به گزارش ایسنا، به نقل از ایتنا، نور آبی اساساً نور موج کوتاهی است که از گوشی‌های هوشمند، لپ‌تاپ‌ها و سایر دستگاه‌هایی که دارای دیودهای ساطع نور یا LED هستند منتشر می‌شود.

گوشی‌های هوشمند آنقدر در همه جا حضور دارند که تقریباً همه جنبه‌های زندگی ما حول این دستگاه های کوچک می‌چرخد. در حالی که هدف فناوری راحت کردن زندگی ما است، اما خطرات آشکاری وجود دارد که کاملا بی‌صدا و چراغ خاموش، سلامت ما را تهدید می‌کنند.

تاثیر مستقیم بر خواب

استفاده از گوشی‌های هوشمند درست قبل از خواب و بلافاصله پس از بیدار شدن از خواب در چند سال گذشته به طور فزاینده‌ای رایج شده است. این عادت به دلیل عوامل مختلفی مانند افزایش اپلیکیشن‌های شبکه‌های اجتماعی و اپلیکیشن‌های ویدئویی کوتاه که محتوای فراوانی را به همراه دارد، شکل گرفته است. 

از خواندن توییت‌ها در ایکس بگیرید تا بررسی سایر پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی، یا تماشای بی‌پایان Shorts و Reels؛ این فعالیت‌ها برای بسیاری از ما به یک روتین معمول تبدیل شده‌اند. اگرچه همه اینها ممکن است سرگرم کننده به نظر برسد، اما مستقیماً بر کیفیت خواب ما تأثیر می‌گذارد.

چندین مطالعه نشان داده‌اند که چگونه نور آبی ساطع شده از گوشی‌های هوشمند بر خواب و کیفیت آن تأثیر می‌گذارد. 

نور آبی اساساً نور موج کوتاهی است که از گوشی‌های هوشمند، لپ‌تاپ‌ها و سایر دستگاه‌هایی که دارای دیودهای ساطع نور یا LED هستند منتشر می‌شود.

گفته می‌شود که این نور آبی با طول موجی در حدود ۴۶۰ نانومتر می‌تواند به طور قابل توجهی بر چرخه‌های طبیعی خواب و بیداری بدن انسان تأثیر بگذارد.

این امر تحت تأثیر نور طبیعی و تاریکی است که به فرد کمک می‌کند تصمیم بگیرد چه زمانی بخوابد و تا چه زمانی بیدار بماند. همچنین بر دمای بدن، ترشح هورمون‌هایی مانند ملاتونین و کورتیزول و هوشیاری کلی تأثیر می‌گذارد و اساساً فرآیندهای بیولوژیکی ما را با چرخه طبیعی روز و شب هماهنگ می‌کند. هر گونه اختلال در این چرخه، مانند قرار گرفتن در معرض نور آبی، نه تنها چرخه خواب را مختل می‌کند، بلکه بر سلامت کلی انسان نیز تأثیر می‌گذارد.

فشار روی مغز

چندین مطالعه نشان داده است که اکثریت قریب به اتفاق کاربران گوشی‌های هوشمند ظرف ۱۵ دقیقه پس از بیدار شدن دستگاه خود را چک می‌کنند. هر چقدر این عدد کمتر باشد، آسیبی که می‌تواند به زندگی روزمره فرد وارد کند، بیشتر است. به گفته متخصصان، وقتی صبح از خواب بیدار می‌شوید، مغز شما از حالت استراحت به حالت رویایی و سپس به مرحله‌ای می رود که بیدار هستید اما اطلاعات را به طور کامل پردازش نمی‌کنید. سپس مغز کاملا هوشیار می‌شود.

وقتی به محض بیدار شدن از تلفن خود استفاده می‌کنید و از حالت استراحت به مرحله‌ای می‌روید که کاملاً بیدار هستید، این امر به مغز فشار می‌آورد. کارشناسان می‌گویند که این انتقال سریع مراحل بعد از خواب، ممکن است منجر به افزایش اضطراب شود و حتی باعث کم شدن بهره‌روی شخص می‌شود. برای مقابله با این وضعیت، کارشناسان توصیه می‌کنند که باید ۳۰ دقیقه تا یک ساعت بعد از مرحله آخر، زمانی که کاملا هوشیار هستید، از گوشی هوشمند خود استفاده کنید.

فیلتر نور آبی

مطالعات نشان داده‌اند که وقتی شرکت‌کنندگان از گوشی‌های هوشمند با فیلتر نور آبی استفاده می‌کردند، سطح ملاتونین افزایش می‌یابد. ملاتونین هورمونی است که سیگنال‌هایی را به بدن ارسال می‌کند بدین معنی که زمان خواب فرا رسیده است. معمولاً در هنگام عصر افزایش ملاتونین وجود دارد که باعث می‌شود فرد احساس خستگی کند. 

مطالعات همچنین نشان داد که هنگام استفاده از گوشی‌های هوشمند بدون فیلتر نور آبی، شرکت‌کنندگان خواب عمیق را کاهش می‌دهند که برای بازیابی ذهنی و جسمی بسیار مهم است. کاهش خواب عمیق بر میزان انرژی شما در روز بعد تأثیر می‌گذارد. خواب عمیق بر احساس ما در روز بعد که از خواب بیدار می‌شویم تأثیر می‌گذارد. مطالعات همچنین نشان داده‌اند که استفاده از فیلترهای نور آبی نمی‌تواند اثرات کاهش خواب عمیق را خنثی کند.

همچنین، در یک اقدام آزمایشی، شرکت‌کنندگانی که از گوشی‌های هوشمند بدون فیلتر نور آبی استفاده می‌کردند، سطوح بالاتری از کورتیزول در صبح داشتند که به عنوان هورمون استرس نیز شناخته می‌شود.

نکاتی برای خواب سالم

برای داشتن خوابی سالم دانستن برخی نکات ضروری است:

محدود کردن زمان استفاده از صفحه نمایش: سعی کنید یک ساعت قبل از خواب از تلفن هوشمند، لپ‌تاپ یا تبلت خود استفاده نکنید. در عوض، به خواندن کتاب روی بیاورید، مطالعات علمی مختلف نشان داده است که این کار می‌تواند کیفیت خواب را بهبود بخشد.

از فیلترهای نور آبی استفاده کنید: اگر مجبور به استفاده از گوشی هوشمند یا لپ‌تاپ خود هستید، حداقل با روشن بودن فیلتر نور آبی از آنها استفاده کنید. اگرچه این ممکن است تمام اثرات منفی نور آبی را از بین نبرد، اما تاثیر آن را بر سطح ملاتونین شما کاهش دهد. همچنین، عینک ضد نور آبی نیز می‌تواند آسیب‌های ناشی از افزایش زمان نمایشگر را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.