همشهری آنلاین: انتقاد از سیاست خارجی آمریکا بویژه طی چند دهه گذشته به طیف گسترده ای از شکستها و کاستیهای مشهود سیاست خارجی این کشور رسیده است. آمریکا در برخی کشورها به طرز واضحی با دولتهای اقتدارگرای سلطانی و بیگانه از رای مردم وارد داد و ستد و پیمانهای نزدیک سیاسی و اقتصادی میشود و در مقابل برخی دیگر از کشورهای دارای انتخابات و صندوق رای را به بهانه نقض حقوق بشر متحمل بیشترین فشارها و تحریمها میسازد. «لویی رنه برس»، استاد علوم سیاسی سالها پیش در مجله روابط اجتماعی دانشگاه ایالتی هامبولت آمریکا نتیجه گیری کرده بود که بین تصویر درستکاری سیاست خارجی آمریکا(آن گونه که مقامات آمریکایی از خود نمایش نشان میدهند) و واقعیت ژئوپلیتیک سیاست خارجی آمریکا شکافی بزرگ وجود دارد. این شکاف بزرگ را در این گزارش با توجه به رویکردهای واشنگتن در قبال تحولات اخیر سوریه مورد ارزیابی و اشاره قرار خواهیم داد:
۱- تجاوزات نظامی خوب و بد
ادعا: آمریکا بارها بر پای بندی به حاکمیت ملی و تمامیت ارضی کشورها بر مبنای حقوق بین الملل تأکید کرده است.
مصداق: تاکید بر حاکمیت ملی و یکپارچگی سرزمینی اوکراین و محکومیت الحاق کریمه توسط روسیه با اعمال تحریمهای گسترده
تناقض: عدم محکوم نمودن تجاوزات رژیم صهیونیستی به سوریه پس از سقوط بشاراسد و حمایت از حملات هوایی اسرائیل در دو هفته گذشته/ حمایت از تجاوز زمینی اسرائی به سوریه و اشغال مناطق بیشتری از جولان
فکت: جولان بر اساس قطعنامه ۲۴۲ شورای امنیت، جزء خاک سوریه محسوب میشود.
۲- دوگانگی رفتاری در قبال حقوق بشر
ادعا: حمایت از حقوق بشر و جلوگیری از خشونت علیه غیرنظامیان
مصداق: محکوم کردن رفتار دولت بشاراسد در قابل گروههای شورشی مسلح به بهانه حفظ حقوق بشر
تناقض: بی تفاوتی و عدم واکنش به اعدامهای خیابانی و تیراندازیهای گروهی شورشیان مخالف در سوریه به اسرا پس از سقوط بشاراسد
فکت: شورشیان مخالف مسلح در سوریه پیش از سلطه بر دمشق، گروهی از اسرای ارتش سوریه را در حلب به صورت گروهی تیرباران کردند
۳- حمایت از اشغالگری اسرائیل
ادعا: مقامات آمریکایی در برابر تجاوزات زمینی ارتش اسرائیل در سوریه ادعا کردهاند که اسرائیل حق دارد برای حفظ امنیت خود دست به اقدام بزند.
مصداق: اظهارات جیک سالویان در ارتباط با حق اسرائیل برای تامین امنیت خود در تجاوزات زمینی علیه سوریه
تناقض: محکومیت پاسخ نظامی ایران به اسرائیل پس از حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق
فکت: ادعای «لیندا توماس گرینفیلد»، سفیر و نماینده آمریکا در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد پس از پاسخ نظامی ایران به اسرائیل: حملات موشکی ایران به هیچ وجه یک اقدام دفاعی نبود.
۴. عدم پایبندی به قطعنامههای سازمان ملل
ادعا: احترام به تصمیمات و قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل.
مصداق: تأکید بر اجرای قطعنامههای سازمان ملل درباره روند سیاسی سوریه
تناقض: نادیده گرفتن قطعنامههای شورای امنیت درباره عقبنشینی اسرائیل از جولان سوریه
فکت: تاکید آمریکا بر اجرای قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت به عنوان نقشه راه سیاسی سوریه و نادیده گرفتن قطعنامههای ۲۴۲ و ۳۳۸ درباره عقبنشینی اسرائیل از جولان سوری
۵. ادعای حمایت از صلح همزمان با آتش افزوزی در منقه
ادعا: آمریکا بارها مدعی حمایت از صلح و ثبات و امنیت در سوریه و سایر کشورهای منطقه شده است
مصداق: اعمال تحریمهای گسترده علیه سوریه به بهانه تهدید امنیت
تناقض: فروش تسلیحات پیشرفته به اسرائیل همزمان با تجاوزات اسرائیل علیه سوریه و برهم زننده امنیت منطقه
فکت: اعمال قانون تحریمی گسترده سزار علیه دولت سوریه توسط آمریکا در سال ۲۰۲۰ همزمان با انعقاد بزرگترین قراردادهای فروش تسلیحات به اسرائیل از جمله امضای قرارداد فروش تسلیحاتی به ارزش ۶۸۰ میلیون دلار در در دو هفته گذشته
۶. استاندارد دوگانه در مورد پناهجویان
ادعا: آمریکا بارها حمایت خود را از پناهجویان سراسر جهان و جلوگیری از فجایع انسانی اعلام کرده است.
مصداق: حمایت از آوارگان شمال اسرائیل در جریان درگیریها با جنوب لبنان همزمان با جنگ غزه
تناقض: بیتوجهی به موج آوارگی شیعیان سوری پس از حملات شورشیان مسلح و سقوط دولت بشاراسد
فکت: سازمان ملل آوارگی صدها هزار نفر در داخل سوریه پس از سقوط دولت بشاراسد را تائید کرده است.
۷. جهت دار شدن رویکرد رسانه ای
ادعا: تاکید مقامات آمریکایی بر آزادی رسانهها و اطلاعرسانی بیطرفانه
مصداق: درخواست دولت بایدن برای آزادی خبرنگاران و آزادی اطلاع رسانی در سوریه
تناقض: فشار آمریکا برای تحریم پخش ماهواره ای شبکه های تلویزیونی سوریه از ماهواره «نیل ست»
فکت: آمریکا خبرگزاری سانا و سازمان رادیو تلویزیون سوریه را در دوران بشار اسد تحریم کرده بود.
۸. بی تفاوتی به تخریب زیرساختهای غیرنظامی
ادعا: واشنگتن حمله به زیرساختها را جنایت جنگی عنوان میکند.
مصداق: محکومیت حملات ارتش سوریه به تجهیزات متعلق به شورشیان مسلح در شهر ادلب
تناقض: سکوت در برابر بمباران زیرساختهای سوریه توسط ارتش اسرائیل
فکت: حمایت علنی واشنگتن از بمباران فرودگاه المزه دمشق و ایستگاه قطار سوریه توسط اسرائیل
۹. حمایت از عدالت یا بی عدالتی؟
ادعا: آمریکا بارها حمایت خود را از اجرای عدالت در نظام بین المللی اعلام کرده است.
مصداق: دو ماه پیش، «جو بایدن»، رئیس جمهور آمریکا در پی اعلام شهادت سید حسن نصرالله، دبیرکل مقاومت لبنان در بیانیهای، شهادت سید مقاومت را «اجرای عدالت» خواند!
تناقض: آمریکا در برابر بی عدالتی و نقض حقوق شیعیان سوری در جریان سلطه شورشیان مسلح سکوت کرده است و در تحولات سوریه هیچ اشارهای به حقوق شیعیان نکرده است
فکت: انتشار بیانیه آمریکا و متحدانش درباره سوریه بدون اشاره به وضعیت آوارگان شیعه در نشست عقبه اردن
۱۰. ادعای امنیت سازی در منطقه
ادعا: مقامات آمریکایی بارها ادعای حفظ امنیت و ثبات در خاورمیانه را مطرح کردهاند.
مصداق: ایجاد ائتلاف بینالمللی به بهانه مبارزه با داعش در سوریه و عراق و القاعده در یمن
تناقض: ارتباط مستقیم آمریکا با گروههای شورشی مسلح سوریه از جمله تحریرالشام به عنوان گروههای نزدیک به القاعده و داعش
فکت: «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا روز گذشته اعلام کرد که واشنگتن «تماسهایی مستقیم» با گروه هیأت تحریر الشام داشته است.
۱۱. نادیده گرفتن تخریب میراث فرهنگی
ادعا: حمایت از میراث فرهنگی و تاریخی بشر یکی از شعارهای همیشگی مقامات آمریکایی و غربی است.
مصداق: واکنش شدید یونسکو و کشورهای غربی به تخریب آثار تاریخی توسط داعش.
تناقض: عدم محکومیت حملات اسرائیل به آثار تاریخی سوریه در حملات هوایی دو هفته گذشته
فکت: حملات هوایی اسرائیل به مناطقی در نزدیکی دمشق از جمله مناطق اطراف قصر الزهره به شدت آسیب وارد کرد.
۱۲. حفظ محیط زیست یا تخریب محیط زیست
ادعا: مقامات آمریکایی ادعا دارند که بهدنبال «راهحلهای قابل اجرا» برای بحرانها و چالشهای زیستمحیطی هستند.
مصداق: عضویت مجدد و کمک دولت بایدن به توافقنامههای زیستمحیطی مانند کنوانسیون پاریس.
تناقض: بی توجهی به بمبارانهای متناوب تاسیسات سوریه با آلودگیهای زیست محیطی گسترده
فکت: طی ۱۰ روز اسرائیل بیش از ۵۵۰ بار سوریه را بمباران کرده که این بمبارانها با آتش سوزیهای گسترده همراه بوده استژ.
۱۳. دوگانگی در برابر حضور نیروهای بیگانه در سوریه
ادعا: آمریکا بارها خواستار خروج نیروهای نظامی ایران از سوریه شده است.
مصداق: در پائیز سال گذشته «لوید آستین»، وزیر دفاع آمریکا از حمله به اهداف ایران در سوریه با هدف فشار بر ایران خبر داد. در حالی که نیروهای ایرانی با مجوز و درخواست دولت دمشق در سوریه حضور داشتند.
تناقض: سکوت همراه با رضایت آمریکا از حضور نظامیان ترکیه در شمال سوریه و عدم فشار بر ترکیه برای خروج از سوریه
فکت: نظامیان ترکیه در شمال سوریه و نظامیان صهیونیستی در جنوب شرق سوریه به صورت غیرقانونی حضور دارند.