باج پوتین به اردوغان؛ ترکش‌های تحولات سوریه به قفقاز/ چگونه شام به وجه المصالحه روسیه و ترکیه تبدیل شد؟

اقتصادنیوز سه شنبه 27 آذر 1403 - 20:07
اقتصادنیوز: به واسطه تحولات سوریه، ناظران از پیامدهای منطقه ای این رخداد می گویند و مدعی اند که دست بالای ترکیه در شام به این بازیگر قدرت می دهد تا روسیه را برای بازگشایی کریدور زنگزور تحت فشار قرار داده و بستر را برای تسهیل تجارت کشورهای آسیای مرکزی هموار سازد.هرچند به باور ناظران تحقق این گزاره منوط به لحاظ کردن منافع ایران است.

به گزارش اقتصادنیوز، کاسپین پست با انتشار یادداشتی  به نقل از تایمز آسیای مرکزی مدعی است، بر اساس یک نظریه، آسیای مرکزی می تواند به عنوان یک برنده در جدول امتیازات ژئوپلیتیک ظاهر شود.این در حالی است که از منظر سوری ها تعریف دولتی که بتواند زمینه را برای ثبات در این کشور هموار سازد، با اهمیت تر است. با این همه فارغ از خواست مردم سوری، پیامدهای تحولات شام بسیار با اهمیت تر است.

برگ برنده آنکارا

به ادعای کاسپین پست، روسیه، ایران و حزب الله لبنان، حامیان اصلی اسد در طول سال‌ها جنگ داخلی، امروز تحت تاثیر جنگ در اوکراین و فعل و انفعال های خاورمیانه قرار گرفته اند. در چنین شرایطی ترکیه که از برخی گروه های شورشی حمایت می کند، نفوذ بیشتری در سوریه پیدا کرده، جایی که رویاروی نیروهای کرد سوری قرار دارد. به ادعای این نشریه اسرائیل از شرایط پیش آمده، سود برده زیرا تصور می کند که به واسطه تحولات شام امکان انتقال کمک های لجستیکی به حزب الله که دشمن اصلی این بازیگر است، کم رنگ تر شده است. کاسپین پست در ادامه ادعا کرد،به دور از مانورهای میدانی در سوریه، تحولات شام دستاوردهای اقتصادی برای آسیای مرکزی خواهد داشت. برخی از تحلیلگران مدعی اند که ترکیه به واسطه وقایع سوریه در قیاس با رقبای خود یعنی ایران و روسیه دست بالاتر را دارد. در چنین شرایطی یکی از مسائلی که ترکیه و متحدان تجاری اش در آسیای مرکزی خواهان آن هستند، گشایش یک مسیر زمینی، به اصطلاح کریدور زنگور، در قفقاز جنوبی است و روسیه احتمالاً می‌تواند به تحقق آن کمک کند.

کریدور زنگزور به طول 43 کیلومتر که انتظار می‌رود تجارت زمینی بین آسیای شرقی و اروپا را کارآمدتر کند، آذربایجان را به منطقه تحت محاصره اش نخجوان متصل می‌کند و از ارمنستان می‌گذرد و سپس به ترکیه و بازارهای اروپایی می‌پیوندد. قرار است این مسیر حمل و نقل بر اساس توافقنامه آتش بس سال 2020 پس از موفقیت نظامی آذربایجان علیه ارمنستان با روسیه به عنوان ضامن امنیتی باز شود. اما آینده زنگزور به دلیل نگرانی ارمنستان در مورد مسائل حاکمیتی و و توافق صلحی که هنوز نهایی نشده در هاله ای از ابهام قرار دارد.اکنون، براساس برخی فرضیه های ادعایی، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه می تواند ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه را برای کمک به بازگشایی زنگزور در ازای کمک به مسکو برای تخلیه نیروها از سوریه و ایجاد رابطه با رهبری جدید سوریه تحت فشار قرار دهد.

675

اردوغان از پوتین چه می خواهد؟

تیموتی اش، اقتصاددان، در تحلیلی مدعی شد: شاید شرایط بهتری برای تامین منابع کلیدی انرژی که اکنون در معرض تهدید تحریم‌های ایالات متحده قرار دارد، هموار شود. توافق با روسیه همچنین می تواند دسترسی باکو و آنکارا به نخجوان [از طریق] کریدور زنگزور و به آسیای مرکزی را هموار کند. به ادعای این کارشناس این گزاره ها همان چیزهایی است که اردوغان از پوتین طلب خواهد کرد.احمد وخشیته، استاد ارشد دانشگاه  ملل در مسکو، استدلال مشابهی را مطرح کرد و در مصاحبه با رسانه آلمانی دویچه وله مدعی شد که ترکیه می تواند از اهرم سوریه برای پیشبرد اهداف ژئوپلیتیک گسترده تری مانند کریدور زنگزور استفاده کند.بر اساس توافق آتش‌بس 2020، گاردهای مرزی روسیه حمل‌ونقل در این کریدور را کنترل می‌کنند که باز کردن آن می‌تواند برای ارتباطات تجاری روسیه نیز مفید باشد. اما نفوذ روسیه کاهش یافته زیرا ارمنستان از یک پیمان امنیتی منطقه ای به رهبری روسیه خارج شده و به طور فزاینده ای به دنبال مشارکت با بازیگران غربی است. همچنین در مورد دور زدن ارمنستان و ایجاد یک کریدور (ادعایی) زمینی مجاور از طریق خاک ایران بحث هایی مطرح شده، اگرچه نحوه تحقق منافع تجاری و امنیتی ایران در این مسیر چالش برانگیز خواهد بود.

به ادعای این نشریه، اردوغان برای تعریف مسیر زمینی با پیامدهای فرهنگی به عنوان پیوندی با گروه های قومی ترک در قفقاز و آسیای مرکزی خیز جدی داشته است. دفتر اردوغان روز شنبه اعلام کرد،، رئیس جمهور ترکیه در چارچوب «دیپلماسی با سوریه» با الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان تلفنی گفتگو کرد. اردوغان در اوایل سال جاری به خبرنگاران گفت که کریدور زنگزور برای علی اف «اهمیت زیادی» دارد و به گفته ریاست جمهوری ترکیه «به محض راه اندازی سیستم ریلی، آذربایجان در شرایط مطلوب تری قرار خواهد گرفت.در حال حاضر ترکیه و آذربایجان از طریق یک مسیر زمینی از طریق گرجستان به یکدیگر متصل هستند. نرگیزا عمرووا برای سیاست کاسپین نوشت، با این حال، مسیر زنگزور، کوتاه‌ترین مسیر زمینی از آسیا به اروپا است و چشم‌انداز بزرگی برای توسعه حمل‌ونقل بین دریای خزر، که تقریباً تمام آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی را در بر می‌گیرد به مرکز ترسیم می کند. به ادعای ناظران، کریدور زنگزور چیزی بیش از یک میانبر است – این کریدور تغییر دهنده بازی برای آسیای مرکزی است که یکپارچگی اقتصادی و اتصال بی سابقه بین آسیا و اروپا را هموار می کند. به ادعای این گروه: «برای پنچ بازیگر آسیای مرکزی، این مسیر می‌تواند چشم‌انداز ژئواکونومیکی را با تسهیل دسترسی سریع‌تر و ارزان‌تر به بازارهای اروپایی بازتعریف کند، و به این کشورها اجازه می‌دهد تا از موقعیت‌های استراتژیک خود مانند قبل استفاده کنند.

 

منبع خبر "اقتصادنیوز" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.