علی قاسمی: شاخص‌کل بورس، با رشد ۰.۹۷ درصدی در آخرین روز معاملاتی هفته به ۲میلیون و ۵۴۳هزار واحد رسید. نماگر اصلی بازار سهام، موفق شد تا پس از ۳۸۷روز معاملاتی از سقف ۲میلیون و ۵۳۵هزار‌واحدی ۱۶ اردیبهشت۱۴۰۲ عبورکند. به‌رغم آنکه ۷میلیارد‌تومان پول حقیقی از گردونه معاملات سهام خارج شده‌است، اما برآیند دادوستدهای سهام و صندوق‌های سهامی حکایت از آن دارد که ۶۰۰میلیارد‌تومان سرمایه حقیقی جذب بازار شده‌است، ضمن آنکه ارزش معاملات نیز با احتساب صندوق‌های سهامی از ۱۲هزار میلیارد‌تومان عبور کرده‌است. رشد قیمت دلار در بازار آزاد و همچنین افزایش نرخ دلار موثر بر شرکت‌های بورسی، به‌طور تاریخی همواره به سقف‌‌‌‌‌‌شکنی‌‌‌‌‌‌های شاخص بورس منجر شده‌است. به‌نظر می‌رسد همزمان با حمایت لفظی و عملی سیاستگذار اقتصادی از بازار سرمایه و افزایش احتمال کاهش نرخ بهره، فضای رونق در بازار سهام حفظ شود. این درحالی است که شاخص‌کل هموزن ۷درصد با سقف تاریخی خود فاصله دارد. جولان سهام متوسط و کوچک بازار طی روزهای آینده ضمن تقویت شاخص‌کل بورس می‌تواند به سقف‌‌‌‌‌‌زنی نماگر هموزن نیز بینجامد. در حال‌حاضر نمی‌توان با قطعیت از اصطلاح «سقف‌‌‌‌‌‌شکنی» صحبت به میان آورد.
تثبیت چند روزه عدد نماگر بورس بالای قله۱۴۰۲، برای حفظ یک روند صعودی پایدار ضروری خواهد بود. این درحالی است که حذف فاصله ۳۵درصدی دلار نیما و آزاد نیز می‌تواند موتور محرک این روند باشد.
بازار سهام همواره با دو محرک قوی، از فضای رکودی خارج‌شده و با عبور از سقف قبلی، رکوردهای جدیدی را در ارزش و حجم معاملات به‌ثبت رسانده‌است. یکی از این عوامل می‌تواند، رشد قیمت ارز باشد.
قیمت ارز در بازار آزاد از ۷۳هزار‌تومان عبور‌کرده و رکورد جدیدی را نشان‌داده‌است. این درحالی است که به‌نظر می‌رسد با شرایط منطقه و سیاست‌های جدید، نرخ ارز بالای ۷۰هزار‌تومان تثبیت شود. هرچند برخی از شرکت‌ها بر اساس بازار توافقی ارز، محصولات خود را به‌فروش می‌‌‌‌‌‌رسانند، اما همچنان دلار نیما با عبور از ۵۴هزار‌تومان، حدود ۳۵درصد با قیمت بازار آزاد فاصله دارد. جبران این فاصله و کاهش شکاف قیمتی این دو شاخص ارزی یکی از موتورهای محرک برای تثبیت نماگر اصلی بالای سقف قیمتی است که روز چهارشنبه شکسته شده‌است. همان‌طور که در اسفند۱۴۰۱ نیز کاهش شکاف دلار نیما و آزاد به رشد بازار و عبور شاخص از قله ۹۹منجر شد، همچنین همواره رشد بیش از ۴۰درصدی دلار نیما در جهت کاهش این فاصله، مورد‌توجه بازار است. در سال‌های ۹۷ و ۹۸ رشد بیش از ۵۰درصدی این شاخص ارزی موجب رونق بازار شد. سال۱۴۰۱ نیز افزایش ۵۳درصدی دلار نیما سبب بهبود شرایط بازار در بهار۱۴۰۲ شد. از ابتدای سال۱۴۰۳ نیز دلار موثر بر شرکت‌ها که از آن به‌عنوان دلار نیما یاد می‌شود، رشد ۳۵درصدی داشته‌است و احتمالا برای حذف شکاف خود با نرخ دلار بازار آزاد می‌تواند، افزایش بیش از ۶۰درصدی را از اول سال‌تا پایان سال‌جاری ثبت کند. این موضوع با شانس بسیاری به رونق بورس منجر می‌شود.
نرخ بهره به‌عنوان عامل دوم سقف‌‌‌‌‌‌زنی بورس مطرح می‌شود که نقش اساسی را در انتقال پول از دیگر بازارها به بورس فراهم می‌کند. از پاییز۱۴۰۱ تا تابستان۱۴۰۲ نرخ بهره اوراق بدون‌ریسک از ۳۰درصد تا ۲۴درصد کاهش داشت. روند کاهشی شدید نرخ بهره از مرداد۹۷ تا مرداد۹۹ نیز از خاطر اهالی بورس بیرون نرفته است. در هردو مقطع بورس به رونق رسیده‌است. همزمانی رشد قیمت ارز و کاهش نرخ بهره در مقطع کنونی نیز بورس را بیش از بیش جذاب کرده‌است. به لحاظ فنی نیز تحلیلگران تکنیکال بازار معتقدند؛ باید برای روزهای متوالی عدد نماگر اصلی بالای سقف اردیبهشت سال‌قبل یعنی محدوده ۲میلیون و ۵۳۵هزار واحد قرار بگیرد تا بتوان با اطمینان بالایی از تثبیت شاخص‌کل بالای قله حرف به‌میان آورد. نسبت قیمت به سود یا P/E بازار نیز نشان می‌دهد؛ با وجود عبور شاخص از سقف تاریخی، همچنان در کف کانال ۷قرار دارد. این درحالی است که زمزمه کاهش نرخ بهره که از اردیبهشت سال‌جاری آغاز شده‌است، می‌تواندP/E بازار را حداقل تا ۱۰ واحد افزایش دهد.
این موضوع یک رشد ۴۰درصدی را در پیشگاه بازار قرار خواهد داد. این موارد به شرطی قابل‌تبیین هستند که ریسک عوامل سیاسی به حداقل برسد و نقش مسائل سوریه و خاورمیانه کمرنگ‌‌‌‌‌‌تر شود. خطر درگیری ایران در این تحولات، همه نقشه‌‌‌‌‌‌های اقتصادی بازار سهام را نقش بر آب خواهد کرد. با فرض ثبات مسائل سیاسی و منطقه، احتمالا طی هفته‌های آینده، ضمن متعادل معامله‌‌‌‌‌‌شدن شاخص‌‌‌‌‌‌سازها، بازار سهام به جولانگاهی برای سهام کوچک و متوسط بدل خواهدشد تا شاخص هموزن نیز بتواند از شیرینی فتح قله و عبور از آن بهره ببرد.
