندارند. گاهی می‌بینیم یک جرم مانند پولشویی در چند کشور مجرمین فعالیت دارند و با هم همکاری دارند و از جرائم ساده متفاوت است. از طرف دیگر مرتکبین این جرائم هم افراد عادی نیستند، افرادی هستند که در رشته خودشان نخبه هستند و سعی می‌کنند که جرم را به نحوی انجام بدهند که آثاری از آنها برجای نماند. از طرف دیگر آثار جرم هم بسیار گسترده است، یعنی ممکن است آثار آن در چند کشور تأثیر داشته باشد، در بخش‌های مختلف، فساد انواع مختلفی دارد که یکی از انواع آن فساد مالی است؛ بنابراین ما در جهان یک کنوانسیونی داریم به نام کنوانسیون مبارزه با فساد که در سال ۱۳۸۲ این کنوانسیون به تصویب رسید و در سال ۱۳۸۵ هم کشور ما عضو این کنوانسیون شد تحت عنوان کنوانسیون مریدا، یا کنوانسیون مبارزه با فساد. در آنجا برای کشورهای عضو تکالیفی مشخص شده است، ما در شرع مقدس اسلام هم موضوع مبارزه با فساد را داریم در نهج البلاغه حضرت امیر (ع) خطاب به کارگزاران شان، خطاب به مالک اشتر این نامه را نوشته‌اند که می‌فرمایند اگر کارگزاران تو خیانت کردند و بازرسان شما آن را تأیید کردند، می‌فرمایند به همین میزان کفایت کن و او را با تازیانه کیفر کن، حتی می‌فرمایند قلاده خیانت بر گردنش بیفکن تا همه بدانند که این شخص خیانت کرده است.
سؤال: یعنی با مسئولین بیشتر از افراد عادی برخورد کنند؟
خدائیان: مبارزه با فساد چیزی است که در شرع مقدس اسلام توجه خاصی به آن شده است. فرمایشات مقام معظم رهبری را ببینید، ما گردآوری کرده‌ایم، فرمایشات حضرت امام و مقام معظم رهبری را در رابطه با فساد. بیشترین تأکید را مقام معظم رهبری در این خصوص دارند که من به فراز‌هایی از فرمایشات معظم ایشان اشاره می‌کنم. مقام معظم رهبری می‌فرمایند مبارزه با فساد یک جهاد واقعی است و بعد تشریح می‌کنند که زمانی که شما فرض کنید در جنگ هستید دشمن مقابل شما است او را مشاهده می‌کنید، اما در فساد شما دشمنی نمی‌بینید. می‌فرمایند مبارزه با فساد کار بسیار دشواری است، چرا؟ چون کسی که با فساد مبارزه می‌کند، مخالف پیدا می‌کند، دروغ به او می‌بندند، تهمت می‌زنند و کسی که در صف مقدم است، بیشتر مورد هجمه قرار میگیرد؛ لذا می‌فرمایند بحث مبارزه با فساد یک کار علوی است و قاطعیت علوی را می‌طلبد. می‌فرماید باید عزم همگانی در این خصوص باشد و در بحث مبارزه با فساد، در یکی از فرمایشات شان می‌فرمایند که باید اولویت را ما به پیشگیری بدهیم و بخصوص پیشگیری در قوه مجریه.
سؤال: درباره فرمان ۸ ماده‌ای حضرت آقا صحبت کنیم، اگر بعنوان رئیس سازمان بازرسی که یکی از متولیان اصلی مبارزه با فساد هستید، بخواهید پاسخ بدهید، چند درصد از این فرمان ۸ ماده‌ای محقق شده است؟ چیزی حدود ۲۳ سال می‌گذرد، نظر شما چه است، فکر می‌کنید چند درصد از این ۸ ماده عملیاتی شده است؟
خدائیان: فساد چیزی نیست که ما بگوییم اگر ۲۰ یا ۱۰۰ تا پرونده تشکیل دادیم، فساد ریشه کن شده است. فساد چیزی است که وجود دارد، اینکه بخواهیم درصدی بگوییم، نه من و نه هیچ دستگاهی این درصد را نگرفته است. مهم این است که عزم مسئولین چه در دولت و چه در قوه قضائیه، عزم مسئولین بر این است که با فساد مبارزه شود. اما اینکه تا چه میزان موفق شده‌ایم، هنوز به نظر من جای کار دارد. مقام معظم رهبری فرمودند که نمی‌شود بگوییم فسادی وجود ندارد، فساد سیستمی نیست، اما فساد در هر دستگاه است، ممکن است افرادی بشوید از رانت استفاده کرده یا فسادی کرده است.
سؤال: همین که حکمرانی گسترده‌تر می‌شود قاعدتاً نیاز به مبارزه با فساد جدی‌تر می‌شود نظارت جدی‌تر می‌شود یعنی وظایف حضرتعالی و همکاران شما در این مقوله سنگین‌تر می‌شود. همینطور که بحث فساد می‌کنیم، قرار بود یک سامانه‌ای برای گزارشگران فساد آماده کنید تا افراد بتوانند گزارش‌های خودشان را در بخش فساد ارائه بدهند. این عملیاتی شده است؟
خدائیان: عرض کنم که ما در رابطه با فساد قوانین مختلفی داریم. یکی از این قوانین قانون ارتقای سلامت اداری است، قانون نحوه اصل ۴۹ است در مورد اموال نامشروع و قوانین متعدد. قانون حقیقتاً در ارتباط با مبارزه با فساد ما کم نداریم. یکی از این قوانین که اخیراً به تصویب رسید، قانون حمایت از گزارشگران فساد است. در این قانون مقرر شده است که اولاً یک آئین نامه‌ای به تصویب برسد که این آیین نامه تنظیم تصویب شد و در آن قانون مقرر شده است که سازمان بازرسی با کمک سایر دستگاه‌هایی که گزارش گیرنده هستند، مثل وزارت اطلاعات، اطلاعات سپاه، دیوان محاسبات، حفاظت و اطلاعات قوه قضائیه، یک سامانه‌ای را طراحی کنند که گزارشگران فساد بتوانند از آن طریق گزارش خود را به اطلاع دستگاه‌های گزارش گیرنده برسانند.
سؤال: الان در چه مرحله‌ای است؟
خدائیان: این سامانه را ما قبلاً در سازمان بازرسی داشتیم منتها با کمک سایر دستگاه‌ها آن را ارتقاء بخشیده‌ایم و تقریباً مراحل نهایی خودش را طی می‌کند. اما همین الان هم این سامانه به صورت هوشمند دایر است و اگر چناچه کسی قصد گزارش فساد را داشته باشد، می‌تواند مراجعه کند به درگاه اینترنتی ir.۱۳۶ و یا شماره ۱۳۶. یعنی هر کسی الان بخواهد یک گزارش فسادی بدهد، تلفن بزند، حتی اگر سواد هم نداشته باشد، چون مردم کسانی هستند که در جای جای کشور حضور دارند و عملکرد مسئولین را رصد می‌کنند. اگر کسی گزارشی از فساد دارد یا می‌بیند مسئولی خلاف قانون عمل می‌کند یا تضییع حق می‌کند، می‌تواند با تلفن ۱۳۶ تماس بگیرد. این تلفن هوشمند است، یعنی همین که شکایت بیان می‌شود این سامانه به صورت خودکار ضبط می‌شود، تبدیل به متن می‌شود، به آن مسئول مربوطه ارجاع می‌شود و کد رهگیری دراختیار شخص گزارش دهنده قرار میگیرد. این شخص می‌تواند خودش را معرفی کند و هم می‌تواند ناشناس گزارش بدهد، در هر حال هویت او محرمانه خواهد بود.
سؤال: یکی از حوزه‌های خیلی مهم همان بحث پیشگیری است که به آن به صورت غیر مستقیم اشاره کردید. آیا برنامه‌های منسجم و مشخصی از پیشگیری از فساد دارید یا اینکه نه، متناسب با شرایط پیش می‌روید؟
خدائیان: عرض کردم مقام معظم رهبری، تأکید دارند بر پیشگیری در مبارزه با فساد و در هم شکستن ساختار‌های فسادزا، در فرمایشات ایشان است. ریاست قوه قضائیه هم بار‌ها تأکید کرده‌اند که ما در مبارزه با فساد باید اولویت را بر پیشگیری بگذاریم و نه برخورد و دستگیری افراد. از طرف دیگر در سند تحول قوه قضائیه هم بر این امر تأکید شده است؛ لذا ما سعی کرده‌ایم این را سرلوحه کار‌های همکاران قرار بدهیم. برای تحقق این امر، ما چند اقدام را به صورت موازی در دستور کار قرار داده‌ایم. یکی اینکه سعی کرده‌ایم که امر پیشگیری به صورت علمی باشد، چون پیشگیری وقوع جرم و فساد، خودش یک علم است و در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود. بر این اساس ما سعی کرده‌ایم از نظر نخبگان استفاده کنیم. تفاهم نامه‌های متعددی را با مراکز علمی، دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی تراز اول کشور منعقد کرده‌ایم. حتی یک اندیشکده‌ای اخیراً در دانشگاه امام صادق (ع) به موجب یک تفاهم نامه‌ای ایجاد و افتتاح شد در دانشگاه تهران و سایر دانشگاه‌ها هم این اتفاق افتاد. از طرف دیگر پژوهش‌های میدانی داریم، یک مرکز پژوهش مبارزه با فساد را در سازمان داریم. همکاران سعی می‌کنند هر بخشی که تحت نظارت آنها است، آنها را آسیب شناسی کنند و ما این آسیب‌ها را که شناسایی می‌کنیم، اعم از گلوگاه‌های فساد و یا سایر آسیب ها، اینها را جمع بندی می‌کنیم و دراختیار مسئولین امر در بخش‌های مختلف هم قرار می‌دهیم. هم در دولت قبل این کار را کرده‌ایم و هم در این دولت.
سؤال: نظارت و پیگیری می‌کنید که عملیاتی شده باشد؟
خدائیان: اینها را دراختیارشان قرار می‌دهیم و نظارت می‌کنیم. در مواردی که مهم است مانند بحث شفافیت، ما سال گذشته یک همایشی را داشتیم که با حضور صاحبنظران و حضور سران سه قوه تشکیل شد و سخنرانی کردند و مقالات جمع آوری شد و دراختیار دستگاه‌های مسئول گذاشته شد. علاوه بر آن ما در ابتدای دوره تحول و تعالی یعنی در این دوره، یک کار تحقیقاتی و پژوهشی وسیعی انجام داده‌ایم. حدود ۲ هزار بستر فساد را شناسایی کرده‌ایم، اینها را مورد سنجش و ارزیابی قرار داده‌ایم. ۲۱۳ گلوگاه مهم را شناسایی کرده‌ایم و این را در دستور کار قرار داده‌ایم. یعنی الان ما برنامه‌های سالانه‌ای که داریم به صورت نظارت و بازرسی مستمر، این گلوگاه‌ها را در دستور کار از رأس سازمان تا استانها قرار می‌دهیم که بتوانیم با کمک دستگاه‌های اجرایی نسبت به رفع این گلوگاه‌ها اقدام کنیم. در بازرسی‌هایی هم که داشتیم من آمار ارائه بدهم، فرض کنید در سال گذشته، ۶ هزار و ۱۱۲ نظارت بازرسی یعنی پرونده نظارت بازرسی داشته‌ایم و بازرسی انجام داده‌ایم. نتیجه این بازرسی ما حدود ۱۰ هزار و ۶۱۸ گزارش بود که از این ۱۰ هزار و ۶۱۸ گزارش، قریب به ۶ هزار و ۵۰۰ گزارش جنبه هشداری داشته‌اند. هشدار یعنی اگر ما می‌بینیم در یک دستگاهی فسادی دارد واقع می‌شود، منتظر نمی‌مانیم تا آن جرم اتفاق بیفتد، بلافاصله هشدار می‌دهیم تا مسئول مربوطه متوجه شود و از اقدام خلاف قانون خودداری کند. نتیجه این بازرسی‌های ما حدود ۱۶ هزار و ۷۴۱ پیشنهاد اصلاح فرآیند داشته‌ایم، یعنی از این ۱۰ هزار و ۶۱۸ گزارشی که داشتیم، پیشنهاد‌هایی که به دستگاه‌ها دادیم که فرآیند‌ها اصلاح شوند تا جرمی خلاف قانونی اتفاق نیفتد، حدود ۱۶ هزار و ۷۴۱ مورد بوده است. درحالی که میزان برخورد‌های ما خیلی کمتر از این بوده است. یعنی در ظرف یکسال با تعداد پرونده کیفری که تشکیل داده‌ایم، چیزی حدود هزار و ۵۰ مورد پرونده کیفری بوده است، تخلفات یک قدری بیشتر بوده است، اما بیشتر گزارش‌ها و اقدامات ما جنبه هشداری و پیشگیرانه داشته است.
سؤال: این پیشگیری چقدر در راستای حمایت از تولیدکنندگان و کارآفرین‌ها بوده است. ما تأکید حضرت آقا را هم روی این موضوع بسیار داشته‌ایم. آیا شما در حوزه پیشگیری برای حمایت از تولیدکنندگان و کارآفرین‌ها اقدام خاصی انجام داده‌اید. این را از این منظر می‌گویم که ما قانون‌های زیادی برای حمایت از تولید و تولیدکنندگان داریم. اما خیلی از این قوانین به دلایل مختلف، ترک فعل شده است. آیا سازمان بازرسی روی این حوزه هم ورود می‌کند علاوه بر مسائل پیشگیری، روی این موضوع هم ورود می‌کند که دستگاه مربوطه چرا فلان قانون را در راستای حمایت از تولید مثلاً انجام نداده و به آن عمل نکرده است؟
خدائیان: بحث حمایت از تولید و سرمایه گذاری در دستور کار قوه قضائیه است که ما در قوه قضائیه کمیته حمایت از سرمایه گذاری و تولید ملی را داریم که در رأس این کمیته، معاون اول قوه قضائیه و همه مسئولین قوه اعم از معاونین و رؤسای سازمان‌های عضو کمیته هستند، در استانها هم متناظر این تشکیل شده است، این در خود قوه است. اما در سازمان بازرسی، دوباره ما حمایت از تولید ملی را به صورت ویژه در دستور کار داریم، یعنی حمایت از شعار سال، این را به صورت ویژه در دستور کار داریم. حتی یک اداره کلی در سازمان بازرسی تشکیل شده است که کارش صرفاً حمایت از تولید و سرمایه گذاری است. در استانها هم به همین شکل اداره‌هایی هستند که این کار را انجام می‌دهند. اگر بخواهم به صورت آماری عرض کنم، در ۹ ماهه سالجاری، حدود ۶۷۷ پرونده با موضوع حمایت از تولید در سازمان بازرسی استانها تشکیل شده است. حدود هزار و ۸۱۰ جلسه در این خصوص با مسئولین امر داشته‌ایم، بیش از هزار و ۷۰۰ مکاتبه در رابطه با تولید داشته‌ایم، هزار و ۴۹۰ پیگیری داشتیم که مجموع این اقدام‌ها ازجمله بازدید‌های میدانی که در این ۹ ماه در سطح کشور داشته‌ایم حدود ۷۵۶ مورد بازدید ما از شهرک‌های صنعتی، از شرکت‌ها داشته‌ایم که نتیجه آن باعث شده است که حدود ۵۵ واحد تولیدی احیاء و راه اندازی شده‌اند، یعنی در معرض ورشکستگی یا تعطیلی بودند، احیاء شده‌اند. از تعطیلی ۲۸۶ واحد پیشگیری به عمل آمده است. افزایش تولید را در ۲۵۹ واحد داشته‌ایم، تسریع در اخذ مجوز را در ۳۱۸ مورد داشته‌ایم، تسهیل در تأمین مالی بوده است، ۳۸۱ مورد را داشته‌ایم.
سؤال: این اطلاعات مستند است؟
خدائیان: اینها موجود و مستند هستند و مورد به مورد قابل رصد و ارزیابی است. ما حتی در همین سامانه این درگاهی الکترونیکی یعنی ir.۱۳۶، یک بخشی را به کارآفرین‌ها اختصاص داده‌ایم که اگر کسی شکایتی دارد، گزارشی دارد، به سرعت و فوق العاده رسیدگی شود؛ بنابراین همین جا من از خدمت همه کارآفرین ها، تولیدکنندگان، بنگاه‌های اقتصادی عرض می‌کنم که اگر چنانچه نیاز به حمایت دارند، اگر چنانچه احساس می‌کنند ممکن است در مسیر تولیدشان سنگ اندازی صورت بگیرد، ما آمادگی داریم که با تمام وجود از آنها حمایت کنیم. علت هم این است که سازمان بازرسی، چون یک دستگاه نظارتی است، زمانی که ورود می‌کند، همه دستگاه ها، یعنی ممکن است بانک باشد، اداره برق باشد، اداره گاز باشد و سایر بخش ها، اداره کل صمت باشد، اینها همه دور هم جمع می‌شوند و ما اگر ببینیم یک واحد تولیدی نیاز است که یک تسهیلاتی گرفته است که این معوق شده است، کمک به او شود. یا در بحث گازرسانی و سایر مسائل همه دور یک میز جمع می‌شوند، کمک می‌کنند و سریع‌تر به نتیجه می‌رسند.
سؤال: سازمان بازرسی به عمل به قوانین هم ورود می‌کند؟
خدائیان: بله.
سؤال: در خصوص نظارت بر اجرای قانون برنامه هفتم، اقدام خاصی دارید؟
خدائیان: استحضار دارید وظیفه اصلی سازمان بازرسی، نظارت بر اجرای صحیح قانون است و حسن جریان امور. اصلی‌ترین کار ما این است که ببینیم قوانین در دستگاه‌های اجرایی درست اجرا می‌شوند یا نمی‌شوند. یکی از قوانین مهم در کشور همین قانون ۵ ساله است که قانون ۵ ساله ششم را داشته‌ایم، الان قانون برنامه هفتم پیشرفت را داریم. قانون بسیار مهمی است، به نظر من نسبت به قوانین دیگر کامل‌تر است، چون برای تک تک دستگاه‌ها وظیفه و تکلیف تعیین کرده است. هدف قانون و تکلیف کاملاً مشخص است و به صورت عددی اهداف مشخص شده است. بعنوان مثال در این قانون مقرر شده است که رشد اقتصادی سالانه ما باید ۸ درصد باشد. از این ۸ درصد مشخص شده است که چند درصد مثلاً ۳۵ درصد این ۸ درصد باید ناشی از افزایش بهره وری عوامل تولید باشد. یا مثلاً در این قانون آمده است سالی یک میلیون شغل باید ایجاد شود، یا رشد بخش نفت ما باید ۹ درصد باشد.
سؤال: متناسب با زمان دستگاه‌ها را نظارت می‌کنید؟
خدائیان: ما در این قانون آمده‌ایم تکالیف تک تک دستگاه‌ها را احصاء کرده‌ایم و این تکالیف به دستگاه‌ها ابلاغ شده‌اند، طی یک مجموعه‌ای به دستگاه‌ها ابلاغ کرده‌ایم و بر این قانون داریم نظارت می‌کنیم که این قانون هم به سرنوشت سایر قوانین توسعه‌ای قبلی که حدود ۳۰ تا ۳۵ درصد اجرا شدند دچار نشود؛ بنابراین این کار را انجام و رصد می‌کنیم و برنامه‌های دستگاه‌ها را باتوجه به قوانین می‌سنجیم.
سوال: اینها را اطلاع رسانی می‌کنید، در برنامه هفتم جایی آمده که سه ماه بعد از ابلاغ قانون، آئین نامه بخش تهیه و ابلاغ شود، الان سازمان بازرسی ورود می‌کند که فلان دستگاه چرا آئین نامه‌ای را ابلاغ نکرده است؟
خدائیان: احکامی نیازمند دستورالعمل یا آئین نامه ااست را رصد می‌کنیم که در موعد مقرر این آئین نامه‌ها تصویب شوند و دولت، دولت جدیدی است تا شروع کردند و عزل و نصب‌ها را انجام می‌دهند، تکلیف ماست که در سند تحول هم تکلیف شده است که ما قوانین نظارت کنیم، ارزیابی کنیم، دستگاه‌ها را رتبه بندی کنیم و منتشر کنیم که این کار را خواهیم کرد.
سوال: گفتید اگر این نظارت را نکنیم برنامه هفتم به سرنوشت برنامه‌های قبلی دچار می‌شود، به عنوان مردم از شما تقاضا داریم که به جد پیگیری کنید که این برنامه‌ها سر زمان خودش اجرا شود. در قوانین حمایت از تولید که می‌گفتند که اگر برای مدیریت انرژی کشور با ناترازی‌های موجود اگر دولت مجبور شد برای استمرار برق یک واحد تولیدی را قطع کند موظف است خسارت به آن پرداخت کند، بیش از ده سال از این قانون می‌گذرد که حتی یک مورد نداریم، اینها نکته‌هایی است که مردم و تولیدکننده و کارآفرینان درخواست شان از سازمان بازرسی این است که دست شان را بگیرد و قوانین را اجرا کند و شعار سال را بیش از پیش محقق کند.
خدائیان: به موجب قانون، دستگاه‌هایی که متولی برق، آب و تلفن هستند اینها اگر برق و آب و تلفن این صنایع این واحد‌های اقتصادی را قطع کنند باید جبران خسارت کنند. شرایطی پیش می‌آید مثل شرایط کمبود گاز از مراجع تصمیم گیر و اختیاردار، زمانی که می‌روند اجازه می‌گیرند امکان تشکیل پرونده علیه شان وجود ندارد.
سوال: این بار را از دوش سازمان بازرسی بردارید، ما نظارت انجام دادیم، اما تصمیم، تصمیم دیگری است، چون الان تولیدکننده و من شهروند استدعا و تقاضا دارند و همه نگاه شان سازمان بازرسی است که از تولیدکنندگان حمایت کنند. بگذریم، مشکل آلودگی هوا، سال‌های سال است که قانون دارد و دستگاه‌های مختلف در آن وظیفه دارند که کار‌هایی را انجام دهند، هر سال بحث وارونگی هوا است این قانون را پیگیری می‌کنید؟
خدائیان: قانون هوای پاک یک قانونی است که حدود صد و هفتاد و شش تکلیف را برای حدود بیست و یک دستگاه مشخص کرد و متولی اصلی این قانون که ناظر اصلی است سازمان حفاظت محیط زیست است. منتهی تکالیف متولی‌های مختلفی دارد، وزارت نفت مکلف به طرح تکاف است، بخاری را از پمپ بنزین‌ها خارج می‌شود باید مهار کند، استانداردسازی بنزین، نفت و گاز، نفت سفید و نفت کوره و امثالهم، یا تکالیفی برعهده وزارت صمت در رابطه با خارج کردن خودرو‌های فرسوده از رده، اینها دستگاه‌هایی است که تکالیفی برعهده دارند و سازمان محیط زیست در این قانون مکلف است که اگر چنانچه دستگاهی به وظیفه خودش عمل نکرد گزارشی به مراجع ذی صلاح ارائه دهد. چون ما دستگاه نظارتی عام هستیم، وظیفه داریم بر سازمان محیط زیست و دستگاه‌ها نظارت کنیم، اقداماتی صورت گرفته است، ولی معتقدم کفایت نمی‌کند. ما صد و بیست جلسه با روسا و معاونین سازمان‌ها داشتیم و هشتاد مکاتبه در این راستا داشتیم و تعدادی از وزرا حدود دو وزیر و تعدادی مسئولین حتی به دستگاه قضایی از مسئولین وقت را معرفی کردیم.
ولی به هر دستگاهی مراجعه می‌کنیم بلافاصله استناد می‌کند به بودجه که من بودجه ندارم، مثلا وزارت نفت وقتی مراجعه می‌کنیم می‌گوید من چند همت نیاز دارم که اجرایی کنیم. قانون، قانونی خوبی است ولی خیلی از مسئولین برنامه ندارند، من در این دو سه سال که در سازمان بازرسی بودم در دولت قبل همان موقع که شروع کردیم گفتند ما تازه اومدیم، اجازه دهیم ما شروع کنیم، متاسفانه آن واقعه پیش آمد و شهید رئیسی شهید شدند، الان هم مراجعه می‌کنیم می‌گویند ما تازه آمدیم و شروع به کار کردیم، ما الان از مسئولین مختلف، چه وزارت نفت، صمت و سایر دستگاه‌ها، می‌گوییم شما بودجه ندارید قبول، یک برنامه به ما بدهید که بدانیم چگونه وکی میخواهید این کار‌ها را انجام دهید.
سوال: حداقل سالی ۵ یا ۱۰ درصد جلو بروید، نمی‌شود که هر دوره یکی بگوید من تازه آمدم، قانون را باید اجرا کنید، سازمان بازرسی نظارت و پیگیری کرده است ولی این قصه ادامه دارد؟
خدائیان: ممکن است بعضی‌ها این صحبت‌ها را می‌شنوند خیلی خوشایندشان نباشد، ما الان کمبود برق داریم، یک زمانی می‌گفتیم که تابستان‌ها کمبود برق داریم ولی زمستان‌ها نداریم، ولی الان نیروگاه ها، چون با کمبود گاز مواجه‌اند بعضا از مازوت استفاده می‌کنند که آلودگی ایجاد می‌کند، با صحبت‌های رئیس جمهور محترم مخص شد و بعضی جا‌ها امکان اجرا وجود نداشت، در برخی از نیروگاه‌ها نه در همه شهر‌ها مازوت سازی داریم، چرا با کمبود برق مواجه‌ایم، در قانون برنامه ششم ماده ۵۰ قانون برنامه ششم یک حکمی دارد، مبنی بر این که وزارت نیرو مکلف است که در طول ۵ سال برنامه ششم ۵ درصد از ظرفیت کل برق کشور انرژی پاک و تجدیدپذیر کند.
سوال: حتی یک درصدش هم نشده است؟
خدائیان: یک درصد نشده است، ماده نوزده، یک حکمی است که وزارت نیرو مکلف است که هرسال ۳۰ درصد از میزان برقی که به کشور اضافه می‌شود از انرژی پاک باشد که متاسفانه اجرا نشده است. در یک برهه‌ای متاسفانه وضعیت به این شکل بود به مردم و بخش خصوصی گفته میشد شما بیایید، برق تولید کنید، برق را به ما بدهید، ما پول نداریم به شما بدهیم و قیمتی که ما تعیین می‌کنیم باید برق را به ما بدهید، در دولت قبل انصافا آمدند زیرساخت‌های قانونی را فراهم کردند، گفتند اگر کسی برق تولید کرد هم می‌تواند به ما بفروشد، هم در بورس بفروشد و هم صادر کند، قیمتش هم از آن قیمتی که دستوری بود گفتند خارج می‌کنیم، منتها حقیقتش این است که قانون را اصلاح کردیم، اما اقدامی در خصوص افزایش تولید برق تجدیدپذیر صورت نگرفت.
سوال: مردم از شما به عنوان رئیس بازرسی کشور سوال می‌کنند که چرا ورود نمی‌کنید که مواخذه کنید؟
خدائیان: سازمانی که مسئول تولید برق پاک یا انرژی پاک است، ساتپاست، که متاسفانه به وظیفه شان به موقع عمل نکرده و مرتکب ترک فعل شدند، اما مشکلی که ما داریم این است که‌ای کاش، خدمت همه نمایندگان عزیز عرض می‌کنم،ای کاش برای ترک فعل ما مدیران مجازات تعیین شود. من یک زمانی معاون حقوقی قوه قضائیه بودم، می‌گفتم هر زمانی هر قانونی را تصویب می‌کنیم مسئولیت را متوجه مدیر کنیم، اگر این تکلیف انجام نشد، مدیر منفصل شود، نمی‌خواهیم همه حبس باشد، منفصل شود، اگر برای ترک فعل‌ها مجازات تعیین شود خیلی از این قوانین اجرا می‌شود.
سوال: الان وزارت نیرو به وزارت نفت گفت که به من انرژی گاز بده که من برق تولید کنم، مردم می‌گویند شما به عنوان توانیر و نیرو هستید که پیش بینی کنید که این اتفاق نیافتد. وزارت نیرو توپ را به زمین وزارت نفت می‌اندازد و بالعکس و مردم این وسط از سازمان بازرسی تقاضا دارند که ورود کند و بعضی از مسائل مثل رسوب کالا در گمرکات که رئیس قوه قضائیه خوب ورود کردند و نسبت به گذشته فضا متفاوت شد،ای کاش در حوزه‌های دیگر همین طوری ورود میشد.
خدائیان: ما ورود داریم و برخورد هم می‌کنیم، اما این کار جرات را از مدیران میگیرد، ما به هیچ وجه دنبال مچ گیری نیستیم، ولی اگر عمل نکنند تبدیل به پرونده می‌شود، در خصوص هوای پاک دنبال این هستیم که هر وزیری برنامه اش را در ابتدای برنامه چهارساله بدهد، بودجه را بهانه می‌کنند، اگر پای کار باشند و واقعا بخواهند انجام بدهند، شاید ما خیلی گیر بودجه نداشته باشیم.
سوال: یک نکته مهم بحث مسکن است، طبق قوانینی که وجود دارد و توصیه‌های رهبر معظم انقلاب بحث قانون جوانی جمعیت را داریم و هم بحث گله‌هایی که راجع به اعطای تسهیلات در حوزه مسکن بود که بانک‌ها به وظایف خودشان عمل نکردند و بحث تامین مسکن قشر جوانان ما و مسائلی است حوزه مسکن. سازمان بازرسی کجا ورود کرد و نتیجه این ورود و بررسی‌ها به کجا رسید؟
خدائیان: در مورد ورود ریاست محترم قوه قضائیه به سازمان اموال جمع آوری و فروش اموال تملیکی، انصافا نکته خوبی اشاره کردید، یکی از دستگاه‌هایی که به اعتقاد من با ورود رئیس محترم قوه قضائیه متحول شد سازمان اموال تملیکی بود، آن زمانی که ریاست قوه قضائیه خودش ورود پیدا کردند. اگر در کشور بخواهیم بگوییم یک سازمانی که کار جهادی در آن صورت گرفت و با کمک مدیرانش و سایرین متحول شد، سازمان جمع آوری و فروش اموال تملیکی است، این سازمان اولا با ورود قوه قضائیه چارتش اصلاح شد، هیچ استانی اداره کل نداشت، برای همه استانها اداره کل تعریف شد و وظیفه مشخص شد.
سازمان بازرسی مکلف شد نظارت کند بر این سازمان، در این سازمان اموال تملیکی حدود صد و شصت مورد بازدید از انبار‌ها داشتیم، حدود بیست نامه هشداری داشتیم و حدود بیست مورد از مدیران که باید قانون را اجرا می‌کردند به مراجع قضایی معرفی کردیم. در حوزه مسکن مقام معظم رهبری یکی از اولویت‌های دولت‌ها را مسئله مسکن را تعریف کردند و گفتند مسکن و جهش مسکن ایجاد اشتغال می‌کند و مسکن چیزی است که همه اش ازخودمان است، زمین، مصالح و همه چیز از خودمان است و نباید از خارج وارد کنیم فقط عزم ملی می‌خواهد. در حوزه مسکن عقب ماندگی‌هایی داریم و نتوانستیم به منویات مقام معظم رهبری عمل کنیم، یک آماری که می‌دهم، کل کسانی که ثبت نام کرده بودند برای مسکن، حدود شش میلیون و ششصد و هفتاد و سه هزار نفر بودند که بررسی و احراز صلاحیت شدند و حدود یک میلیون و هفتصد و هجده هزار نفر واجد شرایط شناخته شدند.
اما میزان مسکنی که فراهم شد، ما برای یک میلیون و صد و پنجاه و سه هزار و صد و بیست و پنج مورد یا نفر پروژه روی زمین‌های دولتی پروژه تعریف کردیم از این میزان هفتصد و شصت و پنج هزارو هفتصد و پنجاه و پنج مورد از طریق انبوه سازی به مردم واگذار شود. اما تعداد مواردی که شروع به ساخت کردند ۴۷۰ هزارو ۵۶۹ مورد شروع به احداث شده است که در قالب انبوه سازی بنا شد به مردم واحد یا آپارتمان تحویل دهیم. برای ۲۲۰ هزار و ۹۷۸ مورد هم زمین اختصاص داده شد که زمین در اختیارشان گذاشته می‌شود که خودشان می‌سازند و تسهیلات در اختیارشان گذاشته می‌شود. یکی از بهترین قوانینی که در حوزه مسکن داریم قانون جهش تولید مسکن است که برای دستگاه‌ها تکلیف مشخص شده است، برای دستگاه‌ها حتی میزان مشخص شده است که سالی مثلا یک میلیون مسکن ساخته شود.
سوال: با این شرایطی که هست معلوم است که هم بانک‌ها به وظایف شان عمل نکرده و بعضی از مسئولین ترک فعل کردند، آیا سازمان بازرسی این مدیران که مرتکب ترک فعل شدند به مراجع قضائی معرفی کرده است یا خیر؟
خدائیان: هشدار دادیم به دستگاه‌ها در ارتباط اراضی که در اختیار دستگاه‌های دولتی است ولی در اختیار وزارت راه و شهرسازی قرار نمی‌دهند، به تعدادی استانداران تذکر دادیم که کوتاهی کرده بودند و بانک‌ها که تسهیلات را نداده بودند، بانک‌ها به حدود ۲۰ درصد از وظیفه شان در اعطای تسهیلات عمل نکردند؛ که برای تعدادی از این بانک‌ها مدیران عامل شان را آوردیم.
سوال: در حوزه مسکن کدام بانک‌ها بودند که به وظیفه شان عمل نکردند، که قانون جهش تولید اجرا نشود؟
خدائیان: آماری که ما از سامانه‌ها گرفتیم در رابطه با بانک ها، بانک توسعه صادرات به تکالیفش عمل نکرده است، صنعت و معدن حدود ۴۸ درصد، توسعه تعاون ۵۷ درصد، مسکن ۳۹ درصد، سپه ۲۴ درصد. اقتصاد نوین و کارآفرین و پاسارگاد ۲ درصد، سامان ۳ درصد، پارسیان ۵ درصد، گردشگری ۴ درصد و همین طور غالبا زیر ۳۰ درصد عمل کردند به تکالیف شان.
سوال: اینها را به قوه قضائیه معرفی کردید؟
خدائیان: اینها بانک‌ها حرف‌هایی دارند، گفتیم بیایند توضیح بدهند، بعضی از بانک‌ها می‌گویند متقاضی ندارند، می‌گویند ....
سوال: سازمان بازرسی این حرف را می‌پذیرد؟
خدائیان: مردم تمایل ندارند مثلا از بانک خاورمیانه وام بگیرند.
سوال: شما بفرمایید ما صبح اطلاع رسانی می‌کنیم که ببینیم مردم مراجعه می‌کنند یا نه؟
خدائیان: ما بررسی کردیم در سامانه برخی از بانک‌ها متقاضی نداشتند یا کمتر بوده است و اسناد برخی اوقافی هستند یا سند مربوطه مشکل داشته است.
سوال: شورای عالی بانک‌ها بیاید یک بیانیه بدهد و اطلاع رسانی کند.
خدائیان: یک موضوع دیگری که هست عدم تعیین تکلیف ۵ درصد مابه التفاوت نرخ سود بانک‌ها از ۲۳ درصد به ۱۸ درصد است که سازمان برنامه و بودجه مشخص کند که این ۵ درصد را از کجا بدهد.
سوال: شهریه‌های دانشگاه افزایش داشت، سروصدا و انتقاد شد، سازمان بازرسی ورود پیدا کرده است یا خیر؟
خدائیان: بله همکاران ورود پیدا کردند تا حدودی اصلاح شد.
سوال: در خصوص افزایش قیمت خودرو‌ها مردم گله دارند سازمان بازرسی ورود پیدا کرد؟
خدائیان: در خصوص خودرو‌ها هم نسبت به قیمت گله مندیم و هم مردم یک وجهی را به عنوان حساب وکالتی سپرده گذاری می‌کنند که اینها را پرونده تشکیل دادیم.
سوال: فساد برخی از باشگاه‌های ورزشی به کجا رسید؟
خدائیان: در مورد باشگاه‌های ورزشی ورود‌های مختلفی داشتیم، در مورد مقاوم سازی، چمن ورزشگاه‌های فوتبال و در رابطه با اعزام افرادی که نباید فرض کنیم در مسابقات حضور پیدا کنند و حضور پیدا می‌کنند ورود پیدا کردیم و پرونده تشکیل دادیم. بعضی از مسئولین هشدار‌های ما را دخالت در کار خودشان می‌دانند، ما می‌توانیم هشدار ندهیم و منتظر بمانیم، مرتکب تخلف از قانون بشوند و معرفی به دستگاه‌های قضایی بکنیم، ولی هشدار ما جنبه پیشگیرانه دارد و دخالت محسوب نمی‌شود.
