سرویس جهان مشرق - اظهارات مقامات آمریکایی درباره گروه هیئت تحریر الشام و تحولات سوریه پس از سقوط دولت بشار اسد، با یک مضمون و تفاوت در واژه‌ها همچنان ادامه دارد.
مقامات آمریکایی به روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز گفتند: حذف هیئت تحریر الشام از فهرست های تروریستی با تضمین سرنوشت سلاح های شیمیایی و ارائه تضمین برای مبارزه با تروریسم مرتبط است.
روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز هم به نقل از تحلیلگران و مشاوران سابق دولت آمریکا نوشت: هیئت تحریر الشام اخیراً کمی عمل‌گرایی نشان داده است. این روزنامه مدعی شده که این گروه اسلامی محافظه کار، از حمایت گسترده در داخل سوریه برخوردار است.
وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که آنتونی بلینکن وزیر خارجه این کشور بزودی با مقامات ترکیه و اردن درباره تحولات سوریه، اسرائیل، نوار غزه، لبنان و منطقه گفتگو خواهد کرد.
وزارت خارجه آمریکا تاکید کرد: بلینکن از گذار سوریه به یک دولت مسئول که نماینده همه مردم سوریه باشد، حمایت می کند.
بلینکن همچنین با مقامات ترکیه و اردن در مورد لزوم تامین امنیت و نابودی ذخایر تسلیحات شیمیایی سوریه گفتگو خواهد کرد و بر حمایت واشنگتن از همسایگان سوریه در دوره انتقالی و نیاز به حفاظت از سوری های آواره تاکید کرده است.
در همین خصوص، روزنامه وال استریت ژورنال به نقل از یک مقام در دولت آمریکا نوشت: واشنگتن از سرنگونی اسد برای حمله به بقایای داعش بهره برداری و تهدید کرده و اگر گروه‌های مسلح در سوریه به داعش بپیوندند، با آنها مقابله خواهند شد.
موضوع لغو تحریم‌های آمریکا علیه سوریه پس از سقوط بشار اسد، و تشکیل دولت انتقالی، با توجه به حضور ابومحمد الجولانی در راس فرماندهی گروه های مسلح سوریه برای آمریکا از پیچیدگی‌های خاصی برخوردار است.
گفتگوهای محرمانه آمریکا و زمامداران جدید سوریه درباره رابطه با اسرائیل
لقاء مکی، پژوهشگر ارشد مرکز مطالعات الجزیره معتقد است که ایالات متحده در حال آماده شدن برای لغو تحریم های اعمال شده علیه سوریه است، اما بزرگترین مشکل آمریکا، مشکل متقاعد کردن افکار عمومی در داخل آمریکا و جهان در خصوص پذیرش الجولانی است.
این پژوهشگر عرب افزود: واشنگتن خواهان تضمین منافع خود تا در ازای لغو تحریم هاست. اما برخی مسائل به طور گفتگوهای محرمانه میان آمریکا و زمامداران جدید سوریه مانند سلاح‌های شیمیایی، تروریسم و به ویژه رابطه با اسرائیل مطرح خواهد شد.
لقاء مکی معتقد است الجولانی در مرحله کنونی تحت فشار شدیدی قرار دارد برای جلوگیری از تکرار اشتباهاتی که می‌توان از آنها برای نشان دادن افراد مسلح به عنوان عنصر خرابکار و بی‌ثبات کننده به شدت حذر می کند. به ویژه که این مرد سابقه خاصی دارد و متهم به تروریسم است، او علاوه بر هیئت تحریر شام، گروهای مسلح مختلف را رهبری می کند.
واشنگتن پست: آمریکا باید در ساخت سوریه جدید کمک کند
روزنامه آمریکایی واشنگتن پست درباره کمک ایالات متحده در ساخت سوریه جدید نوشت : خاورمیانه به یک الگوی موفقیت آمیز که در یک کشور عربی تکثرگرا، دموکراتیک و متعهد به حقوق بشر تجسم یافته باشد، نیاز دارد. این الگوی جدید برای آمریکا و اروپا منافعی به همراه خواهد داشت.
این روزنامه در ادامه، مطلب جالب توجه نوشت: آمریکا از طریق دیپلماسی می‌تواند به نوشتن فصل درخشان‌تری برای آینده این کشور که از لحاظ موقعیت راهبردی جایگاه ویژه‌ای دارد، کمک کند. مخالفان مسلح که کنترل دمشق را به دست گرفتند، اعلام کردند، خواهان یک کشور تکثرگرا هستند که شامل همه شود، هرچند پیشینه آن نشان دهنده چیز دیگری است.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی دولت بایدن، در نشست امنیتی ریگان که در کالیفرنیا برگزار شد، نگرانی خود را از گسترش درگیری در سوریه به خارج از این کشور ابراز کرد و خاطرنشان کرد: واشنگتن برای تقویت اسرائیل، عراق و اردن تلاش خواهد کرد تا درگیری به آنها سرایت نکند.
اما برخی از تحلیلگران آمریکایی ترس خود را از ماهیت هیئت تحریر الشام پنهان نکرده‌اند، زیرا آن را "گروهی استبدادی که ایدئولوژی ضد آمریکایی را اتخاذ می کند"، معرفی کردند.
چشم انداز ترامپ برای سوریه پس از اسد
با توجه به اینکه بیش از یکماه تا روی کار آمدن دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا باقی مانده است، و از آنجاییکه شعار ترامپ "اول آمریکا"ست، ممکن است این به معنای نقش محدود واشنگتن در مناطقی باشد که منافع آمریکا مشخص نیست.
اما برای ترامپ دشوار خواهد بود که صرفاً به عنوان یک ناظر باقی بماند، زیرا ویژگی‌های سوریه پس از سقوط بشار از این جهت اهمیت دارد که ترامپ باید درباره ادامه حضور حدود ۹۰۰ نظامی آمریکایی در شرق سوریه تصمیم بگیرد.
از طرفی ترامپ کشورهای عربی را تحت فشار قرار خواهد داد تا به تامین منابع مالی، انسانی و نظامی، بیشتر در مسائل منطقه به آمریکا کمک کند.
ترامپ در سخنرانی خود در سال ۲۰۱۹ از عملکرد آمریکا در مسائل منطقه انتقاد کرد و گفت: دولت‌های متوالی آمریکا نزدیک به ۱۹ سال است که در خاورمیانه می‌جنگند و این باعث کشته شدن نزدیک به ۷۰۰۰ نظامی آمریکایی و زخمی شدن حدود ۵۲۰۰۰ نظامی دیگر با هزینه بیش ۷ تریلیون دلار شده است.
ترامپ در راستای درخواست های قبلی خود مبنی بر لزوم پایان دادن به حضور نظامی آمریکا در منطقه، در توئیتی در تروث سوشیال به دولت جو بایدن درباره پیامدهای دخالت در درگیری سوریه هشدار داد.
ترامپ پس از اعلام رسمی سقوط بشار اسد، در توئیتی تاکید کرد که کاهش اقتدار اسد یکی از دلایل کمک نکردن روسیه به او بود و مسکو علاقه خود را به حفظ بشار اسد به علت جنگ در اوکراین از دست داد.
سام هیلر، کارشناس مسائل عربی در اندیشکده بنیاد قرن در نیویورک، معتقد است که سیاست ترامپ در قبال سوریه بیانگر روندهای متضاد است، زیرا او بارها تمایل خود را برای خروج نیروهای آمریکایی از شمال شرق سوریه ابراز کرد، اما در دوره ریاست جمهور خود هرگز این تمایل خود را عملی نکرد.
کارشناس مصری: هیئت تحریر الشام دیگر مخالف سکولاریسم نیست
محمود سلطان تحلیلگر مصری نوشت: در حالی که در ماه مه ۲۰۱۳، وزارت خارجه ایالات متحده ابومحمد الجولانی را به عنوان "تروریست جهانی" طبقه بندی کرد و چهار سال بعد برای بازداشت او جایزه ۱۰ میلیون دلاری تعیین، ناگهان ظهور علنی او در ۲۸ نوامبر در حلب به همراه دو رسانه بزرگ آمریکایی، " سی ان ان " و "نیویورک تایمز" در حال انجام مصاحبه های جسورانه با جولانی به عنوان یک دولت مرد و نه یک "تبهکار" آن طور که قبلاً تصویر او ارائه می شد، همه را مبهوت کرد.
این درست است که رسانه‌های آمریکایی از استقلال زیادی برخوردارند، اما اوضاع با جولانی متفاوت به نظر می‌رسید. او نسخه جدیدی است با روی باز به جهان آمده است.
به نظر می رسد رضایت آمریکا از جولانی قبل از عملیات اخیر برای سرنگونی اسد بوده است. در اوایل فوریه ۲۰۲۱، مارتین اسمیت، روزنامه نگار آمریکایی مصاحبه ای با وی انجام داد که در آن جولانی گفت: هیئت تحریر الشام هرگونه تهدیدی برای ایالات متحده آمریکا یا دولت آمریکا نیست. او افزود: ما از برخی سیاست های غرب در منطقه انتقاد می کردیم، اما به کشورهای غربی حمله نمی کنیم.
محمود سلطان افزود: رویکردی که جولانی در نسخه جدید خود در راستای تبدیل منطقه خاورمیانه به مرحله پس از اسلام سیاسی یا بهتر بگویم اسلام سیاسی که دیگر مخالف سکولاریسم نیست، ارائه می کند.
به نظر می رسد که آنهایی که قدرت را در دمشق در دست گرفتند، قصد باز کردن صفحه جدیدی با دولت آمریکا هستند.
شتاب کشورهای خارجی برای تنظیم مجدد اولویت های خود در سوریه
مونا یاکوبان، معاون بخش خاورمیانه و شمال آفریقا در موسسه صلح ایالات متحده، در مقاله‌ای در روزنامه نیویورک تایمز نوشت: سقوط غافلگیر کننده بشار اسد موجب شده کشورهای خارجی که با نظامیان خود در جنگ سوریه شرکت داشتند، برای تنظیم مجدد اولویت های خود در خصوص سوریه عجله دارند.
ترکیه در حال آماده شدن برای تقویت نفوذ خود در سوریه است. همچنین کشورهای حاشیه خلیج فارس، سقوط اسد را فرصتی برای بازگرداندن نفوذ سنی‌ها در قلب خاورمیانه می‌دانند و این کشورها می‌توانند بازسازی سوریه را تامین مالی و به هدایت مسیر آینده آن کمک کنند.
بر اساس این مقاله، در سطح منطقه ای، رژیم صهیونیستی ممکن است از تحولات سوریه برای تقویت اتحادهای خود با کشورهای خلیج فارس استفاده کند.
در سطح بین المللی، فروپاشی دولت بشار اسد نشان دهنده یک عقبگرد برای روسیه است که همیشه سوریه را یک موفقیت راهبردی و مرکز نفوذ خود در خاورمیانه می دانست. بر اساس این مقاله، در حال حاضر در سوریه یک خلاء راهبردی بوجود آمده است که سایر قدرت ها در پی بهره برداری از آن هستند.
برای ایالات متحده، سقوط اسد نشان‌دهنده پیروزی بر مخالفانش مانند روسیه است، اما به گفته نویسنده، چالش‌های جدیدی را نیز به همراه دارد که برجسته‌ترین آنها نحوه برخورد با نیروهای جدید در سوریه و ترس از بازگشت داعش است.
این مقاله به این نتیجه رسید که در حالی که ویژگی‌های آینده سوریه هنوز مشخص نیست، سقوط اسد اثر عمیقی در منطقه خاورمیانه با برندگان و بازندگان در نظم منطقه‌ای نوظهور خواهد گذاشت.
هماهنگی وزارت دفاع آمریکا با رژیم صهیونیستی درباره سوریه
وزارت دفاع آمریکا "پنتاگون" اعلام کرد که لوید آستین وزیر دفاع آمریکا طی تماس تلفنی با یسرائیل کاتز، وزیر دفاع رژیم صهیونیست، تاکید کرده برای ایالات متحده و اسرائیل رایزنی نزدیک در مورد حوادث جاری در سوریه مهم است.
پنتاگون در بیانیه‌ای افزود که آستین به کاتز اطلاع داده است که واشنگتن تحولات سوریه را زیر نظر دارد و از انتقال سیاسی مسالمت‌آمیز که همه را شامل می‌شود، حمایت می‌کند.
آستین افزود: ایالات متحده به ماموریت خود برای جلوگیری از ایجاد مجدد پناهگاه امن داعش در سوریه ادامه خواهد داد.
