تحلیل‌ها و تفسیرهای رسانه‌های خارجی درباره جنگ تحمیلی عراق علیه ایران نکات متفاوتی دربرداشت که نشان‌دهنده سیاست‌های رسانه‌ای و نوع نگرش آنها بر اساس رخدادها بود. در این میان دو کشور آمریکا و شوروی سابق نیز بر اساس منافع خودشان در این راستا واکنش نشان می‌دادند.
به گزارش ایسنا، در بخشی از تحلیل‌های رسانه‌ای آن دوران می‌خوانیم:در خاورمیانه، جنگ ایران و عراق منجر به بروز شکاف بیشتر در جهان عرب شده است. کشورهای مصر، اردن، مراکش، قطر، کویت، عربستان سعودی، یمن‌شمالی، از عراق حمایت می‌کنند و کشورهای یمن جنوبی، سوریه و لیبی در کنار ایران قرارگرفته‌اند.
در سطح بین‌المللی، آمریکا به‌منظور پیش‌گیری از آثار ناشی از عدم موفقیت عراق، مشورت‌هایی را با متحدین خود آغاز کرده است. آمریکا در پی ایجاد یک نیروی دریایی مشترک جهت محافظت از تنگه هرمز است.
شوروی که از حضور بیشتر ناوگان‌های آمریکا به همراه ناتو در خلیج‌فارس نگران است واشنگتن را به تدارک تجاوز علیه ایران و سایر کشورهای منطقه متهم می‌سازد.
شواهد و دلایل جنگ ایران و عراق: ۱ هر دو کشور می‌خواهند خلیج‌فارس را زیر کنترل کامل خود داشته باشند. ۲ جنگ ناشی از اختلافات تاریخی بین ایرانیان شیعه و اعراب سنی مذهب است. ۳ عراق مخالف تقسیم حاکمیت شط‌العرب است و ادعای حاکمیت مطلق بر آن را دارد. ۴ سقوط رژیم شاه و متلاشی شدن ارتش نیرومند ایران که قدرت دست بالا را در خاورمیانه داشت و اینک عراق به‌صورت قدرت مسلم منطقه درآمده است.
آمریکا مدعی است که خواهان همکاری با کشورهای اسلامی بر پایه برابری حقوقی و احترام به‌حق حاکمیت ملی است، ولی در عمل خواستار آن است که کشورهای اسلامی یا کاملاً تابع اوامر واشنگتن باشند یا حداقل روش نیک‌خواهانه در پیش گیرند و اگر یک کشور اسلامی خط‌مشی مستقل اتخاذ کند... کلیه وسایل زور و اقشار اقتصادی و دیپلماتیک تا مداخله نظامی را علیه آن به کار می‌گیرد.
برای همین است که جمهوری اسلامی ایران را تحت شانتاژ و فشار بی‌سابقه قرار داده و ناوگان بزرگ خود را در نزدیکی سواحل آن مستقر کرده و در آوریل گذشته عملیات تجاوزکارانه مستقیم علیه ایران انجام داده است.
واقعیت امر آن است که شوروی با نگرانی بین ایران و عراق موضع گرفته است. شوروی مایل نیست روابط خود را با هیچ‌یک از دو کشور قطع کند. امّا ادامه جنگ نه‌تنها دو کشور را در معرض خطر قرار خواهد داد، بلکه بی‌طرفی شوروی را نیز زیر سؤال خواهد برد. شوروی یا باید تجهیزات نظامی بیشتری در اختیار عراق بگذارد و خطر قطع روابط خود را با ایران بپذیرد یا با رد تقاضای عراق، سبب لغو قرارداد دوستی ۱۹۷۲ گردد. بنابراین، تشویق و نگرانی شوروی از ادامه جنگ واقعی است.
صدام در این جنگ دنبال چه منافعی است؟ عراقی‌ها در جستجوی رهبری منطقه و به دست گرفتن رهبری کشورهای غیرمتعهد هستند، ولی سرنگون کردن رژیم آیت‌الله خمینی و تسلط بر خوزستان و شط العرب از اهداف اولیه رهبری عراق است.
روزنامه کویتی الانبا می‌نویسد: صلح ایران و عراق برقرار نمی‌شود مگر اینکه خمینی از سیاست توسعه‌جویانه خود عدول کند. تهران باید سرزمین‌های عربی غصب شده و سه جزیره ابوموسی و تنب بزرگ و تنب کوچک را مستردد دارد.
منبع:
مهدی انصاری، حسین یکتا، روزشمار جنگ ایران و عراق: هجوم سراسری (کتاب چهارم)، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، چاپ دوم ۱۳۷۵، صص ۱۲۰، ۱۲۱، ۱۲۶، ۱۲۷، ۱۲۸
