به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکوایران، عبدالناصر همتی در نشست ارزی کمیسیون اقتصادی مجلس، گفت: «از ابتدای ۱۴۰۱ تا پایان آذر ۱۴۰۳, بر اساس گزارش بانک مرکزی شاخص قیمتها، ۲.۸ برابر شده بود که اگر تورم آمریکا را از آن کم کنیم شاخص قیمتها حدود ۲.۷ برابر شدهاست. قیمت دلار که در ۱۴۰۱ حدود ۲۷ هزار تومان بود باید الان به حدود ۷۳ هزار تومان میرسید.»
این نرخ چقدر با واقعیت اقتصاد ایران همخوانی دارد؟ آیا در محاسبه این نرخ، ملاحظات تئوری اقتصاد در نظر گرفته شده است؟ در این گزارش به بررسی همین مسئله پرداخته ایم.
بر اساس نظریه برابری قدرت خرید در اقتصاد، ارزش پول ملی به گونهای تغییر میکند که قیمت یک کالای مشخص در کشورهای مختلف با هم برابر شود. با توجه به این نظریه تغییرات نرخ ارز اسمی در یک کشور معادل با اختلاف تورم میان آن کشور و کشور مالک پول خارجی خواهد بود. به عبارت دیگر تغییرات نرخ اسمی ارز در ایران بایستی برابر با تورم داخلی منهای تورم خارجی باشد.
البته این تئوری دو فرض مهم دارد: اگر انتظارات در یک اقتصاد صفر باشد و تجارت به طور کامل میان کشورها برقرار باشد. در صورت استقرار این دو شرط، تغییرات بدست آمده قابل اتکا است. همتی نیز در صحبتهای خود اشاره کرده بود که در یک شرایط عادی، با استفاده از این فرمول میتوان به نرخ ارزی معادل با 73 هزار تومان رسید. اما آیا این نرخ به شکل صحیحی محاسبه شده است؟
مشروح این گزارش را با عنوان «قیمت واقعی دلار چند؛ تحلیل موضع ارزی همتی» در اکوایران بخوانید.