طبق یک پژوهش جدید، بازیهای جهان باز، که آزادی عمل بالایی دارند و اجازه میدهند کاربر به دلخواه خود دنیای بازی را کاوش کند، مزایای روانی بالایی دارند. این یافتهها راه را برای استفاده از بازیهای ویدیویی بهعنوان یک ابزار برای درمان استرس و اضطراب، و بهبود آرامش و سلامت روان باز میکنند.
سالهاست که بازیهای ویدیویی موضوع پژوهشهای علمی بودهاند و یافتهها مدام بین خوب یا بد بودن این بازیها در نوسان هستند. اما بهنظر میرسد که این نتایج ارتباط زیادی با نوع بازیهای ویدیویی داشته باشند.
پژوهشگران کالج سلطنتی لندن و دانشگاه گراتس اتریش مزایای بازیهای ویدیویی جهان باز را برای سلامت روان بررسی کردهاند. این بازیها محیطهایی گسترده و با جزئیات بالا دارند و خط سیر بازی همیشه خطی و ساختارمند نیست.
پژوهشگران این مطالعه میگویند که بازیهای جهان باز این قابلیت را دارند که با محیط وسیع و فرصتهایی که برای کاوش آزادانه فراهم میکنند، احساس فرار از واقعیتهای زندگی و آرامش را به گیمرها القا کنند. پژوهشهای قبلی نشان میدادند که انجام تفریحی بازیهای ویدیویی اضطراب را بهمیزان قابلتوجهی کاهش و خلقوخو را بهبود میدهند.
ایده اصلی بازیهای جهان باز این است که به گیمرها آزادی عمل بدهند. گیمرها آزادی کاوش محیط و تعامل با آن را دارند، میتوانند یک روز را به بهبود یک مهارت در بازی اختصاص بدهند، یا به چند مأموریت فرعی بپردازند که از داستان اصلی جدا هستند. مهمتر این که کاربران میتوانند این چیزها را با سرعتی که خودشان میل دارند پیش ببرند.
در بازیهای رقابتی، مانند فورتنایت، سبک بازی حول اهداف و مسیری از پیش تعیینشده است و هیجان و اضطرار بالایی را ایجاد میکنند. اما در بازیهای جهان باز، سبک در اختیار گیمر است و او ارتباط عمیقتری با دنیای بازی برقرار میکند. در نتیجه گیمر میتواند اهداف و سرعت دلخواه خود را در بازی پیاده کند.
برای بررسی ارتباط بین باریهای ویدیویی جهان باز و سلامت روان، پژوهشگران یک رویکرد ترکیبی را اتخاذ و دادههای کمی و کیفی را با یکدیگر ادغام کردند. دادههای کیفی از مصاحبههای دقیق با گیمرهایی که دانشجوی مقاطع تحصیلات تکمیلی بودند، جمعآوری شد. این دادهها نشان میدادند که بازیهای جهان باز یک «فرار شناختی از واقعیات» فراهم میکردند و کاربر میتوانست موقتاً از عوامل استرسزای دنیای واقعی دور شود. این امر به بهبود خلقوخو و سلامت روانی میانجامید.
تحلیل دادههای کمی نشان میداد که فرار شناختی از واقعیات یک اثر مثبت قابلتوجه روی آرامش گیمرها داشت، که این بهنوبه خود سلامت روان را بهطور مثبت تحتتأثیر قرار میداد.
سلامت روان یک پدیده چندجانبه است که شامل ابعاد احساسی، روانشناختی و اجتماعی میشود. تجربه فراگیر بازیهای ویدیویی جهان باز با ارضای نیازهای روانشاناختی پایه، موجب بهبود سلامت روان میشوند. این نیازهای پایه، طبق نظریه خودمختاری (self-determination theory)، عبارتند از اختیار نفس، صلاحیت و مرتبط بودن. بازیهای جهان باز به کاربران اجازه میدهند تا انتخابها و کنشهای خود را درون بازی کنترل کنند. این امر منجر به افزایش احساس صلاحیت و رضایت میشود.
این پژوهش نشان میدهد که بازیهای جهان باز مزایایی چشمگیر برای فرار شناختی از واقعیات دارند و احساس آرامش را بهخصوص در دانشجویان مقاطع بالاتر بهبود میدهند. در نتیجه این بازیها میتوانند ابزاری ارزشمند برای بهبود سلامت روانی و احساسی باشند.
مهمترین محدودیت این آزمایش، که پژوهشگران آن را تصدیق میکنند، اتکا به دادههایی است که خود گیمرها گزارش دادهاند. گرچه پژوهشگران خوشبین هستند که این محدودیتها باعث خواهند شد تا پژوهشگران در آینده معیارهایی روانشناختی را برا بررسی آثار بازیهای ویدیویی جهان باز روی سلامت روان اتخاذ کنند.
اما این محدودیت از ارزش یافتههای آنها نمیکاهد. پژوهشگرن میگویند که توسعهدهندگان باید به فکر افزودن خصوصیاتی باشند که آرامش و فرار شناختی را بهبود میدهد و مموجب افزایش سلامت روان گیمرها میشوند.
پژوهشگران یافتههای خود را در ژورنال Medical Internet Research منتشر کردهاند.