وضعیت سوریه به شدت بغرنج است. اگرچه رژیم بشار اسد سقوط کرده اما هنوز مسائل زیادی وجود دارد که حل نشده است. به نظر می رسد تکلیف آینده قدرت در دمشق مشخص نیست.
در حال حاضر، بیشتر مناطق سوریه در اختیار تحریرالشام است. اما بخش وسیعی از سوریه نیز در اختیار کردهایی است که متحد آمریکا محسوب می شوند. همچنین، برخی گروه های مسلح دیگر مانند "جیش الوطنی" در دمشق و درعا و حمص قدرت دارند و می توانند برای تحریرالشام مشکل ساز شوند. به جز این، گروه های سلفی دیگری مانند بقایای احرارالشام و داعش در مناطق دورافتاده سوریه، آماده شورشاند و از همه مهم تر، اسرائیل به مرزهای سوریه حمله کرده و تا چند ده کیلومتری دمشق رسیده است.
اینها همه نشان می دهد که تحریرالشام و متحد اصلی اش یعنی ترکیه به زودی با مشکلاتی مواجه خواهند شد. تا کنون تحریرالشام و رهبرشان، ابومحمد الجولانی و همچنین، متحد خارجی اش یعنی ترکیه در تعامل با گروه های دیگر خوب عمل کرده اند. جولانی اعلام کرده قانون اساسی جدیدی نوشته و به رای گذاشته خواهد شد. همچنین، او اعلام کرده در آینده سوریه تمام گروه ها مشارکت خواهند داشت. مهم تر از همه اینکه تحریرالشام اعلام کرده به زودی یک ارتش ملی ایجاد خواهد شد و همه گروه ها موظف اند سلاح های خود را به ارتش جدید تحویل دهند.
با وجود تلاش های تحریرالشام برای تثبیت قدرتش، به نظر می رسد به زودی اختلافاتی جدی بین گروه های مختلف پیش بیاید. حتی اگر با تلاش اردوغان، دولت جدید سلفی ها در دمشق تثبیت شود و مساله حمله اسرائیل به سوریه نیز حل شده و صهیونیست ها عقب نشینی کنند، باز به نظر می رسد یک مساله به جای خود باقی بماند. این مساله سخت و لاینحل، مساله کردها است.
ترکیه که از آغاز تاسیس، دشمنی زیادی با کردها داشته است (در این باره اینجا بخوانید)، اکنون به دنبال تصرف مناطق کردنشین سوریه و تثبیت قدرت همپیمانان سلفی اش در این مناطق است. ترکیه که در ده سال اخیر، مشکلات زیادی با کردهای خودمختار سوریه داشته، قصد دارد از طریق تحریرالشام، مناطق کردنشین را مجددا به دمشق الحاق کند تا از این طریق، هم جلوی تحریک کردهای ساکن ترکیه و ارتباطشان با مناطق کردنشین سوریه را بگیرد و هم با تسلط بر مناطق شرق و شمال شرق سوریه، به شهرهای نفت خیز عراق دسترسی پیدا کند.
با این حال، ترکیه در این راه با یک مشکل بزرگ مواجه است: آمریکا. کردهای سوریه متحد آمریکا هستند و ایالات متحده چند پایگاه نظامی در آنجا دارد. در طول جنگ داخلی سوریه، واشنگتن حمایت زیادی از کردها کرد و توانست جلوی تصرف شهرهای سوریه توسط ارتش بشار اسد را بگیرد. همچنین، مناطق کردنشین سوریه مناطقی نفتخیز هستند و ذخایر انرژی زیادی دارند. از این رو، آمریکا همواره تلاش داشته جلوی اشغال این مناطق و لغو خودمختاری آن را بگیرد.
با این وضعیت، اگر آمریکا و ترکیه به توافق نرسند، جنگ تحریرالشام و کردها قطعی به نظر می رسد. این درگیری مهم ترین درگیری و جنگ سوریه خواهد بود و سرنوشت سوریه را مشخص خواهد کرد.
طبق گزارش وال استریت ژورنال، ممکن است خود ترکیه به مناطق کردنشین سوریه حمله کند. طبق گزارش این پایگاه خبری، حمله قریب الوقوع ترکیه به کردها محتمل است و ترکیه در مرزها در حال آمادگی برای حمله به شهر کردنشین کوبانی است. این شهر نماد استقامت کردها در برابر داعش بود.
یکی از فرماندهان کرد نیروهای دموکراتیک سوریه نیز به وال استریت ژورنال گفته است ترکیه کوبانی را از شرق و غرب محاصره کرده است.
طبق تحلیل برخی تحلیلگران، اگر ترکیه واقعا به سوریه حمله کند، می توان نتیجه گرفت که از قبل با آمریکا هماهنگ کرده و در ازای اعطای امتیازی، حق حمله به سوریه را دریافت کرده است. برخی نیز معتقدند که احتمال زد و بند ترکیه و آمریکا کم است و احتمالا ترکیه قصد دارد از مرحله انتقال قدرت از بایدن به ترامپ استفاده کرده و با توجه به بی علاقگی ترامپ به مسائل خارجی، حمله ای محدود به سوریه داشته باشد.
هر چه باشد، شکی نیست که نوع و میزان واکنش ایالات متحده به حمله احتمالی ترکیه یا تحریرالشام به مناطق کردنشین سوریه می تواند سرنوشت یا میزان تلفات، مدت زمان و گستره جنگ را تعیین کند.
منبع: خبر فوری